Στα χέρια του Ζελένσκι ο “πρίγκιπας του σκότους” – Στενός συνεργάτης του Πούτιν
Η Μόσχα προειδοποίησε σήμερα το Κίεβο να «προσέχει» μετά τη σύλληψη του Ουκρανού βουλευτή και επιχειρηματία Βίκτορ Μεντβεντσούκ, στενού συνεργάτη του Βλαντίμιρ Πούτιν, απορρίπτοντας την πρόταση του Κιέβου για ανταλλαγή του με αιχμαλώτους πολέμου των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, προειδοποιώντας παράλληλα ότι όσοι τον κρατούν μπορεί σύντομα να συλληφθούν οι ίδιοι.
Χθες Τρίτη, οι ουκρανικές αρχές ανακοίνωσαν τη σύλληψη του 67χρονου βουλευτή και επιχειρηματία Βίκτορ Μεντβεντσούκ που διέφευγε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Ο Μεντβεντσούκ εμφανίστηκε με χειροπέδες και στολή Ουκρανού στρατιώτη σε μια φωτογραφία που ανάρτησε χθες στο Twitter ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Τσόμσκι: “Πλησιάζουμε το πιο επικίνδυνο σημείο της ανθρώπινης ιστορίας”
«Προτείνω στη Ρωσική Ομοσπονδία να ανταλλάξουμε αυτόν τον άνδρα με τα αγόρια μας και τα κορίτσια μας που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε αιχμαλωσία στη Ρωσία. (…) Είναι σημαντικό οι δυνάμεις ασφαλείας μας και οι ένοπλες δυνάμεις μας να εξετάσουν επίσης αυτή την πιθανότητα», είπε ο χθες ο Ζελένσκι στο μαγνητοσκοπημένο διάγγελμά του που μεταφορτώθηκε στην πλατφόρμα Telegram. Ο Μεντβεντσούκ «να γίνει παράδειγμα για εσάς. Ακόμα κι ο πρώην ολιγάρχης δεν μπόρεσε να ξεφύγει. Χωρίς να μιλήσουμε για λιγότερο σημαντικούς εγκληματίες (…). Τους πιάσαμε όλους», πρόσθεσε ο αρχηγός του κράτους.
Η ουκρανική μυστική υπηρεσία προειδοποίησε παράλληλα όλους τους «φιλορώσους προδότες και πράκτορες των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών» ότι θα οδηγηθούν στη δικαιοσύνη «για όλα τα εγκλήματα που διαπράττουν».
«Αναφορικά με την ανταλλαγή που αναφέρθηκε με τόση θέρμη και απόλαυση από διαφορετικές προσωπικότητες στο Κίεβο, ο Μεντβεντσούκ δεν είναι ένας Ρώσος πολίτης, δεν έχει καμία σχέση με την ειδική στρατιωτική επιχείρηση (στην Ουκρανία), είναι ένας ξένος πολιτικός», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ.
«Δεν έχουμε απολύτως καμία ιδέα εάν ο ίδιος θέλει η Ρωσία να συμμετάσχει στην επίλυση της συκοφαντικής υπόθεσης εναντίον του», συνέχισε ο Πεσκόφ.
Ο Βίκτορ Μεντβεντσούκ είχε τεθεί σε κατ’ οίκον κράτηση τον Μάιο του 2021, αφού του ασκήθηκε δίωξη για «εσχάτη προδοσία» και «απόπειρα λεηλασίας των φυσικών πόρων στην Κριμαία», την ουκρανική χερσόνησο που προσάρτησε η Ρωσία το 2014.
Την 26η Φεβρουαρίου, δύο ημέρες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η αστυνομία διαπίστωσε την εξαφάνισή του όταν έκανε επίσκεψη για έλεγχο.
Ο Βίκτορ Μεντβεντσούκ, που διέθετε τη 12η μεγαλύτερη περιουσία στην Ουκρανία το 2021, ύψους 620 εκατ. δολαρίων σύμφωνα με το περιοδικό Forbes, καυχιόταν πως έχει στενή προσωπική σχέση με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν: σύμφωνα με τον ενδιαφερόμενο, είναι ο νονός μιας από τις κόρες του.
Ο ιδρυτής του φιλορωσικού κόμματος «Πλατφόρμα της Αντιπολίτευσης – Για τη Ζωή», το οποίο είχε εκλέξει κάπου τριάντα βουλευτές στο ουκρανικό κοινοβούλιο προτού τεθεί εκτός νόμου τον Μάρτιο, μετά τη ρωσική εισβολή, ήταν άλλοτε διαπραγματευτής –επέμενε γι’ αυτό το Κρεμλίνο, κατά το Κίεβο– στις συνομιλίες κυβέρνησης και αυτονομιστών στο Ντονμπάς.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Πεσκόφ υποστήριξε σήμερα ότι ο 67χρονος επιχειρηματίας είναι στόχος «πολιτικής» δίωξης που βασίζεται σε «φανταστικές» κατηγορίες.
Ο ίδιος διαβεβαίωσε επίσης ότι ο Μεντβεντσούκ είναι «υπέρ της ειρήνης» και δεν συμμετείχε σε καμία μυστική διαπραγμάτευση με τη Μόσχα.
«Οι τοποθετήσεις του ήταν πάντα δημόσιες, δεν είχε ποτέ παρασκηνιακές σχέσεις με τη Ρωσία. Και ακόμη κι αν αυτό υποθετικά συνέβαινε, τότε σίγουρα ο Μεντβεντσούκ θα είχε σίγουρα εγκαταλείψει την Ουκρανία πριν από τη στρατιωτική επιχείρηση», συμπλήρωσε ο Ρώσος αξιωματούχος.
Οργισμένος με την υπόθεση εμφανίστηκε ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας δηλώνοντας: «Αυτοί οι τρελαμένοι που αυτοαποκαλούνται ουκρανικές αρχές λένε ότι θέλουν να αποσπάσουν μια ομολογία του Βίκτορ Μεντβέντσουκ, “γρήγορα και δίκαια”, να τον καταδικάσουν και μετά να τον ανταλλάξουν με αιχμαλώτους». «Αυτοί οι άνθρωποι θα πρέπει να προσέχουν και να κλειδώνουν καλά τις πόρτες τη νύχτα για να είναι σίγουροι ότι δεν θα γίνουν οι ίδιοι αντικείμενο ανταλλαγής», πρόσθεσε ο Μεντβέντεφ, στενός σύμμαχος του Πούτιν που διετέλεσε πρόεδρος της Ρωσίας από το 2008 έως το 2012.
«Θα παρακολουθήσουμε την μοίρα που θα έχει ο Βίκτορ Μεντβεντσούκ – και καλούμε επίσης τους Ευρωπαίους πολιτικούς να κάνουν το ίδιο, καθώς είναι πάντα τόσο ανήσυχοι για την ελευθερία του λόγου», είπε ο Πεσκόφ.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα επίσης κατηγόρησε το Κίεβο για βασανιστήρια, χωρίς όμως να παράσχει οποιαδήποτε απόδειξη.
Το παρελθόν του Μεντβεντσούκ στις σχέσεις Ρωσίας-Ουκρανίας
Έχει χαρακτηριστεί ποικιλοτρόπως ως ο «γκρίζος καρδινάλιος» της Ουκρανίας και «ο πρίγκιπας του σκότους». Για αρκετές δεκαετίες υπήρξε βασικός πολιτικός του παρασκηνίου στην Ουκρανία, υπέρμαχος της Ρωσίας και ρυθμιστής της εξουσίας, καθώς η Ουκρανία χαρτογραφούσε το μέλλον της χωρίς, ή, όπως ήλπιζε ο ίδιος, με τη Ρωσία.
Η εγγύτητα του Μεντβεντσούκ με τη Μόσχα τού εξασφάλισε εξέχουσες θέσεις ακόμη και στις διάφορες φιλοδυτικές κυβερνήσεις της Ουκρανίας, που τον έβλεπαν ως «διαιτητή» για τις συναλλαγές με τον Πούτιν.
Σε συνεντεύξεις που έχει δώσει όλα αυτά τα χρόνια υποστήριζε ότι διαφωνούσε με την εκτίμηση του Πούτιν ότι η Ουκρανία και η Ρωσία ήταν ένα έθνος. Ωστόσο, υποστηρίζεται ότι ο Πούτιν θεωρούσε το ζήτημα της Ουκρανίας άλυτο χωρίς τη συμβολή του Μεντβεντσούκ.
Για αρκετά χρόνια ήταν ο κύριος διαμεσολαβητής μεταξύ Μόσχας και Κιέβου και αρχιτέκτονας των αποτυχημένων συμφωνιών του Μινσκ για την ειρήνη με τις αποσχισθείσες ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας. Όμως, σημαντική μερίδα του ουκρανικού κοινού ήταν βαθιά επιφυλακτική απέναντί του.
Η πτώση του μεγιστάνα των ΜΜΕ στην Ουκρανία
Το 2021, το Forbes υπολόγισε την περιουσία του σε 620 εκατομμύρια δολάρια. Πόση από αυτή την περιουσία προήλθε από το Κρεμλίνο δεν είναι γνωστό, αλλά γεγονός είναι πως είχε αρκετά μετρητά για να δημιουργήσει τρεις τηλεοπτικούς σταθμούς. Ο πρόεδρος Ζελένσκι έκλεισε και τους τρεις, κατηγορώντας τους ότι διαδίδουν φιλορωσική προπαγάνδα.
Ο Μεντβεντσούκ ήταν μέλος του Κοινοβουλίου της Ουκρανίας και πρώην ηγέτης του πολιτικού κόμματος υπέρ της Ρωσίας «Για τη ζωή». Τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό τον Μάιο του 2021 και τα περιουσιακά του στοιχεία δεσμεύθηκαν από τον πρόεδρο Ζελένσκι, ο οποίος τον κατηγόρησε για χρηματοδότηση τρομοκρατικών ενεργειών.
Η κράτησή του, για προδοσία, ήταν ένας από τους λόγους που προκλήθηκε ανησυχία στις δυτικές περιοχές της Ουκρανίας εκείνη την εποχή, με τον Ζελένσκι να κατηγορείται ότι φιμώνει τους επικριτές του σε ένα δημοκρατικό καθεστώς.
Η κριτική αυτή έσβησε σχεδόν από τη μια μέρα στην άλλη, καθώς ο Ζελένσκι αναδείχθηκε πρόεδρος της Ουκρανίας, που υπερασπίζεται τη δημοκρατία εν καιρώ πολέμου.
Ο Μεντβεντσούκ απέδρασε από τον κατ’ οίκον περιορισμό 48 ημέρες μετά τη ρωσική εισβολή. Ο Ζελένσκι δεν αποκάλυψε πού ή πώς συνελήφθη, αλλά είπε ότι θέλει να τον προσφέρει στη Ρωσία με αντάλλαγμα Ουκρανούς κρατούμενους. «Προσφέρω αυτόν τον άντρα σε αντάλλαγμα για τα αγόρια και τα κορίτσια μας», έγραψε ο Ουκρανός πρόεδρος.
Είναι μια ειρωνική ανατροπή για έναν άνθρωπο που ο ρόλος του επί χρόνια ήταν να διαπραγματεύεται τις δικές του ανταλλαγές κρατουμένων.