Έρχονται πάνω από 10.000 πλειστηριασμοί – Βγαίνουν χιλιάδες σπίτια στο σφυρί

Συνολικά 10.234 ακίνητα κάθε είδους πρόκειται να εκπλειστηριαστούν κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, σε ένα δείγμα επιτάχυνσης των διαδικασιών, με βάση την πλατφόρμα ηλεκτρονικών πλειστηριασμών e-auction. Τα σχετικά νούμερα φαίνεται πως παραμένουν αρκετά χαμηλά, ενώ ακόμη χαμηλότερος είναι ο αριθμός των πλειστηριασμών που έχουν επιτυχία, με το σχετικό ποσοστό να μην ξεπερνάει το 34% του συνόλου.

Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, με βάση τα σχετικά μεγέθη, οι κατοικίες εξακολουθούν να αποτελούν τη «μερίδα του λέοντος» με περίπου 40% του συνόλου, καθώς τους επόμενους μήνες πρόκειται να εκπλειστηριαστούν 4.053. Στη δεύτερη πολυπληθέστερη κατηγορία ακινήτων εντάσσονται τα οικόπεδα με κτίσμα (1.563 συνολικά), που μπορεί να αφορούν τόσο κατοικίες όσο και επαγγελματικούς χώρους. Ακολουθούν κατά σειρά τα αγροτεμάχια (981 πλειστηριασμοί), οι αποθήκες (732), τα οικόπεδα (673), τα καταστήματα (630), οι θέσεις στάθμευσης (590), τα αγροτεμάχια με κτίσμα (496), τα γραφεία (180) και οι βιομηχανικοί/βιοτεχνικοί χώροι (180), ενώ προς πλειστηριασμό οδεύουν και 35 ξενοδοχεία. Ασφαλώς, το ποσοστό των άγονων πλειστηριασμών αναμένεται να είναι υψηλό και στην περίπτωση των παραπάνω ακινήτων.

Στην τελευταία έκθεσή της για τη μεταπρογραμματική εποπτεία της ελληνικής οικονομίας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έσπευσε να επισημάνει τα προβλήματα που παρατηρούνται στην επιτάχυνση και την ομαλή υλοποίηση των πλειστηριασμών, θεωρώντας ότι όσο δεν επιλύονται αυτά τα ζητήματα τόσο θα διατηρείται ένας μεγάλος όγκος χρέους, που θα λειτουργεί ως «δαμόκλειος σπάθη» για χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Μάλιστα, η Επιτροπή σημειώνει ότι η κατάσταση όχι μόνο δεν βελτιώνεται, αλλά αντιθέτως επιδεινώνεται, με τις καθυστερήσεις στην εκκαθάριση των κόκκινων δανείων ύψους άνω των 70 δισ. ευρώ να αυξάνονται αντί να μειώνονται, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου.

Παράλληλα, σε πτώση βρίσκεται ο συνολικός αριθμός των προγραμματισμένων πλειστηριασμών, σε άνοδο οι αναστολές και, όπως τονίζεται, συνεχίζονται τα πολύ υψηλά ποσοστά άγονων πλειστηριασμών.

Σύμφωνα με εκπροσώπους των funds τα στοιχεία αυτά λειτουργούν επιβαρυντικά και για την αγορά ακινήτων, καθώς υπολογίζεται ότι περίπου 700.000 ακίνητα είναι «εγκλωβισμένα» στις διαδικασίες αυτές, καθώς αποτελούν εγγύηση για δάνεια που έχουν «κοκκινίσει». Εξ αυτών, ένα σημαντικό ποσοστό αφορά κατοικίες, σε μια περίοδο που η προσφορά υπολείπεται σημαντικά της ζήτησης.

Στελέχη των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων εκτιμούν ότι κατά μέσον όρο περίπου 20%25% των ακινήτων αυτών, δηλαδή περίπου 150.000-175.000 ακίνητα κάθε κατηγορίας ή περίπου 60.000-70.000 κατοικίες, θα πρέπει να οδεύσουν σταδιακά σε πλειστηριασμό. Οσο καθυστερεί να συμβεί αυτό τόσο μειώνεται το απόθεμα της προσφοράς κατοικιών στην αγορά, αυξάνοντας έτσι και τις τιμές πώλησης και ενοικίασης. Ταυτόχρονα, πολλοί οφειλέτες παραμένουν «όμηροι» των σχετικών διαδικασιών που έχουν δυσκολέψει σημαντικά ακόμη και όσους έχουν ήδη προβεί σε κάποια ρύθμιση τα προηγούμενα χρόνια, εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων που έχει μεσολαβήσει την τελευταία διετία.

Μία από τις αλλαγές που φέρεται να εξετάζει η κυβέρνηση, στο πλαίσιο της βελτίωσης της διαδικασίας των πλειστηριασμών, είναι να υπάρξει η δυνατότητα δημιουργίας ενός ηλεκτρονικού φακέλου, που θα είναι προσβάσιμος μέσω της σχετικής πλατφόρμας και στον οποίο θα περιλαμβάνονται όλοι οι τίτλοι, τα σχεδιαγράμματα και τα τοπογραφικά του ακινήτου. Ωστόσο, στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι ακόμη πιο σημαντική για την προσέλκυση αγοραστικού ενδιαφέροντος θα ήταν η δυνατότητα λήψης και ανάρτησης φωτογραφιών από το εσωτερικό του εκπλειστηριαζόμενου ακινήτου. Σήμερα, οι ενδιαφερόμενοι ουσιαστικά καταθέτουν «τυφλές» προσφορές, χωρίς να μπορούν να γνωρίζουν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το εκάστοτε ακίνητο, κάτι που ειδικά στις κατοικίες έχει μεγάλη σημασία.

Στην πράξη, μεμονωμένοι ιδιώτες, ενδιαφερόμενοι αγοραστές κατοικιών παραμένουν αποκλεισμένοι από τους πλειστηριασμούς, είτε συνειδητά (π.χ. δεν επιθυμούν να επωφεληθούν από την ατυχία άλλων συμπολιτών τους) είτε λόγω του πολύ μεγάλου ρίσκου που καλούνται να αναλάβουν. Για παράδειγμα, ένας σημαντικός αποτρεπτικός παράγοντας είναι η υποχρέωση καταβολής εγγύησης ίσης με το 30% της ελάχιστης τιμής εκκίνησης του εκπλειστηριαζόμενου ακινήτου. Παράλληλα, εφόσον πλειοδοτήσει, θα πρέπει να έχει διαθέσιμο το 100% του τιμήματος με ίδια κεφάλαια, αν και πλέον παρέχεται και η δυνατότητα λήψης τραπεζικού δανείου. Σε κάθε περίπτωση το σχετικό ποσό παραμένει δεσμευμένο έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία της μεταβίβασης.

Εκεί ξεκινάει ένας «Γολγοθάς», που μπορεί να απαιτήσει ακόμη και έναν χρόνο, καθώς τα εκπλειστηριαζόμενα ακίνητα δεν είναι τακτοποιημένα ούτε νομικά, αλλά ούτε και πολεοδομικά. Ταυτόχρονα, βέβαια, το ρίσκο είναι πολλαπλάσιο, καθώς ενδέχεται η τακτοποίηση αυτή να είναι και πολυδάπανη ή ακόμη και ανέφικτη, εφόσον, π.χ., απαιτείται τροποποίηση οριζόντιας ιδιοκτησίας και συναίνεση των υπολοίπων ιδιοκτητών του κτιρίου (εφόσον, π.χ., πρόκειται για διαμέρισμα). Σε όλο αυτό το διάστημα ο πλειοδότης δεν μπορεί να αξιοποιήσει τα χρήματά του με διαφορετικό τρόπο και φυσικά αναλαμβάνει ένα τεράστιο ρίσκο, το οποίο μάλιστα πολλαπλασιάζεται καθώς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει την εσωτερική κατάσταση του ακινήτου που αγοράζει.