Έκτακτη σύνοδος κορυφής με δύσκολες εξισώσεις για ενέργεια, Ουκρανία, άμυνα – Τι θα υποστηρίξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης

Σε μία κρίσιμη διεθνή συγκυρία οι 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνέρχονται σε λίγες ώρες στις Βρυξέλλες σε μία έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, που καλείται να αντιμετωπίσει ζητήματα, όπως η οικονομική στήριξη και η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, η ασφάλεια της επισιτιστικής αλυσίδας, η ενέργεια και η άμυνα.

Οι προσπάθειες για εξεύρεση συναινετικής λύσης μεταξύ των κρατών-μελών θα συνεχιστούν σε επίπεδο πρεσβευτών (Coreper), προκειμένου να προετοιμαστεί το έδαφος για μια εποικοδομητική συζήτηση στη Σύνοδο Κορυφής που ξεκινά το απόγευμα στις 5 μ.μ. (ώρα Ελλάδας), όπως ανέφερε ευρωπαίος αξιωματούχος. Η Επιτροπή και η Γαλλική Προεδρία της ΕΕ ηγούνται των συνομιλιών, τις τελευταίες 48 ώρες, ενώ στη Σύνοδο θα συμμετάσχει και ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.

Σύμφωνα με κύκλους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η πρόταση που βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αφορά ένα ολικό εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέσω θαλάσσης, κάτι το οποίο θα τεθεί σε ισχύ ως το τέλος του χρόνου και μια εξαίρεση, επί του παρόντος, για τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέσω αγωγών και ειδικότερα μέσω του ρωσικού αγωγού «Druzhba» που τροφοδοτεί την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία. Αύριο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ενημερωθεί σχετικά με αυτές τις συνομιλίες, ωστόσο η συμφωνία σε επίπεδο πρεσβευτών αναμένεται την επόμενη εβδομάδα, αναφέρουν οι ίδιοι κύκλοι της Επιτροπής.

την πρώτη ημέρα (Δευτέρα) του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι «27» ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν το θέμα της ενέργειας και των υψηλών τιμών που πλήττουν σκληρά τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. «Πρέπει να επιταχύνουμε την ενεργειακή μας μετάβαση εάν θέλουμε να καταργήσουμε σταδιακά την εξάρτησή μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα το συντομότερο δυνατό. Βασιζόμενοι στις αποφάσεις μας στις Βερσαλλίες, θα συζητήσουμε τους καλύτερους τρόπους για να προχωρήσουμε την εργασία», αναφέρει ο Σαρλ Μισέλ στην επιστολή-πρόσκληση προς τους ευρωπαίους ηγέτες.

Τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου, οι ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια που κινδυνεύει να φέρει η στρατιωτική επιθετικότητα της Ρωσίας. Στη συζήτηση θα συμμετάσχει, μέσω τηλεδιάσκεψης ο Πρόεδρος της Αφρικανικής Ένωσης Μάκι Σαλ.

Τέλος, τους «27» θα απασχολήσει το θέμα της ευρωπαϊκής άμυνας, καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας ενίσχυσε περαιτέρω τη φιλοδοξία τους για μια ισχυρή, συντονισμένη ευρωπαϊκή άμυνα. Προτεραιότητα είναι τα κράτη-μέλη να συντονίσουν τις προσπάθειές τους για την αναπλήρωση των αποθεμάτων και την οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής βιομηχανικής βάσης.

Κυβερνητικές πηγές επιβεβαιώνουν πως κατά τις παρεμβάσεις του ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, θα επαναλάβει την πρόταση του για τη λήψη μέτρων στην κατεύθυνση του εξορθολογισμού της αγοράς, ώστε να μειωθεί η τελική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας που φθάνει στον καταναλωτή.

Τα ίδια πρόσωπα, υπενθυμίζουν, εξάλλου, πως η κυβέρνηση έχει θέσει σε εφαρμογή το δικό της εθνικό σχέδιο στήριξης, που προβλέπει αυξημένες επιδοτήσεις για το ρεύμα για τον Μάιο και τον Ιούνιο καθώς και αναδρομική επιστροφή έως και 600 ευρώ στους τραπεζικούς λογαριασμούς των καταναλωτών με εισόδημα μέχρι 45.000 ευρώ για τις αυξήσεις, που δεν επιδοτήθηκαν το διάστημα Δεκεμβρίου 2021-Μαΐου 2022.

Επιπλέον, το εθνικό σχέδιο στήριξης προβλέπει την έμμεση κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής με τον μηχανισμό που θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου και ο οποίος θα μειώσει τις αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα κατά 70-90%. Ωστόσο, και πέραν των παρεμβάσεων σε εθνικό επίπεδο, η Ελλάδα θα εξακολουθήσει, όπως επιβεβαιώνουν κυβερνητικά στελέχη, να διεκδικεί ευρωπαϊκή λύση καθώς, όπως επανειλημμένα έχει πει ο πρωθυπουργός, πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα που απαιτεί ευρωπαϊκή λύση. Στο πλαίσιο αυτό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να υπογραμμίσει ότι η μεγάλη εικόνα της ανάγκης απεξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα δεν πρέπει να να επισκιάσει τη συζήτηση για την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων προκειμένου να μπει φρένο στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και να ανακουφιστούν οι πολίτες.

Συναφείς με τα προαναφερθέντα είναι και οι τελευταίες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενέργεια και το RepowerEU, οι οποίες κατά την Αθήνα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Σημειώνεται, δε, ότι η Ελλάδα μπορεί ακόμη να αντλήσει πρόσθετα κεφάλαια από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ρύπων (ETS), καθώς και από τα αδιάθετα δάνεια του RRF, ωστόσο, αυτές οι προτάσεις διευκρινίζεται ότι δεν λαμβάνουν επαρκώς υπόψιν την ανάγκη στήριξης των καταναλωτών.

Στο μέτωπο της τουρκικής προκλητικότητας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να ενημερώσει τους ομολόγους του για την κλιμάκωση από την πλευρά της γειτονικής χώρας και την έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας, καθώς και για τον κίνδυνο κλιμάκωσης της έντασης στην περιοχή, σε μια κρίσιμη συγκυρία που το τελευταίο που χρειάζεται είναι ακόμη μια εστία έντασης σε ένα ήδη φορτισμένο γεωπολιτικά ευρωπαϊκό τοπίο. Αναμένεται, μάλιστα, να τονίσει πως η Ελλάδα είναι πάντα υπέρ του διαλόγου, όμως η παραβίαση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων δεν θα γίνει αποδεκτή.