Πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας: Γιατί εξέπληξε ο χρόνος της απόφασης του Αρείου Πάγου – Η πρώτη αντίδραση servicers και funds

Οι εκτιμήσεις αναφέρουν πως η εσπευσμένη απόφαση του Αρείου Πάγου “στρώνει” το δρόμο για τις όποιες πολιτικές και μη κινήσεις για μετά τις εκλογές όσον αφορά το θέμα των πλειστηριασμών. Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου έκανε δεκτή την εισήγηση της Αρεοπαγίτου Κανέλλας Τζαβέλα κι έτσι οι διαχειριστές των funds που εδρεύουν στην Ελλάδα μπορούν να ενεργούν δικαστικές πράξεις (να γίνονται διάδικοι), να προβαίνουν σε πλειστηριασμούς με τη δική τους επωνυμία και όχι ως πληρεξούσιοι των funds.

Ουσιαστικά, η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, σε χρόνο που εξέπληξε πολλούς, μια και υπήρχε η εκτίμηση ότι θα έβγαζε απόφαση μετά τις εκλογές, ανοίγει το δρόμο για το ακραίο μέτρο των πλειστηριασμών για ακίνητα που διαχειρίζονται οι servicers κι έχουν τα funds.

Με δεδομένη, πλέον την αφαίρεση της δυνατότητα για ανακοπή από τους πολίτες των πλειστηριασμων, όταν, βέβαια καθαρογραφεί η απόφαση, οι servicers επαναλαμβάνουν με κάθε τόνο ότι πρωταρχικός στόχος τους είναι οι ρυθμίσεις και όχι οι πλειστηριασμοί. Υπογραμμίζουν, δε, ότι μόνο το 1/5 των ανακτήσεων προέρχεται από πλειστηριασμούς.

Σημειώνουν ότι έχουν ρυθμιστεί δάνεια ύψους 27 δις ευρώ και τα ποσοστά εγκρισιμότητας μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού είναι στο 75%.

Και ακόμα αναφέρουν ότι δεν θα γίνουν 700 χιλιάδες πλειστηριασμοί, αλλά ότι 700 χιλιάδες είναι τα ακίνητα που έχουν ως collateral τα δάνεια που διαχειρίζονται οι servicers.

“Εμείς θα κάνουμε ότι μας υποχρεώσει ο νόμος. Η υπόθεση και οι αποφάσεις είναι θέμα της κυβέρνησης, όχι δικό μας. Εμείς θα συμμορφωθούμε” φέρεται να σημειώνουν χαρακτηριστικά οι διαχειριστές των “κόκκινων” δανείων και παραπέμπουν στις λύσεις που έχουν στα χέρια τους οι πολίτες που αντιμετωπίζουν ζήτημα.

Δηλαδή:

• Να υποβάλλουν αίτηση για ρύθμιση των οφειλών τους, χρησιμοποιώντας είτε τον Κώδικα Δεοντολογίας για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς τράπεζες και διαχειριστές δανείων είτε τον εξωδικαστικό μηχανισμό.
• Να ενταχθούν στο ενδιάμεσο πρόγραμμα. Η πλατφόρμα θα δέχεται αιτήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια των 15 μηνών που είναι σε ισχύ το επίμαχο πρόγραμμα – μέχρι δηλαδή να τεθεί σε πλήρη λειτουργία ο Φορέας.
• Να λάβουν τη 2η Ευκαιρία, με ταυτόχρονη ρευστοποίηση της περιουσίας τους, διεκδικώντας την επανάκτηση της κυριότητας του ακινήτου από τον Φορέα, ο οποίος θα τεθεί σε λειτουργία εντός του τρέχοντος έτους.

Μετά την απόφαση το ζήτημα έχει εξελιχθεί σε μείζονα πολιτική αντιπαράθεση με τη μεν κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι υπάρχει επαρκές πλαίσιο για το θέμα της διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους και την Αξιωματική Αντιπολίτευση, με επικεφαλής τον Αλέξη Τσίπρα να ζητούν νομοθετική παρέμβαση που θα “παγώνει” κάθε πλειστηριασμό πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης, κι αγροτικής γης μέχρι τις εκλογές.

Στα χέρια των εταιρειών διαχείρισης δανείων “servicers έχουν περιέλθει 700.000 ακίνητα, αξίας 45 δισ. ευρώ και πλέον πολλά από από αυτά τα ενυπόθηκα ακίνητα μπορούν να βγουν στο “ηλεκτρονικό σφυρί” με ταχύτατες διαδικασίες και χωρίς ουσιαστικά να έχουν οι ιδιοκτήτες τους δυνατότητα νομικής παρέμβασης, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα.

Η αγορά δεν κρύβει το προβληματισμό της για το πώς εξελιχθεί η όλη διαδικασία που είναι κομβική για την υλοποίηση των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί μέσω του προγράμματος “Ηρακλής” που είναι το βασικό πλαίσιο διαχείρισης της “βόμβας” κόκκινων δανείων από τους ισολογισμούς των τραπεζών.

• Η κυβέρνηση μέσα από την ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών όσο και του Κυβερνητικού Εκπροσώπου υποστηρίζει ότι υπάρχει επαρκές πλαίσιο προστασίας και κατηγορεί την Αξιωματική Αντιπολίτευση για “φαρισαϊσμό”.

“Η σημερινή απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, κ. Τσίπρα, επιβεβαιώνει το νόμο 4354/2015, που ψηφίστηκε όταν ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνούσε τη χώρα και εσείς ήσασταν πρωθυπουργός”, ανέφερε αρχικά ο Γιάννης Οικονόμου.

“Για αυτό στο λήμμα “πολιτικός φαρισαϊσμός” θα έπρεπε να εμφανίζεται η εικόνα του κ. Τσίπρα, του ανθρώπου που έταζε θησαυρούς και παρέδωσε άνθρακες”, απάντησε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σε δήλωση του Αλέξη Τσίπρα που ζητά “πάγωμα” της όλης διαδικασίας με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου.

Ο κ. Οικονόμου αναφέρει, επίσης ότι “επί ΣΥΡΙΖΑ έγιναν 30.000 πλειστηριασμοί, εισήχθησαν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί προς διευκόλυνση των δανειστών, νομοθετήθηκε η πώληση των δανείων σε funds δίχως προηγούμενη ενημέρωση του δανειολήπτη, κατέστη ιδιώνυμο το αδίκημα παρεμπόδισης πλειστηριασμού και καταργήθηκε οριζόντια (Φεβρουάριος 2019) η προστασία της πρώτης κατοικίας”.

Με ανακοίνωσή του, επίσης το Υπουργείο Οικονομικών σημειώνει ότι “δεν αλλάζει τίποτα σε σχέση με ό,τι ισχύει μέχρι σήμερα, αλλά αντιθέτως επιβεβαιώνει όσα προβλέπει η νομοθεσία που ψηφίστηκε επί Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (Ν.4354/2015) σχετικά με τη νομιμοποίηση των εταιριών servicers να διενεργούν δικαστικές και εξώδικες ενέργειες επί των απαιτήσεων που τους μεταβιβάστηκαν, συμπεριλαμβανομένης και της διενέργειας πλειστηριασμού”.

Το Υπ. Οικονομικών αναφέρει επίσης ότι έχουν αναληφθεί στοχευμένες πρωτοβουλίες και αποτελεσματικές δράσεις για το ζήτημα του ιδιωτικού χρέους “λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας και τους περιορισμούς των οδηγιών και κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του κοινοτικού δικαίου”.

Όπως αναφέρεται σε εξέλιξη είναι “η υλοποίηση του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών(Ν.4738/2020), μέσω του οποίου περισσότεροι από 3.320 οφειλέτες έχουν ρυθμίσει οφειλές προς το Δημόσιο και προς χρηματοδοτικούς φορείς, συνολικού ύψους 1,08 δισ. ευρώ, καθιστώντας το συγκεκριμένο εργαλείο το πιο επιτυχημένο των τελευταίων 12 ετών για την αντιμετώπιση του ζητήματος, μεταξύ αυτών που θέσπισαν διαδοχικές κυβερνήσεις. Συγκριτικά, στον προηγούμενο εξωδικαστικό μηχανισμό της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, μόλις 2.200 οφειλέτες ολοκλήρωσαν τη διαδικασία ρύθμισης οφειλών. Παράλληλα, τράπεζες και διαχειριστές απαιτήσεων έχουν πραγματοποιήσει διμερείς ρυθμίσεις συνολικού ύψους 27 δισ. ευρώ για μη-εξυπηρετούμενα δάνεια πάνω από 590.000 δανειοληπτών. Συνεπώς, αποδεικνύεται έμπρακτα ότι η Κυβέρνηση χειρίζεται με συνέπεια, μεθοδικότητα και υπευθυνότητα τα κρίσιμα ζητήματα που ταλανίζουν την κοινωνία μας. Δεν καταφεύγει σε ανεδαφικές και ουτοπικές εξαγγελίες που ουδεμία λύση προσφέρουν στο κρίσιμο ζήτημα του ιδιωτικού χρέους.”

• Η Αξιωματική αντιπολίτευση εξαπολύει πυρά τονίζοντας ότι η “ΝΔ δεν θα προστατεύσει την πρώτη κατοικία”

“Διαβάζοντας την ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών είναι προφανές ότι πρέπει να μπει μία σειρά στη σκέψη του κ. Σταϊκούρα και ο ίδιος να βρει το θάρρος να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα” ανέφερε χθες η Έφη Αχτσιόγλου και σημείωσε:

• “Η ΝΔ με τον πτωχευτικό της νόμο κατάργησε κάθε προστασία της πρώτης κατοικίας, ακόμα και των πιο ευάλωτων δανειοληπτών.

H ΝΔ συνέδεσε τον “Ηρακλή”, με τον οποίο γίνονται οι μεταβιβάσεις των δανείων από τράπεζες σε funds, με τον νόμο 3156/2003 περί τιτλοποιήσεων, που προβλέπει ότι τα funds δεν φορολογούνται και δεν υποχρεώνονται σε καμία πρόταση ρύθμισης στους δανειολήπτες.

Επί αυτού του πλαισίου που δημιούργησε η ΝΔ με τη σύνδεση “Ηρακλή” – νόμου 3156/2003, έκρινε χθες ο Άρειος Πάγος.

Η σύνδεση του “Ηρακλή” με τον νόμο του 2003 όχι μόνο οδηγεί σε γενικευμένους πλειστηριασμούς, και πρώτης κατοικίας, αλλά στερεί περί τα 50 δισ. φορολογικά έσοδα από το ελληνικό Δημόσιο.

Ο ν. 4354/2015 για πωλήσεις δανείων που επικαλείται ο κ. Σταϊκούρας σε μια απρόσφορη απόπειρα αντιπερισπασμού,

α) δεν αφορά πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, καθώς καθ’ όλη τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ υπήρχε νομοθετικό πλαίσιο προστασίας της,

β) προβλέπει φορολόγηση των ενεργειών των funds και υποχρέωσή τους για πρόταση ρύθμισης προς τους οφειλέτες.

Η κυβέρνηση της ΝΔ φέρει την πλήρη και αποκλειστική ευθύνη για το τι συμβαίνει και τι πρόκειται να συμβεί στην ελληνική κοινωνία.

Το κρισιμότερο: η δήλωση του κ. Σταϊκούρα επιβεβαιώνει πως η κυβέρνηση δεν προτίθεται να αναλάβει καμία πρωτοβουλία για την προστασία της πρώτης κατοικίας των λαϊκών και μεσαίων στρωμάτων από τους πλειστηριασμούς” κατέληξε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.

Από την Αξιωματική Αντιπολίτευση, τονίζουν ότι “μπροστά στην κοινωνική κατακραυγή που βγαίνουν στο σφυρί 700.000 ακίνητα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις με τη γνωστή μέθοδο “για όλα φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ”.

• Επί ΣΥΡΙΖΑ υπήρχε πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας και γι’ αυτό δεν έγινε ούτε ένας πλειστηριασμός πρώτης κατοικίας. Η ΝΔ με τον πτωχευτικό της νόμο κατήργησε κάθε προστασία της πρώτης κατοικίας, ακόμα και των πιο ευάλωτων δανειοληπτών.
• Ο νέος πτωχευτικός νόμος της ΝΔ αποκρούστηκε τότε από τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ ΜΕ ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΟΜΦΗΣ στον υπουργό Οικονομικών.
• Τον Ιούλιο του 2020, τον Σεπτέμβριο του 2020 και τον Ιούλιο του 2021 καταθέσαμε τροπολογίες για διεύρυνση των κριτηρίων για υπαγωγή μεγαλύτερου αριθμού δανειοληπτών, για αναστολή πλειστηριασμών κύριας κατοικίας. Όλες οι τροπολογίες μας απορρίφθηκαν από την κυβέρνηση της ΝΔ.
• Η ΝΔ συνέδεσε τον “Ηρακλή”, με τον οποίο γίνονται οι μεταβιβάσεις των δανείων από τράπεζες σε funds, με τον νόμο 3156/2003 περί τιτλοποιήσεων, που προβλέπει ότι τα funds δεν φορολογούνται και δεν υποχρεώνονται σε καμία πρόταση ρύθμισης στους δανειολήπτες.
• Επί αυτού του πλαισίου που δημιούργησε η ΝΔ με τη σύνδεση “Ηρακλή” – νόμου 3156/2003 έκρινε ο Άρειος Πάγος.
• Η σύνδεση του “Ηρακλή” με τον νόμο του 2003 όχι μόνο οδηγεί σε γενικευμένους πλειστηριασμούς, και πρώτης κατοικίας, αλλά στερεί περί τα 50 δισ. φορολογικά έσοδα από το ελληνικό Δημόσιο.
• Ο ν. 4354/2015 για πωλήσεις δανείων που επικαλείται η κυβέρνηση σε μια απρόσφορη απόπειρα αντιπερισπασμού,

1) Δεν αφορά πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, καθώς καθ’ όλη τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ υπήρχε νομοθετικό πλαίσιο προστασίας της,

2) Προβλέπει φορολόγηση των ενεργειών των funds και υποχρέωσή τους για πρόταση ρύθμισης προς τους οφειλέτες.

• Από τις απαντήσεις της κυβέρνησης επιβεβαιώνεται πως η κυβέρνηση δεν προτίθεται να αναλάβει καμία πρωτοβουλία για την προστασία της πρώτης κατοικίας των λαϊκών και μεσαίων στρωμάτων από τους πλειστηριασμούς”

Στο μεταξύ τροπολογία καταθέτει το ΠΑΣΟΚ “για την επαναφορά της προστασίας της κύριας κατοικίας των αδύναμων δανειοληπτών από τους πλειστηριασμούς και τους εκβιασμούς των funds”, όπως έκανε γνωστό η Χαριλάου Τρικούπη με ανακοίνωση που εξέδωσε, με την οποία ζητά να γίνει αποδεκτή απ’ όλα τα κόμματα.

Μάλιστα ο Νίκος Ανδρουλάκης δηλώνει ότι “το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής είναι το μόνο κόμμα, που το 2010 απέναντι στην πιο σκληρή τρόικα, διασφάλισε νομοθετικά την προστασία της κύριας κατοικίας των αδύναμων δανειοληπτών”

“Καλώ την κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να αποδεχτούν και να ψηφίσουν τη νομοθετική πρωτοβουλία της κοινοβουλευτικής μας ομάδας» σημειώνει σε δήλωσή του, κάνοντας λόγο για την «ελάχιστη οφειλόμενη πράξη ευθύνης”.

Να σημειωθεί ότι μιλώντας, πριν λίγες μέρες; κατά τη συζήτηση της επίκαιρης ερώτησης ο Μιχάλης Κατρίνης χαρακτήρισε βόμβα στα θεμέλια της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής τις οφειλές ύψους 270 δις ευρώ που έχουν οι πολίτες σε funds, τράπεζες, εφορία, ΕΦΚΑ, προμηθευτές ενέργειας, δήμους κτλ.

Επισήμανε την αποτυχία του εξωδικαστικού μηχανισμού αφού το χρέος που έχει ρυθμιστεί είναι μόνο 1,08 δις (από τα 270 δις), ενώ δεν αναμένεται να ρυθμιστεί ποσό μεγαλύτερο του 1,5 δις μέχρι το τέλος του 1ου εξαμήνου .

Ο κ.Κατρίνης επανέλαβε την πρόταση του ΠΑΣΟΚ για ένα νέο πλαίσιο ρυθμίσεων 240 δόσεις για χρέη σε τράπεζες-funds, με τραπεζικό διαμεσολαβητή να κρίνει τη βιωσιμότητα των προτεινόμενων ρυθμίσεων και εφαρμογή κανόνων στη λειτουργία των εταιρειών διαχείρισης, όπως προβλέπει σχετική κοινοτική οδηγία.

Παράλληλα επανέλαβε ότι θα πρέπει να θεσπιστεί η προστασία της πρώτης κατοικίας στα πρότυπα του νόμου 3869/2010 του ΠΑΣΟΚ (Νόμος Κατσέλη)

‘’Η αποτυχία της κυβέρνησης στη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους οδηγεί σε χιλιάδες κατασχέσεις και πλειστηριασμούς, απώλειες περιουσιών, αφελληνισμό της επιχειρηματικότητας και συνθήκες κοινωνικής έκρηξης.

Η κυβέρνηση, μέχρι τις εκλογές, φροντίζει να κρατά κρυμμένο κάτω από το χαλί το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους των 270 δις ευρώ που αν δεν αντιμετωπιστεί θα τινάξει στον αέρα την οικονομική και κοινωνική σταθερότητα της χώρας’’ τόνισε ο Μιχάλης Κατρίνης.