Το Βερολίνο πιέζει: Ολοταχώς για επικοινωνία Μητσοτάκη-Ερντογάν και τριμερή- “Κρυφός” στόχος να μην ληφθεί απόφαση για κυρώσεις στη Σύνοδο Κορυφής

Με πυρετώδεις διαβουλεύσεις στο παρασκήνιο η Άγκελα Μέρκελ ασκεί έντονη πίεση προς την Άγκυρα και την Αθήνα ώστε να εκκινήσει άμεσα η διαδικασία των διερευνητικών επαφών μεταξύ των δύο χωρών, μετά τις κινήσεις σχετικής αποκλιμάκωσης στις οποίες προχώρησε ο Ταγίπ Ερντογάν στο νοτιοανατολικό Αιγαίο, αν και χωρίς να έχει πράξει έως τώρα κάτι ανάλογο και στην Κυπριακή ΑΟΖ όπου το “Γιαβούζ” συνεχίζει τις προκλήσεις.

Αυτή την γερμανική κινητικότητα προδίδει και η χθεσινή τηλεδιάσκεψη της καγκελαρίου της Γερμανίας με τον πρόεδρο της Τουρκίας, λίγες ώρες μετά την επικοινωνία της και με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Σύμφωνα με διαρροές της τουρκικής προεδρίας, ο κ. Ερντογάν δήλωσε στην κ. Μέρκελ αποφασισμένος να συνεχίσει να εφαρμόζει μια αποφασιστική πολιτική σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Βασίλη Νέδου στην “Καθημερινή” , τουρκικές διπλωματικές πηγές ( σχετικές αναφορές δημοσίευσε το πρακτορείο Anadolu) ανέφεραν ότι ο κ. Ερντογάν επισήμανε πως οι διαφορές στην περιοχή είναι δυνατόν να επιλυθούν μέσω διαπραγματεύσεων, όσο υπάρχει μία εποικοδομητική προσέγγιση και μια «δίκαια και συνεπής» στάση από τα ευρωπαϊκά κράτη. Τουρκικές πηγές ανέφεραν, επίσης, ότι ο κ. Ερντογάν ζήτησε από την κ. Μέρκελ διαβεβαιώσεις ότι αυτή τη φορά δεν θα εγερθούν προσκόμματα στις διαπραγματεύσεις τις οποίες, όπως αναφέρεται, η καγκελάριος της Γερμανίας έδωσε. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κ. Μέρκελ επέστησε την προσοχή του Τούρκου προέδρου να αποφύγει ενέργειες που η Αθήνα θα εκλάβει ότι προκαλούν εκ νέου εντάσεις.

Το Βερολίνο που έχει επιστρατεύσει και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ επιδιώκει να προχωρήσουν δύο συγκεκριμένα βήματα: πρώτο, να υπάρξει το συντομότερο δυνατό τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ταγίπ Ερντογάν, δια του οποίου θα επισημοποιηθεί η πρόθεση των δύο πλευρών για διάλογο και, δεύτερον, να πραγματοποιηθεί στις 20-21 Σεπτεμβρίου τριμερής συνάντηση των Ελένης Σουρανή, Ιμπραχίμ Καλίν και Γιαν Χέκερ που να επιβεβαιώσει την έναρξη των διερευνητικών επαφών.

Εφόσον γίνουν αυτά τα βήματα – σε περιβάλλον αποκλιμάκωσης της έντασης-, η Γερμανίδα καγκελάριος ίσως επιδιώξει να οργανωθεί και μία τετ α τετ συνάντηση συμβολικού χαρακτήρα των κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν, ει δυνατόν πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24-25 Σεπτεμβρίου. Κάτι τέτοιο θα επιτρέψει στην Άγκελα Μέρκελ να προσέλθει στη Σύνοδο Κορυφής και να ζητήσει την αναβολή επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία (κάτι που δεν έχει κρύψει ότι επιθυμεί) υπό το επιχείρημα πως η απειλή των κυρώσεων απέδωσε και πως οι δύο πλευρές εισέρχονται σε πλαίσιο διαλόγου.

Υπάρχει, ωστόσο, και η παράμετρος της Λευκωσίας. Κι αυτό διότι ο Νίκος Αναστασιάδης (που συνομίλησε επί τούτου με τον΄Έλληνα πρωθυπουργό) απειλεί με βέτο στη Σύνοδο Κορυφής (ως προς τις κυρώσεις για την Λευκορωσία) εφόσον η διαδικασία αποκλιμάκωσης δεν περιλάβει και την Κυπριακή ΑΟΖ. Είναι προφανές πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν θα μπορούσε να συναινέσει σε διερευνητικές επαφές με την Τουρκία αφήνοντας ακάλυπτη την Κύπρο και να συνομιλεί με τον Ταγιπ Ερντογάν ενώ το “Γιαβούζ” πραγματοποιεί έρευνες εντός της κυπριακής ΑΟΖ.

Εκείνο, επίσης, που δεν έχει επαρκώς αποσαφηνιστεί έως τώρα είναι το περιεχόμενο των διερευνητικών επαφών. Η ελληνική κυβέρνηση δια στόματος του πρωθυπουργού έχει καταστήσει σαφές πως δέχεται διάλογο μόνο για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών (όπως είναι η πάγια ελληνική θέση), ενώ ο Τούρκος πρόεδρος επιμένει για διάλογο “χωρίς προϋποθέσεις” (εφ’ όλης της ύλης). Κοινός τόπος δεν μπορεί εύκολα να υπάρξει και εάν δεν βρεθεί τρόπος συγκρότησης της ατζέντας, ή ο διάλογος θα ναυαγήσει αμέσως, ή θα δρομολογήσει μια πορεία προς την Χάγη μέσω συνυποσχετικού.