ΗΠΑ: Η «γαλάζια οικονομία» στο επίκεντρο της συζήτησης Γεραπετρίτη-Τζον Κέρι

«Οι ωκεανοί είναι το θεμέλιο της ζωής στη γη και ο χτύπος της καρδιάς του πλανήτη μας», τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης στην εκδήλωση «Our Ocean Countdown, Greece 2024: An Ocean of Potential». Η εκδήλωση έλαβε χώρα στη συνδεδεμένη με το αμερικανικό Κογκρέσο δεξαμενή σκέψης «Wilson Center» στην Ουάσιγκτον.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, ο κ. Γεραπετρίτης συνομίλησε με τον Τζον Κέρι και παρουσίασε τις προτεραιότητες της 9ης Διάσκεψης για τους Ωκεανούς (Our Ocean Conference), η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 16 και 17 Απριλίου στην Αθήνα, αλλά και τις πρωτοβουλίες της Ελλάδας για την αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα έχει θέσει το κλίμα, την ειρήνη και την ασφάλεια ως προτεραιότητες της υποψηφιότητάς της για την εκλογή της ως μη μόνιμου μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη διετία 2025-2026.

Η επιλογή του συνομιλητή δεν ήταν τυχαία, καθώς ο Τζον Κέρι είναι ο εμπνευστής της πρωτοβουλίας «Our Ocean Conference», η οποία έλαβε σάρκα και οστά όταν ήταν επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, καθώς και ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Τζο Μπάιντεν για την κλιματική αλλαγή. «Έχουν περάσει 10 χρόνια από τότε που διοργανώθηκε η πρώτη Σύνοδος για τους Ωκεανούς μετά την αρχική σας ιδέα. Μια ιδέα που ενέπνευσε συνολικά τη διεθνή κοινότητα και δημιούργησε ένα νέο μοντέλο προσανατολισμένο στα αποτελέσματα που θα πρέπει να αποτελεί τη βάση κάθε δράσης κατά της κλιματικής αλλαγής», είπε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών επαινώντας τον Τζον Κέρι.

Φιλοξενώντας την 9η Σύνοδο για τους Ωκεανούς, η Ελλάδα αποσκοπεί να συνεχίσει στην πολύ επιτυχημένη, μέχρι σήμερα, πορεία της διάσκεψης, εξασφαλίζοντας απτές δεσμεύσεις σε παγκόσμιο και περιφερειακό επίπεδο. Αξίζει να σημειωθεί ότι από την έναρξή της η διάσκεψη έχει εξασφαλίσει δεσμεύσεις αξίας άνω των 130 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Ελλάδα προσβλέπει στη διεύρυνσή τους και στην προώθηση νέων και πιο φιλόδοξων δράσεων, ξεκαθάρισε ο κ. Γεραπετρίτης. Άλλωστε, οι προκλήσεις είναι πολλές: Η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει, η διάβρωση των ακτών επιδεινώνεται και οι ωκεανοί γίνονται θερμότεροι και πιο όξινοι. Επιπλέον, η θαλάσσια ρύπανση αυξάνεται με ανησυχητικό ρυθμό, το 30% των ιχθυαποθεμάτων υπόκειται σε υπερεκμετάλλευση, η θαλάσσια βιοποικιλότητα συνεχίζει να μειώνεται, ενώ τα ξένα είδη απειλούν σοβαρά τα θαλάσσια οικοσυστήματα.

Γι’ αυτό και η ελληνική πλευρά έχει καταβάλει συντονισμένες προσπάθειες τους τελευταίους μήνες για την ευαισθητοποίηση και μετάδοση των κύριων μηνυμάτων της διάσκεψης στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, καθώς και για τη διευκόλυνση της συμμετοχής ηγετών από μικρά νησιωτικά αναπτυσσόμενα κράτη, τα οποία πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή. «Οραματιζόμαστε ένα μέλλον όπου οι ωκεανοί θα ευδοκιμούν ως ανθεκτικά και ζωντανά οικοσυστήματα, διασφαλίζοντας την ευημερία και για τις επόμενες γενιές», επισήμανε ο κ. Γεραπετρίτης.

Σε σχέση με την ατζέντα της διάσκεψης, η Ελλάδα θα επιδιώξει να δώσει έμφαση σε τέσσερις τομείς: τον αειφόρο τουρισμό με στόχο την ισορροπία μεταξύ τουριστικής ανάπτυξης και διαφύλαξης του θαλασσίου περιβάλλοντος, την πράσινη ναυτιλία μέσω του περιορισμού των εκπομπών και των συνολικών επιπτώσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον, τη μείωση της θαλάσσιας ρύπανσης από πλαστικά και μικροπλαστικά και, τέλος, την πράσινη μετάβαση στη Μεσόγειο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η 9η Διάσκεψη για τους Ωκεανούς θα είναι η πρώτη που θα συγκληθεί μετά την υιοθέτηση της Συμφωνίας για τη Διατήρηση και Αειφόρο Χρήση της Θαλάσσιας Βιοποικιλότητας Περιοχών Πέραν της Εθνικής Δικαιοδοσίας βάσει της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Θα αποτελέσει, επομένως, την καταλληλότερη αφορμή για να συζητηθούν τα μέσα υλοποίησης των στόχων αυτής της συμφωνίας.

Μέσω της διάσκεψης, η Αθήνα φιλοδοξεί να επιβεβαιώσει τη δέσμευσή της για μετάβαση προς ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο, τη «γαλάζια οικονομία», το οποίο αξιοποιεί τα πλεονεκτήματα της ισορροπίας μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής συνοχής και βιωσιμότητας. Είναι δεδομένο ότι για τη χώρα μας η θάλασσα έχει ζωτική σημασία: «Με μια εκτεταμένη ακτογραμμή άνω των 20.000 χιλιομέτρων, συμπεριλαμβανομένων των πολλών μικρών νησιών και βραχονησίδων, αλλά και λόγω του άρρηκτου ιστορικού, πολιτιστικού και οικονομικού δεσμού της με τη θάλασσα, η Ελλάδα είναι προσηλωμένη στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος».

Στο εσωτερικό πεδίο, «η Ελλάδα έχει ήδη αρχίσει να υλοποιεί τον ”πράσινο μετασχηματισμό” της οικονομίας της», δήλωσε ο κ. Γεραπετρίτης. Πρωτοβουλίες, όπως η «GR-eco Islands», η οποία αποσκοπεί στο να μετατρέψει τα ελληνικά νησιά σε κόμβους καινοτομίας και μοντέλα ενεργειακής αυτονομίας, μπορούν να αποτελέσουν πηγή βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας για τις τοπικές κοινωνίες. Επιπλέον, η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη θέσει τον στόχο τής μείωσης της υπεραλίευσης και της προώθησης της βιώσιμης διαχείρισης της αλιείας. Σε σχέση με την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, ο Εθνικός Νόμος για το Κλίμα προβλέπει τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 55% έως το 2030 και 80% έως το 2040, με τελικό στάδιο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.

«Ο ωκεανός αποτελεί σημαντικό μέρος της φυσικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς, προσφέρει τεράστιες ευκαιρίες και αναξιοποίητες δυνατότητες. Γι’ αυτό και πρέπει να βρούμε πραγματικές και βιώσιμες λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Άλλωστε, οι ωκεανοί και οι θάλασσες μας συνδέουν όλους», δήλωσε ο κ. Γεραπετρίτης.

Από την πλευρά του, ο Τζον Κέρι έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τους άμεσους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι ωκεανοί και τα θαλάσσια οικοσυστήματα. Ειδικότερα, στάθηκε στο πρόβλημα της υπεραλίευσης, η οποία, όπως είπε, αυτή τη στιγμή απειλεί με εξαφάνιση πολλά είδη γνωστών ψαριών. Υπό αυτό το πρίσμα, τόνισε τη σημασία της Διάσκεψης των Ωκεανών, καθώς επισήμανε ότι οι γενικές πολιτικές διατυπώσεις και αποφάσεις δεν επαρκούν για να αναστρέψουν αυτή τη δυσχερή κατάσταση. Για παράδειγμα εξήγησε ότι δεν επαρκεί απλώς να κηρυχτεί μια θαλάσσια περιοχή προστατευμένη, αλλά χρειάζονται οι πόροι και οι μηχανισμοί που θα επιτρέψουν να εφαρμοστούν οι πολιτικές αποφάσεις.

Όσον αφορά τη Διεθνή Διάσκεψη των Ωκεανών που θα φιλοξενηθεί στην Αθήνα, ο Τζον Κέρι δήλωσε ενθουσιασμένος που θα συμμετέχει, λέγοντας «προσωπικά ανυπομονώ να βρεθώ στη Σύνοδο Κορυφής για την νεολαία, γιατί πρέπει να στρατολογήσουμε τη νέα γενιά σε αυτή την προσπάθεια».