“Never give an inch”… Οι αποκαλύψεις Πομπέο προκαλούν οργή στην Άγκυρα – “Ανειλικρινής, “διπρόσωπος” θέλει ψήφους από το ελληνοκυπριακό λόμπι

Η Άγκυρα βλέπει τη δημοσίευση του βιβλίου του Μαικ Πομπέο (ΥΠΕΞ επί προεδρίας Τραμπ) σαν μια προσπάθεια να κατοχυρώσει την εικόνα του, βλάπτοντας όμως την τουρκική, ενόψει μιας ενδεχόμενης υποψηφιότητας για τις προεδρικές εκλογές του 2024. Έχει εκνευριστεί επίσης η Τουρκία από τις περιγραφές του Πομπέο και τα σχόλια του πρώην υπουργού για την Ελλάδα θεωρώντας ότι αυτός μεροληπτεί σε βάρος της Τουρκίας και υπέρ της Ελλάδας.

«Οι σχέσεις με έναν σύμμαχο που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη ζωτικής σημασίας περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι τώρα πιο ισχυρές από κάθε άλλη φορά από την εποχή του σχεδίου Μάρσαλ» γράφει ο Πομπέο, ενώ αναφέρεται στις επαφές που είχε με τον Έλληνα πρωθυπουργό για το σχήμα «3+1» για την ενέργεια στην Ανατολική Μεσόγειο (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και ΗΠΑ) και τον τερματισμό των τουρκικών προκλήσεων στην περιοχή. Αναφέρεται, τέλος, στην φιλοξενία από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Κρήτη.

• «Never give an inch» (Ποτέ μην παραχωρείς ούτε σπιθαμή), φέρει ο τίτλος του βιβλίου που κυκλοφόρησε την Τρίτη στις ΗΠΑ. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου έκανε λόγο για ένα βιβλίο με ψέματα και αναληθείς πληροφορίες.

«Το λέω διπλωματικά, αλλά μπορείς να το πεις και ‘ψέματα’. Υπάρχει μια υπερβολή, υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά», είπε σε συνέντευξη Τύπου κατά την επίσκεψή του στη Ταϊλάνδη, ενώ χαρακτήρισε τον Πομπέο «ανειλικρινή» και «διπρόσωπο».

Σύμφωνα με τον Τσαβούσογλου, οι αναφορές «ήδη έχουν χαλάσει την ισορροπία των ΗΠΑ με την Ελλάδα και τον Ελληνοκυπριακό τομέα (Κυπριακή Δημοκρατία)».

Η θεωρία του Τσαβούσογλου για τη συγγραφή του βιβλίου του Πομπέο είναι η εξής:

• «Τα έγραψε ειδικά για να πάρει ψήφους από το ελληνοκυπριακό λόμπι όταν θα είναι υποψήφιος στις προσεχείς εκλογές». Ο Πομπέο δεν έχει επιβεβαιώσει αλλά και δεν έχει αποκλείσει τα λεγόμενα του Τσαβούσογλου.

Ο Τσαβούσογλου θυμήθηκε ότι και ο Πομπέο τον κάλεσε να συναντηθούν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο όταν το φθινόπωρο το 2020 ο Αμερικανός υπουργός περιόδευσε στην περιοχή.

Σύμφωνα με τον Τσαβούσογλου, η Τουρκία δεν έχει απειλήσει ποτέ τον Πατριάρχη και «πάντα του δίνει κάθε υποστήριξη». Πρόσθεσε ότι ο Πομπέο «είχε πει ότι ήθελε μόνο να επισκεφτεί την Κωνσταντινούπολη, ότι ήθελε να πάει στο Πατριαρχείο και ότι ήθελε να με συναντήσει εκεί. Η απάντησή μου ήταν επίσης αρκετά σαφής. Ποτέ δεν αισθανθήκαμε άβολα με τη μετάβασή του στο πατριαρχείο. Όποιος θέλει να συναντηθεί μαζί μου, θα έρθει στην Άγκυρα, θα βρεθούμε εδώ. Είπα ότι δεν θα πάω στην Κωνσταντινούπολη, να πέσω στα πόδια του».

• Ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν, εξέφρασε και εκείνος την οργή του, κάνοντας λόγο για ένα βιβλίο που διαταράσσει τις ισορροπίες μεταξύ ΗΠΑ , Ελλάδας και Τουρκίας. «Ο Πομπέο παραδέχεται ότι η αμερικανική κυβέρνηση δεν είναι ουδέτερη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και πως είναι με το μέρος της ελληνικής πλευράς», υποστήριξε στην Hurriyet ο Καλίν.

Επέμεινε στο ζήτημα της βελτίωσης των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, για το οποίο δηλώνει περήφανος ο Πομπέο.

Για την Ελλάδα, ο πρώην υπουργός γράφει ότι «διολίσθαινε στον αντιαμερικανισμό τη δεκαετία του 70» αλλά «σήμερα θεωρεί τις ΗΠΑ προτιμητέο σύμμαχο». Για την Ελλάδα ο Πομπέο γράφει ότι «οι σχέσεις με έναν σύμμαχο που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη ζωτικής σημασίας περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι τώρα πιο ισχυρές από κάθε άλλη φορά από την εποχή του σχεδίου Μάρσαλ».

• Μιλά για τις επαφές με τον Έλληνα πρωθυπουργό για το σχήμα «3+1» για την ενέργεια στην Ανατολική Μεσόγειο (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και ΗΠΑ) και τον τερματισμό των τουρκικών προκλήσεων στην περιοχή. Αναφέρεται και στην φιλοξενία από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Κρήτη.

«Το παραδέχεται πολύ ανοιχτά. Λέει ανοιχτά ότι κανείς από τότε που ήταν ο Κίσινγκερ, πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, δεν ήταν πιο φιλέλληνας. Αυτό σημαίνει ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν ουδέτερη στάση μεταξύ των συμμάχων εντός της συμμαχίας του ΝΑΤΟ. Γνωρίζαμε ότι η αμερικανική κυβέρνηση στηρίζει την ελληνική πλευρά. Το παραδέχτηκε και καταγράφηκε», εξηγεί ο Καλίν.

Το «δεξί χέρι» του Ερντογάν συνέχισε λέγοντας για τον Πομπέο: «Ακόμα χειρότερα, δίνοντας τόσο ανοιχτή υποστήριξη στην Ελλάδα, προκάλεσε περαιτέρω ένταση στις σχέσεις των δύο συμμάχων, ενώ έλεγε ‘ειρήνη στο Αιγαίο’. Στηρίζοντας τη μία πλευρά, έδειξε ότι στην πραγματικότητα ακολουθούσαν αντίθετη πολιτική. Σήμερα, η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έχει πολύ διαφορετική στάση Και μετά στρέφονται σε εμάς και μας ρωτούν ‘γιατί είναι τεταμένες οι σχέσεις Αμερικής και Τουρκίας;’ Η ομολογία του Πομπέο αποκαλύπτουν ότι αυτός που προκαλεί το πρόβλημα δεν είμαστε εμείς, αλλά οι ΗΠΑ».

Ο Καλίν ενοχλήθηκε με τις του Πομπέο για την πόρτα που ήθελε να σπάσει για να «απελευθερώσει» τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς από μια συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν.

Ο Τούρκος πρόεδρος του ανέλυε λεπτομερώς την αποτυχημένη απόπειρα του πραξικοπήματος. «Όσο κρατούσε η συνάντηση , ο Πομπέο έπαθε νευρική κρίση έξω. Έλεγε ‘θα μπω μέσα’. Αλλά ο Πενς δεν είπε ‘αφήστε και τον Πομπέο να μπει’», είπε.

Ο Αμερικανός υπουργός διηγείται στο βιβλίο πώς σε επίσκεψή του στην Άγκυρα με τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς, σχεδόν έφτασε στο σημείο να σπάσει την (κλειδωμένη) πόρτα της αίθουσας όπου γινόταν η συνάντηση του Πενς με τον Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος είχε ζητήσει μια ολιγόλεπτη συνάντηση κατ’ ίδίαν με τον Πενς.

Έγινε δεκτή, αλλά θύμιζε κρατούσε πολύ ώρα. Στη μισή ώρα ο Πομπέο προσπάθησε να μπει, χωρίς να τον αφήσουν. Στα 50 λεπτά προσπάθησε να ανοίξει την πόρτα για μπει στην αίθουσα, αλλά τη βρήκε κλειδωμένη. «Είχα αρχίσει να ανησυχώ ότι ο Ερντογάν είχε αναγκάσει τον Πενς να βλέπει το ίδιο τρίωρο βίντεο» γράφει στο βιβλίο του ο Πομπέο.

• Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι προσπαθούσαν να τον πείσουν ότι δεν έχουν σχέση οι ΗΠΑ με το πραξικόπημα του 2016 και για να το καταφέρουν άνοιξαν μέχρι και χάρτες όπου έδειχναν που ήταν οι Αμερικανοί στρατιώτες.

Ο Ερντογάν δεν ξεχνούσε φυσικά τον άλλοτε φίλο και πλέον θανάσιμο εχθρό του, τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν. Ο Πομπέο γράφει ότι ο Τούρκος πρόεδρος τηλεφωνούσε συνεχώς στον Λευκό Οίκο και τον Τραμπ για να ζητήσει την έκδοσή του, ενώ εξέφραζε τη διαμαρτυρία του για τη στήριξη των ΗΠΑ στους Κούρδους. Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η συμπεριφορά του στενού συνεργάτη του Ερντογάν, του Ιμπραήμ Καλίν.