Να πού κρύβονται οι πλούσιοι Ρώσοι

Εκτείνεται μέσα στον Περσικό Κόλπο από το Ντουμπάι. Το κατασκευασμένο από ανθρώπους αρχιπέλαγος σε σχήμα ενός τεράστιου φοινικόδεντρου είναι γεμάτο με πολυτελή ξενοδοχεία, διαμερίσματα και βίλες.

Ανάμεσα στους ιδιοκτήτες αυτών των κατοικιών είναι πάνω από είκοσι στενοί σύμμαχοι του προέδρου της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν. Τουλάχιστον 38 επιχειρηματίες και αξιωματούχοι με δεσμούς με τον κ. Πούτιν κατέχουν δεκάδες ακίνητα στο Ντουμπάι, τα οποία συνολικά κοστολογούνται σε πάνω από 286 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με προηγουμένως άγνωστα στοιχεία από τη MKO Center for Advanced Defense Studies. Έξι από τους ιδιοκτήτες έχουν υποστεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ ή από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ένας άλλος ολιγάρχης που αντιμετωπίζει κυρώσεις έχει ένα γιοτ σταθμευμένο εκεί. Για τώρα, είναι τυχεροί.

Μετά την εισβολή στην Ουκρανία, το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου έχει υποβάλει κυρώσεις σε ρωσικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και στον κύκλο γύρω από τον κ. Πούτιν – ακόμα και τραπεζικά κέντρα στην Ελβετία, το Μονακό και τα Νησιά Κέιμαν έχουν αρχίσει να «παγώνουν» περιουσιακά στοιχεία και να κατάσχουν επαύλεις και θαλαμηγούς.

Όχι όμως το Ντουμπάι. Το πλούσιο βασίλειο έχει γίνει τα τελευταία χρόνια μια δημοφιλής «παιδική χαρά» για τους πλούσιους Ρώσους. Τώρα τα Εμιρατα ίσως μειώσουν κάποιες από τις κυρώσεις στη Ρωσία, καθώς συνεχίζουν να υποδέχονται τους ολιγάρχες που βρίσκονται στο στόχαστρο.

«Οι κυρώσεις είναι τόσο ισχυρές όσο ο πιο αδύναμος κρίκος. Οποιοδήποτε οικονομικό κέντρο είναι διατεθειμένο να συνεχίσει το business, ενώ τα υπόλοιπα δεν το κάνουν, μπορεί να προκαλέσει διαρροή στο ανάχωμα και να υπονομεύσει τα συνολικά μέτρα», αναφέρει ο Άνταμ Μ. Σμιθ, δικηγόρος και πρώην σύμβουλος του γραφείου στο υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ που διαχειρίζεται τέτοια μέτρα.

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα απείχαν από το αμερικανικό ψήφισμα που καταγγέλλει την εισβολή. Και αξιωματούχοι των Εμιράτων έχουν καθησυχάσει τους Ρώσους ότι οι αρχές τους δεν θα εφαρμόσουν κυρώσεις εκτός και αν αυτό επιβληθεί από τα Ηνωμένα Έθνη – όπου το βέτο της Μόσχας αποκλείει αυτό το ενδεχόμενο.

«Αν δεν παραβιάζουμε διεθνείς νόμους, τότε κανείς δεν μπορεί να κατηγορεί το Ντουμπάι ή τα ΗΑΕ ή οποιαδήποτε άλλη χώρα που προσπαθεί να υποδεχθεί όποιον έρχεται με νόμιμα μέσα. Ποιο είναι το πρόβλημα; Δεν βλέπω τον λόγο που η Δύση παραπονιέται» ανέφερε ο Abdulkhaleq Abdulla, πολιτικός αναλυτής που είναι κοντά στους ηγέτες των ΗΑΕ.

Οι Ρώσοι στο Ντουμπάι αναφέρουν ότι εκτιμούν τη φιλοξενία. «Είναι τοξικό αυτή τη στιγμή να έχει ρωσικό διαβατήριο ή ρωσικά χρήματα – κανείς δεν θέλει να σε δεχτεί, εκτός από μέρη στο Ντουμπάι. Δεν υπάρχει πρόβλημα να είσαι Ρώσος στο Ντουμπάι» αναφέρει Ρώσος επιχειρηματίας που κατέφυγε εκεί, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Η Μόσχα έχει χτίσει στενούς δεσμούς με τα ΗΑΕ και άλλα φιλοδυτικά αραβικά κράτη εδώ και δεκαετίες, προσπαθώντας να αξιοποιήσει τα παράπονα για τις ΗΠΑ.)

Οι αυταρχικοί που κυριαρχούν στην περιοχή εξοργίστηκαν από την αμερικανική στήριξη στις αραβικές εξεγέρσεις του 2011. Οι Άραβες μονάρχες του Περσικού Κόλπου θεώρησαν προδοσία τη συμφωνία της κυβέρνησης Ομπάμα με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Τώρα, άτομα που βρίσκονται κοντά σε αυτούς τους ηγέτες αναφέρουν ότι η ουδέτερη στάση τους απέναντι στην εισβολή στην Ουκρανία θα πρέπει να διδάξει στις ΗΠΑ να μην τους θεωρούν δεδομένους.

«Στην Ουάσινγκτον περιμένουν ότι αυτόματα “εσείς οι Σαουδάραβες πρέπει να έρθετε με το μέρος μας και να απομονώσετε τη Ρωσία όπως κάναμε εμείς”» αναφέρει ο Αλί Σιχάμπι, Σαουδάραβας πολιτικός αναλυτής κοντά στη βασιλική αυλή. Όμως, το βασίλειο δεν μπορεί να «κάψει» τη σχέση του με τη Ρωσία για να ευχαριστήσει τον Λευκό Οίκο.

«Έχουμε σχέση με τους Αμερικάνους, αλλά δεν θα είναι μια μονογαμική σχέση γιατί οι Αμερικάνοι είναι αναξιόπιστοι», προσθέτει ο ίδιος.

Οι πλούσιοι λόγοι έχουν και άλλους λόγους, πέρα από τους γεωπολιτικούς, για να αγοράζουν ακίνητα στο Ντουμπάι. Οι σεΐχηδες που κυβερνούν την πόλη-κράτος εδώ και καιρό επιδικώνουν να προσελκύσουν επιχειρήσεις, επιτρέποντας υψηλό βαθμό μυστικότητας σχετικά με την ιδιοκτησία περιουσιακών στοιχείων και μοιράζοντας περιορισμένες μόνο πληροφορίες με άλλες δικαιοδοσίες, δήλωσε η Μάιρα Μαρτίνι, ερευνήτρια στην Transparency International, η οποία κάνει εκστρατεία κατά της διαφθοράς.

«Το Ντουμπάι είναι από τους κύριους παίκτες στα μεγαλύτερα σκάνδαλα διαφθοράς ή ξεπλύματος χρήματος των τελευταίων χρόνων» αναφέρει.

Το Financial Action Task Force, ένας σημαίνων παρατηρητής για το ξέπλυμα χρήματος, έβαλε τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στη «γκρι» λίστα του στις 4 Μαρτίου.

Οι αξιωματούχοι των Εμιράτων, που θέλουν να βγουν από τη λίστα, τώρα δεσμεύονται για νέα μέτρα διαφάνειας. Αυτά τα βήματα θα μπορούσαν να περιορίσουν την ικανότητα των ολιγαρχών που έχουν υποστεί κυρώσεις να κρύβουν τα περιουσιακά τους στοιχεία ή να κινούν χρήματα στο Ντουμπάι.

Αν οι ΗΠΑ απειλήσουν να περιορίσουν την πρόσβαση των ΗΑΕ στο αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, τότε ίσως τα Εμιράτα έχουν ένα κίνητρο για συνεργαστούν περισσότερο.

Πάντως, η Αμερική συχνά ζυγίζει τις συνεργασίες της σε ζητήματα στρατιωτικά και κατασκοπείας σε σχέση με άλλες προτεραιότητες, όπως οι κυρώσεις.

«Το ερώτημα είναι πόσο σκληρά πιέσει η κυβέρνηση Μπάιντεν τα ΗΑΕ να μπουν και αυτά σε πρόγραμμα» αναφέρει ο Ντέιβιντ Χ. Λάουφμαν, δικηγόρος που προηγουμένως εργάστηκε ως ανώτερος αξιωματούχος στο υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.

Πηγή: New York Times, moneyreview.gr