Χερσαίος πόλεμος Ισραήλ-Χεσμπολάχ: Πόσο διαφορετικός θα ήταν από το 2006

Ένας χερσαίος πόλεμος μεταξύ των δύο, αν συμβεί, θα ήταν πιθανότατα διαφορετική ιστορία, σημειώνει η WSJ όσον αφορά στην κλιμάκωση των πολεμικών επιχειρήσεων μεταξύ Ισραήλ και Χεσμπολάχ με τους μαζικούς βομβαρδισμούς στο Λίβανο. Οι αεροπορικές επιδρομές και εκρήξεις παγιδευμένων συσκευών τηλεπικοινωνιών έφεραν τη λιβανέζικη μαχητική ομάδα σε άμυνα και κατέδειξαν την τεράστια υπεροχή του Ισραήλ στη συλλογή πληροφοριών και στην τεχνολογία.

Η Χεζμπολάχ, η οποία πλήττει στόχους στο Ισραήλ για σχεδόν ένα χρόνο, έχει κρατήσει ως εφεδρεία ένα τεράστιο οπλοστάσιο ρουκετών, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και αντιαρματικών πυραύλων που μπορεί να αναπτύξει για να αντιμετωπίσει μια ισραηλινή προέλαση. Μεταξύ των πιο επικίνδυνων νέων όπλων της είναι ένας κατευθυνόμενος αντιαρματικός πύραυλος ιρανικής κατασκευής που ονομάζεται Almas – η περσική λέξη για το «διαμάντι» – που δίνει στη Χεζμπολάχ πολύ μεγαλύτερο βαθμό ακρίβειας στα χτυπήματά της από ό,τι είχε όταν πολέμησε για τελευταία φορά το Ισραήλ το 2006.

• Όπως και σε εκείνον τον πόλεμο, που κατέληξε σε αδιέξοδο, το Ισραήλ θα πρέπει να πολεμήσει σε ένα πεδίο μάχης στο νότιο Λίβανο που ευνοεί τις δυνάμεις της Χεζμπολάχ. Η σύγκρουση θα μπορούσε να οδηγηθεί σε τέλμα, όπως ο πόλεμος στη Γάζα.

«Είναι λίγο σαν να λέμε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1980, «Ας επιστρέψουμε στο Βιετνάμ», είπε ο Daniel Byman, ανώτερος συνεργάτης στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών στην Ουάσιγκτον και πρώην κυβερνητικός αξιωματούχος των ΗΠΑ, ο οποίος συνέγραψε μια πρόσφατη μελέτη του οπλοστασίου της Χεζμπολάχ.

Ο κίνδυνος πλήρους πολέμου κλιμακώθηκε περαιτέρω τη Δευτέρα, αφού το Ισραήλ ενέτεινε τις αεροπορικές του επιδρομές σε όλο τον Λίβανο, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Βηρυτού, σκοτώνοντας σχεδόν 500 ανθρώπους και τραυματίζοντας περισσότερους από 1.600 άλλους, στην πιο θανατηφόρα μέρα στον Λίβανο από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα πέρυσι. Η Χεζμπολάχ εκτόξευσε επίσης πυραύλους στο Ισραήλ.

Το Ισραήλ έχει πει ότι θέλει να απωθήσει τη Χεζμπολάχ από τα σύνορα και να υποβαθμίσει τις στρατιωτικές της ικανότητες, έτσι ώστε περίπου 60.000 άνθρωποι που αναγκάστηκαν να εκκενώσουν τα σπίτια τους στο βόρειο Ισραήλ λόγω των πυραυλικών επιδρομών της Χεζμπολάχ να μπορούν να επιστρέψουν. Τα ισραηλινά χτυπήματα έχουν εκτοπίσει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους από το νότιο Λίβανο.

Όσοι γνωρίζουν τη Χεζμπολάχ λένε ότι η ομάδα επιτάχυνε τις πολεμικές της προετοιμασίες τους τελευταίους μήνες, επεκτείνοντας το δίκτυο σηράγγων της στο νότιο Λίβανο, επανατοποθετώντας μαχητές και εξοπλισμό και εισάγοντας λαθραία περισσότερα όπλα. Το Ιράν έχει αυξήσει τις προμήθειες φορητών όπλων και RPG, μαζί με κατευθυνόμενους και μη κατευθυνόμενους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, λένε Αμερικανοί αξιωματούχοι.

• «Ο νότος είναι σαν κυψέλη αυτή τη στιγμή», είπε ένας πρώην στρατιωτικός της Χεζμπολάχ, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, αναφερόμενος στις στρατιωτικές προετοιμασίες. «Ό,τι έχουν οι Ιρανοί, το έχουμε και εμείς».

Οι προετοιμασίες προστίθενται σε άλλες προόδους σε σχέση με το 2006, όταν η μακροχρόνια σύγκρουση της Χεζμπολάχ με το Ισραήλ άφησε νεκρούς 121 Ισραηλινούς στρατιώτες και περισσότερους από 40 Ισραηλινούς πολίτες μαζί με περισσότερους από χίλιους Λιβανέζους.

Έκτοτε, η Χεζμπολάχ έχει αποκτήσει χιλιάδες νέους πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη από το Ιράν και έχει τοποθετήσει κιτ καθοδήγησης στους παλαιότερους, μη κατευθυνόμενους πυραύλους της. Οι μαχητές της έχουν γίνει ακόμα πιο σκληροί από τις μάχες στον πόλεμο στη γειτονική Συρία, όπου πολέμησαν δίπλα στις ρωσικές και ιρανικές δυνάμεις και έμαθαν τις τεχνικές μάχης των συμβατικών στρατών.

Τα αναβαθμισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Χεζμπολάχ έπληξαν επιτυχώς ισραηλινές στρατιωτικές θέσεις και εξοπλισμό τους τελευταίους μήνες, συμπεριλαμβανομένου ενός μπαλονιού επιτήρησης ραντάρ που ονομάζεται Sky Dew τον Μάιο και ενός συστήματος αντιdrone αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων που ονομάζεται Drone Dome τον Ιούνιο. Η ομάδα δήλωσε την Κυριακή ότι χτύπησε τα κεντρικά γραφεία μιας ισραηλινής αμυντικής εταιρείας κοντά στη Χάιφα, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη του Ισραήλ. Το Ισραήλ δεν επιβεβαίωσε τον στόχο, αλλά επιβεβαίωσε ότι η ομάδα εξαπέλυσε επιθέσεις στο ισραηλινό έδαφος βαθύτερα από το συνηθισμένο.

• Τον περασμένο Νοέμβριο, η ρωσική ομάδα μισθοφόρων Wagner σχεδίαζε να δώσει στη Χεζμπολάχ ένα προηγμένο αντιαεροπορικό σύστημα SA-22, είχε γράψει η Wall Street Journal. Δεν είναι σαφές εάν το σύστημα παραδόθηκε.

Στρατιωτικοί αναλυτές λένε ότι η Χεζμπολάχ θα μπορούσε να αντιγράψει τις τακτικές που χρησιμοποιεί η Ρωσία στην Ουκρανία, εκτοξεύοντας σμήνη πυραύλων και σμήνη drones στην προσπάθεια να υπερκεράσει την αεράμυνα του Ισραήλ και να χτυπήσει στρατιωτικές βάσεις ή λιμάνια και το ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας. Ισραηλινοί αξιωματούχοι προβλέπουν ότι εκατοντάδες άνθρωποι θα μπορούσαν να σκοτωθούν.

«Δεν πρόκειται να είναι μια βόλτα στο πάρκο» αν γίνει πόλεμος πλήρους κλίμακας, είπε ο Ασάφ Οριόν, ένας απόστρατος ταξίαρχος από τον ισραηλινό στρατό. 

• Είναι απίθανο η Χεζμπολάχ να νικήσει το Ισραήλ σε έναν συμβατικό πόλεμο. Οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές από τις 7 Οκτωβρίου έχουν πλήξει την ηγεσία της Χεζμπολάχ και πιθανότατα υποβάθμισαν ορισμένες από τις στρατιωτικές δυνατότητες της.

Το συντριπτικό πλεονέκτημα του Ισραήλ στις επιχειρήσεις επιτήρησης και πληροφοριών εμφανίστηκε την περασμένη εβδομάδα καθώς εκτέλεσε μια περίπλοκη επιχείρηση στην οποία χιλιάδες βομβητές και ασύρματοι μελών της Χεζμπολάχ εξερράγησαν, τραυματίζοντας χιλιάδες και σκοτώνοντας τουλάχιστον 37 ανθρώπους. Μια αεροπορική επιδρομή στα νότια προάστια της Βηρυτού την Παρασκευή σκότωσε μια ομάδα επίλεκτων στρατιωτικών διοικητών της Χεζμπολάχ.

Ο ισραηλινός στρατός διαθέτει επίσης πολύ πιο προηγμένα όπλα, συμπεριλαμβανομένων των μαχητών F-35 και πολυεπίπεδης αεράμυνας. Η αεροπορική υπεροχή του Ισραήλ θα του επέτρεπε να εξαπολύσει καταστροφικές αεροπορικές επιδρομές και να ακρωτηριάσει την πολιτική υποδομή του Λιβάνου, όπως έκανε το 2006.

Το Ισραήλ, ωστόσο, αντιμετωπίζει στρατηγικά μειονεκτήματα. Η Χεζμπολάχ δεν θα επιδίωκε να κερδίσει έναν πόλεμο με το Ισραήλ με συμβατική έννοια. Αντίθετα, θα είχε ως στόχο να βυθίσει τις ισραηλινές δυνάμεις σε έναν πόλεμο φθοράς, όπως η Χαμάς, μια μικρότερη και λιγότερο καλά οπλισμένη ομάδα, που κατάφερε να επιβιώσει από την 11μηνη επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα.

«Το Ισραήλ μπορεί να προκαλέσει καταστροφή στον Λίβανο, δεν είναι θέμα συζήτησης. Υπάρχει ένα κενό στη στρατιωτική ισορροπία», είπε ο Ηλίας Φαρχάτ, απόστρατος στρατηγός από τον λιβανικό στρατό. «Αλλά η Χεζμπολάχ έχει ασύμμετρα όπλα. Απέδειξαν την ικανότητά τους στη χρήση αντιαρματικών πυραύλων το 2006. Είναι καλά εκπαιδευμένοι».

• Η Χεζμπολάχ είναι πιθανώς η πιο βαριά οπλισμένη μη κρατική δύναμη στον κόσμο, με δεκάδες χιλιάδες στρατεύματα και ένα εκτεταμένο οπλοστάσιο πυραύλων, λένε στρατιωτικοί ειδικοί.

Το 2006, Ισραηλινοί αξιωματούχοι υπολόγισαν ότι η Χεζμπολάχ διέθετε περίπου 12.000 ρουκέτες και πυραύλους. Ο Qassem Qassir, ένας Λιβανέζος αναλυτής με γνώση της Χεζμπολάχ, είπε ότι το απόθεμα της ομάδας είχε αυξηθεί σε 150.000 πριν από τις 7 Οκτωβρίου, αριθμός που ταιριάζει σε μεγάλο βαθμό με τις εκτιμήσεις του Ισραήλ και της Δύσης.

Ο κατευθυνόμενος αντιαρματικός πύραυλος Almas θεωρείται ευρέως από στρατιωτικούς αναλυτές ότι είναι αντίγραφο ισραηλινού πυραύλου που ονομάζεται Spike, ο οποίος πιθανότατα έπεσε στα χέρια της Χεζμπολάχ και στάλθηκε στο Ιράν το 2006.

Σε γενικές γραμμές συγκρίσιμο με άλλους προηγμένους αντιαρματικούς πυραύλους, όπως ο αμερικανικός Javelin, που η Ουκρανία χρησιμοποίησε για να ανατινάξει ρωσικά τεθωρακισμένα οχήματα εισβολής το 2022, ο Almas επιτρέπει στη Χεζμπολάχ να χτυπήσει στόχους με μεγαλύτερη ακρίβεια από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια, όταν βασιζόταν κυρίως σε μη κατευθυνόμενους πυραύλους.

Στην πρώτη καταγεγραμμένη χρήση του όπλου από τη Χεζμπολάχ τον Ιανουάριο, ένα βίντεο που τραβήχτηκε από τον ίδιο τον πύραυλο δείχνει να χτυπά σε έναν λόφο γεμάτο με ραντάρ και άλλο στρατιωτικό εξοπλισμό στο βόρειο Ισραήλ.

Εχοντας ιδρυθεί στις αρχές της δεκαετίας του 1980 με εκπαίδευση από το Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν, η Χεζμπολάχ προέκυψε από ένα κίνημα Λιβανέζων Σιιτών που είχε στόχο να εκδιώξει τις ισραηλινές δυνάμεις μετά την εισβολή τους στον Λίβανο το 1982. Οι απαγωγές και οι χτυπήματα της ομάδας, συμπεριλαμβανομένης μιας φονικής επίθεσης σε στρατώνα των ΗΠΑ στη Βηρυτό το το 1983, έκαναν τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση να τη χαρακτηρίσουν τρομοκρατική ομάδα. Η εξέγερση πέτυχε τον στόχο της το 2000 όταν το Ισραήλ απέσυρε τις δυνάμεις του από τον Λίβανο.

Καθώς η Χεζμπολάχ μεγάλωνε, έγινε πολιτικό κόμμα που έλεγχε ελέγχει έδρες στο κοινοβούλιο του Λιβάνου. Συχνά συγκρούστηκε με τις ισραηλινές δυνάμεις, αλλά οι δύο πλευρές υιοθετώντας κάποιους άτυπους κανόνες εμπλοκής, μπορούσαν να ανταλλάξουν πυρά και στη συνέχεια να επιστρέψουν στο status quo.

Ο πόλεμος του 2006 ανέτρεψε την κατάσταση. Ξεκίνησε όταν η Χεζμπολάχ έστησε ενέδρα σε μια ισραηλινή στρατιωτική περίπολο σε μια διασυνοριακή επιδρομή, σκοτώνοντας δύο στρατιώτες και αιχμαλωτίζοντας άλλους τρεις. Άλλοι πέντε σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια ισραηλινής αποστολής διάσωσης.

Το Ισραήλ αντέδρασε με συντριπτική δύναμη, αποκλείοντας τον Λίβανο δια θαλάσσης και βομβαρδίζοντας διαδρόμους στο αεροδρόμιο της Βηρυτού, ενώ τα πολεμικά του αεροσκάφη έπληξαν δρόμους και γέφυρες. Το Ισραήλ βομβάρδισε επίσης τα πυκνοκατοικημένα νότια προάστια της Βηρυτού με την ελπίδα να χτυπήσει τα κεντρικά γραφεία της Χεζμπολάχ.

Παρά τη συντριπτική στρατιωτική του ισχύ, το Ισραήλ έφτασε στο χείλος της στρατιωτικής καταστροφής αφού εξαπέλυσε χερσαία εισβολή στο νότιο Λίβανο, με στόχο να ωθήσει τις δυνάμεις της Χεζμπολάχ βόρεια του ποταμού Λιτάνι, περίπου 18 μίλια από τα ισραηλινά σύνορα.

Χρησιμοποιώντας τακτικές ανταρτοπολέμου, η Χεζμπολάχ προκάλεσε σημαντικές απώλειες στις ισραηλινές δυνάμεις, αναπτύσσοντας αντιαρματικούς πυραύλους με τους οποίους χτύπησαν 20 άρματα μάχης και σκότωσαν 24 μέλη των πληρωμάτων.

Η Χεζμπολάχ έριξε επίσης ρουκέτες στο βόρειο Ισραήλ, εκτοξεύοντας περίπου 150 την ημέρα. Χρησιμοποίησε έναν πύραυλο ιρανικής κατασκευής για να χτυπήσει ένα ισραηλινό πολεμικό πλοίο στη Μεσόγειο. Έπληξε και τη Χάιφα, σκοτώνοντας οκτώ άτομα.

Ένας Ισραηλινός έφεδρος που πολέμησε για δύο εβδομάδες στον Λίβανο το 2006 θυμήθηκε πώς οι μαχητές της Χεζμπολάχ, που δρούσαν σε μικρές ομάδες, έμπαιναν σε χωριά και περίμεναν τις ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις να έρθουν σε αυτά, αντί να εμπλακούν σε ανοιχτή μάχη σε περιοχές όπου θα να είναι περισσότερο εκτεθειμένοι σε αεροπορικές επιδρομές.

Αν και μερικές φορές οι Ισραηλινοί αντιμετώπιζαν μάχες πρόσωπο με πρόσωπο, συχνά οι μαχητές της Χεζμπολάχ τους στόχευαν από απόσταση με αντιαρματικούς πυραύλους που μπορούσαν να χτυπήσουν από πέντε έως έξι χιλιόμετρα μακριά.

«Η Χεζμπολάχ του 2006 δεν είναι η Χεζμπολάχ του σήμερα», είπε ο έφεδρος, αναγνωρίζοντας ότι η ομάδα είχε βελτιώσει τις δυνατότητές της. Αλλά και ο ισραηλινός στρατός το είχε κάνει, είπε, και είχε αποκτήσει πολύτιμη εμπειρία πολεμώντας στη Γάζα.

Ο πόλεμος οδηγήθηκε σε αδιέξοδο και τον Αύγουστο του 2006, μετά από ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ το Ισραήλ απέσυρε τις δυνάμεις του από το νότιο Λίβανο.

• Οι μαχητές της Χεζμπολάχ έλαβαν πολύτιμη εκπαίδευση όταν η ομάδα ενώθηκε με το Ιράν για να υποστηρίξει τον Πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ στον πόλεμό του εναντίον των ανταρτών στη Συρία.

Η δυνατότητα της Χεζμπολάχ να μεταφέρει λαθραία όπλα από το Ιράν έχει γίνει επίσης ευκολότερη λόγω της διευρυνόμενης επιρροής του Ιράν στη Συρία, η οποία άνοιξε μια άμεση χερσαία οδό από το Ιράν προς τον Λίβανο. Το Ισραήλ προσπάθησε να διαταράξει τις γραμμές ανεφοδιασμού του Ιράν και της Χεζμπολάχ με αεροπορικές επιδρομές.

Είναι, όμως, σχεδόν αδύνατο να σταματήσει η ροή. Από το 2006, η Χεζμπολάχ έχει προσθέσει συστήματα καθοδήγησης στους μη κατευθυνόμενους πυραύλους της, χρησιμοποιώντας μικρές μονάδες GPS που μεταφέρονται εύκολα σε μια βαλίτσα.