Η δεύτερη ανάγνωση και τα μυστικά της πρότασης Τσίπρα

Η πρόταση του Αλέξη Τσίπρα για απευθείας εκλογή της ηγεσίας του κόμματος από τη βάση έχει κοινά σημεία με όσα έχουμε δει να συμβαίνουν σε ανάλογες διαδικασίες στη Ν.Δ και το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, έχει, όμως, και σημαντικές διαφορές/καινοτομίες.

του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ

Βασικότερη καινοτομία είναι πως τα μέλη του κόμματος θα κληθούν να εκλέξουν το σύνολο της κομματικής ηγεσίας. ‘Ητοι, και τον πρόεδρο-αρχηγό, αλλά και τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής. Η δεύτερη αποκτά εξ αυτού του γεγονότος αναβαθμισμένη ισχύ. Είναι άλλο πράγμα να εκλέγεται ένα μέλος της μέσω παρασκηνιακών διαδικασιών στη βάση συμφωνιών με λίστες και ραβασάκια και άλλο κάθε μέλος της να έχει ψηφιστεί από ένα ευρύ σώμα εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων. Άλλο να είναι καθένα εκ των μελών πρόταση ομαδάρχη ή τάσης και άλλο διαθέτει εκπροσώπηση στην κοινωνία.

Παρότι αυτή η διαδικασία υποκρύπτει τον κίνδυνο να ψηφιστούν οι πιο αναγνωρίσιμοι και δραστήριοι και ίσως να αποκλειστούν κάποια χρήσιμα κομματικά “μυρμήγκια”, η αλήθεια είναι πως από την άλλη σημαντικά πρόσωπα (π.χ επιστήμονες, ανένταχτοι κ.ά) θα βρουν ευκολότερα θέση στο ανώτατο όργανο του κόμματος χωρίς να πρέπει να ενταχθούν σε κάποια λίστα ή να έχουν τις ευλογίες της μιας ή της άλλης τάσης.

Σπάει, δηλαδή, η ιδιότυπη κομματική επετηρίδα που σε μεγάλο βαθμό δεν είχε αντιστοίχηση στην κοινωνία.

Παράλληλα, η διαδικασία θα επηρεάσει και την ίδια τη λειτουργία του συνεδρίου. Ίσως προκύψει, δηλαδή, το εξής παράδοξο: να ζητάει κάποιος από την τοπική του οργάνωση να τον εκλέξει ως σύνεδρο για να ψηφίσει στο συνέδριο κατά της πρότασης Τσίπρα για απευθείας εκλογή της ηγεσίας από τη βάση, άρα να στερήσει από τον εαυτό του τη δυνατότητα να επιλέξει τον αρχηγό και τα μέλη της Κ.Ε!

Η πρόταση Τσίπρα πέρασε με πλειοψηφία 27 (ή 28 κατά άλλες πληροφορίες) με 11. Σε αυτούς που μειοψήφισαν περιλαμβάνονται ισχυρά ονόματα, όπως οι Ευκλείδης Τσακαλώτος, Νίκος Φίλης, Νίκος Βούτσης κ.ά.

Το ό,τι διαφωνούν με την απευθείας εκλογή της ηγεσίας, για ευνόητους λόγους, δεν σημαίνει πως θα αναλάβουν το βάρος να εκτεθούν ή να υποδείξουν κάποιον άλλο να εκτεθεί έναντι του Αλέξη Τσίπρα στη διαδικασία εκλογής από τη βάση. Είναι μάλλον απίθανο να υπάρξει αντίπαλος για την προεδρία του κόμματος, αν και θα είχε πράγματι ενδιαφέρον κάποιος εξ όσων διαφωνούν με το στυλ και το περιεχόμενο της ηγεσίας Τσίπρα (ή με την απόφασή του να ανοίξει το κόμμα και να προσεγγίσει την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία) να αναλάμβανε και το σχετικό ρίσκο να αντιπαρατεθεί μαζί του.

Υπό την έννοια αυτή, η βέβαιη εκλογή Τσίπρα από τη βάση θα μοιάζει περισσότερο με εκείνη του Γιώργου Παπανδρέου (χωρίς, φυσικά, την παράμετρο πως το “δακτυλίδι” του παραδόθηκε από τον Κώστα Σημίτη), το 2004, παρά με εκείνες για τις ηγεσίες της Ν.Δ (Σαμαράς, Μητσοτάκης), ή στο ΚΙΝΑΛ (Φώφη Γεννηματά, Νίκος Ανδρουλάκης).

Έτσι, το ενδιαφέρον του κομματικού προσωπικού του ΣΥΡΙΖΑ θα μετατοπιστεί κυρίως στην εκλογή των μελών της Κ.Ε και εκεί θα αντικατοπτρισθούν οι συσχετισμοί. Θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον ποιά πρόσωπα θα προκύψουν από το συνέδριο και ποιά θα εκλεγούν τελικά, με πιθανότερη -εκτός απροόπτου- την εξέλιξη η νέα σύνθεση του οργάνου να έχει πολλά νέα πρόσωπα επιλογής ή επιρροής του αρχηγού. Κάτι που προοπτικά μπορεί να επηρεάσει και τη σύνθεση των ψηφοδελτίων στις επόμενες εκλογές.