Ελληνοτουρκικά: Ο διάλογος σβήνει τις κυρώσεις, θέτει σε κίνδυνο τον άξονα Αθήνας – Λευκωσίας

Προάγγελος των επόμενων εξελίξεων στα ελληνοτουρκικά, ενόψει της Συνόδου Κορυφής, του επικείμενου Κυπριακού βέτο και του διαρκούς διπλωματικού παρασκηνίου με το Βερολίνο, αποτελεί η ΜΗ απόφαση στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ε.Ε. Μη αποφάσεις όσον αφορά στην Τουρκία αλλά και για τη Λευκορωσία, καθώς όπως δήλωσε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, οι αποφάσεις για τη Λευκορωσία θα πρέπει να ληφθούν στη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών.

Για την Τουρκία, είπε ότι «είναι λυπηρές οι τουρκικές εξορύξεις», αλλά οι σχέσεις της Ε.Ε. με την Άγκυρα θα συζητηθούν στη σύνοδο κορυφής, χωρίς να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στο ενδεχόμενο κυρώσεων, πράγμα που ζητά μετ’ επιτάσεως η Κύπρος, ενώ και η Ελλάδα έχει πει ότι πρέπει να επιβληθούν αν συνεχιστεί η παράνομη τουρκική δραστηριότητα.

Ο Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε κατά τη συνέντευξη Τύπου μετά το Συμβούλιο, ότι «δεν ήταν στην ατζέντα η επιβολή κυρώσεων ούτε στην Τουρκία ούτε στη Λευκορωσία».

Ειδικά για την Άγκυρα είπε ότι η σύνοδος κορυφής στις 24-25 Σεπτεμβρίου θα εξετάσει τις σχέσεις των δύο πλευρών και πιθανώς θα δώσει κατευθύνσεις για το τι θα γίνει.

 Η υπόθεση των κυρώσεων κατά της Τουρκίας κρέμεται αυτή την στιγμή από το κυπριακό βέτο. Και η τελική της τύχη θα κριθεί από το εάν μέσα στα επόμενα δύο 24ωρα θα κλείσει ή όχι το deal για την έναρξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου.

Εάν αυτό συμβεί οι κυρώσεις – τόσο εκείνες που αφορούν την τουρκική προκλητικότητα έναντι της Ελλάδας, όσο και αυτές που αξιώνει η Λευκωσία για τις παράνομες ενέργειες της Αγκυρας στην κυπριακή ΑΟΧ – θεωρείται σχεδόν δεδομένο ότι θα παραπεμφθούν στις καλένδες.

Μαζί δε, ίσως παραπεμφθεί στις καλένδες και ο ενιαίος άξονας Ελλάδας – Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Όλα φαίνεται ότι περνούν μέσα από το σχέδιο και την φόρμουλα που επιχειρεί να επιβάλει η Αγκελα Μέρκελ.

Το σχέδιο αυτό δεν περιλαμβάνει κυρώσεις προς την Τουρκία, αποδέχεται ως έμπρακτη κίνηση αποκλιμάκωσης από την πλευρά της Αγκυρας την απόσυρση του Oruc Reis από την ελληνική υφαλοκρηπίδα, και περνά μέσα από τον διαχωρισμό των ελληνοτουρκικών και του κυπριακού.

Επιπροσθέτως, είναι ανοιχτό σε έναν «ευέλικτο» και «άνευ προκαταλήψεων» διάλογο – γεγονός που, κατά έμπειρους διπλωματικούς παράγοντες δίνει χώρο στην επιδίωξη του Ταγίπ Ερντογάν για εφ’ όλης της ύλης διάλογο που θα περιλαμβάνει και την αποσταρατιωτικοποίηση των νησιών.

Οι αιχμές κατά της Κύπρου και η ερώτηση του γαλλικού πρακτορείου

Κατά τη συνέντευξη Τύπου μετά το Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. κατέστη σαφές ότι ήταν αδύνατο να επιβληθούν κυρώσεις στη Λευκορωσία, καθώς δεν υπήρξε ομοφωνία, διότι η Κύπρος, ενώ συμφωνεί με την επιβολή τους, θα δεχθεί να τις ψηφίσει μόνο όταν αποφασιστεί η επιβολή κυρώσεων και στην Τουρκία.

Έπειτα από ερώτηση δημοσιογράφου του Γαλλικού Πρακτορείου, γιατί «κατηγορούμε την Κύπρο», που «έχει υποστεί παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων» και «γίνονται εξορύξεις από την Τουρκία στην ΑΟΖ», ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική υποστήριξε ότι «κανείς δεν κατηγορεί την Κύπρο».

Είπε ότι έχουμε να κάνουμε «με ένα υψηλής έντασης πολιτικό πρόβλημα» στο οποίο θα πρέπει να δώσει λύση η σύνοδος κορυφής. Πρόσθεσε ότι «καταλαβαίνουμε την Κύπρο», αλλά «υπάρχουν σε εξέλιξη διάλογος και διαπραγματεύσεις» με την Τουρκία και «πολλά κράτη μέλη της Ε.Ε. συμφώνησαν ότι πρέπει να περιμένουμε μέχρι τη σύνοδο» για να πάρουμε αποφάσεις.

Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι οι όποιες διαπραγματεύσεις και συζητήσεις με την Τουρκία γίνονται με την Ελλάδα ή για την Ελλάδα, την ώρα που στην κυπριακή ΑΟΖ βρίσκονται τα τουρκικά πλοία «Μπαρμπαρός» και «Γιαβούζ», με το πρώτο να κάνει έρευνες και το δεύτερο γεωτρήσεις.

Επίσης, η όποια διάθεση αποκλιμάκωσης από την πλευρά της Τουρκίας, και πάντα με το βλέμμα στο ευρωπαϊκό συμβούλιο της Ε.Ε. στις 24-25 Σεπτεμβρίου, με την απομάκρυνση του Oruc Reis, αφορά την Ελλάδα και όχι την Κύπρο.

Λουκασένκο όπως… Μαδούρο

Ειδικά για τη Λευκορωσία, ο Ζοζέπ Μπορέλ είπε ότι επιθυμία της Ε.Ε. είναι να επιβληθούν κυρώσεις και ότι θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι στη σύνοδο για να ληφθούν οι σχετικές αποφάσεις.

Υποστήριξε ότι η Ε.Ε. δεν επιθυμεί να αναμιχθεί στις εσωτερικές υποθέσεις της Λευκορωσίας, αλλά στηρίζει τον λαό της που επιθυμεί την αλλαγή.

«Δεν αναγνωρίζουμε τη νομιμότητα του Λουκασένκο μετά τις εκλογές τις οποίες θεωρούμε παραποιημένες. Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας με το λαό της Λευκορωσίας» είπε και πρόσθεσε ότι η ΕΕ είναι «υπέρ μιας δημοκρατικής αλλαγής από τον λαό της Λευκορωσίας. Δεν παρεμβαίνουμε στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας. Ζητάμε μόνο εθνικό διάλογο για την επίλυση της παρούσας κρίσης και τη διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών».

Μάλιστα παρομοίασε τον Αλεξάντερ Λουκασένκο με τον πρόεδρο της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, λέγοντας ότι ούτε εκείνος έχει την αναγνώριση της διεθνούς κοινότητας, ούτε δημοκρατική νομιμοποίηση.

Ήξεις αφήξεις και για τη Λιβύη

Όσον αφορά τη Λιβύη, είπε ότι η Ε.Ε. θεωρεί την κατάπαυση πυρός που έχει επιτευχθεί στη χώρα «ευκαιρία για μόνιμη συμφωνία εκεχειρίας», αλλά θα πρέπει να τηρηθεί, και ότι οι Βρυξέλλες στηρίζουν την προσπάθεια για να ξεκινήσει ξανά η παραγωγή πετρελαίου.

Εξήγησε ότι όλο αυτό το διάστημα η ζημιά εξαιτίας την αναστολής της παραγωγή πετρελαίου έχει προκαλέσει στη Λιβύη ζημία αξίας 10 δισ. ευρώ και τεράστια προβλήματα στον λαό της χώρας, που χάνει πόρους και ενέργεια, καθώς δεν έχει ηλεκτροδότηση.

Για μια ακόμη φορά επανέλαβε ότι η Ε.Ε. στηρίζει τον πολιτικό διάλογο που γίνεται στο πλαίσιο της Διαδικασίας του Βερολίνου, αλλά και συμμετέχει, έπειτα από αίτημα του ΟΗΕ, στην επιτήρηση εφαρμογής του εμπάργκο όπλων, με την επιχείρηση «Ειρήνη».

Επίσης, είπε ότι στηρίζει τις κυρώσεις εις βάρος προσώπων που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Λιβύη και οντοτήτων που συμμετέχουν στο παράνομο εμπόριο όπλων.

Στήριξη από Γαλλία

Σαφή στήριξη τόσο προς την Ελλάδα όσο και προς την Κύπρο εξέφρασε ο Γάλλος υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Κλεμέντ Μπον, που είπε μετά τη σύνοδο ότι «όλες οι επιλογές είναι ανοιχτές» όσον αφορά το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου και της Τουρκίας.

Ο Κλεμέντ Μπον σημείωσε ότι «η Γαλλία είναι πλήρως αλληλέγγυα προς την Ελλάδα και την Κύπρο», ενώ πρόσθεσε ότι αν και υπάρχει μια κίνηση κατευνασμού της Τουρκίας όσον αφορά τη στάση της προς την Ελλάδα, ωστόσο υπάρχει και η παρουσία της στην Κύπρο, γεγονός που δεν είναι αποδεκτό.

Τόνισε πάντως ότι «η βούληση της Γαλλίας για διάλογο εξακολουθεί να υπάρχει».