Φρέντι Μπελέρη: Τι θα συμβεί αν εκλεγεί ευρωβουλευτής; Η απάντηση νομικών στο libre

Ο Φρέντι Μπελέρη είτε πρόκειται για μια προσωπικότητα με βαρύ συμβολισμό είτε για μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα έχει καταφέρει να στρέψει πάνω του τα βλέμματα το τελευταίο διάστημα. Η ένταξη του στο ευρωψηφοδέλτιο της ΝΔ έχει ως κύριο στόχο να συσπειρώσει το πιο συντηρητικό ακροατήριο ενώ δεν περνούν απαρατήρητες και οι αντίθετες φωνές που αφορούν κυρίως διπλωματικές ιδιαιτερότητες καθώς ο εκλεγμένος δήμαρχος Χειμάρρας βρίσκεται φυλακισμένος. Πέραν όμως των υποστηρικτών ή των πολέμιων μιας τέτοιας επιλογής ένα άλλο ερώτημα που τίθεται είναι: Τι θα γίνει αν εκλεγεί; Ένα βάσιμο σενάριο καθώς οι τελευταίες δημοσκοπήσεις τον τοποθετούν μεταξύ των 5 πρώτων υποψηφίων της ΝΔ.

Τον Μάιο του 2023 μόλις, δύο ημέρες πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές, ο Φρέντι Μπελέρη -υποψήφιος δήμαρχος Χειμάρρας- συνελήφθη με την κατηγορία της εξαγοράς ψήφων. Το δικαστήριο του Αυλώνα, όπου παραπέμφθηκε από τον περιφερειακό εισαγγελέα, δήλωσε αναρμόδιο για την υπόθεση και την παρέπεμψε στην Ειδική Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς, με τον Μπελέρη να παραμένει προφυλακισμένος.

Λίγες ημέρες αργότερα ο Μπελέρη εξελέγη δήμαρχος Χειμάρρας. Παρέμεινε στη φυλακή. Στις 5 Μαρτίου 2024, το ειδικό δικαστήριο SPAK έκρινε ένοχο τον εκλεγμένο δήμαρχο Χειμάρρας και τον συνεργάτη του, Παντελή Κοκαβέση. Το δικαστήριο επέβαλε ποινή φυλάκισης δύο χρόνων με κράτηση για τον Φρέντι Μπελέρη και στον Παντελή Κοκαβέση 18 μήνες με τριετή αναστολή. Ο δεύτερος για λόγους υγείας βρίσκεται εκτός φυλακής, υπό όρους. Ο Φρέντι Μπελέρης παραμένει στη φυλακή.

• Άμεση ήταν η αντίδραση του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο σε ανακοίνωση του ανέφερε ότι η απόφαση να εκτίσει διετή ποινή φυλάκισης «εντείνει τις ανησυχίες που διατυπώθηκαν σχετικά με την αντικειμενικότητα της διαδικασίας».

Ταυτόχρονα υπογράμμισε ότι «η τελική ποινή είναι δυσανάλογη σε σχέση με την έκταση του φερόμενου αδικήματος».

Σχετικά με την καταδικαστική απόφαση αλβανικού δικαστηρίου, διπλωματικές πηγές υπογραμμίζουν ότι:

1. Η καταδικαστική απόφαση εντείνει τις ανησυχίες που διατυπώθηκαν σχετικά με την αντικειμενικότητα της δικαστικής κρίσης.
2. ⁠Κατά το στάδιο της αποδεικτικής διαδικασίας της δίκης για τα δυο μέλη της ελληνικής εθνικής μειονότητας προέκυψαν σημαντικές αντιφάσεις στο υλικό.
3. ⁠Υπήρξε παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητας λόγω έξωθεν δηλώσεων και πράξεων που συνηγορούσαν υπέρ της καταδίκης.
4. ⁠Η τελική ποινή είναι προφανώς δυσανάλογη σε σχέση με την έκταση του φερόμενου αδικήματος.
5. ⁠Η δυσανάλογη ποινή φυλάκισης διατηρεί σε ομηρία τον εκλεγμένο δήμαρχο και διατηρεί στη δημαρχία τον ηττηθέντα υποψήφιο, παρά τη ρητή προ μηνών δικαστική απόφαση που επέβαλε την άμεση απομάκρυνσή του.
6. ⁠Η επιλεκτική εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων και η προεξόφληση δικαστικών κρίσεων δεν συνάδει με το κράτος δίκαιου.
7. ⁠Δεν πρόκειται για διμερές ζήτημα αλλά για ζήτημα κράτους δικαίου, το οποίο ως κοινοτικό κεκτημένο συνιστά σαφή προϋπόθεση για την πρόοδο των ενταξιακών διαδικασιών.
8. ⁠Η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί στενά την υπόθεση και αναμένει μια γνήσια αντικειμενική κρίση στον δεύτερο βαθμό δικαιοδοσίας.

Σύμφωνα με το Αλβανικό Συνταγματικό Δίκαιο, δικαίωμα υποψηφιότητας έχει ο ελληνικής υπηκοότητας Μπελέρης. Σε περίπτωση εκλογής του στο ευρωκοινοβούλιο, θα πρέπει να παραιτηθεί από δήμαρχος, καθώς το αλβανικό δίκαιο δεν επιτρέπει διπλή θητεία.

Η περίπτωση Μπελέρη είναι αρκετά σύνθετη γιατί μπλέκονται τρία δίκαια, το ελληνικό, το αλβανικό, το ευρωπαϊκό. Φαίνεται πάντως πως η υποψηφιότητα του έχει και στόχο να πιέσει το Εφετείο να εκδώσει απόφαση το επόμενο διάστημα. Για το τι μέλλει γενέσθαι με την υποψηφιότητα Μπελέρη, εξηγεί στο libre ο δικηγόρος Κώστας Παπαδάκης και δημοτικός σύμβουλος (Δήμος Αθηναίων), εκπρόσωπος της «ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ».

«Αν πάρουμε, για παράδειγμα, την περίπτωση του Γ. Λαγού (Χρυσή Αυγή), που καταδικάστηκε πρωτοδίκως, δεν τέθηκε σε αργία. Συνελήφθη, πήγε φυλακή, παίρνει κανονικά τον μισθό του, απλώς στερήθηκε παρουσίας σε κάποιες επιτροπές. Πρακτικά δεν παίρνει δηλαδή τις προσαυξήσεις που απορρέουν από συμμετοχή σε πρόσθετες επιτροπές κι εργασίες».

Όπως επισημαίνει, «για τις Ευρωεκλογές δεν έχει υπάρξει ανάλογη τροπολογία με αυτή των εθνικών, που να αποκλείει δηλαδή τη συμμετοχή του. Ακόμα και η ‘’τροπολογία’’ που απέκλειε τον Κασιδιάρη περιοριζόταν σε ορισμένα αδικήματα, όπως της εγκληματικής οργάνωσης».

Τέλος, θυμόμαστε όλοι την οργή που είχε προκαλέσει στην κυβέρνηση η απόφαση του Αλβανικού Ειδικού Δικαστηρίου να απορρίψει το αίτημα Μπελέρη για άδεια ορκωμοσίας όταν εξελέγη δήμαρχος. Ο Κώστας Παπαδάκης υπογραμμίζει στο σημείο αυτό πως «στο ΔΣ Αθήνας ήμουν ο μόνος που καταψήφισε το ψήφισμα στήριξης στον Μπελέρη».

Οι αντιδράσεις για την υποψηφιότητά του

Από την κυβέρνηση δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής κάποια παραφωνία για την υποψηφιότητα Μπελέρη. Κατά τον Παύλο Μαρινάκη (ΣΚΑΙ), ο Φρέντι Μπελέρης «είναι ο νόμιμα εκλεγμένος Δήμαρχος Χειμάρρας, ένας Έλληνας από την ομογένεια στη Βόρεια Ήπειρο, ο οποίος με την αξία του, με τους ψηφοφόρους του, εξελέγη Δήμαρχος Χειμάρρας και ενώ απαιτούσαμε όλοι, όχι ως Ν.Δ., ως Έλληνες, να έχει μία δίκαιη δίκη, καταδικάστηκε. Δεν έχει ορκιστεί, ενώ είναι ο νόμιμα εκλεγμένος Δήμαρχος. Και μου κάνει φοβερή εντύπωση ότι όλοι αυτοί οι οποίοι δήθεν κόπτονται για το Κράτος Δικαίου, αλλά “κατάπιναν αμάσητους” αυτούς που απειλούσαν δημοσιογράφους, αυτούς οι οποίοι έχουν καταδικαστεί 13-0 από τη Δικαιοσύνη, ενοχλούνται που θέλει ένας άνθρωπος να είναι υποψήφιος με το κόμμα που επιθυμεί, με το κόμμα στο οποίο ανήκει όλα του τα χρόνια, για να στείλει αυτό το μήνυμα σε όλη την Ευρώπη».

Σε άλλο σημείο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε ότι σε κάποιες εβδομάδες θα γίνει το Εφετείο του Φρέντι Μπελέρη και στην περίπτωση που καταδικαστεί και σε Β’ βαθμό είναι πολύ πιθανή η παρεπόμενη ποινή της στέρησης πολιτικών δικαιωμάτων. «Εμείς συνεχίζουμε δυνατά και φωνάζουμε για την αθωότητά του, φωνάζουμε για την δίκαιη δίκη που πρέπει να έχει, για το σεβασμό στο Κράτος Δικαίου. Δεν είμαστε εμείς που υποκαθιστούμε καμία Δικαιοσύνη, ούτε την αλβανική Δικαιοσύνη».

Από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Παύλος Πολάκης έκανε λόγο για «σκελετούς» στη ντουλάπα του Μπελέρη κι επιτέθηκε στην κυβέρνηση. «Δεν είναι για εργαλειοποίηση και για εκμετάλλευση και επίσης το ζήτημα Μπελέρη δεν είναι καν ζήτημα της Ν.Δ. ή ζήτημα της Ελλάδας με την Αλβανία. Είναι ευρωπαϊκό ζήτημα», είπε η υποψήφια ευρωβουλεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Δώρα Αυγέρη.

Τα κόμματα εκ δεξιών της ΝΔ, κατηγορούν τον Κυριάκο Μητσοτάκη για πατριδοκαπηλία. «Η ΝΔ είναι το κόμμα των πατριδοκάπηλων. Η πατριδοκαπηλία τους είναι αισχίστου είδους» υποστήριξε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος, ενώ ο πρόεδρος της Νίκης, Δημήτρης Νατσιός, δήλωσε «Όταν τα πράγματα ζορίζουν, κάνετε μια επιλογή απελπισίας, όπως τον Μπελέρη».

Ο υποψήφιος ευρωβουλευτής της Νέας Αριστεράς, Νίκος Φίλης, κατήγγειλε πως ο κ. Μπελέρης «βαρύνεται με επικίνδυνη για τα εθνικά μας συμφέροντα παρακρατική και προβοκατόρικη δράση. Ο Μπελέρης διαφημίζεται στον ιστότοπο της Χρυσής Αυγής, έχει συμμετάσχει σε φασιστικές συνάξεις του ΛΑΟΣ και έχει φιλοξενηθεί σε τηλεοπτικές εκπομπές του καταδικασμένου αρχηγού της ναζιστικής Χρυσής Αυγής Μιχαλολιάκου, καθώς και του Καρατζαφέρη».

Σε κινηματικό επίπεδο, έντονη ήταν η αντίδραση της Πρωτοβουλίας Αλβανών Μεταναστών και Αλληλέγγυων, η οποία σε ανακοίνωσή της τονίζει πως «Είναι πολύ λυπηρό που για μια ακόμη φορά η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία εργαλειοποιείται από την δεξιά».

• Μια “ξεχασμένη” μελανή σελίδα στην ιστορία του Φρέντι Μπελέρη είναι όταν το 1995 (μαζί με άλλα 6 άτομα) συνελήφθη από Έλληνες συνοριοφύλακες κοντά στο Δελβινάκι, επειδή στο πορτμπαγκάζ των δύο αυτοκινήτων, μετέφεραν εννιά αυτόματα πολεμικά όπλα Καλάσνικοφ, 2 πιστόλια, ξιφολόγχες, ασύρματους, φόρμες παραλλαγής και κουκούλες.

Πάντως οι κατηγορίες κατά των επτά μετατράπηκαν σε πλημμελήματα, αποφασίστηκε η αποφυλάκισή τους και τελικά, “στην κατ’ έφεση δίκη που έγινε στον Κορυδαλλό, στις 19.5.1999, το Εφετείο Αθηνών στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού και κεκλεισμένων των θυρών για λόγους ‘εθνικής ασφάλειας’ με την υπ. αριθμ. 752/99 απόφασή του μείωσε τις ποινές στους 18-20 μήνες και έτσι έκλεισε οριστικά η πολύκροτη υπόθεση”.