“Κυρώσεις Γιοκ”

“Αίσχιον δε έχοντας αφαιρεθήναι ή κτωμένους ατυχήσαι”. (Είναι πολύ μεγαλύτερη ντροπή να χάσει κανείς κάτι από αυτά που έχει, από το να αποτύχει να τα αποκτήσει) Θουκυδίδης, 460-394 πΧ.

Εδώ και 10 περίπου μήνες εκτός από την πανδημία και τη διάλυση της οικονομίας, ζούμε ακόμη ένα μεγάλο δράμα, αυτό των εθνικών θεμάτων. Δεν είμαι ο καθ’ ύλην αρμόδιος να τοποθετηθώ στα δύο πρώτα, όμως για το τελευταίο δυστυχώς για τη χώρα επιβεβαιώνομαι ακόμη μια φορά, αφού λίγες εβδομάδες πριν είπα ότι οι αναμενόμενες κυρώσεις θα είναι λίγο πιο σκληρές από ζελέ.

Του Χρήστου Χριστοδούλου*

Μόλις χθες (Παρασκευή 11/12) λοιπόν ολοκληρώθηκε η σύνοδος κορυφής της ΕΕ, με τα γνωστά σε όλους μας αποτελέσματα. Επενδύσαμε γενικά στην ΕΕ τόσα πολλά, σαν να μη γνωρίζαμε το πώς αυτή λειτουργεί, ενώ έχουμε ενταχθεί στους κόλπους της εδώ και 40 χρόνια.

Να θυμίσω τις πρόσφατες δηλώσεις τύπου “οι κυρώσεις θα δαγκώνουν” κλπ, οι οποίες έμειναν πλέον μόνο ως εργαλεία σάτιρας και κωμωδίας. Επίσης, επενδύσαμε με τον ίδιο τρόπο σε ΝΑΤΟ και άλλες συμμαχίες.

Ταυτόχρονα, ενώ κρύβαμε το πραγματικό πρόβλημα κάτω από το χαλί, υπογράφαμε συμφωνίες παραχώρησης δικαιωμάτων (ΑΟΖ με Αίγυπτο και Ιταλία), μετακινούσαμε τις κόκκινες γραμμές ανάλογα με την πορεία του πλοίου ερευνών και τον στρατηγό άνεμο, σπαταλώντας χρόνο, αλλά το κυριότερο, αφήνοντας τον αντίπαλο να δημιουργεί τετελεσμένα.

Καταλήξαμε δε σ΄ αυτό που ήθελε και επεδίωκε στην πρώτη φάση του έργου, δηλαδή να κλειστούμε στην “μικρή” μας περιοχή, αυτή των 6 ΝΜ. Με άλλα λόγια, το δικαίωμα επέκτασης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στην Αν. Μεσόγειο βάση του διεθνούς δικαίου από τα 200 ΝΜ, πήγε περίπου στα 50 ΝΜ αρχικά λόγω 28ου Μεσημβρινού, μετά όσο πλησίαζε το πλοίο πήγαμε στα 40ΝΜ, στα 12 και φτάσαμε στα 6 ΝΜ, δηλαδή έξω από το Φαληράκι της Ρόδου.

Πρόσφατα αναφέρθηκε στη ΒτΕ η ρήση “βλακεία είναι να κάνεις το ίδιο πράγμα και να περιμένεις άλλο αποτέλεσμα”, προσυπογράφω αφού ταιριάζει γάντι στην εφαρμοζόμενη σήμερα εξωτερική πολιτική, ιδιαίτερα δε από αρχές του τρέχοντος έτους.

• Εδώ λοιπόν τίθεται το ερώτημα, ή δεν ξέρουμε το πώς να διαχειριστούμε την κρίση βασιζόμενοι και αξιοποιώντας τις εμπειρίες σε ότι έχει προηγηθεί τουλάχιστον στα τελευταία 40-50 χρόνια ή επιβεβαιώνεται η ρήση του Θουκυδίδη παραπάνω.

Το χειρότερο όμως από την πλευρά μας είναι ότι, ή γίνεται προσπάθεια κουκουλώματος ή κατ΄ ελάχιστο εξωραϊσμού των προκλήσεων των πολιτικών της γείτονος σε βάρος της χώρας. Περιμένουμε στωικά, ώστε κάποιοι άλλοι να βγάλουν το φίδι από την τρύπα, ενώ εμείς αρμενίζουμε σε θάλασσες και βουνά. Γεγονός όμως είναι ότι εμείς ΔΕΝ εφαρμόζουμε το επικυρωμένο από 166 τουλάχιστον χώρες Διεθνές Δίκαιο του Montego Bay 1982, που αφορά άμεσα την επικράτεια μας.

Εμείς εγκαταλείψαμε την ευκαιρία να κάνουμε σημαία μας τον χάρτη της Σεβίλλης με τις ΑΟΖ των χωρών μελών της ΕΕ.

Από την άλλη όμως, κατηγορούμε ή και εγκαλούμε αυτούς που παρ΄ όλο που ΔΕΝ το υπέγραψαν, να μας υποστηρίξουν. Επιπλέον δε, τους ζητάμε να παρακάμψουν τα δικά τους μεγάλα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα στην περιοχή, αντί να τους οδηγήσουμε σε ταύτιση των δικών τους με τα δικά μας. Με απλά λόγια, αν δεν έχεις νύχια να ξυστείς μη περιμένεις να το κάνουν άλλοι, και αν το κάνουν να είσαι σίγουρος ότι θα σε ματώσουν.

Είναι πλέον καιρός να καταλάβουμε ότι η καραμέλα “τα σύνορά μας είναι και τα σύνορα της Ευρώπης” όπως και άλλα παρεμφερή, έχει πλέον λιώσει. Η κάθε χώρα εντός της κάθε ένωσης, ή συμμαχίας ή διμερών-τριμερών κλπ συμφωνιών, μάχεται για τα δικά της συμφέροντα. Εμείς το μόνο που έχουμε πετύχει μέχρι σήμερα και σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, είναι να επιτρέπουμε στον γείτονα να δημιουργεί De Facto καταστάσεις στην περιοχή.

• Μάλιστα είχα τονίσει πρόσφατα ότι, με τη στάση μας να παρακαλάμε “συμμάχους” που ιστορικά δεν ήταν ποτέ μαζί μας και να βασιζόμαστε στα καλά λόγια υπηρεσιακών παραγόντων που σε 2-3 μήνες θα ψάχνουν για δουλεία σε κάποιο πανεπιστήμιο, δεν οδηγεί πουθενά, παρά μόνο στην εσωστρέφεια και στην ανυποληψία.

Είδαμε μάλιστα πολύ πρόσφατα, χώρες όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία, να βάζουν βέτο για πολύ μικρότερης σημασίας θέματα στην ΕΕ απ΄ ότι τα δικά μας. Επίσης, από μόνοι μας δεν πράξαμε τουλάχιστον το αυτονόητο, δηλαδή ότι έκαναν η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ, δηλαδή εμπάργκο σε τουρκικά προϊόντα.

Μας δόθηκε άλλωστε η ευκαιρία λόγω της επιδημίας και της λαθρομετανάστευσης να κάνουμε εξονυχιστικό έλεγχο στα φορτηγά της που κατά 100δες κάθε μέρα τρέχουν στην Εγνατία οδό, όμως εμείς περιμέναμε το ¨δάγκωμα¨ της ΕΕ. Τα όποια μέτρα υποτίθεται ότι θα ληφθούν, όπως είπαν στις 25 Μαρτίου 2021, πολύ φοβάμαι, αντί την ημέρα εκείνη να γιορτάζουμε τα 200 χρόνια της Ελληνικής Δημοκρατίας, να έχουμε κάποιο γεωτρύπανο έξω από την πόρτα μας.

Όσο για τις κυρώσεις από πλευρά ΗΠΑ και που αφορούν τους S-400, το έχω πει πολλές φορές, είναι κυρώσεις που η ίδια η Άγκυρα τις θέλει και τις επιδιώκει για πολλούς και δικούς της λόγους. Για τα F-35 πχ αναφέρθηκα από το 2017 ότι δεν θα τα πάρει, όμως ας μη μείνουμε μόνο σ΄ αυτό, υπάρχουν πολλοί ακόμη παράγοντες και λόγοι που οδηγούν την Τουρκία, ας το πούμε έτσι, στην επιθυμία να τις θέλει. Όχι απλά να τις θέλει, αλλά να τις επιδιώκει.

Μπορεί ο Τ/πρόεδρος να μην έχει πτυχία τύπου ΒΑ, MsC ή PhD και να μη γνωρίζει καλά την αγγλική γλώσσα, όμως γνωρίζει πολύ καλά με ποιους έχει να κάνει στην παγκόσμια πολιτική σκηνή.

Η υποτίμηση του αντιπάλου με χλεύη και περιττά σχόλια σε τοπικό και ξένο τύπο, μας ξεγελούν και μας οδηγούν σε καταστάσεις, που δυστυχώς δεν θα διαφέρουν και πολύ από αυτές του 1922. Η κλεψύδρα αδειάζει πολύ γρήγορα, και το μόνο που μπορεί να προλάβει τις εξελίξεις είναι η εγρήγορση και όχι η ανεμελιά.

ΥΓ. Για άρση κάθε παρεξήγησης στηρίζω με κάθε τρόπο ΕΕ, ΝΑΤΟ, συμμαχίες κλπ, μόνο που αυτές πρέπει να τις αξιοποιούμε προς όφελος των εθνικών μας συμφερόντων και όχι για δημόσιες σχέσεις.

*Πτέραρχος, Επίτιμος Α/ΓΕΕΘΑ