“Γεννήθηκα στις φυλακές Αβέρωφ”- Η τελευταία εξομολόγηση του Νότη Μαυρουδή- Οι μουσικές του που μας σημάδεψαν (vid)

Έξι δεκαετίες στο ελληνικό τραγούδι είχε συμπληρώσει ο Νότης Μαυρουδής που έφυγε από τη ζωή την Τρίτη σε ηλικία 77 ετών.

Στη μακρά του διαδρομή από τη δεκαετία του ’60 είχε συνεργαστεί με ποιητές όπως ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Γιάννης Κακουλίδης, ο Ηλίας Πετρόπουλος, ο Άκος Δασκαλόπουλος, Μάνο Χατζιδάκι, και τραγουδιστές όπως Θανάσης Γκαϊφύλλιας, Γιώργο Ζωγράφο, Αρλέτα, Πόπη Αστεριάδη, Ελένη Βιτάλη, Γιώργο Μουφλουζέλη, Γιάννη Σαμσιάρη, Νένα Βενετσάνου, Πέτρο Πανδή, Κώστα Θωμαΐδη, Σταμάτη Κραουνάκη, Τάνια Τσανακλίδου, Μανώλη Μητσιά, Χάρις Αλεξίου, Γιώργο Νταλάρα, Γλυκερία, Παντελή Θαλασσινό, Έλλη Πασπαλά, Αναστασία Μουτσάτσου κ.ά.

Είχε γεννηθεί το 1945. Τα δυο πρώτα χρόνια της ζωής του τα έζησε στη φυλακή δίπλα στη μητέρα του, που ήταν πολιτική κρατούμενη. Το 1958 ξεκίνησε μαθήματα κιθάρας στο Εθνικό Ωδείο με καθηγητή τον Δημήτρη Φάμπα και πήρε το δίπλωμα το 1969 με Άριστα.

Το 1970 εγκαταστάθηκε στην Ιταλία, όπου του ανατέθηκε η έδρα κλασικής κιθάρας στη Scuola Ciciva di Milano, στην οποία δίδαξε ως το 1975. Το 1970 παρακολούθησε και τα μαθήματα της Ακαδημίας Santiago de Compostella στην Ισπανία με τον Jose Tomas.

Το 1975 εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα και από αυτή τη χρονιά άρχισε να διδάσκει κλασική κιθάρα στο Εθνικό Ωδείο. Τα έτη 1975, 1977 και 1979 έδωσε ρεσιτάλ στο Φεστιβάλ Κλασικής Κιθάρας του Esztergom της Ουγγαρίας. Το 1978 πήρε μέρος στο διεθνές Φεστιβάλ Πολιτικού Τραγουδιού στο Ανατολικό Βερολίνο και στο 11ο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας στην Αβάνα της Κούβας. Ως συνθέτης και σολίστ έχει δώσει πολλά ρεσιτάλ σε πολλές χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Φινλανδία, Ελβετία, Γερμανία, Ουγγαρία, Αυστρία, Κούβα).

Ως καθηγητής στο Εθνικό Ωδείο Αθήνας, είχε μαθητές αρκετούς δημοφιλείς καλλιτέχνες όπως οι Μανώλης Ανδρουλιδάκης, Σωκράτης Μάλαμας, Παναγιώτης Μάργαρης, Γιώργος Μελάς, Λάμπρος Ντούσικος, Δημήτρης Σωτηρόπουλος, κ.ά.. Από το 1994 ανέλαβε καθήκοντα προέδρου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Υπουργείου Πολιτισμού και από το 1995 ανέλαβε καλλιτεχνικός διευθυντής στο διεθνές Φεστιβάλ της Πάτρας.

Η τελευταία εμφάνισή του, πριν 5 μέρες, στην ΕΡΤ

Μόλις πέντε ημέρες πριν είχε προβληθεί η συνέντευξη που είχε δώσει στην εκπομπή «Studio 4» της ΕΡΤ, που έμελλε να είναι η τελευταία του.

«Την πρώτη μου κιθάρα την πήρα μέσα από μία ντουλάπα στο σπίτι μου. Την είχε βάλει η μητέρα μου και την ξετρύπωσε για να μάθω εγώ κιθάρα. Αυτό το όργανο είχαμε, δεν μπορούσαμε να πάρουμε άλλο. Προέρχομαι από πολύ φτωχή οικογένεια, η μητέρα μου μοδίστρα, ο πατέρας τσαγκάρης» είχε πει ο σπουδαίος ο μουσικοσυνθέτης ο οποίος στη συνέχεια ρωτήθηκε για το γεγονός πως τα δυο πρώτα χρόνια της ζωής του τα έζησε μέσα στη φυλακή αφού η μητέρα του ήταν πολιτική κρατούμενη.

«Είναι αλήθεια αυτό. Θα σας απαντήσω επειδή με ρωτάτε γιατί αν δεν με ρωτούσατε, δεν θα έθιγα εγώ το θέμα της φυλάκισής μου. Η μητέρα μου καταδικάστηκε, γιατί έκρυβε, έκρυβαν η οικογένεια, έναν αντιστασιακό της εποχής εκείνης. Μιλάμε για το ’44. Στα Δεκεμβριανά τα λεγόμενα. Συλλάβανε τη μάνα μου. Την περάσανε από δίκη με συνοπτικές διαδικασίες και την κλείσανε στις φυλακές Αβέρωφ. Η μητέρα μου ήταν έγκυος σε έμενα. Υπήρχαν άλλα τρία παιδιά, εκτός από εμένα, τα οποία τα κράτησαν οι θείες μου, με τον πατέρα μου και η μάνα μου με πήρε μαζί της. Την άφησαν να με γέννησε στο σπίτι, με συνοδεία Αστυνομίας βέβαια» είπε με συγκίνηση ο Νότης Μαυρουδής και πρόσθεσε: «Γεννήθηκα και μετά από μερικές μέρες ξαναμπαίνει στο κελί και με παίρνει μαζί της για να με θηλάσει, για τα πρώτα βοηθήματα. Δεν είχα και δεν έχω κανέναν λόγο να εκμεταλλευτώ τον ηρωισμό της μητέρας μου».

Παλιάτσος-Παιδική χορωδία! Στίχοι: Μέλπω Ζαροκώστα, Μουσική: Νότης Μαυρουδής, Πρώτη εκτέλεση: Παιδικλη χορωδία ωδείου Kodaly, Άλλες ερμηνείες: Παιδικη χορωδία Δημήτρη Τυπάλδου Ένας παλιάτσος είμαι εγώ
καλή σας μέρα
Ξέρω να κλαίω, να γελάω, να πονώ
ξέρω να λέω την αλήθεια πέρα ως πέρα
γι’ αυτό κι εγώ θα σας το πω…

Τραγούδι λέω δυνατά
ν’ ακούσουν όλα τα παιδιά
ν’ ακούσει η πολιτεία
κι απ’ το τραγούδι μου αυτό
παλιάτσοι άλλοι εκατό να βγουν στην κοινωνία

Κι έτσι όλοι μαζί κι αντάμα
να τραγουδάμε τα δίκια της ζωής
να τραγουδάς κι εσύ απ’ την πλατεία
να μάθεις φίλε μου σωστά να ζεις

Τραγούδι λέω δυνατά
ν’ ακούσουν όλα τα παιδιά
ν’ ακούσει η πολιτεία
κι απ’ το τραγούδι μου αυτό
παλιάτσοι άλλοι εκατό να βγουν στην κοινωνία

Ένας παλιάτσος είμαι εγώ
καλή σας μέρα…

Πρωινό τσιγάρο (Στίχοι: Άλκης Αλκαίος.Μουσική: Νότης Μαρουδής)
Πρώτη εκτέλεση: Χορωδία (Κώστας Θωμαΐδης, Γιώργος Μεράντζας, Ανδρέας Μικρούτσικος, Σάκης Μπουλάς, Θανάσης Νικόπουλος, Γιάννης Σαμσιάρης) στο δίσκο «Στην όχθη της καρδιάς μου», 1984

Χαράζει η μέρα και η πόλη έχει ρεπό
στη γειτονιά μας καπνίζει ένα φουγάρο
κι εγώ σε ζητάω σαν πρωινό τσιγάρο
και σαν καφέ πικρό και σαν καφέ πικρό

Άδειοι οι δρόμοι δε φάνηκε ψυχή
και το φεγγάρι μόλις χάθηκε στη Δύση
και γω σε γυρεύω σαν μοιραία λύση
και σαν Ανατολή και σαν Ανατολή

Βγήκε ο ήλιος το ράδιο διαπασών
μ’ ένα χασάπικο που κλαίει για κάποιον Τάσο
κι εγώ σε ποντάρω κι ύστερα πάω πάσο
σ’ ένα καρέ τυφλών σ’ ένα καρέ τυφλών

Γεννήθηκα στις φυλακές Αβέρωφ

ΑΚΡΗ ΔΕΝ ΕΧΕΙ Ο ΟΥΡΑΝΟΣ
ΜΟΥΣΙΚΗ ΝΟΤΗΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ
ΣΤΙΧΟΙ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ
ΜΠΟΥΑΤ ΝΕΟ ΚΥΜΑ

Στίχοι: Τατιάνα Λύγαρη
Μουσική: Νότης Μαυρουδής
Ερμηνεία: Ελευθερία Αρβανιτάκη

Τριάντα και κάτι, μ΄αλλήθωρο μάτι
το μήκος του χρόνου μπρος πίσω μετρώ
Τριάντα και κάτι – ακμή και απάτη –
σε άδειο κρεβάτι δε θέλω να ζω

Τριάντα και κάτι, γυρίζω την πλάτη
σ’ εσένα που είσαι κομμάτι λειψό
Τριάντα και κάτι, ελπίδα γεμάτη
γι αυτό που φυλάω ακόμα κρυφό

Τριάντα και κάτι – κι αυτό είναι κάτι

Τριάντα,
με κάτι πολύ ακριβό

Μουσική Νότης Μαυρουδής Στίχοι Ηλίας Κατσούλης
Από το cd του Νότη Μαυρουδή με τίτλο – Carte Postale – Ετος κυκλοφορίας 2006 – Eros music – Τραγούδι αφιερωμένο στο Γρηγόρη Μπιθικώτση.