The Guardian – “Θηριωδία κατά της ανθρωπότητας” – Κατηγορίες για πνιγμούς προσφύγων από παράνομη επαναπροώθηση στη Σάμο – Τι απαντούν οι ελληνικές αρχές

Ρεπορτάζ για παράνομη επαναπροώθηση μεταναστών από τις ελληνικές αρχές που οδήγησε στον πνιγμό δύο ανθρώπων, φιλοξενεί η εφημερίδα «The Guardian», φέρνοντας στο φως σοκαριστικές μαρτυρίες για τη μεταχείριση ανθρώπων από την Ελλάδα.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, στις 15 Σεπτεμβρίου του 2021, ο Sidy Keita από την Ακτή Ελεφαντοστού και ο Martial Kouamou Nana από το Καμερούν, επιβιβάστηκαν σε λέμβο από την Τουρκία για την Ελλάδα. Παρά το γεγονός ότι έφτασαν στη Σάμο, οι σοροί τους βρέθηκαν μέρες αργότερα, να έχουν ξεβραστεί στην ακτή στην τουρκική επαρχία Αϊδινίου.

Σάλος με την γιαγιά – Τι απαντούν τα Lidl

Συνεντεύξεις με περισσότερους από 12 μάρτυρες, ανάλυση απόρρητων εγγράφων, δορυφορικές εικόνες, λογαριασμοί μέσων κοινωνικής δικτύωσης, διαδικτυακό υλικό και συζητήσεις με αξιωματούχους στην Τουρκία και την Ελλάδα, συνέβαλαν στο να συνενωθούν όσα συνέβησαν για πέντε ημέρες τον Σεπτέμβριο, κατά τις οποίες οι δύο άνδρες πέθαναν, πιθανότατα θύματα μιας απώθησης (pushback) από τις ελληνικές αρχές.

Ο έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει συχνά αρνηθεί ότι γίνονται απωθήσεις. Ωστόσο, υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι οι επίδοξοι αιτούντες άσυλο απομακρύνονται παράνομα από την ελληνική επικράτεια, πριν αποκτήσουν την ευκαιρία να υποβάλουν αιτήσεις ασύλου.

Το υγρό μονοπάτι στον θάνατο ενός 36χρονου και ενός 33χρονου

Σύμφωνα με τον «Guardian», ο 36χρονος Κεΐτά και ο 33χρονος Κουαμού πήγαν στην περιοχή Basmane της Σμύρνης, ένα γνωστό σημείο για ανθρώπους που θέλουν να μπουν παράνομα στην Ευρώπη. Ήταν μεταξύ των 36 ανθρώπων που στη συνέχεια επιβιβάστηκαν σε μια λέμβο κοντά στο Κουσάντασι τις πρώτες πρωινές ώρες της 15ης Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με μαρτυρίες, το σκάφος έφτασε στη βορειοανατολική ακτή της Σάμου γύρω στις 7 το πρωί. Λίγο μετά την άφιξη της λέμβου, μάρτυρες περιγράφουν ότι άκουσαν κάτι που έμοιαζε με πυροβολισμούς. Πανικόβλητοι, οι άνθρωποι στη λέμβο χωρίστηκαν, ανεβαίνοντας στο λοφώδες έδαφος για να κρυφτούν όπου μπορούσαν. Οκτώ κατάφεραν να διαφύγουν στην ύπαιθρο, αλλά οι άλλοι 28, μεταξύ των οποίων ένα μωρό, μικρά παιδιά και μια έγκυος γυναίκα, συνελήφθησαν από τις αρχές. Εκείνο το απόγευμα, υποστηρίζεται ότι τους φόρτωσαν σε ένα σκάφος της ακτοφυλακής, τους οδήγησαν στη θάλασσα και τους έριξαν σε δύο σωσίβιες σχεδίες. Οι δύο σχεδίες παρελήφθησαν από την τουρκική ακτοφυλακή λίγες ώρες αργότερα.

Από τα οκτώ άτομα που διέφυγαν αρχικά από τις αρχές στη Σάμο, τα τέσσερα θα έφτασαν σε καταυλισμό προσφύγων στο νησί, ενώ τα άλλα τέσσερα παρελήφθησαν. Μια γυναίκα συνελήφθη έξω από ένα μοναστήρι, της έδωσαν ένα μπουκάλι νερό και πέταξαν μόνη της στη θάλασσα. Διασώθηκε από την τουρκική ακτοφυλακή στις 17 Σεπτεμβρίου.

Αφού κοιμήθηκαν όλη τη νύχτα στο δάσος, ο Κεϊτά, ο Κουαμού και ένας άλλος άνδρας, συνελήφθησαν στις 16 Σεπτεμβρίου.

Ο άνδρας αυτός (σ.σ το όνομα δεν αποκαλύπτεται) είπε ότι τους σταμάτησαν σε δρόμο άτομα που αυτοπροσδιορίζονταν ως αστυνομικοί. Τους ζητήθηκε ταυτότητα και τους αφαιρέθηκαν τα τηλέφωνα και τα χρήματα πριν τους βάλουν σε ένα αυτοκίνητο και μεταφερθούν στο λιμάνι. Ο εν λόγω άνδρας είπε ότι στη συνέχεια τους φόρτωσαν σε ένα ταχύπλοο, το οποίο αναγνώρισε ως Rafnar, ένα σκάφος που χρησιμοποιούσε η ακτοφυλακή στη Σάμο.

Μετά από μισή ώρα, η βάρκα σταμάτησε και ο άνδρας αυτός λέει ότι έναν-έναν τους έσπρωξαν στο νερό. «Αντιστάθηκα», είπε. «Με χτύπησαν πριν με ρίξουν στο νερό». Είπε ότι κολύμπησε απελπισμένος, με τα κύματα να τον ωθούν προς την τουρκική ακτή. Σύμφωνα με τον ίδιο, το σώμα του Keita ξεβράστηκε αμέσως μετά. Προσπάθησε να κάνει ανάνηψη αλλά ήταν πολύ αργά. Έτσι, φύτεψε ένα ραβδί στην άμμο δίπλα στο σώμα του και άρχισε να περπατά κατά μήκος της ακτής. Τον συνέλαβε η τουρκική αστυνομία στις 18 Σεπτεμβρίου και τους περιέγραψε τα γεγονότα που οδήγησαν στο θάνατο του Κεϊτά. «Μας έσπρωξαν όλους στη θάλασσα», είπε στις αρχές. «Δεν μας παρείχαν σχεδία ή βάρκα». Είπε ότι ο Κουαμού είχε εξαφανιστεί κάτω από τα κύματα.

Αργότερα την ίδια μέρα, το σώμα του Κεϊτά βρέθηκε από την τουρκική ακτοφυλακή. Δύο μέρες αργότερα βρήκαν τον Κουαμού στην ίδια παραλία. Τα ιατρικά έγγραφα αναφέρουν ότι ο Κεϊτά πνίγηκε και ότι το σώμα του Κουαμού βρέθηκε στη θάλασσα, κοντά στην ακτή.

Τι αποκάλυψαν δύο έλληνες αξιωματούχοι

Αν και είναι αδύνατο να επαληθευτεί πλήρως η ιστορία του, δύο έλληνες αξιωματούχοι με άμεση γνώση των επιχειρήσεων της ακτοφυλακής, που μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας, επιβεβαίωσαν ότι αυτό που περιέγραψε, είχε συμβεί στο παρελθόν, συνήθως σε μικρότερες ομάδες αιτούντων άσυλο. Και οι δύο αξιωματούχοι δήλωσαν ότι συνήθως παρέχονται στους πρόσφυγες σωσίβια προτού τους ζητηθεί να επιστρέψουν κολυμπώντας στην Τουρκία.

Ο Δημήτρης Χούλης, δικηγόρος του HRLP, υποβάλλει μήνυση ζητώντας ποινικές διώξεις εναντίον όσων εμπλέκονται στην απώθηση, εκ μέρους μερικών από τα 36 άτομα που έκαναν αυτό το ταξίδι στις 15 Σεπτεμβρίου. «Αυτό που είναι πολύ επικίνδυνο για τη δημοκρατία μας είναι οι αστυνομικοί να ξεπερνούν το νόμο», είπε. «Ελπίζω, ως Έλληνας δικηγόρος, να αποκαταστήσω το κράτος δικαίου στο νησί της Σάμου, γιατί αυτό φαίνεται να έχει χαθεί», τόνισε.

Η Lorraine Leete, από το Νομικό Κέντρο Λέσβου, πρόσθεσε: «Οι απωθήσεις συνιστούν φρικαλεότητες κατά της ανθρωπότητας για τις οποίες η Ελλάδα και η ΕΕ θα πρέπει να ανταποκριθούν αργά ή γρήγορα, δεδομένων των σκληρών και συσσωρευμένων αποδεικτικών στοιχείων για εγκλήματα που διαπράχθηκαν στα σύνορά τους».

Η απάντηση των ελληνικών αρχών

Σε ανακοίνωσή τους, οι ελληνικές αστυνομικές αρχές αναφέρουν: «Οι ελληνικές αστυνομικές αρχές, ακολουθώντας αυστηρό πειθαρχικό νομικό πλαίσιο, ερευνούν κάθε πληροφορία που τους κοινοποιείται και αφορά υποτιθέμενα περιστατικά κακομεταχείρισης στα σύνορα, συμπεριλαμβανομένων καταγγελιών για μη διεκπεραιωμένες επιστροφές. απωθήσεις), προκειμένου να επιβληθούν οι προβλεπόμενες από το νόμο ποινές και να αποφευχθούν παρόμοιες συμπεριφορές στο μέλλον. Οι ισχυρισμοί περί παραβίασης της αρχής της μη επαναπροώθησης δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και στην πραγματικότητα υπονομεύουν το έργο της Ελληνικής Αστυνομίας στις επιχειρησιακές παραμεθόριες περιοχές».

Το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα αναφέρει σε ανακοίνωσή του: «Οι πρακτικές που περιγράφονται και αποδίδονται σε επιχειρησιακά μέσα και προσωπικό του Λιμενικού Σώματος δεν αντιστοιχούν στις επιχειρησιακές μας διαδικασίες για την αποτροπή μη επιτρεπόμενων συνοριακών διελεύσεων ή τη συναλλαγή με υπηκόους τρίτων χωρών κατά την επιτήρηση θαλάσσιων συνόρων».