Πόσοι ακούνε τον Τσίπρα;- Τι εννοούσε με το “δεν θα τα πω όλα σήμερα”…
Για να πεί όσα είπε στην ομιλία του, με την οποία έκλεισε το πολύ ενδιαφέρον διήμερο του Ινστιτούτου (του), σχετικά με την ανάγκη σύγκλισης των προοδευτικών δυνάμεων (στην Ευρώπη και την Ελλάδα), ο Αλέξης Τσίπρας αξιοποίησε εμμέσως την πολιτική αντίφαση της μέχρι σήμερα διαδρομής του: τις νίκες του και τις ήττες του. Εμπνευστής και ηγέτης του μοναδικού μεταπολιτευτικά εγχειρήματος της “κυβερνώσας αριστεράς”, από τη μία, αναχωρητής με πλήρη ανάληψη ευθύνης για την εκλογική συντριβή, από την άλλη.
Αυτό το βιωματικό δισυπόστατο είναι, ίσως, που του δίνει πιά τη δυνατότητα να παρουσιάσει το νέο οδικό χάρτη γι’ αυτό που έγινε ήδη πράξη στη Γαλλία με την σύμπηξη του μετώπου κατά της ακροδεξιάς εκεί που απέτυχε ο ενδιάμεσος χώρος που εκπροσώπησε ο Εμανουέλ Μακρόν.
“Δεν θα τα πω όλα σήμερα“, ήταν ίσως η αποστροφή που δρα ως υπονοούμενο και αφήνει ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο να πει και να πράξει περισσότερα το επόμενα διάστημα και ήδη οι πληροφορίες αναφέρουν πως από τον Σεπτέμβριο οι επόμενες εκδηλώσεις του Ινστιτούτου Τσίπρα θα επιχειρήσουν να εξειδικεύσουν το περιεχόμενο και την ανάγκη μιας σύγκλισης των προοδευτικών δυνάμεων.
Λέγεται πως όταν ο πρώην πρωθυπουργός βρέθηκε πριν περίπου ενάμιση χρόνο στην ορκωμοσία της κυβέρνησης του Ινάσιο Λούλα στην Βραζιλία, του είπε πως πρόκειται για νίκη της αριστεράς. Για να εισπράξει μία “σοφή” απάντηση: “Δεν θα ήμουν σήμερα νέος πρόεδρος εάν δεν είχε υπάρξει πριν από εμένα ο Μιλέϊ”. Εννοώντας πως το χάος και ο διχασμός που άφησε πίσω του ο ακραίος φιλελεύθερος προκάτοχός του οδήγησαν τους πολίτες κυρίως σε ψήφο απόρριψης και λιγότερο σε μία συνειδητή επιλογή με αριστερά χαρακτηριστικά. Ήταν, αναμφίβολα, ένα ενδιαφέρον μάθημα περί “ώριμων συνθηκών” στην πολιτική, το οποίο θυμάται συχνά ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ.
Όσα είπε ο Αλέξης Τσίπρας τα άκουσαν με ενδιαφέρον βουλευτές και στελέχη από τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Αριστερά που πέρασαν από την διάσκεψη. Μάλλον δεν τα άκουσαν οι ηγεσίες των δύο μεγαλύτερων κομμάτων της αντιπολίτευσης, όχι επειδή ο Στέφανος Κασσελάκης αφιέρωσε ελάχιστο χρόνο, ή γιατί ο Νίκος Ανδρουλάκης προτίμησε να μην παραβρεθεί, αλλά διότι προτιμούν τις περιχαρακώσεις και τα κεκτημένα. Ίσως και επειδή δεν αναγνωρίζουν στον πρώην πρωθυπουργό, ή στον άλλον πρώην πρωθυπουργό, τον Γιώργο Παπανδρέου, να έχουν λόγο και ρόλο σε οτιδήποτε μπορεί ή δεν μπορεί να συμβεί. Ίσως γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο ο Αλέξης Τσίπρας ξόρκισε τις “αυταρέσκειες” και κατέστησε σαφές πως δεν πρέπει να υπάρξουν αποκλεισμοί.
Είναι πρόωρο να πει κανείς εάν ο Τσίπρας θα παραμείνει παρατηρητής και σχολιαστής των εξελίξεων, ή εάν θα αναλάβει ενεργό ρόλο και θα εμπλακεί στις διεργασίες. Ακόμα περισσότερο είναι πολύ πρόωρο να γνωρίζει κανείς εάν θα φτάσει μέχρι το σημείο να διεκδικήσει την ηγεσία ενός πιθανού (;) ενιαίου σχήματος εκλογικής συμπόρευσης. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έσπευσε, πάντως, να προλάβει ένα τέτοιο ενδεχόμενο και δήλωσε κατηγορηματικά ότι θα είναι υποψήφιος ακόμα και απέναντι στον Τσίπρα. Αναμφίβολα το δικαιούται, όπως το δικαιούται και όποιος αναδειχθεί νέος πρόεδρος στο ΠΑΣΟΚ, όταν έρθει η ώρα για μία τέτοια εσωτερική διαδικασία εκλογής. Αφού σχεδόν όλοι στη διάσκεψη του Ινστιτούτου Τσίπρα αναφέρθηκαν θετικά στο γαλλικό παράδειγμα του “Λαϊκού Μετώπου”, δεν θα μπορούσε να απορρίψει κανείς το ενδεχόμενο ο Αλέξης Τσίπρας και ο Γιώργος Παπανδρέου να ακολουθήσουν τον δρόμο του Φρανσουά Ολάντ που, αν και πρώην πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, εκτίθεται ως απλός υποψήφιος βουλευτής- διαφορετικά ωστόσο τα εκλογικά συστήματα στις δύο χώρες, οι συμβολισμοί, όμως, ισχύουν.
Μία άποψη που διέτρεξε τους σοβαρούς αναλυτές του νέου ευρωπαϊκού και ελληνικού πολιτικού τοπίου ήταν ότι η ανάγκη (εκλογικής) συνεργασίας του ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ –κατά Τσίπρα, όχι μόνο αυτών των δύο– δεν επιβάλλεται μόνο από την ανάγκη έκφρασης της “κοινωνικής αντιπολίτευσης” απέναντι στη Ν.Δ, αλλά και από το ότι ο αμείλικτος νόμος της φύσης είναι πολύ πιθανό να πληρώσει το κενό με νέα άνοδο των δυνάμεων στα δεξιά του πολιτικού φάσματος. Ένα προοδευτικό ναυάγιο ίσως δημιουργήσει συνθήκες για μία ανασύνθεση του χώρου στα δεξιά της Ν.Δ, με ακόμα μεγαλύτερα ποσοστά από το περίπου 20% που αθροίζεται τώρα, με πρωταγωνιστή, βεβαίως, την Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου.
Το μήνυμα, πάντως, εστάλη από έναν Τσίπρα που βγαίνει για τα καλά από το “κουκούλι” της περυσινής μεγάλης ήττας και επιστρέφει αποφασιστικά: να σταματήσουν οι εμφύλιοι στην κεντροαριστερά και η αλληλοεξουδετέρωση μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ και να αναζητηθεί ο “πληθυντικός”, το “εμείς” και ο πολλαπλασιασμός που μπορεί φέρει το άθροισμα στα εκλογικά μαθηματικά. Το ερώτημα είναι “πόσοι ακούνε τον Τσίπρα” στον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ, και “πόσοι ακούνε τον Παπανδρέου” στο σημερινό ΠΑΣΟΚ. Εάν μπορεί το δικό τους άθροισμα να δράσει πολλαπλασιαστικά μένει να το δούμε το επόμενο διάστημα. Με τον δικό της τρόπο, η Γαλλία θα στείλει ένα σήμα…