Ο “χρησμός” Δένδια για το “έκτακτο” θέμα που θα μπορούσε να προκαλέσει πρόωρες εκλογές- Σε σημείο καμπής τα ελληνοτουρκικά- “Έγκλημα πολέμου” στην Μαριούπολη

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει προκαλέσει η συνέντευξη που παραχώρησε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στην ΕΡΤ και τους δημοσιογράφους Βάλια Πετούρη και Νίκο Μελέτη. Ο κ. Δένδιας έκανε λόγο για “διακριτό έγκλημα πολέμου” σχετικά με τους βομβαρδισμούς ακόμα και εναντίον αμάχων από τις ρωσικές δυνάμεις στην Μαριούπολη.

“Η Ρωσία επιδιώκει τον διαμελισμό της Ουκρανίας και την ουδετεροποίησή της. Το ποιό είναι το συνολικό σχέδιο της ρωσικής πλευράς δεν το ξέρουμε και δεν μπορούμε να το ξέρουμε.”, είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών.

Πρόωρες εκλογές;

Ο Νίκος Δένδιας ρωτήθηκε και για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών και ήταν σαφής, τασσόμενος υπέρ της εξάντλησης της 4αετίας για την κυβέρνηση. Ωστόσο έκανε μία αναφορά που προκαλεί ερωτηματικά: “Επειδή θέλω να σας λέω την αλήθεια, αν υπάρξει κάτι το απολύτως έκτακτο το οποίο επιβάλει να εκφράσει την άποψή της η ελληνική κοινωνία πριν γίνει μία επιλογή, νομίζω θα ήταν αντιθέτως αντισυνταγματικό να μη ζητηθεί η άποψή της”

Η συγκεκριμένη αναφορά εκλαμβάνεται ως σχετιζόμενη με την πιθανότητα ραγδαίων εξελίξεων στα ελληνοτουρκικά, καθώς πολλοί την ερμηνεύουν ως το μείζον “εθνικό θέμα” που θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο επίκλησης για την προσφυγή στις κάλπες. Στην (υποθετική) περίπτωση, δηλαδή, που Ελλάδα και Τουρκία συμφωνούσαν σε ένα συνυποσχετικό για την παραπομπή του θέματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Για τα περί διαφωνίας

Ο κ. Δένδιας ρωτήθηκε σχετικά με σχόλια και διαρροές περί διαφωνίας του ως προς την αποστολή πολεμικού υλικού από την Ελλάδα στην Ουκρανία.

” Καταρχήν θα κάνω πρώτα ένα προσωπικό σχόλιο και μετά θα έρθω στα άλλα.
Από την πρώτη μέρα που ήρθα σε αυτό το Υπουργείο, έχω κουραστεί να διαβάζω ότι διαφωνώ συνεχώς, ότι έχω διαφορετική στάση συνεχώς και όλα τα σχετικά.
Ένα πράγμα είναι προφανές: εγώ είμαι Υπουργός Εξωτερικών της Κυβέρνησης Μητσοτάκη και παραμένω Υπουργός Εξωτερικών της Κυβέρνησης Μητσοτάκη. Νομίζω αυτό τα λέει όλα. Αν είχα μία διαφορετική άποψη σε ένα σημαντικό θέμα εξωτερικής πολιτικής, η οδός, την οποία θα όφειλα να έχω ακολουθήσει, είναι προφανής.“, είπε χαρακτηριστικά, υπονοώντας πως εάν διαφωνούσε θα είχε παραιτηθεί.

Β. ΠΕΤΟΥΡΗ: Ξέρετε τι σας προσάπτουν; Ότι «χάλασαν» παραδοσιακά καλές σχέσεις με την Ρωσία δεκαετιών, και λόγω δόγματος υπήρχε έτσι μία στενότερη επαφή, και ότι η Ελλάδα βρέθηκε να ακολουθεί την τακτική των Βαλτικών χωρών και της Πολωνίας, την αμυντική τακτική στους κόλπους της Ευρώπης, που είναι καθρέφτης του ΝΑΤΟ, και όχι τη γαλλική τακτική.
Αυτά σας προσάπτει η Αντιπολίτευση, μεταφέρω τα επιχειρήματά της, που είναι ότι κάθε χώρα υπερασπίζεται την εδαφική της ακεραιότητα.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Καταρχήν, ό,τι κάνουμε εμείς το έχει κάνει και η Γαλλία, για να είμαστε σαφείς σε αυτό.
Αλλά πέραν αυτού, πράγματι, οι σχέσεις μας με τη Ρωσία είναι ιστορικές και εγώ διατηρώ την ελπίδα ότι θα επανέλθουν κάποια στιγμή. Πότε; Όταν η Ρωσία επανέλθει στη διεθνή νομιμότητα.
Βεβαίως, γιατί θέλω να είμαι ειλικρινής, όταν εγώ ξεκίνησα να είμαι Υπουργός Εξωτερικών, δεν ήταν σε κάποιο σπουδαίο σημείο οι σχέσεις μας με τη Ρωσία και εργάστηκα συνειδητά και πολύ για να τις βελτιώσω.
Και λυπάμαι ειλικρινά πάρα πολύ, για το σημείο που βρίσκονται σήμερα, αλλά δεν είναι ελληνική ευθύνη αυτό.
Η Ελλάδα είναι μία χώρα η οποία πορεύεται επί τη βάσει αρχών και αξιών και δεν μπορεί παρά να βοηθάει όλες τις χώρες, οι οποίες συνυπογράφουν και μάχονται για αυτές τις αρχές. Εάν αυτό εξ ανάγκης τη φέρνει να αντιδιαστέλλεται με άλλες πρακτικές, δεν μπορεί αυτό να θεωρηθεί ελληνική υπευθυνότητα.

“Έγκλημα πολέμου στην Μαριούπολη”

Σχετικά με το δράμα που συμβαίνει στην Μαριούπολη, όπου οι ρωσικές δυνάμεις βομβαρδίζουν ανελέητα ακόμα και αμάχους, ο υπουργός Εξωτερικών έκανε λόγο για “έγκλημα πολέμου”. Και περιέγραψε πώς αυτό το θέμα μπορεί να φτάσει ακόμα και στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

“…όλοι βλέπουμε στις οθόνες των τηλεοράσεων, η Μαριούπολη είναι ο κύριος στόχος των ρωσικών δυνάμεων αυτή τη στιγμή. Βομβαρδίστηκε το θέατρο στο οποίο είχαν καταφύγει πάνω από 1.000 άνθρωποι, ευτυχώς βρίσκονταν στο υπόγειο. Ελπίζω, επειδή είχα δει το κτίριο, να έχει αντέξει. Αυτές είναι οι πρώτες πληροφορίες.
Αλλά, εν πάση περιπτώσει, αυτό το οποίο συμβαίνει είναι ένα απολύτως διακριτό έγκλημα πολέμου.
Θα ήθελα να σας πω, επίσης, και αυτό θα τεθεί και στον Γενικό Γραμματέα, ότι η Ελλάδα είναι μία από τις 38 χώρες που έχουν υπογράψει το αίτημα να ανοίξει μια έρευνα στο Δικαστήριο της Χάγης όσον αφορά τα εγκλήματα πολέμου που συντελούνται κατά την εισβολή αυτή.”

Β. ΠΕΤΟΥΡΗ: Μάλιστα, άρα πάει το θέμα και στην Χάγη.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Αλλά θα έχω και την ευκαιρία να δω την κυρία Greenfield, την Μόνιμη Αντιπρόσωπο των ΗΠΑ στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, έχει rank Υπουργού, για να έχω και τις απόψεις της αμερικανικής πλευράς για το πώς από εδώ και πέρα μπορεί να συνεχίσει η προσπάθεια να σταματήσει αυτή η απαράδεκτη και παράνομη εισβολή.

Ευρωπαϊκή αμυντική αυτονομία

Ως προς τον στόχο μιας ευρωπαϊκής αμυντικής αυτονομίας με τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα που δημιούργησε η ρωσική εισβολή, ο κ. Δένδιας τόνισε:

“Υπάρχει ένα τεράστιο ζήτημα το οποίο επίσης πρέπει να συζητηθεί ως παράμετρος, ο επανεξοπλισμός της Γερμανίας. Τα 100 δισεκατομμύρια τα οποία ανακοινώθηκαν είναι ένα τεράστιο νούμερο. Ο γερμανικός στρατός που θα προκύψει μέσα από αυτή την επένδυση, θα είναι ένας πολύ ισχυρός στρατός.
Η Ευρώπη, λοιπόν, πρέπει να συζητήσει πολύ σοβαρά τους κανόνες δημιουργίας της αμυντικής της αυτονομίας και θα ήθελα να ξεκαθαρίσω και κάτι για την Ελλάδα. Η Ελλάδα βλέπει την αυτονομία μας, την ευρωπαϊκή αυτονομία, ως συνδυασμένη με το ΝΑΤΟ και συνδυασμένη με την αμερικανική παρουσία. Όχι ως αντιδιαστολή στο ΝΑΤΟ και την αμερικανική παρουσία.
Θεωρούμε ότι υπάρχει μια κοινότητα συμφερόντων των δημοκρατιών, η οποία μπορεί να λειτουργήσει μέσα από αυτή τη βίαιη αφύπνιση. Και, βέβαια, είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να το πω για τα δικά μας εθνικά συμφέροντα.”

Ελληνοτουρκικά

Ο υπουργός Εξωτερικών ρωτήθηκε σχετικά με το αποτέλεσμα της συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν και τη νέα κατάσταση στα ελληνοτουρκικά. Η απάντησή του, θα μπορούσε να πει κανείς πως διαθέτει κάποιες έμμεσες αιχμές. Τόνισε, χαρακτηριστικά, πως ο πρωθυπουργός τον ενημέρωσε μετά την συνάντηση, και στάθηκε ειδικά σε όσα ειπώθηκαν από Τούρκους αξιωματούχους (Ακάρ) σχετικά με συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο.

” Καταρχήν, το περιεχόμενο της συζήτησης του Πρωθυπουργού, του κυρίου Μητσοτάκη, με τον Πρόεδρο Erdogan, το γνωρίζω από τον κύριο Μητσοτάκη, είχε την καλοσύνη να με ενημερώσει αναλυτικά τη Δευτέρα το πρωί. Και πρέπει να σας πω ότι ζήτημα τέτοιο, γιατί είδα και εγώ διάφορα λεγόμενα στην Τουρκία περί συνεκμετάλλευσης κλπ., τέτοια θέματα δεν τέθηκαν. Και, επίσης, αυτό είναι εκτός των απόψεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής παγίως.”

Β. ΠΕΤΟΥΡΗ: Λέτε περί συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου; Τις δηλώσεις Akar μετά τη συνάντηση με τον Υπουργό Άμυνας, μάλιστα.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Αυτά λένε οι Τούρκοι, αλλά ξέρετε, θέλω να είμαι ειλικρινής. Δεν είναι η πρώτη φορά που τα ακούμε αυτά. Πάρα πολλές φορές η τουρκική πλευρά, διάφοροι από την τουρκική πλευρά, λένε κάτι τέτοιο μετά ως δήθεν λεχθέν.
Αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ. Οι απόψεις οι δικές μας καταρχήν σχετικά με την Τουρκία είναι πολύ καθαρές. Ισχυριζόμαστε ότι έχουμε μια διαφορά, μια συγκεκριμένη διαφορά, εμείς προτείνουμε και τη μεθοδολογία επίλυσης αυτής της διαφοράς, το Διεθνές Δίκαιο, τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας. Συζητήσεις; Αν δεν συμφωνήσουμε υπάρχει η Χάγη.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Δεν έχουμε καμία απόκλιση, νομίζω δεν υπάρχει εθνική απόκλιση για αυτό. Υπάρχει μια ευρύτατη συναίνεση των πάντων γύρω από μια τέτοια τοποθέτηση.
Τι μπορεί να συνεκμεταλλευτούμε όταν δεν έχουμε συμφωνήσει τι ανήκει πού;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Δεν υπάρχει οριοθέτηση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών και δεν υπάρχει οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Και δεν υπάρχουν οι κανόνες με τους οποίους θα γίνει αυτό γιατί η Τουρκία δεν αποδέχεται το ορθό, το νόμιμο και το αυτονόητο, ότι πρέπει να εφαρμοσθεί η UNCLOS.

Ν.ΜΕΛΕΤΗΣ: Εγώ αυτό που δεν ξέρω και θα ήθελα την εκτίμηση του Υπουργού, είναι εάν μπορεί στο επόμενο διάστημα να δούμε και μια μορφή πίεσης ώστε η Τουρκία να συμμετάσχει, είτε με τον αγωγό τον οποίο θέλει να φτιάξει από το Ισραήλ, είτε να συμμετάσχει στο East Med Gas Forum, στο οποίο μέχρι τώρα δεν συμμετέχει, βεβαίως.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ναι, κύριε Μελέτη, σας ευχαριστώ για την ερώτηση. Η Τουρκία δεν συμμετέχει με ευθύνη της Τουρκίας και το είπατε και εσείς. Δεν συμμετέχει γιατί δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία.
Η Ελλάδα δεν έχει τάσεις αποκλεισμού της Τουρκίας από το διεθνές γίγνεσθαι, δεν είναι κάτι το οποίο επιθυμεί. Ειδικά δε η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει την αντίληψη επί αξιακού επιπέδου ότι η Τουρκία πρέπει να αποτελέσει ένα τμήμα των απαντήσεων που θα δοθούν σε μια σειρά από προβλήματα.
Όμως αυτό πρέπει να το επιλέξει η Τουρκία καταρχήν, διότι τίθεται θέμα κανόνων. Με ποιους κανόνες; Ένας βασικός κανόνας είναι ότι δεν μπορεί να συναλλάσσεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση και εν ταυτώ να μην αναγνωρίζει ένα από τα κράτη-μέλη, δηλαδή την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ένα άλλο είναι ότι δεν μπορεί, το είπαμε και προηγουμένως, να μιλάει για δικαιώματα είτε επί υφαλοκρηπίδας, είτε επί Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, χωρίς να αναγνωρίζει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και τη Σύμβαση για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, κρυπτόμενη πίσω από το δάχτυλο ότι αυτή δεν την έχει υπογράψει.
Εάν η Τουρκία, αντίθετα, δει με θετικό τρόπο τα προφανή, από εκεί και πέρα η Ελλάδα, όπως πάντα, θα τείνει προς την Τουρκία χείρα συνεργασίας και χείρα βοηθείας.
Θυμίζω ότι η Ελλάδα ήταν που, από το 2000 και μετά, στήριξε την προσπάθεια της Τουρκίας να καταστεί μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά με ένα προαπαιτούμενο, η Τουρκία να αποδεχθεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο που συμπεριλαμβάνει και την UNCLΟS. Και η Ελλάδα είναι πάντα έτοιμη να το κάνει αυτό, η Ελλάδα δεν είναι μια αντιτουρκική δύναμη.
Όμως, η Ελλάδα, επίσης, έχει υποχρέωση να προασπίσει τα εθνικά της δικαιώματα και αν θέλετε και το Διεθνές Δίκαιο. Διότι, σε αυτή την περίπτωση, αυτά τα δυο είναι απολύτως ταυτόσημα. Με το Διεθνές Δίκαιο σαν ευαγγέλιο πηγαίνουμε, το είπα πριν για την Ουκρανία, ισχύει και για τα ελληνοτουρκικά.
Τίποτα δεν θα μας χαροποιούσε περισσότερο από μια αλλαγή στάσης της Τουρκίας, που θα οδηγούσε τελικά σε μια στενότατη συνεργασία με την Ελλάδα.
Και ελέχθη και προχθές στη Βουλή, θα ήταν εντυπωσιακό το τι δυναμική θα αναπτυσσόταν μέσα από αυτή τη συνεργασία, είτε στον οικονομικό τομέα, είτε σε οτιδήποτε άλλο.

Αυτοκριτική για την αντιπολίτευση που άσκησε παλαιότερα η Ν.Δ

Β. ΠΕΤΟΥΡΗ: Και δεν ξέρει τι να κάνει αυτός ο πολίτης. Και πώς να προχωρήσει. Και την ίδια στιγμή βλέπει και τις ανατιμήσεις στο ράφι. Έρχεται η κυβέρνηση με μία σειρά από μέτρα που ανακοινώθηκαν χθες και εξειδικεύτηκαν σήμερα από τον Υπουργό των Οικονομικών, και σας λέει η αντιπολίτευση ότι τα μέτρα αυτά είναι σταγόνα στον ωκεανό.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ξέρετε, πάντα, όσα χρόνια είμαι στην πολιτική, πάντα οι αντιπολιτεύσεις, ό,τι και να έκαναν οι κυβερνήσεις, απαντούσανε.

Β. ΠΕΤΟΥΡΗ: Και της Νέας Δημοκρατίας συμπεριλαμβανομένης;

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Πιθανόν. Δεν υπήρξαμε άμωμοι πάντοτε.

Β. ΠΕΤΟΥΡΗ: Ξέρετε, ρωτάω έναν πολιτικό που δεν κρύβεται. Μιλάει σπάνια, άλλα ότι έχει να πει, το λέει ευθέως.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Και εμείς πολλές φορές κάναμε μία αντιπολίτευση η οποία αδίκησε κυβερνήσεις, αλλά θυμηθείτε πάντα τις δύο φράσεις κλειδιά – είτε ψίχουλα, είτε σταγόνα στον ωκεανό.
Η πραγματικότητα είναι ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ακούσατε τον Πρωθυπουργό χθες, ακολούθησε μια επιδοματική πολιτική κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η οποία ήταν πάνω από 40 δισεκατομμύρια.
Δεν υπάρχει προηγούμενο στη χώρα. Και σήμερα που δημιουργείται η ακρίβεια, η οποία έστω και αν δεν έχει φτάσει στο ύπατο σημείο, είναι φανερό ότι οι ρίζες της είναι στα προβλήματα της πανδημίας, σε συνδυασμό με ότι συνέβη από την κρίση στην Ουκρανία.
Έρχεται λοιπόν και προσπαθεί να βοηθήσει ποιους; Τους οικονομικά ασθενέστερους με ένα νέο πακέτο. Εάν κάποιος νομίζει ότι υπάρχουν λεφτόδεντρα και τα οποία μπορούμε να τα βρούμε, νομίζω δεν θα είχαμε αντίρρηση εμείς.

“Η Νέα Δημοκρατία ξέρετε είναι ένα λαϊκό κόμμα. Ο ιστορικός μας τίτλος είναι λαϊκό κόμμα.”

Ο υπουργός εξωτερικών επεφύλαξε μία αναφορά που εύλογα δημιουργεί πολλά ερωτηματικά όταν ρωτήθηκε για το θέμα των πρόωρων εκλογών.

Β. ΠΕΤΟΥΡΗ: Όταν είπατε, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να μην εξαντλήσουμε, λέω θα μου απαντήσει στο ερώτημα που δεν θα χρειαστεί να κάνω. Αυτό που σας λένε, ότι αυτές οι εξαγγελίες είναι προεκλογικές και μιλάμε για πρόωρες εκλογές.

Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Μα νομίζω έχει τοποθετηθεί ο Πρωθυπουργός τόσες φορές, που κυριολεκτικά οι περισσότεροι έχουν βαρεθεί και να το ακούνε. Έχει μια θεσμική αντίληψη ο Πρωθυπουργός των πραγμάτων, και αυτό το οποίο σκέφτεται και αυτό το οποίο έχει πει, είναι ότι θα ομαλοποιηθεί η πολιτική ζωή αν οι κυβερνήσεις εξαντλούν την τετραετία.
Από εκεί και πέρα, επειδή θέλω να σας λέω την αλήθεια, αν υπάρξει κάτι το απολύτως έκτακτο το οποίο επιβάλει να εκφράσει την άποψή της η ελληνική κοινωνία πριν γίνει μία επιλογή, νομίζω θα ήταν αντιθέτως αντισυνταγματικό να μη ζητηθεί η άποψή της.