“Κώλυμα εκλογιμότητας”, για να εμποδισθεί το “εκλέγεσθαι” των νεοναζί- Οι προτάσεις πολιτικών και νομικών
Η πρόταση έχει ήδη κατατεθεί από τον πρόεδρο του ΔΣΑ Γ. Βερβεσσό, τον πρώην υπουργό Δικαιοσύνης και βουλευτή του ΚΙΝ.ΑΛ Χάρη Καστανίδη, ενώ όπως φάνηκε και από δηλώσεις τους συντάσσονται προς αυτή την κατεύθυνση εξέχοντες πολιτικοί και νομικοί, από τον Ευάγγελο Βενιζέλο και Αντώνη Ρουπακιώτη έως τον Θέμη Σοφό και τον Αλέξη Κούγια. Μάλιστα, αυτή ήταν και η υπόδειξη των δύο νομοπαρασκευαστικών επιτροπών, αυτήν που εκπόνησε το νέο Ποινικό Κώδικα που ψηφίστηκε λίγο πριν τις εκλογές του Ιουλίου του 2019 με την υπογραφή του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης Μιχάλη Καλογήρου, όσο και εκείνης που ανέλαβε την αναθεώρησή του επί της σημερινής κυβέρνησης.
Εκείνο που δεν έχει καταστεί σαφές εν μέσω κομματικής αντιπαράθεσης είναι πως τόσο με τον παλιό ΠΚ, όσο και με το νέο, το “εκλέγεσθαι” των νεοναζί της “Χρυσής Αυγής” αίρεται μόνο μετά από αμετάκλητη δικαστική απόφαση, ήτοι όταν η υπόθεση τελεσιδικήσει στο ανώτατο επίπεδο, τον Άρειο Πάγο. Μέχρι τότε το δικαίωμα παραμένει.
Η κυβέρνηση δήλωσε πως θα προχωρήσει σε αλλαγές ώστε να διασφαλιστούν τα παραπάνω και μετά την επιμέτρηση των ποινών αναμένονται σχετικές πρωτοβουλίες του υπουργού Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα.
Xαρακτηριστική είναι και η επιχειρηματολογία του Ευάγγελου Βενιζέλου (συνέντευξη στον Σκάϊ και στους Βασίλη Χιώτη και Νότη Παπαδόπουλο):
“…Ούτως ή άλλως το Σύνταγμα προβλέπει, στο άρθρο 51 παράγραφος 3, ότι ο νόμος μπορεί να προβλέψει περιορισμούς στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος εάν δεν έχεις την κατάλληλη ηλικία, δηλαδή εάν είσαι εκλογικά ανήλικος, εάν είσαι ανίκανος προς δικαιοπραξία ή εάν έχεις καταδικασθεί αμετάκλητα για μία ορισμένη κατηγορία αδικημάτων που θα καθορίσει ο νόμος. Άρα ο εκλογικός νόμος μπορεί να προβλέψει ότι για τους αμετακλήτως καταδικασθέντες για κάποιες κατηγορίες εγκλημάτων υπάρχει περιορισμός του εκλογικού δικαιώματος, που σημαίνει ταυτόχρονα και περιορισμό του δικαιώματος του εκλέγεσθαι.
Β. Χιώτης: Άρα λέτε ότι αυτό που πρότεινε ο κ. Λιβάνιος πριν από λίγο στη Βουλή, ότι με μία τροποποίηση του εκλογικού νόμου το θέμα ρυθμίζεται, είναι κάτι το εφικτό, είναι κάτι το οποίο μπορεί να γίνει και να λυθεί το θέμα.
Ευ. Βενιζέλος: Δεν ξέρω, για να είμαι ειλικρινής, τι είπε ο κ. Λιβάνιος.
Β. Χιώτης: Είπε ακριβώς αυτό.
Ευ. Βενιζέλος: Φαντάζομαι ότι θα έχει συζητήσει με τους νομικούς του συμβούλους να εφαρμόσουν το άρθρο 51 παράγραφος 3.
Ν. Παπαδόπουλος: Ότι θα υπάρχει κώλυμα εκλογιμότητας για αυτούς.
Ευ. Βενιζέλος: Όταν καταδικάζεσαι αμετάκλητα ποινικά για ορισμένες κατηγορίες εγκλημάτων, που μπορεί να μην είναι ούτε καν κακουργηματικές, μπορεί να είναι πλημμεληματικές οι καταδίκες αλλά με μεγάλη ηθική απαξία, μπορεί να υποστείς περιορισμό του εκλογικού δικαιώματος, δηλαδή περιορισμένη κατά χρόνο στέρηση του εκλογικού δικαιώματος με βάση την Αρχή της αναλογικότητας, χωρίς να χρειάζεται να έχει απαγγελθεί παρεπόμενη ποινή. Αυτό σημαίνει ότι χάνεις βεβαίως και την ιδιότητά σου του βουλευτή, εάν έχεις εκλεγεί, για τα άλλα αξιώματα ρυθμίζει το θέμα ο νόμος που αφορά τα αξιώματα αυτά, τα δημοτικά ή τα άλλα ας το πούμε έτσι, δεν τα ρυθμίζει το Σύνταγμα αυτά απευθείας. Που σημαίνει ότι όλα αυτά λύνονται πάρα πολύ εύκολα, δεν πρέπει να κινούμαστε με μία διαδικασία που δείχνει ότι η Δημοκρατία είναι αυτή τη στιγμή μίζερη και έτοιμη να συγκρουσθεί για λόγους κομματικής επίδειξης. Χθες ήταν μία ωραία αφορμή να είμαστε ωριμότεροι στη συμπεριφορά μας και όχι τόσο μικροκομματικοί και τόσο παλαιοκομματικοί στις αντιλήψεις μας. Το λέω αυτό για αυτούς οι οποίοι εκ των υστέρων τώρα θέλουν να επιβιβασθούν στο σκάφος της, ας το πούμε έτσι, σκληρής στάσης, ενώ είχαν επιδείξει όλα τα προηγούμενα χρόνια πάρα πολύ ήπια και ύποπτα μετριοπαθή στάση σε σχέση με τη Χρυσή Αυγή.
Από την πλευρά του ο ΣΥΡΙΖΑ, που βρέθηκε στο στόχαστρο για τον ΠΚ Καλογήρου, επισημαίνει:
Ο νέος Ποινικός Κώδικας που ψηφίστηκε το 2019 καταρτίστηκε από ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή μετά από εργασίες δέκα ετών και δεν ήταν δουλειά στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κορυφαίων καθηγητών, δικαστών, δικηγόρων κλπ της χώρας. Προβλέπει μεγαλύτερη και πραγματική έκτιση ποινών σε σχέση με τον παλαιό ΠΚ.
Με τον παλιό ΠΚ οι ποινές ήταν ονομαστικές και ψευδείς. Μπορεί να ήταν πολύ μεγάλες στα χαρτιά, αλλά εν τέλει εκτιόταν μικρότερο μέρος τους. Αντίθετα, με το νέο ΠΚ οι ποινές είναι ειλικρινείς, αφού οι καταδικασθέντες εκτίουν μεγαλύτερο μέρος της ποινής που επιβάλλεται. Π.χ. για ποινές κάθειρξης αν κάποιος καταδικαζόταν με τον παλιό ΠΚ θα έπρεπε για να απολυθεί με καλή διαγωγή να εκτίσει 1/3 της ποινής του, ενώ με τον νέο ΠΚ θα πρέπει για να απολυθεί με καλή διαγωγή να εκτίσει τα 2/5 της ποινής. Αντίστοιχα, για ισόβια κάθειρξη με τον παλιό ΠΚ έπρεπε να εκτίσει 15 έτη, ενώ βάσει του νέου ΠΚ 16 έτη. Η τελική ευθύνη για την ακριβή ερμηνεία και εφαρμογή των διατάξεων κάθε νόμου ανήκει, βέβαια, πάντα στο δικαστήριο που τις εφαρμόζει.
Εξάλλου, η ΝΔ ως κυβέρνηση έκανε αναθεώρηση του νέου ΠΚ για επιμέρους διατάξεις και δεν άλλαξε τίποτα από όσα δήθεν την ενοχλούν σήμερα. Το μόνο που έσπευσε να νομοθετήσει αλλάζοντας τον ΠΚ ήταν να επιστρέψει τους δεσμευμένους λογαριασμούς όσων ελέγχονται για ξέπλυμα μαύρου χρήματος και να δώσει ασυλία σε τραπεζικά στελέχη.
Ως προς τη στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων:
Ακόμη και με τον προηγούμενο ΠΚ και με βάση το Σύνταγμα, η στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων θα επερχόταν μόνο όταν η δικαστική απόφαση γίνει αμετάκλητη. Δηλαδή μετά και τη διαδικασία αναίρεσης στον Άρειο Πάγο, σε περίπου δέκα χρόνια από σήμερα. Με λίγα λόγια και με τον παλιό ΠΚ οι καταδικασμένοι πρωτόδικα χρυσαυγίτες δεν θα στερούνταν σήμερα των πολιτικών τους δικαιωμάτων. Ο νέος ΠΚ προέβλεψε μετά από αμετάκλητη απόφαση την αυτοδίκαιη έκπτωση από κάθε δημόσιο αξίωμα, όπως προβλέπει και το Σύνταγμα. Αυτό που απαιτείται, όπως είχε επισημάνει και η νομοπαρασκευαστική Επιτροπή, είναι τροποποίηση στην εκλογική νομοθεσία, ώστε να ρυθμιστεί και το ζήτημα της ανακήρυξης πολιτικών κομμάτων και των κωλυμάτων εκλογιμότητας, κάτι το οποίο δεν έγινε λόγω των πρόωρων εκλογών τον Ιούλιο, ένα μήνα μετά τις αλλαγές στον ΠΚ και για το οποίο η ΝΔ δεν έχει κάνει τίποτα ενάμισι χρόνο και τώρα κουνάει το δάχτυλο στον ΣΥΡΙΖΑ. Για αυτόν τον λόγο και η ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία προτείνει να γίνει διακομματικά νομοθετική πρόβλεψη που να λύνει το συγκεκριμένο ζήτημα.