Νέο “χαράτσι” στα πλαστικά μπουκάλια
Η ελληνική κυβέρνηση εισάγει ένα νέο περιβαλλοντικό μέτρο, το οποίο στοχεύει στη μείωση των αποβλήτων από πλαστικές και αλουμινένιες συσκευασίες. Μετά την επιβολή του πράσινου τέλους για τις πλαστικές σακούλες, έρχεται το “τέλος εγγυοδοσίας”, που θα εφαρμοστεί από την 1η Δεκεμβρίου 2025. Αυτό το νέο μέτρο προβλέπει χρέωση 10 έως 15 λεπτών για κάθε πλαστικό μπουκάλι ή αλουμινένιο κουτάκι που αγοράζεται, με σκοπό να επιστρέφεται στον καταναλωτή το ποσό όταν επαναφέρει τις συσκευασίες σε συγκεκριμένα σημεία ανακύκλωσης.
Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο, οι καταναλωτές θα πληρώνουν ένα επιπλέον ποσό, από 10 έως 15 λεπτά, κατά την αγορά πλαστικών μπουκαλιών νερού και κουτιών αλουμινίου αναψυκτικών. Το τέλος αυτό θα εφαρμοστεί για συσκευασίες έως 3 λίτρα και αφορά πλαστικά και μεταλλικά δοχεία μιας χρήσης. Η χρέωση αυτή δεν θα αποτελεί επιπλέον φόρο, αλλά εγγύηση, την οποία οι καταναλωτές θα μπορούν να εξαργυρώνουν επιστρέφοντας τις συσκευασίες σε ειδικά σημεία συλλογής.
Από την 1η Δεκεμβρίου 2025, σε όλη την Ελλάδα θα δημιουργηθούν περίπου 15.000 σημεία επιστροφής φιαλών. Αυτά τα σημεία θα είναι διαθέσιμα σε σούπερ μάρκετ, καταστήματα και άλλους δημόσιους χώρους, δίνοντας τη δυνατότητα στους καταναλωτές να επιστρέφουν τις συσκευασίες και να λαμβάνουν πίσω το ποσό που κατέβαλαν ως εγγύηση.
Σύστημα εγγυοδοσίας και συλλογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΣΕΔ)
Το νέο νομοσχέδιο επιβάλλει στους παραγωγούς συσκευασιών ποτών να δημιουργήσουν ένα πανελλαδικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Συσκευασιών. Αυτό το σύστημα θα επιβλέπει την επιστροφή των φιαλών και των κουτιών από τους καταναλωτές, με στόχο την αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης. Μέσω του Συστήματος Επιστροφής Εγγυοδοσίας (Deposit Return System – DRS), οι συσκευασίες θα οδηγούνται σε κέντρα ανακύκλωσης, βοηθώντας στη μείωση της περιβαλλοντικής ρύπανσης και ενισχύοντας τις προσπάθειες για βιωσιμότητα.
Οι παραγωγοί θα φέρουν την ευθύνη για την οργάνωση και τη λειτουργία του ΣΣΕΔ, προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους ανακύκλωσης που ορίζονται στο νομοσχέδιο. Στόχος είναι η δραστική μείωση των αποβλήτων και η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, με τις συσκευασίες να επαναχρησιμοποιούνται ή να ανακυκλώνονται.
Πως θα λειτουργεί στην πράξη το σύστημα επιστροφής εγγυοδοσίας
Οι καταναλωτές, κατά την αγορά των πλαστικών και αλουμινένιων συσκευασιών ποτών, θα χρεώνονται το αντίστοιχο περιβαλλοντικό τέλος. Μετά την κατανάλωση, θα μπορούν να επιστρέφουν τις άδειες φιάλες και τα κουτιά σε ένα από τα 15.000 σημεία συλλογής. Η διαδικασία θα είναι απλή και εύκολη, με στόχο τη διευκόλυνση των καταναλωτών.
Η επιστροφή των συσκευασιών θα γίνεται μέσω ειδικών αυτόματων μηχανών, οι οποίες θα δέχονται τις φιάλες και τα κουτιά, εκδίδοντας αντίτιμο. Αυτά τα συστήματα επιστροφής είναι ήδη ευρέως διαδεδομένα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία και η Σουηδία, και έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικά στη μείωση των αποβλήτων.