Ανάλυση: Τα πολιτικά μηνύματα πίσω από την ομιλία Τσίπρα – Το δίλημμα των εκλογών, η λέξη που επανέλαβε 5 φορές για την κυβέρνηση

Το δικό του «ανένδοτο» για την ανατροπή της Δεξιάς, όπως θα λέγαμε ιδίως σε άλλες, παλιότερες δεκαετίες, ξεκινά ο Αλέξης Τσίπρας, και με τα δικά του λόγια, από τη χθεσινοβραδινή ομιλία του στη Θεσσαλονίκη, «ξεκινάμε  έναν συλλογικό αγώνα για να βάλουμε ένα τέλος σε αυτή την κατηφόρα. Και να φέρουμε την Ελλάδα εκεί που αξίζει στις γενιές του τώρα και κυρίως στις γενιές του αύριο».

Επιχειρώντας να διαβάσουμε την ομιλία Τσίπρα μέσα από τις γραμμές, καταγράφουμε εν πρώτοις την… απροθυμία του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία να αναφερθεί ονομαστικά στον πολιτικό του αντίπαλο («ας τον αφήσουμε αυτόν», είπε σε μια αποστροφή της ομιλίας του για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, κάνοντας μια χαρακτηριστική κίνηση).

Ρήγμα στους ψηφοφόρους της ΝΔ

Έκανε εν τούτοις δύο κατά βάση εξαιρέσεις και αναφέρθηκε ονομαστικά στον πρωθυπουργό:

Η πρώτη αφορούσε το Μακεδονικό και τη μετατόπιση, όπως σημείωσε, του νυν πρωθυπουργού και προέδρου της ΝΔ. Ο Α. Τσίπρας, είναι προφανές, δεν προσδοκά άμεσα πολιτικά οφέλη με το να αποκαλύπτει, να υπογραμμίζει την κατ’ αυτόν αναξιοπιστία του Κ. Μητσοτάκη έναντι εκείνων που τον πίστεψαν και τον ψήφισαν, ιδίως λόγω της σκληρής στάσης που κράτησε απέναντι στη Συμφωνία των Πρεσπών.

Προσδοκά όμως έμμεσα πολιτικά οφέλη: απευθυνόμενος στους νεοδημοκράτες ψηφοφόρους, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να πυροδοτήσει σενάρια και καταστάσεις που εν τέλει θα ευνοήσουν τον ίδιον. Είτε με την εκδήλωση στάσης φιλοσαμαρικών βουλευτών και στελεχών με άγνωστες συνέπειες για τη βιωσιμότητα της κυβέρνησης Μητσοτάκη (ποιος είπε ότι η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται;). Είτε οδηγώντας ψηφοφόρους της ΝΔ σε άλλους, δεξιότερους πολιτικούς σχηματισμούς (Βελόπουλος) είτε στην απογοήτευση και στην αποχή εν τέλει από τις επόμενες εθνικές κάλπες.

Παρενθετικώς πάντως, και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας δεν έκρυψε τη δική του ανησυχία, με αφορμή την εκδήλωση του συνωμοσιολογικού ρεύματος για την επιδημία, για την αντιπολιτική στάση των ψηφοφόρων, στάση που κανένα κόμμα δεν αφήνει ανεπηρέαστο.

Πρόσκληση στους νέους

Αν όμως ο Α. Τσίπρας δεν προσδοκά άμεσα πολιτικά οφέλη από τη «γαλάζια» Βόρεια Ελλάδα, «καίγεται» αντιθέτως να αποκαταστήσει τη σχέση του με τους νέους και τις νέες: και εδώ ήταν η δεύτερη εξαίρεση που έκανε και αναφέρθηκε ονομαστικά στον Κ. Μητσοτάκη.  

«Δεν έχει υπάρξει ποτέ στην ιστορία άλλος πρωθυπουργός, στην ιστορία της χώρας μας,  που να έχει φερθεί με τέτοια απαξίωση στο πιο πολύτιμο αγαθό του τόπου μας», τους νέους δηλαδή, είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, κατηγορώντας επιπλέον τον αντίπαλό του ότι ως άλλος παιδονόμος οδηγεί στην εκτέλεση της στρατιωτικής θητείας, τα αγόρια που τελειώνουν το Λύκειο.

Όμως ο Α. Τσίπρας πήγε κι ένα βήμα παραπέρα: ζήτησε να μείνει πίσω ακόμη και η δική του γενιά, αφού, όπως τόνισε, «τα κλειδιά της χώρας βρίσκονται στα χέρια των Ελλήνων και των Ελληνίδων που γεννήθηκαν τη δεκαετία του ’90 και του 2000».

Οικονομικά σκάνδαλα;

Από εκεί και πέρα, η ομιλία Τσίπρα έβριθε επιθέσεων κατά της κυβέρνησης, ακόμη και για οικονομικά σκάνδαλα. Ενδεικτικά:

«Εταιρείες φίλων και ημέτερων ξεπηδούν σε ένα βράδυ για να πάρουν με απευθείας αναθέσεις δημόσια έργα», ενώ στην αναφορά του υπέρ ενός ισχυρού δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος είπε πως αυτό «δεν θα γίνεται αντικείμενο κερδοσκοπίας για να πλουτίσουν πέντε ασφαλιστικές εταιρείες και κάποιοι φίλοι τους, ενδεχομένως, στην κυβέρνηση».

Κατηγόρησε, ακόμη, την κυβέρνηση γιατί «αντί για κρεβάτια ΜΕΘ, ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, αντί για συνεκτικό σχέδιο στο άνοιγμα του τουρισμού και της εστίασης, ο κ. Μητσοτάκης επέλεξε να μοιράζει κρατικό χρήμα σε ΜΜΕ για να τον υμνούν», και την ίδια ώρα επιτρέπει τη δίωξη δικαστών «γιατί τόλμησαν να εξετάσουν τα σκάνδαλα στελεχών του κυβερνώντος κόμματος».

Πολύ χαρακτηριστικά εξάλλου, ο τέως πρωθυπουργός χρησιμοποίησε πέντε φορές τη λέξη «απάτη» ή «εξαπάτηση», με κορυφαία, ίσως, διαπίστωση ότι «δεκατέσσερις μήνες μετά την εκλογή της, αυτή η κυβέρνηση εξελίσσεται σε μια μεγάλη πολιτική απάτη».

Οι εξαγγελίες

Βεβαίως αν η κριτική για τη σημερινή διακυβέρνηση είναι ο ένας πυλώνας για μια αξιωματική αντιπολίτευση, ο άλλος είναι το πρόγραμμά της, κι εδώ ο Α. Τσίπρας κατέθεσε έντεκα μέτρα άμεσης ανάγκης, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζει η πρόσληψη 15.000 υγειονομικών και ισάριθμων εκπαιδευτικών, όπως και το αίτημα για εισόδημα έκτακτης ανάγκης σε όσους έχουν πληγεί οικονομικά από την πανδημία, για όσο διαρκεί η κρίση: 400€ για το πρώτο ενήλικο μέλος του νοικοκυριού, 200€ για κάθε πρόσθετο ενήλικο μέλος και 100€ για κάθε παιδί.

Εκεί που «πονάει» ο ΣΥΡΙΖΑ

Ταυτοχρόνως ο Α. Τσίπρας έκλεισε το μάτι σε κοινωνικές ομάδες, στις οποίες το κόμμα του μειονεκτεί έναντι της ΝΔ: μικρομεσαίους ιδίως, επιχειρηματίες (με τη μη επιστρεπτέα ενίσχυση, μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, επιδότηση ενοικίου στις πληττόμενες επιχειρήσεις, μείωση της προκαταβολής φόρου στο 50%), αγρότες (επιστροφή ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο), μεσαία τάξη που αμείβεται με μπλοκάκι (κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος).

Για το τελευταίο, μάλιστα, το τέλος επιτηδεύματος δηλαδή, ο Αλέξης Τσίπρας βρήκε την ευκαιρία να κάνει την αυτοκριτική του σε ένα θέμα που πλήγωσε βαθιά την κυβέρνησή του λέγοντας, πως «είναι ένας φόρος που εν πάση περιπτώσει δεν έχει καμία λογική εξήγηση, παρά μονάχα την εξήγηση ότι στην Ελλάδα είμαστε ανίκανοι ως δημόσιο, ως κράτος, ως κοινωνία, να ελέγξουμε τη φοροδιαφυγή».

Ενώ, τέλος, μεταξύ των μέτρων είναι και η δική του πρόταση για την εισφορά αλληλεγγύης σε αντιδιαστολή με την κουτσουρεμένη εκδοχή της κυβέρνησης.

Υπάρχουν λεφτά;

Πόθεν θα βρεθούν οι πόροι για τις πολιτικές και τα επιδόματα αυτά, τις χιλιάδες προσλήψεις, είναι ένα ερώτημα που λογικά θα περιμένει να του γίνει στη σημερινή συνέντευξη Τύπου και εδώ ο αρχηγός της μείζονος αντιπολίτευσης παραπέμπει προκαταβολικά στη νοικοκυρεμένη κατάσταση που άφησε η δική του κυβέρνηση αλλά και στην έκτακτη ενίσχυση εκ Βρυξελλών: όπως ανέφερε, «σήμερα η κυβέρνηση έχει τα ταμεία γεμάτα από τα 37 δισ. που εμείς  αφήσαμε, ένα χρέος ρυθμισμένο από τη συμφωνία που εμείς πετύχαμε το  2018, ανοιχτή πρόσβαση στις αγορές και πολύ φθηνό δανεισμό, κανέναν δημοσιονομικό περιορισμό, αφού είναι πλέον σε αναστολή το Σύμφωνο Σταθερότητας και περίπου 70 δισ. σε ευρωπαϊκούς πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης». Συνεπώς, λεφτά υπάρχουν, όχι για ξόδεμα σε κολλητούς, αλλά για στήριξη των πιο ευάλωτων και της μεσαίας τάξης, θα μπορούσε να πει.

Το δίλημμα

Ενώ διατύπωσε και την πρότασή του για Κοινωνική Συμφωνία με τους πολίτες, βασισμένη σε έξι άξονες: Νέο παραγωγικό μοντέλο. Επαναρρύθμιση της εργασίας. Ισχυρό και αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος. Συνεκτική πολιτική για τη νέα γενιά. Αποφασιστική στρατηγική για το περιβάλλον. Βαθιές θεσμικές τομές για την ενίσχυση της Δημοκρατίας, θεσμικές τομές και μεταρρυθμίσεις.

Στον αντίποδα, εξαιτίας των κυβερνητικών πολιτικών, υποστήριξε, οι πολίτες ζουν κρίση υγειονομική, οικονομική, κρίση δημοκρατίας, ηθική και βαθύτατα κοινωνική κρίση, όπως και εθνική κρίση χωρίς πυξίδα και κόκκινες γραμμές.

Συμπεραίνοντας, «όλα αυτά, έχουν συνθέσει ένα εκρηκτικό μείγμα. Οι Έλληνες δεν νιώθουν πια ασφαλείς. Δεν νιώθουν πια ασφαλείς για τη ζωή, το μέλλον τους, το μέλλον των παιδιών τους. Και αυτή η ανασφάλεια εντείνεται καθημερινά με τις επιλογές της κυβέρνησης».

Με δυο λόγια, Κοινωνικό Συμβόλαιο (του ΣΥΡΙΖΑ) Vs Ανασφάλεια (του Κ. Μητσοτάκη): αυτό θα είναι και το, κατά Τσίπρα, δίλημμα των επόμενων εκλογών.

Νίκος Παπαδημητρίου