Ελληνοτουρκικά: Οι εκτιμήσεις της Αθήνας για τη ρητορική στροφή της Άγκυρας λίγο πριν από την επίσκεψη Ερντογάν

Στην Αθήνα τηρούν στάση αναμονής για να δουν πως θα πορευθεί το επόμενο διάστημα ο Τούρκος πρόεδρος τόσο για την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή όσο και στα ελληνοτουρκικά. Και τούτο καθώς ενόψει της επίσημης επίσκεψης στην Αθήνα στις 7 Δεκεμβρίου η Άγκυρα δείχνει το τελευταίο διάστημα να επιστρέφει σε ένα αναθεωρητικό αφήγημα, ανοίγοντας θέματα που σε καμία περίπτωση δεν συζητά η ελληνική πλευρά.

Η κυβέρνηση εστιάζει στο να προχωρήσουν οι συζητήσεις για τη θετική ατζέντα – δηλαδή για θέματα που μπορεί να φέρουν πιο κοντά Ελλάδα και Τουρκία – βάζοντας παράλληλα και σαφείς κόκκινες γραμμές.

Τους προηγούμενους μήνες από την πλευρά της Άγκυρας είχαν διατηρηθεί χαμηλοί τόνοι και είχε αποφευχθεί μια ακραία ρητορική όσον αφορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ωστόσο τις τελευταίες ημέρες σταδιακά οι τόνοι ανεβαίνουν και η τουρκική πλευρά δείχνει πως δεν έχει ξεχάσει την αναθεωρητική ατζέντα.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μίλησε για μια σειρά πόλεις της “καρδιάς”, μεταξύ των οποίων και η Θεσσαλονίκη. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν χαρακτήρισε «προτεραιότητα» για την Τουρκία την κατάσταση της μειονότητας στη Δυτική Θράκη (την οποία ανέφερε ως «τουρκική») και των «ομογενών που ζουν στα Δωδεκάνησα» , ενώ επέμεινε στην ίδια γραμμή στο Κυπριακό.

Υπενθυμίζεται πως είχαν προηγηθεί προκλητικές αναφορές του αρχηγού του τουρκικού πολεμικού ναυτικού Ερζουμέντ Τατλίογλου, που ισχυρίστηκε πως «στο Αιγαίο υπάρχουν νησιά που αμφισβητείται η κυριαρχία τους». Μάλιστα επέστρεψε σε μια εμπρηστική ρητορική, μιλώντας περί «αποστρατικοποίησης νησιών».

Από την άλλη πλευρά η Άγκυρα θέλει να διατηρήσει ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας και δεν θέλει να αναλάβει την ευθύνη για την επιδείνωση του κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις (σε μια εποχή μάλιστα που η διεθνής κοινότητα έχει το βλέμμα στραμμένο στη Μέση Ανατολή). Είναι ενδεικτικό πως ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας σημείωσε πως «επιθυμούμε να προωθήσουμε τις σχέσεις μας με τη γειτονική μας Ελλάδα, μέσω ενός ειλικρινούς και εποικοδομητικού διαλόγου στη βάση μιας θετικής ατζέντας».

Η Αθήνα αν και έχει ως στόχο να συνεχιστεί ο διάλογος, ωστόσο είναι σαφείς και οι κόκκινες γραμμές της χώρας. Μιλώντας στη Βουλή ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης σημείωσε πως «η άποψη της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι θα πρέπει να προσέλθουμε στον διάλογο με την Τουρκία. Είναι σημαντικό και ωφέλιμο για δύο χώρες να συζητούν με καλή πίστη, αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι αναιρούμε ούτε κατ’ ίχνος οποιαδήποτε από τα εθνικά μας συμφέροντα ούτε θέματα κυριαρχίας μπορούν να τεθούν σε επίπεδο πολιτικού διαλόγου».

Αυτό που σημειώνεται από την ελληνική πλευρά είναι πως υπάρχουν θεμελιώδεις διάφορες με την τουρκική πλευρά, ωστόσο πρέπει να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας, και να επιχειρηθούν βήματα προόδου στην ελληνοτουρκική προσέγγιση όπως στους τομείς της οικονομίας, ενέργειας και περιβάλλον.