Βοριάς παγώνει Ευρώπη και Ελλάδα λόγω ενεργειακής κρίσης – Φωτιά οι τιμές των προϊόντων – Παραδείγματα ανά χώρα

Ράλι αυξήσεων σε όλα τα επίπεδα με την ενεργειακή κρίση να συμπαρασύρει τις τιμές προϊόντων αναγκαίων για την καθημερινότητα των ευρωπαίων πολιτών, αλλά και μέτρα πρωτοφανή για την ενεργειακή κρίση, που ο μέσος ευρωπαίος πολίτης, πριν ένα χρόνο ακόμη, δεν θα μπορούσε να φανταστεί, πως θα ενσωματωθούν στην καθημερινότητά του, την ήδη επιβαρυμένη από την πανδημία.
 

Στην Ελλάδα :

Στα ύψη είναι οι τιμές σε όλα τα προϊόντα, με τους καταναλωτές να αγωνιούν για τον δύσκολο χειμώνα που έρχεται σε όλα τα επίπεδα. Η ενεργειακή κρίση δυσκολεύει την κατάσταση σε όλα τα επίπεδα, καθώς πέρα από το μεγάλο κόστος των καυσίμων και του ηλεκτρικού ρεύματος, αγαθά αναγκαία στην καθημερινότητα έχουν πάρει την… ανιούσα σε επίπεδο τιμών με αποτέλεσμα ο οικογενειακός προϋπολογισμός να απειλείται με «μπουρλότο».
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναμένονται αυξήσεις «φωτιά» σε προϊόντα που δεν μπορούν να λείπουν από το τραπέζι. Οι τιμές θα εκτιναχθούν και υπολογίζεται πως τα ποσοστά θα είναι τα ακόλουθα ανά κατηγορία:
Γαλακτομικά +12%
Αλλαντικά +10%
Μαργαρίνες +20%
Κονσέρβες, μπισκότα +15%
Στην ενέργεια το κόστος έχει εκτιναχθεί καθώς το φυσικό αέριο παρουσιάζει αύξηση +178,9%, το πετρέλαιο θέρμανσης +65% και το ηλεκτρικό ρεύμα +55,8%. Σε ό,τι αφορά τις αυξήσεις στο ρεύμα, ωστόσο, μια μίνι – ανάσα τουλάχιστον για τον Σεπτέμβριο θα αποτελέσει η κρατική επιδότηση. Παράλληλα, η κυβέρνηση προσανατολίζεται σε νέο πλέγμα μέτρων για να απορροφήσει τις αυξήσεις και να δώσει «ανάσα» στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Οι λιανικές τιμές ρεύματος δεν θα ξεπεράσουν τα 16 λεπτά ανά κιλοβατώρα

Η επιδότηση των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος, συνολικού ύψους 1,9 δισ. ευρώ για τον μήνα Σεπτέμβριο που ανακοίνωσε η κυβέρνηση εντάσσεται στην προσπάθεια ενίσχυσης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από το ράλι τιμών στην ενέργεια.

Τα μέτρα της κυβέρνησης, με το βλέμμα στην ΔΕΘ :

Από αύριο αναμένεται να ξεκινήσουν στο Μέγαρο Μαξίμου οι συσκέψεις για το νέο πακέτο μέτρων στήριξης που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.

Στο υπουργείο Οικονομικών έχουν συντάξει μία λίστα με όλες τις παρεμβάσεις που δύναται να τεθούν σε ισχύ και αναμένουν τις αποφάσεις του πρωθυπουργού για το πλέγμα των μέτρων. Ο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος που προέκυψε από τη εξαιρετική πορεία των φορολογικών εσόδων αλλά και τον τουρισμό που προσεγγίζει τη χρονιά ορόσημο του 2019 δίνει τη δυνατότητα στο κυβερνητικό επιτελείο για περαιτέρω παροχές σε όσους πλήττονται από το τσουνάμι των ανατιμήσεων.

Μία από τις παρεμβάσεις που φέρεται να έχει κλειδώσει είναι η επιταγή ακρίβειας, που θα δοθεί στα πρότυπα του voucher που αφορούσε το fuel pass. Δηλαδή θα είναι μια άυλη κάρτα που θα χρησιμοποιηθεί για αγορές τροφίμων για τα σούπερ μάρκετ.

Κύμα αυξήσεων και στα σούπερ μάρκετ της Ευρώπης, που προκλήθηκε λόγω ενεργειακής κρίσης :

Τι γίνεται όμως στα σούπερ μάρκετ της Ευρώπης; Στη Βρετανία, που ο πληθωρισμός χτυπάει κόκκινο, ακολουθείται η τακτική του «παγώματος» των τιμών με τις αλυσίδες να προμοτάρουν μια σειρά κυρίως δικών τους προϊόντων οι τιμές των οποίων «παγώνουν» για ένα διάστημα.
Πρόσφατα «πάγωμα» τιμών ανακοίνωσε και ο γαλλικός λιανεμπορικός κολοσσός Carrefour. Αποφάσισε να «παγώσει» τις τιμές σε 100 προϊόντα καθημερινής χρήσης, από κονσέρβες σαρδέλας, μέχρι ρύζι, υγρά απορρυπαντικά, προϊόντα υγειονομικής περίθαλψης και ρούχα. Οι μειωμένες τιμές θα ισχύουν μέχρι τις 30 Νοεμβρίου στα καταστήματα της αλυσίδας στη Γαλλία.

Πώς μειώνει τη χρήση ενέργειας η Ευρώπη -Τα μέτρα ανά χώρα

Καθώς το Κρεμλίνο μειώνει τις παραδόσεις φυσικού αερίου και οι διακοπές λειτουργίας των μονάδων παραγωγής ενέργειας εντείνουν τη στενότητα εφοδιασμού, η Ευρώπη δεν έχει άλλη επιλογή από το να περιορίσει τη ζήτηση.

Κι ενώ ορισμένες χώρες, όπως η Γερμανία, όπου σχεδόν τα μισά σπίτια βασίζονται στο φυσικό αέριο για θέρμανση, είναι περισσότερο εκτεθειμένες από άλλες, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να συσπειρωθεί. Τα κράτη-μέλη του μπλοκ στοχεύουν να μειώσουν τη χρήση φυσικού αερίου κατά 15% μέχρι τον φετινό χειμώνα εάν η Ρωσία -η οποία ιστορικά κάλυπτε περίπου το 40% της ζήτησης της ΕΕ για το καύσιμο αυτό- κλείσει τη στρόφιγγα.

Το Bloomberg λοιπόν συγκέντρωσε σε ένα άρθρο τις βασικές πρωτοβουλίες που έχουν πάρει ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες για τον περιορισμό της χρήσης ενέργειας, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα κρύα ντους και το κατέβασμα του θερμοστάτη στους εργασιακούς χώρους.

Γερμανία

Το υπουργικό συμβούλιο του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα μια σειρά μέτρων που θα συμβάλουν στη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά το 1/5 αυτό το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Τα εθνικά αυτά μέτρα, τα οποία έρχονται να προστεθούν στα μέτρα που λαμβάνουν οι δήμοι σε όλη τη Γερμανία, όπως η διακοπή του ζεστού νερού στις δημόσιες πισίνες, αποσκοπούν στη μείωση της χρήσης φυσικού αερίου κατά περίπου 2% και περιλαμβάνουν:

Απαγόρευση της θέρμανσης ιδιωτικών πισινών
Απαγόρευση της θέρμανσης ορισμένων χώρων σε δημόσια κτίρια
Μείωση της ελάχιστης θερμοκρασίας γραφείου στους 19 βαθμούς Κελσίου
Απαγόρευση του περισσότερου εξωτερικού φωτισμού σε κτίρια και μνημεία
Ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια

Γαλλία

Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει θέσει στόχο τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας το 2024 κατά 10% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2019. Η κυβέρνησή του δημιούργησε τον περασμένο μήνα μια σειρά από ομάδες εργασίας που επικεντρώνονται σε κυβερνητικά έργα, την ακίνητη περιουσία, την τεχνολογία και τις τηλεπικοινωνίες, καθώς και τα εμπορικά κέντρα και άλλους δημόσιους χώρους. Στόχος είναι να έχουν συγκεκριμένες προτάσεις μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου. Αν και μέχρι στιγμής έχουν γίνει λίγα συγκεκριμένα βήματα, έχουν αναληφθεί κάποιες πρωτοβουλίες όπως:

Μέχρι τον Οκτώβριο, οι γαλλικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ θα σβήνουν τις φωτεινές επιγραφές των καταστημάτων μετά το κλείσιμο, ενώ οι χώροι λιανικής πώλησης θα μειώσουν τον φωτισμό κατά 30% και τη θερμοκρασία στους 170 Κελσίου κατά τις ώρες αιχμής των αγορών, εφόσον υπάρχει σχετική κυβερνητική καθοδήγηση.
Για να δώσει το παράδειγμα, το υπουργείο Οικονομικών της χώρας δήλωσε ότι θα ανοίγει τη θέρμανση μόνο όταν οι θερμοκρασίες στα γραφεία πέφτουν κάτω από τους 19°C, ενώ θα βάζει την ψύξη μόνο όταν η θερμοκρασία ξεπερνά τους 26°C.

Ιταλία

Ακόμη και μέσα στην εβδομάδα θα μπορούσε να λάβει έγκριση το σχέδιο της Ιταλίας για τη μείωση της κατανάλωσης. Οι τιμές της ενέργειας έχουν γίνει βασικό θέμα της προεκλογικής εκστρατείας ενόψει των πρόωρων εκλογών της 25ης Σεπτεμβρίου για την αντικατάσταση του πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι. Η Κεντροαριστερά προτείνει έλεγχο των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, μια κίνηση που επικρίνεται από τη δεξιά επικρατέστερη υποψήφια Τζόρτζια Μελόνι, η οποία, αντίθετα, επιθυμεί μια πρωτοβουλία σε επίπεδο ΕΕ.

Σύμφωνα με τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης, το σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας θα μπορούσε να περιλαμβάνει:

Χαμηλότερες θερμοκρασίες και μείωση των ωρών θέρμανσης στα σπίτια και στα γραφεία κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ώστε να μειωθεί η κατανάλωση φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για θέρμανση κατά περισσότερο από 10%.
Μείωση του φωτισμού των δημόσιων χώρων και των καταστημάτων τη νύχτα.
Παράταση της διάρκειας ζωής των εργοστασίων άνθρακα για τη μείωση του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Η παύση λειτουργίας των εργοστασίων μπορεί να αποτελέσει μέρος του σχεδίου, αλλά αρκετές ενεργοβόρες βιομηχανίες περιορίζουν ήδη τις δραστηριότητές τους λόγω εκτόξευσης του κόστους.

Ισπανία

Σε ένα σπάνιο βήμα για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, οι Ισπανοί βουλευτές πέρασαν την περασμένη εβδομάδα νόμους που τέθηκαν σε εφαρμογή με διάταγμα στις αρχές Αυγούστου. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν:

Τον περιορισμό του κλιματισμού στους 27ο Κελσίου στα δημόσια κτίρια και στις περισσότερες επιχειρήσεις, καθώς και στα αεροδρόμια και στους σιδηροδρομικούς σταθμούς.
Οι θερμοστάτες επιτρέπεται να δείχνουν μέχρι 19ο Κελσίου τον χειμώνα, με εξαιρέσεις τα δωμάτια ξενοδοχείων, τις κουζίνες εστιατορίων, τα κομμωτήρια, τα γυμναστήρια, τα σχολεία και τα νοσοκομεία.
Απαγόρευση του φωτισμού των μνημείων και των βιτρινών των καταστημάτων τη νύχτα.
Απαίτηση να είναι κλειστές οι πόρτες των καταστημάτων όταν είναι ενεργοποιημένα τα συστήματα θέρμανσης ή ψύξης.

Ελβετία

Σε κοινή γραμμή με την ΕΕ, η Ελβετία θα ζητήσει, αλλά δεν θα υποχρεώσει, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να μειώσουν τη χρήση φυσικού αερίου κατά 15% από τον Οκτώβριο έως τον Μάρτιο, λαμβάνοντας μέτρα όπως η μείωση της θερμοκρασίας θέρμανσης εσωτερικών χώρων. Η κυβέρνηση θέτει μάλιστα τον ίδιο στόχο για τη δική της διοίκηση, για να δώσει το «καλό παράδειγμα».

Εάν η εθελοντική προσέγγιση δεν αποδώσει, η κυβέρνηση διεξάγει διαβουλεύσεις για υποχρεωτικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του εξαναγκασμού των βιομηχανικών μονάδων που καίνε αέριο να στραφούν σε πετρέλαιο και της μείωσης της προμήθειας για τον δημόσιο τομέα. Προς το παρόν, πάντως, η Ελβετία δηλώνει ότι τα ιδιωτικά νοικοκυριά θα εξαιρεθούν από οποιαδήποτε έκτακτα μέτρα.

Φινλανδία

Η κυβέρνηση της πρωθυπουργού Σάνα Μαρίν ανακοίνωσε μια εκστρατεία που προκαλεί τους καταναλωτές και τα νοικοκυριά καθώς και τις εταιρείες και τους οργανισμούς να μειώσουν την κατανάλωση, στοχεύοντας στο 75% της συμμετοχής των πολιτών. Η κοινή εκστρατεία του υπουργείου Οικονομίας και άλλων οργανισμών ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα και έχει μακροπρόθεσμο στόχο τη μόνιμη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Η εκστρατεία θα ξεκινήσει επίσημα τον Οκτώβριο και προτείνει:

Τη μείωση της θερμοκρασίας σε εσωτερικούς χώρους
Αύξηση της χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς, ενώ για τους οδηγούς οδήγηση με χαμηλότερες ταχύτητες
Τη λήψη πιο σύντομων ντους
Μείωση του χρόνου ενασχόλησης με τις ψηφιακές συσκευές

Σουηδία

Η κυβέρνηση της πρωθυπουργού Μαγκνταλένα Άντερσον ελπίζει να χρησιμοποιήσει περίπου 5,8 δισεκατομμύρια δολάρια από τα λεγόμενα έσοδα για να αποζημιώσει τα νοικοκυριά και τις εταιρείες, ενώ η Σουηδική Υπηρεσία Ενέργειας παρουσίασε διάφορες συμβουλές για να βοηθήσει στη μείωση της χρήσης ενέργειας στα οικιακά σπίτια, μεταξύ των οποίων:

Μόνωση σοφίτας και προσόψεων, με την κυβέρνηση να προσφέρει έκπτωση φόρου για το σχετικό κόστος εργασίας
Αλλαγή σε πιο αποδοτικές βρύσες νερού
Σφράγιση, ανακαίνιση ή αντικατάσταση παραθύρων και εξωτερικών θυρών
Συμπλήρωση των συστημάτων θέρμανσης με αντλία θερμότητας

Δανία

Η δανική κυβέρνηση δεν έχει θέσει συγκεκριμένους στόχους μείωσης της ενέργειας πέραν του στόχου της ΕΕ για μείωση της χρήσης φυσικού αερίου κατά 15%, τον οποίο έχει ήδη επιτύχει. Οι Αρχές έδωσαν μια σειρά από συστάσεις που πρέπει να ακολουθήσουν οι Δανοί, μεταξύ των οποίων:

Κλείσιμο των συστημάτων θέρμανσης κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Μείωση των καθημερινών ζεστών ντους σε πέντε λεπτά από 15 λεπτά, εξοικονομώντας σε ένα μέσο νοικοκυριό περίπου 700 δολάρια ετησίως.
Χρήση απλώστρας για ρούχα αντί για στεγνωτήριο ρούχων, με αποτέλεσμα τα νοικοκυριά να εξοικονομούν περίπου 350 δολάρια ετησίως.
Λειτουργία των οικιακών συσκευών, όπως τα πλυντήρια πιάτων, τη νύχτα για να επωφεληθούν από τις φθηνότερες, εκτός αιχμής, τιμές ρεύματος.

Ολλανδία

Η ολλανδική κυβέρνηση δεν εφαρμόζει μέτρα ειδικά για τον φετινό χειμώνα και η κρατική εταιρεία φυσικού αερίου δήλωσε ότι η χώρα θα έχει αρκετές προμήθειες για τον φετινό χειμώνα. Ωστόσο, η εκστρατεία «Save Energy Now» ενθαρρύνει τους πολίτες να κάνουν τα σπίτια τους πιο αποδοτικά χρησιμοποιώντας αντλίες θερμότητας, εξαερισμό με λειτουργία ανάκτησης θερμότητας, ηλιακή θέρμανση νερού και καλύτερη μόνωση για στέγες, δάπεδα και παράθυρα.

Αυστρία

Η Βιέννη δεσμεύτηκε να εξοικονομήσει κάποια έξοδα καθυστερώντας την έναρξη του χειμερινού φωτισμού για τις χριστουγεννιάτικες αγορές, ενώ τα χιονοδρομικά κέντρα ενδέχεται επίσης να μειώσουν τις προσφορές εκτοξεύοντας λιγότερο τεχνητό χιόνι και περιορίζοντας τις νυχτερινές δραστηριότητες. Η κυβέρνηση δεν έχει επιβάλει ακόμη υποχρεωτικά μέτρα, ενώ η χώρα βρίσκεται σε καλό δρόμο για να γεμίσει ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα αποθήκευσης φυσικού αερίου της ηπείρου στο 80% της χωρητικότητάς του.

Ιρλανδία

Η Ιρλανδία εξαιρείται από τον στόχο της ΕΕ επειδή προμηθεύεται το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου της από το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά η χώρα εξακολουθεί να ενθαρρύνει τους πολίτες να μειώσουν τη χρήση ενέργειας αυτόν τον χειμώνα μέσω της εκστρατείας «Μειώστε τη χρήση σας».

Στα «σκαριά» σχέδιο της Κομισιόν για πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι «εξετάζει επειγόντως τις διαφορετικές δυνατότητες για την εισαγωγή ανωτάτων ορίων τιμών για το φυσικό αέριο», χωρίς να διευκρινίσει ποια μορφή θα έχει αυτό το όριο.

Την πρόταση πλέον εξετάζουν σοβαρά επιτελεία και αρμόδια υπουργεία των κρατών-μελών. Σύμφωνα με το Bloomberg, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν δαπανήσει πάνω από 280 δισεκατομμύρια ευρώ για την αντιμετώπιση της κρίσης, τα οποία, ωστόσο, αποδεικνύονται εξαιρετικά λίγα σε σχέση με το μέγεθος των επιπτώσεων.

Η μεγαλύτερη ανησυχία όμως αφορά στο γεγονός πως χωρίς δραστικά μέτρα δεν πρόκειται να υπάρξει ουσιαστική αντιμετώπιση και ο χειμώνας δεν έχει καν «χτυπήσει την πόρτα» στη Γηραιά Ήπειρο.