Editorial/ Μητσοτάκης-Ερντογάν στην Πράγα: Ναι, αλλά πώς;

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου άφησε χθες ορθάνοικτο το ενδεχόμενο μιας συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της διάσκεψης για την πρωτοβουλία Μακρόν περί Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στην Πράγα. “Αν ο Τούρκος Πρόεδρος ο οποίος είναι αυτός που έχει δυναμιτίσει το κλίμα, επιδιώξει συνάντηση η ελληνική πλευρά θα το αξιολογήσει και θα ανταποκριθεί θετικά”, είπε χαρακτηριστικά.

Εκείνη την ώρα ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο Ιμπραχίμ Καλίν και άλλοι Τούρκοι αξιωματούχοι ταξίδευαν προς την Λιβύη. Όσα ακολούθησαν εκεί είναι γνωστά, η δε υπογραφή συμφωνιών (διαβάστε εδώ) με την λιβυκή κυβέρνηση (παρά την απόρριψή τους από το κοινοβούλιο) συνιστά μείζονα προκλητική κίνηση που ενδέχεται να προκαλέσει συνθήκες θερμής σύγκρουσης νοτίως της Κρήτης και να θέσει υπό αμφισβήτηση της ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία για τις ΑΟΖ.

Μόλις πριν τρεις ημέρες, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας έθεσε ως κόκκινη γραμμή για την εκκίνηση κάποιου διαλόγου (επί του ενός και μοναδικού θέματος που συνιστά πραγματική διαφορά: οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και χάραξη ΑΟΖ) την αποκλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας.

Είπε χαρακτηριστικά: «Έχουμε δηλώσει επανειλημμένα και με πάσα ειλικρίνεια ότι είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι για έναν εποικοδομητικό και ουσιαστικό διάλογο με την Τουρκία, που δεν μπορεί να διεξαχθεί παρά μόνο στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας”. Δυστυχώς, όπως είπε, η άλλη πλευρά δεν φαίνεται έτοιμη, ενώ επενδύει την άρνηση με τον ισχυρισμό ότι η χώρα μας δεν μπορεί να είναι ισότιμος συνομιλητής με την Τουρκία διπλωματικά, πολιτικά και στρατιωτικά. «Πρόκειται για μία καινοφανή προσέγγιση, που καταστρατηγεί έναν βασικό κανόνα των διεθνών σχέσεων – την αρχή της ισοτιμίας μεταξύ των κρατών».

Προχθές, η ελληνική διπλωματία αιφνιδιάστηκε όταν έμαθε πως στην Κωσνατντινούπολη συναντήθηκαν ο σύμβουλος ασφαλείας του Λευκού Οίκου Τζέϊκ Σάλιβαν με τον εξ απορρήτων του Τούρκου προέδρου Ιμπραχίμ Καλίν. Με βάση την λιτή ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων που αποτελούν βασική αμερικανική προτεραιότητα (Ρωσία, Συρία, κ.ά), η αποφυγή εντάσεων και η ανάγκη διαλόγου και διπλωματίας για την ανατολική Μεσόγειο. Ο συνομιλητής του Σάλιβαν ταξίδεψε την επόμενη μέρα στη Λιβύη! Ήταν, άραγε, αυτή η κίνηση της Τουρκίας σε γνώση του στενού συνεργάτη του Αμερικανού προέδρου, ή όχι; Μέχρις ώρας, πάντως, δεν υπάρχει κάποια επίσημη αντίδραση της Ουάσιγκτον.

Κανέλλη στο libre: Με τρομάζει τι συζητήθηκε με Μητσοτάκη και Ερντογάν στον Βόσπορο

Για την υπογραφή του νέου μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης υπήρξε αντίδραση των Βρυξελλών. Ακριβέστερα, πρόκειται για επανάληψη της θέσης που έλαβε η ΕΕ το 2019, όταν υπογράφτηκε το τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Εκπρόσωπος Κομισιόν Πϊτερ Στάνο: «Η ΕΕ υπενθυμίζει ότι η θέση της σχετικά με αυτό το Μνημόνιο έχει δηλωθεί με σαφήνεια από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2019 και παραμένει αμετάβλητη: Το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα για τρίτα κράτη».

Τούτων δοθέντων, δημιουργείται ένα παράδοξο: Η Τουρκία κλιμακώνει την επιθετικότητά της εναντίον της Ελλάδας, απειλεί και αμφισβητεί την εδαφική κυριαρχία ανεξάρτητου κράτους κατά το μοντέλο του Βλαντιμίρ Πούτιν, παράγει εκρηκτικό αναθεωρητικό μιμούμενη το Κρεμλίνο, καταστρατηγώντας Διεθνές Δίκαιο και διεθνείς συνθήκες, και παρόλα αυτά προσκαλείται στην Σύνοδο Κορυφής των ευρωπαίων ηγετών ως “γκεστ” στην “πολιτική κοινότητα” που βρίσκεται στα σπάργανα.

Η αντίδραση της ΕΕ στο τουρκολιβυκό μνημόνιο – “Παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα, είναι παράνομο”

Η Τουρκία, λοιπόν, προετοιμάζεται για έρευνες και ίσως γεωτρήσεις δυτικά του 28ου μεσημβρινού, σε θαλάσσιες ζώνες ελληνικής κυριαρχίας, και Αμερικανοί και Ευρωπαίοι επιχειρούν να την προσαρτήσουν στο δυτικό άρμα συμφερόντων που, όμως, δεν συνάδει με τα δικά μας συμφέροντα. Αυτό δεν σημαίνει πως η Ελλάδα θέλει την Τουρκία εκτός του δυτικού μπλοκ. Το αντίθετο. Όμως, προσάρτηση σε αυτό το μπλοκ δεν μπορεί παρά να αντιστοιχίζεται με το διεθνές δίκαιο και με την άρση κάθε απειλής επί ελληνικής κυριαρχίας.

Ενώ, λοιπόν, δεν βλέπουμε αποκλιμάκωση, αλλά νέα κλιμάκωση επιθετικότητας, ο πρωθυπουργός θα συναντήσει τον Τούρκο πρόεδρο στην Πράγα -εφόσον το…αιτηθεί. Είναι αναμφίβολα παρακινδυνευμένο να αρνηθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης μία τέτοια συνάντηση διότι θα δώσει λαβές στον Ταγίπ Ερντογάν να καταγγείλλει την χώρα μας ως μη συνεργάσιμη. Σχετικές πιέσεις υπάρχουν, άλλωστε, από τις ΗΠΑ και την ΕΕ (κυρίως την Γερμανία).

Το μόνο που μένει στον πρωθυπουργό είναι να θέσει με αυστηρότητα τις προϋποθέσεις για την συμμετοχή της Τουρκίας στο δυτικό μπλοκ. Αλλιώς “κανονικοποείται” η παρανομία της Τουρκίας και οι σχετικές δηλώσεις των εταίρων και συμμάχων ανήκουν στην σφαίρα της συμπεριφοράς του Ποντίου Πιλάτου. Ακόμα, δε,πιο επικίνδυνο είναι να οδηγηθούμε σε διάλογο ανοικτής ατζέντας (επί “κάποιων διαφωνιών”, όπως αναφέρει η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου).

Δύο ερωτήματα ως κατακλείδα:

1.Είναι πλήρης και αδιατάρρακτη η συμφωνία επί των χειρισμών μεταξύ του Μεγάρου Μαξίμου και του υπουργείου Εξωτερικών;

2.Δεν πρέπει, αμέσως μετά την συνάντηση της Πράγας, ο πρωθυπουργός να ενημερώσει δια ζώσης τους πολιτικούς αρχηγούς; Και να καταστεί σαφής και συμφωνημένη η ελληνική στάση το επόμενο διάστημα που προοιωνίζεται θερμό;

Libre

Ανάλυση: Ο Ερντογάν στο τραπέζι της Πράγας για “πολιτική κοινότητα”!- Πιέσεις ΗΠΑ για διάλογο με ατζέντα τις …”διαφορές” Ελλάδας-Τουρκίας;- Τα υπέρ και οι κίνδυνοι