Πρωτόγνωρη δυστοπική πραγματικότητα – Πέντε δράσεις υποστήριξης

Παρούσα κατά τη χτεσινή ενημέρωση από το υπουργείο Υγείας μαζί με τον υπουργό, Βασίλη Κικίλια, και η υφυπουργός Υγείας, Ζωή Ράπτη, αρμόδια για θέματα ψυχικής υγείας, η οποία αναφέρθηκε στις δράσεις του υπουργείου Υγείας όλο το διάστημα της πανδημίας αλλά και σε όσα δρομολογεί προς υλοποίηση το επόμενο διάστημα το υπουργείο για να μετριάσει τις αρνητικές ψυχολογικές συνέπειες της πανδημίας.

Της Ρούλας Σκουρογιάννη

“Οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας είναι ανησυχητικές“. Αυτό τόνισε εξαρχής η κα Ράπτη, επισημαίνοντας ότι έχει καταγραφεί σε όλες τις σχετικές έρευνες, και στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, ένα πολύ υψηλό ποσοστό ανθρώπων με άγχος, που ξεπερνά το 1/3 του πληθυσμού σε κάποιες χώρες, αλλά και συναισθήματα έντονου φόβου, όπως και κατάθλιψης.

Πρωτόγνωρη, δυστοπική πραγματικότητα

«Αυτός ο χρόνος δεν ήταν εύκολος για κανέναν μας και αν αισθάνεστε άγχος ή αν έχετε διάθεση άσχημη να γνωρίζετε ότι δεν είστε μόνοι», είπε η υφυπουργός απευθυνόμενοι προς τους πολίτες, σημειώνοντας ότι «αυτή αλλαγή στην ζωή μας, είναι μια πρωτοφανής κατάσταση στην οποία η ψυχολογική προσαρμογή είναι πάρα πολύ δύσκολη».

Νέο μέλος στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων

Τόσο ο υπουργός Υγείας όσο και η υφυπουργός αναφέρθηκαν στην απόφαση του υπουργείου Υγείας να στελεχώσει την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων με έναν διακεκριμένο Καθηγητή- ψυχίατρο, τον κύριο Βασίλειο-Παντελεήμονα Μποζίκα, αναγνωρίζοντας την ιδιαιτερότητα της υγειονομικής κρίσης και τις κοινωνικές και ψυχολογικές συνέπειές της στους πολίτες.

Το πρόγραμμα του εθνικού εμβολιασμού

Τονίζοντας ότι:

«Όλοι μας, παιδιά, νέοι και ενήλικες αλλά και ηλικιωμένοι, χάσαμε σε ένα μεγάλο βαθμό την ψυχική μας ελευθερία», σχολίασε ότι πολύ σωστά το πρόγραμμα του εθνικού εμβολιασμού, φέρει το όνομα «Ελευθερία».

• «Φέτος τα Χριστούγεννα θα είναι διαφορετικά, μακριά από τους αγαπημένους μας, αλλά είναι αυτό χωροταξικά όχι συναισθηματικά. Θα είναι όμως και ελπιδοφόρα. Το εμβόλιο είναι  καθ’ οδόν. Αυτό, όμως, που θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση του ιού και θα μας δώσει τη δυνατότητα να πάρουμε τη ζωή ξανά στα χέρια μας πιο δυνατή και πιο ώριμη, είναι ο εμβολιασμός όλων μας.
• Πρώτοι θα δώσουν το παράδειγμα η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αυτή την Κυριακή.  Ας τους ακολουθήσουμε όλοι», προέτρεψε η κα Ράπτη.

Δεν μπορεί να υπάρξει υγεία χωρίς ψυχική υγεία

«Το υπουργείο Υγείας όλους αυτούς τους μήνες, παράλληλα με την τεράστια προσπάθεια που καταβάλει για την αντιμετώπιση της πανδημίας έχει δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στην φροντίδα των ψυχικά ασθενών, στα Κέντρα Ψυχικής Υγείας και στα ψυχιατρικά Νοσοκομεία της χώρας, εφαρμόζοντας αυστηρά μέτρα προστασίας και διενεργώντας τακτικά τεστ, τόσο στο προσωπικό των υπηρεσιών όσο και στους ασθενείς, αλλά και στους διαμένοντες στις δομές φιλοξενίας. Η συστηματική παρακολούθηση των δομών αυτών συνέβαλε στο να μην υπάρχει μέχρι σήμερα έξαρση των κρουσμάτων στις δομές αυτές», είπε η υφυπουργός Υγείας.

Οι 5 άξονες δράσεων του υπουργείου Υγείας

Ο πρώτος άξονας είναι μια σειρά προγραμμάτων ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για τους πολίτες για όσο διάστημα διαρκεί η πανδημία. Πιο συγκεκριμένα, λειτουργεί σε 24ωρη βάση η γραμμή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης 10306, η οποία ανώνυμα και εμπιστευτικά στελεχώνεται από καταρτισμένους και έμπειρους επαγγελματίες υγείας, που βοηθούν τους συμπολίτες μας που αναζητούν εκεί ψυχολογική υποστήριξη.

Η γραμμή αυτή λειτουργεί σε συνεργασία με την 1^η Ψυχιατρική Κλινική του Αιγινητείου Νοσοκομείου, της Ομοσπονδίας των φορέων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ΑΡΓΩ, αλλά και με «το Χαμόγελο του Παιδιού».

• «Αυτή η γραμμή 10306 έχει απαντήσει μέχρι σήμερα σε 78.000 περίπου κλήσεις συμπολιτών μας και έχει διαχειριστεί αιτήματα που εκφράζουν άγχος και φόβο για τον κορονοϊό σε ποσοστό 82%, ανασφάλεια για το αύριο, τόσο σε προσωπικό όσο και οικονομικό επίπεδο κατά 70%, αλλά και ένα αίσθημα απομόνωσης και κόπωσης σε ποσοστό 65%», σημείωσε η κα Ζ. Ράπτη.

Στο ίδιο πλαίσιο, αναπτύσσονται και προγράμματα ψυχολογικής υποστήριξης με τηλεσυμβουλευτική μέσω διαδικτυακών εφαρμογών, Skype και Messenger για τους ασθενείς που νοσηλεύονται ή βρίσκονται σε καραντίνα κατ’ οίκον. Για τα μέλη των οικογενειών τους, αλλά και για το υγειονομικό προσωπικό των Νοσοκομείων.

Στο δεύτερο άξονα αναπτύσσεται προγράμματα εξ’ αποστάσεως ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για το γενικό πληθυσμό, με έμφαση στους ανέργους, στους ασθενείς μας με χρόνιες παθήσεις, αλλά και στα παιδιά και τους εφήβους.

Τις αμέσως επόμενες ημέρες, θα υπάρξουν αναλυτικές πληροφορίες για τους φορείς ψυχοκοινωνικής υποστήριξης που έχουν αναλάβει τις εν λόγω δράσεις, από την ιστοσελίδα του υπουργείου Υγείας για το πώς μπορούν οι πολίτες να επικοινωνήσουν μαζί τους για να πάρουν αποτελεσματική υποστήριξη.

Ο τρίτος πυλώνας είναι η ανάρτηση στην ιστοσελίδα του υπουργείου Υγείας της ενότητας Ψυχική Υγεία, με απλές και κατανοητές βοηθητικές συμβουλές, για τον τρόπο αντιμετώπισης των ψυχολογικών συνεπειών της Covid, ένα είδος πρώτων βοηθειών ψυχικής Υγείας. Εκεί, υπάρχουν φάκελοι με οδηγίες για τα παιδιά, καθώς και για την αντιμετώπιση της απομόνωσης, που πολλοί, ειδικά οι υπερήλικοι συμπολίτες μας βιώνουν.

Ο τέταρτος πυλώνας, ειδικά για τη στήριξη, του υγειονομικού μας προσωπικού, είναι η ανάρτηση στην ιστοσελίδα του υπουργείου Υγείας, ενός οδηγού για την ψυχική διαχείριση της επιδημίας covid-19 ο οποίος εκπονήθηκε από την 1^η Ψυχιατρική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Αθήνας και απευθύνεται ακριβώς στους υγειονομικούς, ενώ έχει δρομολογηθεί μία ειδική έρευνα για το σύνδρομο εργασιακής εξουθένωσης, «burn out syndrome», που βιώνουν σήμερα οι υγειονομικοί στα εθνικά κέντρα αναφοράς Covid, ούτως ώστε να στηριχθούν πιο αποτελεσματικά.

Ο πέμπτος πυλώνας αφορά στην ενίσχυση -με προσλήψεις ψυχιάτρων- των δομών ψυχικής Υγείας της χώρας, που είχαν αποδεκατιστεί από προσωπικό όλα αυτά τα χρόνια και βεβαίως για την αντιμετώπιση των νέων έκτακτων αναγκών για την διασπορά του κορονοϊού με ταχύτατες διαδικασίες. 

«Θέλω να διαβεβαιώσω ότι, παρά τις τεράστιες δυσκολίες εξαιτίας της πανδημίας, τόσο εγώ όσο και ο υπουργός Υγείας θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να επαναπροσδιορίσουμε σε στέρεες βάσεις το μέλλον της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, ώστε κανείς συμπολίτης μας να μην μείνει πίσω», τόνισε η κα Ράπτη και πρόσθεσε ότι το νέο εθνικό σχέδιο δράσης για την ψυχική Υγεία έχει ορίζοντα δεκαετίας και θα παρουσιαστεί μέσα στο 2021.

«Κλείνοντας και απηχώντας και τις συμβουλές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, θα πρέπει να μην ξεχνάμε πως η απόσταση που βιώνουμε για να προφυλαχθούμε και να προφυλάξουμε τους αγαπημένους μας, είναι φυσική και όχι κοινωνική.

Είναι σημαντικό, λοιπόν, να διατηρήσουμε το συλλογικό πνεύμα, το πνεύμα που αναπτύξαμε όλη αυτή τη διάρκεια της πανδημίας επικοινωνώντας και ζητώντας και προσφέροντας βοήθεια.

Επίσης, είναι σημαντικό να ανακαλύψουμε νέους τρόπους να επικοινωνούμε με τους δικούς μας και με την οικογένειά μας, με τους ανθρώπους που αγαπάμε και να δείχνουμε την αγάπη μας, αφιερώνοντας το χρόνο εκείνο που μας έχει λείψει τον προηγούμενο καιρό από τους δικούς μας ανθρώπους.

Τέλος, χρειάζεται να δώσουμε χρόνο και στον εαυτό μας, να τον φροντίσουμε προσφέροντάς του τη δυνατότητα να μπορέσει να πάει έναν περίπατο στη φύση, να γυμναστεί, να ακούσει μουσική, να μοιραστεί τις σκέψεις και τα συναισθήματά του με τους αγαπημένους του, ακόμα και αν είναι μακριά, με τη βοήθεια βεβαίως της σύγχρονης τεχνολογίας», είπε καταλήγοντας η κα Ζωή Ράπτη.