ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ/Δρ. Steve Petratos: Ο κορυφαίος ερευνητής μιλά για την επαναστατική επαναμυελίνωση κατά της Πολλαπλής Σκλήρυνσης

Με αφορμή την ανακοίνωση της έμπρακτης στήριξης του υπουργείου Υγείας στις Κλινικές Δοκιμές της NeuOrphan για την Πολλαπλή Σκλήρυνση, μιλά στο libre, ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Monash, της Αυστραλίας, ο ομογενής νευροεπιστήμονας, Δρ. Steve Petratos, για την υπό δοκιμή θεραπεία επαναμυελίνωσης, που μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στην ανάπτυξη μιας αποτελεσματικής θεραπείας για την ΠΣ (MS), με τη δυνατότητα αντιστροφής των επιπτώσεων της νόσου, αλλά και για τη συνεργασία με το υπουργείο Υγείας.

Ειδικότερα, η NeuOrphan LTD, η εταιρεία που κατέχει τα δικαιώματα του πολλά υποσχόμενου πειραματικού φαρμάκου Diaprotectome™ για την Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ), είχε ανακοινώσει εδώ και καιρό ότι σχεδίαζε να διεξαχθούν στην Ελλάδα οι Ευρωπαϊκές Κλινικές Δοκιμές υπό την επωνυμία «Odyssey». Χτες, Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2024, η NeuOrphan –συμφερόντων Ελληνικής Ομογένειας στην Αυστραλία που κατέχει την πνευματική ιδιοκτησία του νέου ερευνητικού φαρμάκου– ανακοίνωσε τη σημαντική συνεργασία με το υπουργείο Υγείας της Ελλάδας. Μετά από συνάντηση της ηγετικής ομάδας της εταιρείας με τον υπουργό Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, επιβεβαιώθηκε η κοινή δέσμευση για την προώθηση της έρευνας και θεραπείας της ΠΣ στη χώρα.

Η διαφορά πειραματικού φαρμάκου Diaprotectome™ στη θεραπεία της ΠΣ

Σύμφωνα με τα ευρήματα της ερευνητικής ομάδας, το φάρμακο προάγει την επαναμυελίνωση των κυττάρων του κεντρικού νευρικού συστήματος. Η καταστροφή της μυελίνης, της πολύτιμης αυτής ουσίας που θωρακίζει τις νευρικές ίνες, είναι χαρακτηριστικό της ΠΣ, καθώς αποτελεί την αιτία των συμπτωμάτων της νόσου, όπως απώλεια κινητικού ελέγχου, μυϊκές συσπάσεις, ακράτεια, αδυναμία, απώλεια μνήμης και πολλά άλλα σοβαρά προβλήματα.

Το φάρμακο έχει αναπτυχθεί με σκοπό την προσπάθεια επιδιόρθωσης των βλαβών που αναπτύσσονται εντός του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος κατά την εξέλιξη της πορείας της Πολλαπλής Σκλήρυνσης. Πρόκειται για ένα μικρό μόριο που, σε πειραματικό στάδιο, φαίνεται πως έχει την ικανότητα να προστατεύει τα νευρικά κύτταρα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος λειτουργώντας σε δύο επίπεδα:

·         Στο πρώτο επίπεδο, σταματά την περαιτέρω καταστροφή της μυελίνης, του προστατευτικού περιβλήματος δηλαδή των νευρώνων, που θωρακίζει τις νευρικές ίνες επιτρέποντας τη γρήγορη διάδοση των νευρικών σημάτων σε όλο το σώμα, και

·         Σε δεύτερο επίπεδο, διεγείρει τη δημιουργία καινούριας μυελίνης (επαναμυελίνωση).

Η συμφωνία με το ελληνικό υπουργείο Υγείας

Η πολλά υποσχόμενη αυτή θεραπεία ήταν η αφορμή ώστε η ομάδα της NeuOrphan να συναντηθεί με τον Έλληνα υπουργό Υγείας για να συζητήσουν το μέλλον της έρευνας και της θεραπείας της ΠΣ στη χώρα. Ο επικεφαλής της ομάδας, Δρ. Steve Petratos, έχει την υποστήριξη του Καθηγητή Νικόλαου Γρηγοριάδη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και των συνεργατών του, τόσο για την επίτευξη δημιουργίας του Εθνικού Δικτύου Πολλαπλής Στήριξης όσο και για την ενίσχυση των επιστημονικών προκλινικών δεδομένων από τη δράση του Diaprotectome™. Ο Καθηγητής Ν. Γρηγοριάδης είναι ο συντονιστής της κλινικής μελέτης «Odyssey», με τη συμβολή της Pharmassist–CRO στην Ελλάδα και της AlithiaLifeSciences–CRO από την Αυστραλία.

Ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, εξέφρασε την πλήρη έμπρακτη υποστήριξή του για τη δημιουργία του Εθνικού Δικτύου για την ΠΣ, το οποίο μεταξύ άλλων, θα αποτελέσει το θεμέλιο για τη διεξαγωγή νευρολογικών κλινικών δοκιμών εθνικής κλίμακας. Υπέγραψε, ήδη, την Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2024, τη χρηματοδότηση του Εθνικού Δικτύου ΠΣ, μέσω εθνικών και κοινωτικών πόρων. Αυτή η πρωτοβουλία θα φέρει την Ελλάδα στην πρωτοπορία της παγκόσμιας επιστημονικής προσπάθειας για νευροεκφυλιστικά νοσήματα όπως η ΠΣ.

Για το Εθνικό Δίκτυο για την Πολλαπλή Σκλήρυνση και τις αρμοδιότητές του μίλησε, στο libre, ο Δρ. Steve Petratos, επισημαίνοντας πως: «Πρόκειται για δράση με φορέα υλοποίησης το υπουργείο Υγείας, το οποίο αγκάλιασε και στήριξε τη σχετική μελέτη, από την αρχή της εκπόνησής της -προ τριετίας- με πρωτοβουλία της Ελληνικής Ακαδημίας Νευροανοσολογίας (ΕΛΛΑΝΑ). Η τελική πρόταση συντάχθηκε και κατατέθηκε από τη Β΄ Νευρολογική Κλινική του ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ στο ΑΠΘ, η οποία έχει αναλάβει και τον επιστημονικό  συντονισμό του έργου. Είναι αξιομνημόνευτη η αυθόρμητη έγγραφη εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στο πρόγραμμα των νευρολογικών κλινικών από όλη την Ελλάδα αλλά και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας των Ατόμων με Σκλήρυνση κατά Πλάκας (ΠΟΑμΣΚΠ). Είναι μεγάλες οι προσδοκίες των Ατόμων με Πολλαπλή Σκλήρυνση και των μελών του οικογενειακού περιβάλλοντος τους από την υλοποίηση αυτού του προγράμματος».

Ο στόχος του Εθνικού Δικτύου για την ΠΣ

«Στόχος είναι η αποτελεσματικότερη διαχείριση του μεγάλου φάσματος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν καθόλη τη διάρκεια της ζωής τους τα Άτομα με Πολλαπλή Σκλήρυνση, η καλύτερη συνεργασία μεταξύ των επαγγελματιών υγείας στα πλαίσια μιας ολιστικής προσέγγισης των προβλημάτων από τη νόσο, η διασύνδεση με την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, η εκπαίδευση και επικαιροποιημένη ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, η καταγραφή όλων των δεδομένων που θα μπορούν να αξιοποιηθούν για τη βελτίωση των υπηρεσιών υγείας αλλά και την έρευνα για τη νόσο», εξηγεί στο libre, ο Δρ. Steve Petratos, ο οποίος αναφέρεται στη συνέχεια στη συνεργασία του με τον υπουργό Υγείας:

«Ο νυν υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την όλη προσπάθεια με το προσωπικό του ενδιαφέρον έως του σημείου όπου η πρόταση ωρίμασε και επίκειται η έναρξη διαδικασιών υλοποίησης της. Το υπουργείο Υγεία, με τις αρμόδιες υπηρεσίες που διαθέτει, συμμετέχει ενεργά σε όλα τα στάδια υλοποίησης του προγράμματος.

Αξιοσημείωτη είναι επίσης η συγκυρία, όπου η επικείμενη λειτουργία του Εθνικού Δικτύου για την Πολλαπλή Σκλήρυνση συνέπεσε χρονικά με την ανακοίνωση της διενέργειας κλινικής μελέτης για τη θεραπεία της Πολλαπλής Σκλήρυνσης με το Diaprotectome. Η διενέργεια κλινικών μελετών με αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα είναι ένας ακόμη στόχος λειτουργίας του δικτύου. Οι απαιτήσεις των σύγχρονων κλινικών μελετών, όπως αυτή του Diaprotectome, μπορούν να ικανοποιηθούν με μεγάλη αξιοπιστία από τη λειτουργία τέτοιων δικτύων, με βάση άλλωστε και την τρέχουσα εμπειρία σε Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο.

Τέλος, χρέος όλων των εμπλεκόμενων φορέων είναι να εργαστούν σκληρά και με συνέπεια, ώστε να επιτύχει η δράση αυτή προς όφελος των ιδίων των Ατόμων με Πολλαπλή Σκλήρυνση αλλά και ως συνεισφορά στην παγκόσμια προσπάθεια για αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση και θεραπεία της νόσου», τόνισε ο Δρ. Steve Petratos.

 «Η ίδρυση του εθνικού δικτύου για την ΠΣ, σε συνδυασμό με την ευκαιρία διεξαγωγής εκτεταμένων κλινικών δοκιμών Φάσης II -και στη συνέχεια Φάσης III μετά από επιτυχή αποτελέσματα- αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός», δήλωσε ο Καθηγητής Γρηγοριάδης. «Η υποστήριξη του υπουργού, Α. Γεωργιάδη, είναι ανεκτίμητη και ευθυγραμμίζεται πλήρως με τα στρατηγικά σχέδια του υπουργείου για την αναβάθμιση της υγειονομικής περίθαλψης στη χώρα μας».

Ο υπουργός Υγείας επιβεβαίωσε τη δέσμευσή του να διευκολύνει τις απαραίτητες προσπάθειες για την έναρξη των κλινικών δοκιμών «Odyssey» στο πλαίσιο του νέου Εθνικού Δικτύου ΠΣ και τη διεύρυνσή τους. Αυτή η πρωτοβουλία αποτελεί προτεραιότητα για το υπουργείο και αντανακλά μια αρμονική συνεργασία μεταξύ της  κυβέρνησης και της επιστημονικής κοινότητας για την αντιμετώπιση κρίσιμων προκλήσεων στα θέματα της υγείας.

Ο Δρ. Steve Petratos υπογράμμισε: «Η υποστήριξη του υπουργείου Υγείας όχι μόνο επιταχύνει τις απαιτούμενες διαδικασίες για την ανάγκη τεκμηρίωσης του θεραπευτικού ρόλου του Diaprotectome™, αλλά ενισχύει και την προσπάθεια της Ελλάδας να ηγηθεί στην καινοτόμο νευρολογική έρευνα. Είμαστε αισιόδοξοι για τον θετικό αντίκτυπο που θα έχει η συνεργασία μας με το υπουργείο Υγείας και το Εθνικό Δίκτυο ΠΣ σε αυτήν τη μελέτη για τα άτομα με ΠΣ, τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο».

Το νέο φάρμακο αφορά όλους τους τύπους ΠΣ;

Στην ερώτηση του libre εάν υπάρχουν ενδείξεις ότι το νέο φάρμακο αφορά όλους τους τύπους Πολλαπλής Σκλήρυνσης, ο Δρ. Steve Petratos απάντησε ότι: «Δεδομένου ότι τα πειράματά μας καταδεικνύουν προστασία από την έναρξη των συμπτωμάτων με περιορισμό των νευρολογικών εκβάσεων, πιστεύουμε ότι η έγκαιρη παρέμβαση και στην υποτροπιάζουσα ΠΣ θα ήταν εξαιρετικά ωφέλιμη, αλλά αυτό θα αξιολογηθεί σε κλινικές δοκιμές. Επιπλέον, δεδομένου ότι δείξαμε ανάκαμψη από το στάδιο της παράλυσης, θα διερευνήσουμε εάν τα άτομα σε προχωρημένη νόσο μπορούν να αποκαταστήσουν οποιαδήποτε χαμένη λειτουργία».