Ανώφελο το εμβόλιο της AstraZeneca για τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη; – Κρίσιμα ερωτήματα και για τη χώρα μας – Τι απαντά στο libre η Μαρία Θεοδωρίδου

Πώς περιμένουμε να εγγραφούν από αύριο στην πλατφόρμα οι συμπολίτες μας από 60 έως 64 ετών όταν γνωρίζουν ότι κάνουν μεν ένα αποτελεσματικό –όπως δείχνουν οι έρευνες– εμβόλιο κατά του SARS-COV-2, όχι όμως και κατά της μετάλλαξης της Ν. Αφρικής;

Της Ρούλας Σκουρογιάννη

Χτες, η κυβέρνηση της Ν. Αφρικής ανακοίνωσε την παύση της διάθεσης του εμβολίου της AstraZeneca, αφού ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Witwatersrand και από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης διαπίστωσαν ότι το συγκεκριμένο εμβόλιο παρείχε ελάχιστη προστασία έναντι ήπιας ή μέτριας λοίμωξης από την παραλλαγή B.1.351, που είναι η κυρίαρχη μορφή του ιού στη χώρα. 

Το ερώτημα είναι τι θα κάνουμε στην Ελλάδα;

• Σκοπεύουμε να αρχίσουμε και συνεχίσουμε τους εμβολιασμούς με το συγκεκριμένο εμβόλιο (παρόλο που γνωρίζουμε το αδύνατο σημείο του) για τις ηλικίες κάτω των 65 ετών, όπως ανακοινώθηκε; Οι πολίτες που θα εμβολιαστούν με το συγκεκριμένο εμβόλιο θα κληθούν να εμβολιαστούν ξανά για τη συγκεκριμένη μετάλλαξη όταν πληθύνουν τα κρούσματα του μεταλλαγμένου στελέχους;

Το ερώτημα έθεσε το libre, στη χτεσινή ενημέρωση του υπουργείου Υγείας στην Ομότιμη Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου, η οποία απάντησε ότι: 

«Είναι άλλο η Νότιος Αφρική, στην οποία κυριαρχεί το στέλεχος αυτό του κοροναϊού και ευτυχώς στη χώρα μας έχουμε μονοψήφιο αριθμό κρουσμάτων.

Σχετικά με το πρόγραμμα του εμβολιασμού με το εμβόλιο της AstraZeneca, έχουμε υιοθετήσει την ηλικιακή από 18 έως 64 ετών και με αυτό το σχήμα θα προχωρήσουμε, ευελπιστώντας μάλιστα, τα θετικά αποτελέσματα για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου και σε μεγαλύτερες ηλικίες, όπου και εκεί θα μπορέσει να εφαρμοστεί».

Κρίσιμα ερωτήματα… χωρίς απαντήσεις

• Πόσο μας καθησυχάζει ότι προς το παρόν «στη χώρα μας έχουμε μονοψήφιο αριθμό κρουσμάτων»;
• Η εμπειρία μας τον τελευταίο χρόνο έδειξε ότι σε ελάχιστο χρόνο μπορεί ένας ιός να κατακλύσει τον πλανήτη… Εμείς θα λέμε «ευτυχώς» και «Είναι άλλο η Νότιος Αφρική»;
• Πώς θα διαχειριστεί η Πολιτεία τους πολίτες που όταν τελειώσουν με τον εμβολιασμό με το συγκεκριμένο εμβόλιο και περάσει το απαραίτητο διάστημα για να αποκτηθεί η ανοσία θα βγάλουν τις μάσκες ή θα χαλαρώσουν την τήρηση των μέτρων;
• Θα τους πει ότι παραμένουν ακόμα απροστάτευτοι και μάλιστα από μία πολύ πιο επικίνδυνη μετάλλαξη του ιού;

Μέχρι τότε είναι σίγουρο ότι η μετάλλαξη θα έχει κάνει πολύ πιο αισθητή την παρουσία της και στην Ελλάδα και εάν δε δείξουμε ευελιξία στην προσαρμοστικότητα της εμβολιαστικής πολιτικής μας στα νέα δεδομένα, θα μείνουμε πίσω στην αποτελεσματικότητα της κάλυψης του πληθυσμού στη χώρα.

Σίγουρα, είναι δύσκολο να σπάει μία χώρα τη συμφωνία για την αγορά των εμβολίων, αλλά μήπως θα πρέπει να εξεταστεί κάποια εναλλακτική συμφωνία ή και η επικαιροποίηση του εμβολίου και από την εταιρεία;

Τι πρέπει να γνωρίζουμε για το εμβόλιο της Οξφόρδης/AstraZeneca

Στις 29 Ιανουαρίου, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ενέκρινε τη χορήγηση του εμβολίου της Οξφόρδης/AstraZeneca σε άτομα ηλικίας άνω των 18 ετών.

Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, όπως και οι ανάλογες Επιτροπές άλλων Κρατών, ανασκόπησαν λεπτομερώς όλα τα δεδομένα σχετικά με την ασφάλεια, τη ανοσογονικότητα και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου της AstraZeneca.
Η δική μας Εθνική Επιτροπή ανασκόπησε επίσης τα δεδομένα, ενόψει και του σύντομου χρονικού διαστήματος στο οποίο θα διατίθεται το εμβόλιο.

Σύμφωνα με τα δεδομένα που υπάρχουν μέχρι σήμερα:

Το εμβόλιο είναι ασφαλές, ανοσογόνο, δηλαδή παράγει αντισώματα και είναι και αποτελεσματικό. Το σημαντικό όμως είναι ότι προστατεύει το σύνολο των εμβολιαζομένων έναντι σοβαρής νόσου, μειώνει τις εισαγωγές στο Νοσοκομείο και προστατεύει σε σημαντικό βαθμό τους εμβολιαζόμενους από ήπια νόσο.

Η προστασία στα ηλικιωμένα άτομα

Αναφορικά με την προστασία από τη σοβαρή αλλά και την ήπια νόσο στα ηλικιωμένα άτομα, υπάρχει ένα πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι ότι οι δημοσιευμένες μελέτες μέχρι σήμερα, περιλαμβάνουν ένα μικρό αριθμό που συμμετείχαν στις μελέτες, με αποτέλεσμα το δείγμα αυτό να μην θεωρείται αξιόπιστο για την εξαγωγή συμπερασμάτων σε σχέση με την αποτελεσματικότητα.

Τα στοιχεία που υπάρχουν για την ανοσογονικότητα του εμβολίου, δηλαδή την παραγωγή αντισωμάτων για όλες τις ηλικίες, μας κάνει να πιστεύουμε ότι και για αυτές τις ηλικίες, τις μεγάλες, θα είναι αποτελεσματικό. Αναμένονται αποτελέσματα με μεγάλο αριθμό συμμετεχόντων σύντομα, τα οποία θα τροποποιήσουν πιθανώς και τη θέση που έχει σήμερα η Επιτροπή.

Ποια η σύσταση της Εθνικής Επιτροπή Εμβολιασμού

Ο εμβολιασμός με το εμβόλιο της AstraZeneca αφορά άτομα ηλικίας 18 μέχρι και 64 ετών. Το μεσοδιάστημα μεταξύ πρώτης και δεύτερης δόσης είναι 12 εβδομάδες.

Γιατί τώρα αυτό το διάστημα; Διότι οι μελέτες έχουν δείξει ότι όσο μεγαλύτερο είναι το μεσοδιάστημα μεταξύ πρώτης και δεύτερης δόσης, τόσο υψηλότερο είναι το ποσοστό, το επίπεδο των αντισωμάτων που επιτυγχάνονται με τον εμβολιασμό. Έτσι, είναι καλύτερες οι 12 εβδομάδες από τις 8 εβδομάδες που είχε σε μία φάση συμπεριλάβει η μελέτη.

Σύντομα, αναμένονται  νεότερα δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα αυτού του εμβολίου στις μεγαλύτερες ηλικίες, ούτως ώστε εάν αποδειχθεί η αποτελεσματικότητά του όπως και στις μικρότερες ηλικίες, να επεκταθεί το πρόγραμμα του εμβολιασμού και στους ηλικιωμένους.

Πώς θα εμβολιαστεί η ομάδα 60-64;

Από αύριο, Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου, ανοίγει η πλατφόρμα των ραντεβού για την ηλικιακή ομάδα 60- 64, και οι πρώτοι εμβολιασμοί με το εμβόλιο της Astra Zeneca θα διενεργηθούν στις 15 Φεβρουαρίου.

Ήδη, παραλάβαμε την Κυριακή τις πρώτες 45.000 δόσεις εμβολίου από την εταιρεία Astra Zeneca και αναμένουμε περισσότερες παραλαβές τις επόμενες μέρες.

Επιχειρησιακά θα αναπτυχθούν δυο παράλληλα συστήματα, όπως εξήγησε ο κ. Θεμιστοκλέους στη χτεσινή ενημέρωση:

1.      Το ένα σύστημα είναι αυτό που διενεργούμε εμβολιασμούς αυτή τη στιγμή, στις ηλικίες από 80 και άνω και ανοίγουμε την ηλικιακή ομάδα 75- 79 τις επόμενες μέρες και

2.      το δεύτερο σύστημα θα είναι τα εμβολιαστικά κέντρα τα οποία θα διενεργούν εμβολιασμούς αποκλειστικά και μόνο με το εμβόλιο της AstraZeneca.

Τα δυο παράλληλα αυτά συστήματα δε θα διασταυρώνονται. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος πολίτης που ανήκει στην κατηγορία 60-64 θα μπορεί να κλείνει ραντεβού μόνο στα εμβολιαστικά κέντρα τα οποία διενεργούν εμβολιασμούς με AstraZeneca και όχι τα εμβολιαστικά κέντρα των υπόλοιπων κατηγοριών.

Αναλόγως, και οι πολίτες των άλλων κατηγοριών δε θα μπορούν να κλείνουν ραντεβού στα εμβολιαστικά κέντρα που διενεργούν εμβολιασμούς με το εμβόλιο της AstraZeneca.