Ο διπλωματικός πόλεμος, η αμοιβαία δυσπιστία και ο ρόλος του Ισραήλ στην αποκλιμάκωση της Ουκρανικής Κρίσης

Στο κενό έχουν πέσει μέχρι στιγμής οι απόπειρες για να καθίσουν στο τραπέζι του διαλόγου Πούτιν και Ζελένσκι, την ώρα που συνεχίζεται η πολιορκία του Κιέβου. Η σημερινή ημέρα θεωρείται κρίσιμη για τη διπλωματία, με τη διαμεσολάβηση του Ισραήλ να θεωρείται πιθανή, την ίδια ώρα που φαίνεται πως οι άλλοι διεθνείς παράγοντες έχουν αποσυρθεί από την προσπάθεια

Ο τόπος του κρίσιμου ραντεβού των δύο ηγετών φαίνεται πως είναι ένα απο τα βασικά «αγκάθια» για την έναρξη των συνομιλιών που θα άνοιγαν παράθυρο αισιοδοξίας για να τερματιστεί ο πόλεμος. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι αρνήθηκε να συναντηθεί με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν στο Μινσκ. Του αντιπρότεινε η συνάντηση να γίνει στη Βαρσοβία, πρόταση που, όμως, δεν έγινε αποδεκτή από τη Μόσχα. Έκτοτε, ο Ζελένσκι δεν επικοινώνησε με τη Μόσχα.

Σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες ο πρόεδρος της Ουκρανίας ζήτησε από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Nαφτάλι Μπένετ να συνομιλήσει εκ μέρους της Ουκρανίας με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και να βοηθήσει στη διαμεσολάβηση κατάπαυσης του πυρός, ανέφερε την Παρασκευή το Kan News του Ισραήλ. Το αίτημα επιβεβαιώθηκε στη συνέχεια στους New York Times από τον πρεσβευτή της Ουκρανίας στο Ισραήλ Γεβγέν Κορνίτσουκ και έναν ανώνυμο Ισραηλινό αξιωματούχο.

Ο Kορνίτσουκ είπε στους Times: «Πιστεύουμε ότι το Ισραήλ είναι το μόνο δημοκρατικό κράτος στον κόσμο που έχει εξαιρετικές σχέσεις τόσο με την Ουκρανία όσο και με τη Ρωσία». Πρόσθεσε ότι ο Μπένετ δεν έδωσε άμεση απάντηση.

Σύμφωνα με επίσημη ισραηλινή δήλωση, οι δύο ηγέτες συζήτησαν την κατάσταση στην Ουκρανία και ιδιαίτερα τις μάχες γύρω από το Κίεβο. Ο Μπένετ «επανέλαβε την ελπίδα του για ένα γρήγορο τέλος των μαχών» και είπε ότι «στέκεται δίπλα στον ουκρανικό λαό σε αυτές τις δύσκολες στιγμές». Ο Ισραηλινός ηγέτης πρόσφερε επίσης ανθρωπιστική βοήθεια στην Ουκρανία.

«Η Ουκρανία θα θέσει όρους»

Ανώτερος σύμβουλος του Ζελένσκι την ίδια ώρα είπε ότι η Ουκρανία θα θέσει όρους σε οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία. Ανώτερος σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέδωσε μήνυμα, δύο ημέρες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής.

«Δεν νομίζω ότι μετά από αυτό που συμβαίνει τώρα, η Ουκρανία έχει αδύναμες θέσεις», δήλωσε ο Μιχαίλο Ποντόλιακ μιλώντας στην εθνική τηλεόραση. «Ακόμα κι αν ξεκινήσει η διαδικασία διαπραγμάτευσης – και πρόκειται να ξεκινήσει – η Ουκρανία θα θέσει όρους» Ένας δεύτερος εκπρόσωπος του Ουκρανού προέδρου ο Σεργκέι Νικιφόροφ δήλωσε αργά χθες (25/2) ότι η Ουκρανία «ήταν και παραμένει έτοιμη να μιλήσει για κατάπαυση πυρός και ειρήνη».

Τα σχόλιά του έρχονται μετά από ρωσική πρόταση να σταλούν αντιπρόσωποι στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας, Μινσκ, για να συνομιλήσουν με το Κίεβο. Εκπρόσωπος του Κρεμλίνου είπε ότι η ουκρανική πλευρά είχε ανταπεξέλθει σε μια πρόταση να συναντηθούν στη Βαρσοβία και στη συνέχεια διέκοψε τις επαφές αλλά ο Nικοφόροφ αρνήθηκε τους ισχυρισμούς.

«Συμφωνήσαμε με την πρόταση του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας», είπε. «Όσο πιο γρήγορα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να ξαναρχίσουμε την κανονική μας ζωή».

ΗΠΑ: «H Ρωσία δεν ακολούθησε ποτέ σοβαρά τη διπλωματική οδό»

Η κυβέρνηση Μπάιντεν είπε την Παρασκευή ότι η Ρωσία δεν έκανε ποτέ σοβαρή προσπάθεια για την εξεύρεση διπλωματικής λύσης στην ουκρανική κρίση και ότι οι εβδομάδες διαπραγματεύσεων μεταξύ Ουάσιγκτον και  Μόσχας ήταν μία «απάτη», καθώς το Κρεμλίνο προετοιμαζόταν για πόλεμο.

«Η Μόσχα προσποιήθηκε τη διπλωματία», είπε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις, στους δημοσιογράφους σε συνέντευξη Τύπου. «Φαίνεται πλέον ξεκάθαρο ότι η Ρωσία δεν ενδιαφερόταν και δεν ενδιαφέρθηκε για γνήσια διπλωματία».

Τα λόγια του κ. Πράις ήταν η πιο οριστική δήλωση της κυβέρνησης Μπάιντεν ότι ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν είχε διαπραγματευθεί ποτέ καλή τη πίστη, ακόμη και όταν Ρώσοι διπλωμάτες συναντήθηκαν επανειλημμένα πρόσωπο με πρόσωπο με τους Αμερικανούς και Ευρωπαίους ομολόγους τους. Η Ουάσιγκτον και η Μόσχα αντάλλαξαν επίσης πολλαπλούς γύρους επίσημων εγγράφων για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.

Η εκτίμηση ήταν μια απόκλιση από τους ισχυρισμούς των Αμερικανών αξιωματούχων τους τελευταίους μήνες ότι, παρά τις ρωσικές δυνάμεις που συγκεντρώθηκαν κατά μήκος των συνόρων της Ουκρανίας, ο Πούτιν παρέμεινε αναποφάσιστος για το αν θα διατάξει εισβολή.

Ο κ. Πράις δεν διευκρίνισε εάν η κυβέρνηση Μπάιντεν πιστεύει ότι οι ίδιοι οι διπλωμάτες της Ρωσίας γνώριζαν ότι οι προσπάθειές τους ήταν πλασματικές. Καθώς η απειλή εισβολής έγινε πιο εμφανής φέτος, αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν συναντήθηκαν με Ρώσους απεσταλμένους σε όλη την Ευρώπη για να εξακριβώσουν τις προθέσεις της Μόσχας, προειδοποιώντας διαρκώς ότι δεν ήταν σίγουροι εάν η Ρωσία αναζητούσε ένθερμα μια διπλωματική λύση.

Στα μέσα Ιανουαρίου, η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών, Γουέντι Σέρμαν επισκέφθηκε την Ελβετία, το Βέλγιο και την Αυστρία για να συναντηθεί με Ρώσους και Ευρωπαίους σε διάφορες συνθέσεις. Σε μια συνεδρία, έκανε έκκληση στους Ρώσους ομολόγους της θυμίζοντας πώς ο πατέρας της ήταν πεζοναύτης στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η Αμερική και η Ρωσία μοιράζονταν έναν κοινό εχθρό, τη ναζιστική Γερμανία. Στο τέλος Ιανουαρίου, ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, στη Γενεύη.

Μέρες αργότερα, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Μόσχα, Τζον Τζ. Σάλιβαν, παρέδωσε ένα έγγραφο στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών που περιέγραφε τις ευρείες διαπραγματευτικές αρχές των ΗΠΑ ως απάντηση σε προηγούμενες ρωσικές απαιτήσεις.

Την Παρασκευή, ο Πράις δήλωσε ότι όλες αυτές οι αλληλεπιδράσεις ισοδυναμούν με παρωδία. Οι Ρώσοι, είπε, χρησιμοποίησαν την ψευδαίσθηση της διπλωματίας «για να κερδίσουν χρόνο για να συνεχίσουν τις προετοιμασίες τους για αυτό που φαίνεται ξεκάθαρο ότι σκόπευε ο Βλαντιμίρ Πούτιν από τότε».

Ενώ οι συντηρητικοί επικριτές είπαν ότι ο Μπλίνκεν και άλλοι κατέβαλαν υπερβολική προσπάθεια στη μάταιη διπλωματία με έναν αναξιόπιστο Ρώσο ηγέτη, ο ισχυρισμός του Πράις χρησίμευσε επίσης ως σιωπηρή απάντηση σε ορισμένους αναλυτές που λένε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να είχαν κάνει περισσότερα για να αποφύγουν τον πόλεμο. Συγκεκριμένα, ορισμένοι είπαν ότι οι ρητές διαβεβαιώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι η Ουκρανία δεν θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ μπορεί να ήταν αρκετές για να ικανοποιήσουν τον κ. Πούτιν.

Πριν από την επίθεσή του, ο Ρώσος ηγέτης είπε επανειλημμένα ότι η προοπτική της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ήταν μια απαράδεκτη απειλή για τη χώρα του. «Η αίσθησή μου είναι ότι ο Πούτιν διαπραγματευόταν καλή τη πίστη και ότι δεν θα είχε εισβάλει στην Ουκρανία αν η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε δώσει γραπτή εγγύηση ότι δεν θα επεκτείνει το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία» και δεσμευόταν να σταματήσει να εξοπλίζει και να εκπαιδεύει τον στρατό της Ουκρανίας, δήλωσε ο Τζον Μιρσάιμερ. υπότροφος διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και γνωστός επικριτής της επέκτασης του ΝΑΤΟ.

Ο Σάμουελ Σαράπ, πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που τώρα είναι αναλυτής της Ρωσίας στην RAND Corporation, ήταν πιο δύσπιστος αλλά είπε ότι φαινόταν τουλάχιστον πιθανό ότι οι διαβεβαιώσεις για τη μελλοντική ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ μπορεί να ήταν αρκετές για να σταματήσουν τον Πούτιν.

Η Kori Schake, διευθύντρια μελετών εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής στο American Enterprise Institute, είπε ότι ήταν δύσκολο να γνωρίζουμε εάν ο κ. Πούτιν πήρε ποτέ στα σοβαρά τη διπλωματία. Αλλά είπε ότι ίσως περίμενε ότι η ακραία πίεση μιας εισβολής θα έκαμπτε τη Δύση που θα έκανε κάποιες παραχωρήσεις. «Έχοντας υποτιμήσει την ενότητα της Δύσης, μπορεί να ένιωθε παγιδευμένος και να μην μπορούσε να υποχωρήσει χωρίς τίποτα να δείξει», είπε.

Οι ΗΠΑ πρόσθεσαν τον κ. Λαβρόφ, τον υπουργό Εξωτερικών, στον κατάλογό τους με τους Ρώσους στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις την Παρασκευή. Και ο Πράις απέρριψε εντελώς την προσφορά του Κρεμλίνου να συναντήσει αξιωματούχους στη Λευκορωσία για διαπραγματεύσεις. Είπε ότι η Μόσχα «πρότεινε να γίνει η διπλωματία στην κάννη του όπλου».

Δηλώνοντας ότι η εισβολή της Ρωσίας έχει «αλλάξει θεμελιωδώς» τη σχέση της με τον υπόλοιπο κόσμο, ο κ. Πράις πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν σχεδιάζει να συνεχίσει τις συνομιλίες για τον έλεγχο των όπλων με τη Ρωσία που ξεκίνησαν πέρυσι, και τις οποίες οι Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν προσφερθεί να τονώσουν. τις τελευταίες εβδομάδες. Είπε ότι ορισμένα κρίσιμα θέματα θα εξακολουθούν να δικαιολογούν διπλωματικές επαφές με τη Μόσχα, αναφέροντας ως παράδειγμα τις συνομιλίες για την αποκατάσταση της πυρηνικής συμφωνίας του 2015 με το Ιράν.

Το ΝΑΤΟ ενεργοποιεί για πρώτη φορά τη δύναμη αντίδρασης

Τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ συμφώνησαν στην αποστολή μεγαλύτερων στρατιωτικών δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη , ανέφερε ο γενικός γραμματέας της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ. Παράλληλα για πρώτη φορά στις επτά δεκαετίες της ιστορίας του ΝΑΤΟ ενεργοποιείται η Δύναμη Ταχείας Αντίδρασης της Συμμαχίας. Πρόκειται για δυνάμεις που μπορούν να μεταβούν σε σημεία ενδιαφέροντος σε μικρό χρονικό διάστημα.

Το CNN σημειώνει η ενεργοποίηση της δύναμης δεν σημαίνει ότι το ΝΑΤΟ θα πολεμήσει στο έδαφος της Ουκρανίας, η οποία δεν είναι μέλος της Συμμαχίας. Η ανάπτυξη δυνάμεων γίνεται για να καθησυχάσει τις χώρες στην Ανατολική Ευρώπη που παρακολουθούν όσα συμβαίνουν πολύ κοντά στα σύνορά τους.

Για την ώρα δεν είναι γνωστό πόσοι στρατιώτες θα αποτελούν τη δύναμη. Σε κοινή τους δήλωση οι ηγέτες της Συμμαχίας χαρακτηρίζουν την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία «βάρβαρη και εντελώς απρόκλητη και αδικαιολόγητη». Και κάνουν λόγο για την διασάλευση της ειρήνης στην Ευρώπη.