Στα ύψη η διπλωματική ένταση για την AUKUS – Το Παρίσι ανακαλεί τους Πρεσβευτές από ΗΠΑ και Αυστραλία – Έντονο διπλωματικό παρασκήνιο

Αφορμή για την ανάκληση των διπλωματών ήταν η συμφωνία μεταξύ Ουάσινγκτον, Λονδίνου και Καμπέρας, που οδήγησε στην ακύρωση, εκ μέρους της Αυστραλίας, της σύμβασης για την προμήθεια υποβρυχίων από τη Γαλλία, είπε ο υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν. «Κατόπιν αιτήματος του προέδρου της Δημοκρατίας, αποφάσισα να ανακαλέσω αμέσως στο Παρίσι για διαβουλεύσεις τους δύο πρεσβευτές μας στις ΗΠΑ και την Αυστραλία. Αυτή η ασυνήθιστη απόφαση δικαιολογείται από την ασυνήθιστη σοβαρότητα των ανακοινώσεων που έγιναν στις 15 Σεπτεμβρίου από την Αυστραλία και τις ΗΠΑ», πρόσθεσε στην ανακοίνωσή του ο υπουργός.

Είναι η πρώτη φορά που το Παρίσι παίρνει μια τέτοια απόφαση απέναντι στις δύο αυτές χώρες, ιδίως απέναντι στις ΗΠΑ, ιστορικό σύμμαχο της Γαλλίας από την εποχή του πολέμου της αμερικανικής ανεξαρτησίας.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκφράζουν τη λύπη τους για την απόφαση της Γαλλίας να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της από την Ουάσινγκτον και θα συνεχίσουν να εργάζονται τις επόμενες ημέρες για να επιλύσουν τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών, ανέφερε ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.

• Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται το βράδυ της Παρασκευής στην Αθήνα, στα πλαίσια της Συνόδου των χωρών της EU MED 9. Η παρουσία Μακρόν στη χώρα μας, μετά την ανακοίνωση της AUKUS σημαδεύτηκε από έντονο ενδιαφέρον των ηγετών του ευρωπαϊκού νότου να μάθουν περισσότερα για το παρασκήνιο της απόσυρσης των Αυστραλών από τη συμφωνία με τη Γαλλία.

Στην ανακοίνωση ΗΠΑ, Βρετανίας και Αυστραλίας περί αμυντικής συμφωνίας με στόχο την αντιμετώπιση της κινεζικής απειλής, η οποία πήρε το όνομα AUKUS, περιλαμβανόταν μεταξύ άλλων και η παράδοση στην Καμπέρα αμερικανικών πυρηνοκίνητων υποβρυχίων.

Κάτι τέτοιο, έβαζε ταφόπλακα στο «συμβόλαιο του αιώνα», όπως αποκαλούσαν στη Γαλλία τη συμφωνία για πώληση γαλλικών υποβρυχίων στην Αυστραλία.

Οι γαλλικές αρχές ακύρωσαν ένα γκαλά που επρόκειτο να παραθέσουν αύριο, Παρασκευή, στην Ουάσιγκτον, με αφορμή το σπάσιμο του «συμβολαίου του αιώνα» ύψους 54. δισ. ευρώ για την παράδοση γαλλικών υποβρυχίων στην Αυστραλία, όπως έγινε γνωστό από έναν αξιωματούχο. Η δεξίωση επρόκειτο να δοθεί στην κατοικία του πρεσβευτή της Γαλλίας στην Ουάσιγκτον.

Ο Αυστραλός πρωθυπουργός, Σκοτ Μόρισον επιβεβαίωσε την ακύρωση της γιγαντιαίας σύμβασης του 2016 με τη Γαλλία, για την προμήθεια συμβατικών υποβρυχίων, προτιμώντας την κατασκευή πυρηνικών υποβρυχίων με αμερικανική και βρετανική τεχνολογία.

• «Η απόφαση που λάβαμε να μην συνεχίσουμε με τα υποβρύχια κατηγορίας Attack και να το ακολουθήσουμε άλλο δρόμο δεν είναι αλλαγή νοοτροπίας, είναι αλλαγή ανάγκης», δήλωσε ο Μόρισον, ο οποίος ανακοίνωσε επίσης την αγορά αμερικανικών πυραύλων Tomahawk. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν Ιβ Λε Ντριάν χαρακτήρισε την απόφαση ως μαχαιριά στην πλάτη.

Η ενόχληση της Γαλλίας και κατ’ επέκταση μια ανησυχία της ΕΕ είναι έκδηλη από το πρωί της Πέμπτης, μετά την κοινή ανακοίνωση Μπάιντεν, Τζόνσον και Μόρισον τα ξημερώματα της ίδιας μέρας για αμυντική συμφωνία-αντίβαρο στην αυξανόμενη επιρροή της Κίνας.

Φυσικά, το Παρίσι έχει -πέραν του διπλωματικού κραδασμού- να αντιμετωπίσει και μια τεράστια οικονομική ζημία, καθώς από τη συμφωνία αυτή, μέρος της οποίας αποτελεί και η πώληση αμερικανικών πυρηνοκίνητων υποβρυχίων στην Αυστραλία, η Γαλλία χάνει δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ.

Συγκεκριμένα, τα αμερικανικά ΜΜΕ κάνουν λόγο για συμβόλαιο αξίας 90 δισεκατομμυρίων δολαρίων, την ώρα που στα ευρωπαϊκά μέσα το ποσό αυτό ανέρχεται σε 56 δισεκατομμύρια δολάρια.

Οι συζητήσεις για το συμβόλαιο του αιώνα ξεκίνησαν με τη γαλλική Naval Group, το 2016. Στο πλαίσιο της συμφωνίας αυτής, η γαλλική αμυντική βιομηχανία θα προμήθευε την Αυστραλία με 12 υποβρύχια συμβατικής κίνησης, με αντίτιμο 26 δισεκατομμύρια ευρώ.

• Όπως διαβάζουμε, τα υποβρύχια αυτά θα ήταν κλάσης Attack, πανομοιότυπα με τα μελλοντικά πυρηνοκίνητα υποβρύχια Barracuda, με στόχο να αντικαταστήσουν έξι υποβρύχια κλάσης Collins, τα οποία θα πρέπει να αποσυρθούν το 2032.

Η συμβατική κίνηση επελέγη από την Αυστραλία έναντι της πυρηνοκίνησης προκειμένου τα νέα υποβρύχια να μπορούν να κινούνται σε όλο τον Ειρηνικό, κάτι που δεν ισχύει για τα πυρηνοκίνητα της Νέας Ζηλανδίας, τα οποία απαγορεύεται να εισέλθουν στις αποπυρηνικοποιημένες ζώνες του ωκεανού, όπως καθορίστηκαν το 1984.

Μέχρι στιγμής, η Γαλλία δεν έχει αναφερθεί επίσημα στο Λονδίνο, το τρίτο μέρος της συμφωνίας AUKUS και η οργή του Παρισίου δείχνει επικεντρωμένη σε ΗΠΑ και Αυστραλία.

Παρά ταύτα, σύμφωνα με το Reuters, γαλλική διπλωματική πηγή ανέφερε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ενήργησε καιροσκοπικά, με «οπορτουνιστικό τρόπο», ως προς τη συμφωνία που συνήψαν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής με την Αυστραλία και είχε αποτέλεσμα να ακυρωθεί συμφωνία της Καμπέρας με το Παρίσι για την προμήθεια στο αυστραλιανό ναυτικό γαλλικών υποβρυχίων αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου «εντάχθηκε σε αυτή τη συμφωνία με οπορτουνιστικό τρόπο», ανέφερε η ίδια διπλωματική πηγή. «Δεν χρειάζεται να διαβουλευθούμε στο Παρίσι με τον πρεσβευτή μας (σ.σ. στο Λονδίνο) για να κατανοήσουμε την κατάσταση και να αντλήσουμε συμπεράσματα», πρόσθεσε.

• «Καταγράφουμε με λύπη την απόφαση της Γαλλίας να ανακαλέσει τον πρεσβευτή της στην Αυστραλία», ανέφερε εκπρόσωπος του αυστραλιανού υπουργείου Εξωτερικών σε ανακοίνωση Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα. «Η Αυστραλία θεωρεί πολύτιμη τη σχέση της με τη Γαλλία (…). Θα επιδιώξουμε να διεξαγάγουμε διάλογο με τη Γαλλία και πάλι για πολλά ζητήματα αμοιβαίου συμφέροντος βάσει αξιών που μοιραζόμαστε», προστίθεται στην ανακοίνωση του ΥΠΕΞ.

Την ίδια στιγμή, η διπλωματία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής επαναβεβαίωσε ότι η Ουάσινγκτον θεωρεί τη Γαλλία «σύμμαχο ζωτικής σημασίας» μετά την απόφαση του Παρισιού να ανακαλέσει τους πρεσβευτές στην Ουάσινγκτον και στην Καμπέρα για διαβουλεύσεις στο Παρίσι, μετά την τριμερή συμφωνία ΗΠΑ-Ηνωμένου Βασιλείου-Αυστραλίας για την ασφάλεια που πυροδοτεί διπλωματική κρίση.

• «Η Γαλλία είναι εταίρος ζωτικής σημασίας και ο παλαιότερος σύμμαχός μας» και «αποδίδουμε τη μέγιστη αξία στη σχέση μας», τόνισε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σε δελτίο Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα· πρόσθεσε ότι η Ουάσινγκτον ευελπιστεί η συζήτηση να συνεχιστεί στο ανώτερο επίπεδο τις επόμενες ημέρες, ιδίως στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη την ερχόμενη εβδομάδα.