ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ: Τα “εγώ” και η κοινωνία

Η σύμπραξη ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ-ΠΑΣΟΚ με ενιαίο ψηφοδέλτιο στις ευρωεκλογές αποτελεί όνειρο θερινής νυκτός. Ο σχηματισμός μιας μεγάλης προοδευτικής παράταξης που θα ενοποιεί τους δύο χώρους ουτοπικό σενάριο. Όμως, η συζήτηση άνοιξε -ψήγματά της προϋπήρξαν στην πορεία προς τις εκλογές του Μαϊου με απλή αναλογική- και άνοιξε στην κοινωνία, εκεί όπου οι αρχηγικοί ανταγωνισμοί αμβλύνονται και οι πολίτες αισθάνονται πως πρέπει κάπως να διορθωθεί η “πολιτική ανωμαλία” που προέκυψε από τις κάλπες του Ιουνίου.

Αυτή η συζήτηση εκκινεί από ένα απλό ερώτημα: μπορεί μόνος του ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, ή μόνο του το ΠΑΣΟΚ να νικήσει τη Ν.Δ και να κατακρημνίσει την πολιτική ηγεμονία του Κυριάκου Μητσοτάκη σε ορατό μέλλον; Για τους προσγειωμένους η απάντηση είναι αρνητική. Εάν δεν συντρέξει κάτι κατακλυσμιαίο (αλλά τι πιό κατακλυσμιαίο από τις καταστροφές που συνέβησαν από την Δαδιά έως την Θεσσαλία;), ο πρωθυπουργός είναι πολύ πιθανό να κερδίσει και μία τρίτη θητεία. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που διατρέχει είναι ο εαυτός του (κυβέρνηση) αλλά και πάλι η απουσία εναλλακτικής πρότασης διακυβέρνησης τον συρρικνώνει.

Οι νίκες του Δούκα, του Κουρέτα, του Αγγελούδη δημιουργούν θύλακες προβληματισμού και γίνονται υποθέσεις εργασίας για το μέλλον, δεν μπορούν, ωστόσο, να αποτελέσουν πολιτικό άθροισμα. Και η κυριαρχία της Ν.Δ, η οποία αποτυπώθηκε καθαρά στο μέσο εθνικό ποσοστό των αποτελεσμάτων πρώτου και δεύτερου γύρου στις περιφέρειες, παραμένει ακλόνητη αν και με μικρές ρωγμές. Η υπόσχεση (…) του Στέφανου Κασσελάκη ότι θα “νικήσει τον Μητσοτάκη” πόρρω απέχει από την πραγματοποίησή της, ο δε Νίκος Ανδρουλάκης είναι σταθερά προσανατολισμένος σε μία αντι-ΣΥΡΙΖΑ τακτική με στόχο να γίνει το ΠΑΣΟΚ δεύτερο κόμμα.

Μεταξύ τους δε δεν υπάρχει καμία λειτουργική επικοινωνία και, κυρίως, δεν υπάρχουν ειλικρινείς προθέσεις. Πριν λίγο καιρό, ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ αποκαλούσε το ΠΑΣΟΚ “κεντροδεξιό κόμμα και συμπλήρωμα της Ν.Δ”, τώρα προτάσσει την ανάγκη για προοδευτικό μέτωπο. Συγκλίσεις με ευκαιριακές προσαρμογές χαμαιλέοντα στο εναλασσόμενο πολιτικό περιβάλλον δεν γίνονται. Από την άλλη το πολιτικό “εγώ” του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ ξεπερνάει σε ύψος το κομματικό κτίριο στην Χαριλάου Τρικούπη. Μικρομεγαλισμός και ενδείξεις αλαζονείας.

Ακόμα κι αν η κυβέρνηση υποστεί περαιτέρω φθορά, ακόμα κι αν ο χειμώνας είναι πολύ δύσκολος, είναι απίθανο η Ν.Δ να καταρρεύσει στις ευρωεκλογές. Πόσο να χάσει από το 41% του Ιουνίου; Θα μπορούσαν να εκτοξευθούν τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και του ΠΑΣΟΚ και το άθροισμά τους να ξεπεράσει την καταγραφή του κυβερνώντος κόμματος; Μάλλον απίθανο. Και ποιό από τα δύο κόμματα θα είναι μπροστά; Κι ακόμα περισσότερο, ποιός ΣΥΡΙΖΑ ή πόσοι ΣΥΡΙΖΑ θα φτάσουν στον Ιούνιο του 2024; Το τοπίο είναι αδιαμόρφωτο και δεν θα επιταχυνθούν οι εξελίξεις από τις “ευχές” του Γιώργου Παπανδρέου, του Γερουλάνου, ή την σπουδή του Σπίρτζη.

Η συζήτηση έχει όντως ανοίξει στην κοινωνία, όμως είναι πολύ δύσκολο να φτάσει στα κλειστά δωμάτια της κορυφής. Θα μπορούσε, ίσως, να βοηθήσει η ανάπτυξη πρωτοβουλιών από προσωπικότητες εκτός κομματικών δομών αλλά με ιστορία και σαφές πρόσημο. Κάτι τέτοιο ήδη γίνεται πολύ διακριτικά με στόχο την επανίδρυση της κεντροαριστεράς. Επίσης, θα μπορούσε να βοηθήσει μια τομή στον χρόνο, π.χ μια πρωτοβουλία του νέου προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ για τον επαναπροσδιορισμό του κόμματός του απέναντι στο ΠΑΣΟΚ.

Ο Στέφανος Κασσελάκης δεν συμμετείχε στις …πολεμικές διενέξεις την περίοδο των μνημονίων, όταν οι δύο χώροι συγκρούονταν με βαριά ρητορική και εχθροπάθεια. Μπορεί, λοιπόν, να επιδιώξει την υπέρβαση αυτού του παρελθόντος, κρατώντας εκτός παιχνιδιού πρόσωπα και συμπεριφορές που έδρασαν αλαζονικά και διχαστικά. Συνέβη, βεβαίως, και από την άλλη πλευρά, όμως ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει την έξωθεν καλή μαρτυρία να το πράξει ευκολότερα- προϋπόθεση πώς εφεξής θα σιωπήσουν ή και θα αποστασιοποιηθούν εκείνοι που πρωταγωνίστησαν σχετικά.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης θα πρέπει, από την άλλη, να “γειωθεί” (όπως λέει και ο κ. Μητσοτάκης) και να αντιληφθεί πως, εάν όντως είναι ειλικρινής και η στόχευσή του είναι η κυβέρνηση, το 12% δεν θα γίνει 40% μέχρι τις επόμενες εθνικές εκλογές.

Υπάρχουν πιθανότητες για όλα αυτά; Ελάχιστες. Κι αυτό θα συντηρεί την ηγεμονία της Ν.Δ…