Γεωργία Λαλέ:”Κατεβάζοντας ένα έργο από μια έκθεση, το ανεβάζεις ακόμα πιο ψηλά” λέει η δημιουργός της ροζ ελληνικής σημαίας
«Το εθνικό σύμβολο ανήκει σε όλους τους Ελληνες και η ροζ σημαία είναι ένας φόρος τιμής στις γυναίκες θύματα» δηλώνει στον ΑΝΤ1 η εικαστικός Γεωργία Λαλέ που η παρουσία και η μετέπειτα απόσυρση μιας ροζ ελληνικής σημαίας από έκθεση της στο προξενείο της Νέας Υόρκης ύστερα από εντολή του υπουργείου Εξωτερικών προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων.
Η 34χρονη εικαστικός σε συνέντευξη που παραχώρησε από το Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης άφησε αιχμές προς την ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών μιλώντας «για λάθος διαχείριση που έδωσε βάση σε μια ακραία πλευρά του Κοινοβουλίου που δεν αντιπροσωπεύει την χώρα μας και ζήτησε να κατέβει μόνο γι’αυτό τον λόγο». Η κ. Λαλέ θεωρεί ότι η ροζ σημαία αποσύρθηκε γιατί «μια μειονότητα της χώρας μας ήθελε να σιωπήσει τις γυναίκες και εμένα κατ’ επέκταση για να μην μιλήσουμε γι’ αυτά τα συγκεκριμένα θέματα».
Η Ελληνίδα εικαστικός εμφανίστηκε στεναχωρημένη από την εξέλιξη της υπόθεσης και απευθυνόμενη στον υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη, σημείωσε ότι «είναι πολλά τα συγγνώμη που πρέπει να ζητηθούν όχι από εμένα, αλλά συγγνώμη απέναντι στις γυναίκες για το γεγονός ότι δεν υπάρχουν οι κοινωνικές βάσεις για να τις υποστηρίξουν» για να καταλήξει: «Κατεβάζοντας ένα έργο από μια έκθεση στην ουσία δεν το κατεβάζεις, το ανεβάζεις ακόμα πιο ψηλά.Και είμαι ευχαριστημένη γιατί τα ΜΜΕ μιλούν για τις δολοφονίες γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία μετά από τέτοιο περιστατικό.Είναι πρώτη φορά που είναι το θέμα στην επικαιρότητα χωρίς να έχει πεθάνει μια ακόμη γυναίκα».
Ακολουθούν αποσπάσματα της συνέντευξής της
Πίστευες ποτέ ότι ένα έργο σου για την γυναικοκτονία και την ενδοοικογενειακή βία θα προκαλούσε τέτοιες αντιδράσεις;
Τέτοια θέματα δεν είναι ευχάριστα να τα συζητούν.Εδώ νομικά δεν έχει γίνει αποδεκτός ο όρος γυναικοκτονία και δυστυχώς διεθνώς μιλάμε ως κοινωνία για εγκλήματα πάθους αντί να μιλάμε για τα δικαιώματα των γυναικών σε μια ζωή με ασφάλεια. Επομένως από αυτή την άποψη περίμενα κάποια αντίδραση,αλλά δεν περίμενα ότι θα έπαιρνε τέτοιες διαστάσεις.
Πώς το βίωσες όλες αυτές τις ημέρες;
Η αλήθεια είναι ότι ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία για μένα.Στεναχωρήθηκα.Δεν υπάρχει πιο άσχημο συναίσθημα για ένα καλλιτέχνη να κατεβάζει τα έργα του 4 ημέρες μετά την εγκαίνια της έκθεσης.Στεναχωρέθηκα που ζήτησε το υπουργείο Εξωτερικών να κατέβει το έργο μου από το προξενείο ειδικά επειδή η ανεξάρτητη επιτροπή και ο πρόξενος το είχαν εγκρίνει και είχαν στηρίξει τα δύο εργα μου. Ναι, στεναχωρήθηκα. Από την άλλη όμως είμαι πολύ ευχαριστημένη από τα μηνύματα υποστήριξης που έχω δεχθεί από πολύ κόσμο και ειλικρινά πιστεύω ότι αυτή είναι η Ελλάδα.
Σου συμπαραστάθηκαν οι γυναίκες που σου εμπιστεύτηκαν τα σεντόνια;
Ναι. Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι ότι εγώ γενικά στην δουλειά μου χρησιμοποιώ υλικά που μου τα έχουν δώσει άλλοι άνθρωποι.Εχω κάνει μια σειρά και με την αμερικανική σημαία που είναι φτιαγμένη από νοσοκομιακές ρόμπες τις οποίες είτε έχω μαζέψει εγώ ως ασθενής ειτε μου τις έχουν δώσει άλλοι ασθενείς ή γιατροί.Το ίδιο και με τα σεντόνια. Το 2021 έκανα μια περφόρμανς στην γκαλερί Αντωνοπούλου που είχε ως θέμα τις γυναικοκτονίες και την ενδοοικογενειακή βία. Με αφορμή αυτή την περφόρμανς ζήτησα από γυναίκες που ζούν στην Ελλάδα να μου δώσουν τα σεντόνια τους.Με τον μόνο όρο ότι τα έχουν χρησιμοποιήσει για να ξεκουραστούν πάνω τους και να ονειρευτούν ένα καλύτερο κόσμο, ένα κόσμο με ασφάλεια και να μπορούν να διεκδικήσουν τις ζωές τους και τα όνειρα τους.Και τα σεντόνια που ήρθαν είχαν αυτά τα χρώματα.Και μετά ήθελα να φτιάξω ένα έργο με αυτό που γίνεται στη χώρα μας, την οποία αγαπώ πάρα πολύ, και τα υλικά ήταν αυτά. Δεν τα διάλεξα εγώ αυτά τα χρώματα, τα σχέδια με τα λουλούδια, τα διάλεξαν οι γυναίκες της Ελλάδας.
Τι «παρερμηνεύθηκε» τελικά όπως αρχικά δήλωσες;
Η παρερμηνεία που έγινε ήταν ότι πρόσβαλα το εθνικό μας σύμβολο.Το οποίο εμένα με θλίβει πάρα πολύ.Το 2014 όταν ήρθα στις ΗΠΑ έφερα μια ελληνική σημαία που την είχε φτιάξει η γιαγιά μου το 1960, μια μικρή ελληνική σημαία που την είχε φτιάξει από την σχολική ποδιά του πατέρα μου.Με στεναχώρησε που το έργο μου προσβάλει το εθνικό μας σύμβολο και επίσης το έργο μου δεν λέγεται ελληνική σημαία.Το έργο λέγεται σημαία. Εχει τετράγωνα και παραληλλογράμμα που αναφέρονται στην ελληνική σημαία.Δεν είναι η ελληνική σημαία.
Δικαιούται η Τέχνη να πειράζει τα εθνικά σύμβολα;
Τα εθνικά σύμβολα ανήκουν στο Εθνος.Και οι πολίτες του κάθε Εθνους έχουν το δικαίωμα να εκφράζονται μέσω των αναφορών στα εθνικά τους σύμβολα.
Τελικά τι ήταν αυτό που φόβησε; Το ότι δυσφημείται η Ελλάδα και ότι αναδεινύει ένα πρόβλημα υπαρκτό στη χώρα μας που μεγαλώνει;
Όπως γράφει το κείμενο της έκθεσης το θέμα είναι οι γυναικοκτονίες όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σαν παγκόσμιο φαινόμενο.Επειδή η έκθεση γινόταν στο προξενείο και επειδή είμαι Ελληνίδα έφτιαξα αυτό το έργο στο τι γίνεται στην Ελλάδα.Είναι ένα υπαρκτό θέμα και οι γυναίκες χρειάζονται υποστήριξη από την κοινωνία. Ολες οι γυναίκες χρειάζονται υποστήριξη από την κοινωνία γιατί είμαστε συνεχώς εκτεθειμένες.
Το υπουργείο Εξωτερικών και οι επικριτές σου μίλησαν για παραποίηση εθνικού συμβόλου;
Το εθνικό σύμβολο σαν εθνικό σύβολο αντιπροσωπεύει όλους τους Ελληνες.
Το υπουργείο Εξωτερικών έκανε λόγο ότι «το προξενείο δεν είναι ιδιωτική γκαλερί.
Η έκθεση είχε εγκριθεί, έγιναν τα εγκαίνια. Δεν ισχύει αυτό.
Η διαχείριση που έγινε από το υπουργείο Εξωτερικών ήταν σωστή;
Εγώ εκεί νομίζω ότι έγινε λάθος, από την διαχείριση του υπουργείου Εξωτερικών γιατί έδωσε βάση σε μια ακραία πλευρά του Κοινοβουλίου που δεν αντιπροσωπεύει την χώρα μας και ζήτησε να κατέβει μόνο γι’αυτό τον λόγο.
Αν συναντούσες τον κ. Γεραπετρίτη τι θα του έλεγες;
Θα του έλεγα ότι κατεβάζοντας ένα έργο από μια έκθεση στην ουσία δεν το κατεβάζεις, το ανεβάζεις ακόμα πιο ψηλά.Και είμαι ευχαριστημένη γιατί τα ΜΜΕ μιλούν για τις δολοφονίες γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία μετά από τέτοιο περιστατικό. Είναι πρώτη φορά που είναι το θέμα στην επικαιρότητα χωρίς να έχει πεθάνει μια ακόμη γυναίκα.