Καρκίνος παχέος εντέρου: Ανησυχία με τα self test που βγαίνουν θετικά – Διευκρινίσεις Παγώνη
Με επιτυχία εξελίσσεται το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, αφού ολοένα και περισσότεροι δικαιούχοι λαμβάνουν από τα φαρμακεία το self test που γίνεται στο σπίτι και αναλόγως το αποτέλεσμα προγραμματίζουν επίσκεψη σε γαστρεντερολόγο και κολονοσκόπηση. Σύμφωνα με στοιχεία του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου για το πρόγραμμα για την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου που περιλαμβάνει ηλικίες 50-69 ετών, μέχρι σήμερα έχουν σταλεί 1.400.000 μηνύματα από τα συνολικά 3.000.000, ενώ έχουν διανεμηθεί δωρεάν από τα φαρμακεία 130.000 αυτοδιαγνωστικά τεστ με τα 1.000 από αυτά να είναι θετικά.
«Ο καρκίνος του παχέος εντέρου ανήκει στους τρεις συχνότερα εμφανιζόμενους τύπους καρκίνου παγκοσμίως» είπε ο Κωνσταντίνος Κάσσανδρος, κοινοτικός φαρμακοποιός, μέλος του ΔΣ του Φαρμακευτικού Συλλόγου Χαλκιδικής σε συνέντευξη Τύπου με 2.416 καταγεγραμμένους θανάτους το 2021, που οφείλονταν σε κακοήθη νεοπλάσματα του παχέος εντέρου.
Η ασθένεια φαίνεται να πλήττει κυρίως άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, με την ηλικία να μην αποτελεί τον μοναδικό επιβαρυντικό παράγοντα.
Το γεγονός ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να θεραπευτεί πλήρως όταν ανιχνευθεί σε πρώιμο στάδιο, καθιστά καθοριστικό τον ρόλο της έγκαιρης διάγνωσής του.
Το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης «Προλαμβάνω», αποτελώντας το πρώτο οργανωμένο, συστηματικό πρόγραμμα διενέργειας συγκεκριμένων προληπτικών εξετάσεων οριζόντια, έχει ως στόχο να μειώσει τη θνησιμότητα από τον καρκίνο του παχέος εντέρου μέσω του έγκαιρου εντοπισμού του.
Τα self test για τον καρκίνο του παχέος εντέρου
Τα τεστ FIT (Fecal Immunochemical Test ή τεστ ανοσοχημικού ελέγχου κοπράνων) που χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση ανθρώπινης αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα παρουσιάζουν υψηλή ευαισθησία (πάνω από 90%).
Αυτή η ευαισθησία επιτρέπει τη διάγνωση πρώιμων σταδίων καρκίνου και πολύποδων, μειώνοντας τις πιθανότητες για ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Κύρια χαρακτηριστικά του προγράμματος
- Διάρκεια ειδοποίησης:
Οι πολίτες ηλικίας 50-69 ετών, σε διάστημα 4 μηνών από τη λήψη του ενημερωτικού μηνύματος, μπορούν να προμηθευτούν δωρεάν ένα κιτ FIT από τα συνεργαζόμενα φαρμακεία με τη χρήση του ΑΜΚΑ τους.
- Παροχή self-test:
Το self-test που διανέμεται είναι εύκολο στη χρήση και μπορεί να γίνει στο σπίτι, συλλέγοντας ένα μικρό δείγμα κοπράνων για ανάλυση. Ο πολίτης θα ενημερώνει το φαρμακείο από το οποίο προμηθεύτηκε το τεστ, για το αποτέλεσμά του.
- Καταχώρηση αποτελέσματος:
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τονίζεται η σημασία της καταχώρησης του αποτελέσματος του self-test, ύστερα από τη διενέργειά του. Όταν το αποτέλεσμα του τεστ είναι αρνητικό, το πρόγραμμα τερματίζεται, ενώ σε περίπτωση άκυρου αποτελέσματος, ο πολίτης δικαιούται άπαξ ένα επιπλέον δωρεάν self-test.
- Παρακολούθηση σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος:
Αντίθετα, σε περίπτωση καταχώρησης θετικού αποτελέσματος παρέχεται στον πολίτη η δυνατότητα δωρεάν επίσκεψης σε γαστρεντερολόγο για περαιτέρω αξιολόγηση εντός δύο μηνών. Εάν κριθεί απαραίτητο, παραπέμπεται για διαγνωστική κολονοσκόπηση, κατά την οποία είναι δυνατόν να αφαιρεθούν οι πολύποδες ή να ληφθούν δείγματα για βιοψία.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Τρόπος διεξαγωγής του self-test
Η εκτέλεση του τεστ είναι απλή. Οι πολίτες πρέπει να συλλέξουν κόπρανα, που δεν έχουν έρθει σε επαφή με νερό ή ούρα, χρησιμοποιώντας το παρεχόμενο κιτ. Το δείγμα πρέπει να ληφθεί από πέντε διαφορετικά σημεία, ώστε να εξασφαλιστεί η ακρίβεια της ανάλυσης.
Το δείγμα αναμιγνύεται με το διάλυμα του κιτ και τοποθετούνται λίγες σταγόνες στη συσκευή εξέτασης.
Τα αποτελέσματα εμφανίζονται σε λίγα λεπτά: ένα θετικό αποτέλεσμα υποδεικνύει την παρουσία αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα και την ανάγκη για περαιτέρω διερεύνηση.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Ο ρόλος των φαρμακοποιών
Οι φαρμακοποιοί διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διάθεση των τεστ, στην ενημέρωση των δικαιούχων και στη λεπτομερή επεξήγηση της ορθής διαδικασίας διενέργειάς του στο σπίτι από τους πολίτες.
Επίσης είναι επιφορτισμένοι με την καταχώρηση του αποτελέσματος στη σχετική πλατφόρμα καθώς και με την καθοδήγηση των πολιτών, στις περιπτώσεις με θετικό αποτέλεσμα τεστ, για τα επόμενα βήματα.
Εξασφαλίζουν κατά αυτόν τον τρόπο ότι τα άτομα με θετικό αποτέλεσμα τεστ παραπέμπονται σε γαστρεντερολόγο για περαιτέρω αξιολόγηση.
Παγώνη: Όταν ένα self-test βγει θετικό, δεν σημαίνει ότι έχεις καρκίνο
«Πολλά βγαίνουν θετικά. Όταν ένα self-test βγει θετικό, δεν σημαίνει ότι έχεις καρκίνο», λέει στο MEGA η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ Ματίνα Παγώνη.
«Στο 80% και παραπάνω αυτή η θετικότητα μπορεί να οφείλεται σε μία φλεγμονή, σε αιμορροΐδες, σε διάφορες αιτίες, χωρίς να υπάρχει κακοήθεια».
Όπως λέει η ίδια:
«Αν βγει θετικό το τεστ, θα πρέπει να μιλήσουν με γαστρεντερολόγο, να πάρει το ιστορικό, να αξιολογήσει την κλινική εικόνα και μετά, αν χρειαστεί, να πάει σε κολονοσκόπηση».