Μόρια: Η κυβέρνηση περίμενε τη φωτιά αλλά δεν έκανε τίποτε; – “Καθημερινή”: Στο κάδρο των “ευθυνών” Μηταράκης – Κουμουτσάκος

Μισό αιώνα και κάτι από το ιστορικό ερώτημα, «ποιος, επιτέλους, κυβερνά αυτόν τον τόπο;», ένα νέο ερώτημα ανακύπτει, τη φορά αυτή με αφορμή όσα έγιναν στο, κατά τον Γιώργο Κουμουτσάκο, «κολαστήριο» της Μόριας: κυβερνάται αυτός ο τόπος;

Η απάντηση είναι ότι, προφανώς και κυβερνάται ο τόπος, με την παρούσα κυβέρνηση να αντιμετωπίζει την τετραπλή κρίση: πανδημία – προσφυγομεταναστευτικό – ελληνοτουρκικά – οικονομία.

Κι όμως, στην περίπτωση της Μόριας ο χρόνος πάγωσε, και μαζί του η κυβέρνηση, που έδειξε προφανή αδυναμία να προλάβει και μετά να αντιμετωπίσει. Η εικόνα μεταναστών/ προσφύγων σε ερασιτεχνικό βίντεο να αποχαιρετούν τη Μόρια (‘bye, bye Moria”), έρχεται να καταδείξει ότι η φωτιά – «έκρηξη» μόνο κεραυνός εν αιθρία δεν μπορεί να θεωρηθεί. Η «καύσιμη ύλη» -και πρώτα από όλα οι συνθήκες διαβίωσης (;) 13.000 ανθρώπων- είχε εδώ και καιρό συγκεντρωθεί.

«Καθημερινή»: Η κυβέρνηση ήξερε και το περίμενε!

Στο σημείο αυτό, έρχεται η «Καθημερινή» να προσθέσει μια κρίσιμη πληροφορία: στη στήλη των παραπολιτικών σχολίων (το «Θεωρείο» του Σταύρου Παπαντωνίου) σημειώνονται σήμερα τα εξής:

«Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης είχε ζητήσει το προηγούμενο διάστημα να εξεταστεί το ενδεχόμενο κλεισίματος της δομής, φοβούμενος ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Το γεγονός ότι οι εξελίξεις πρόλαβαν αυτές τις πρωτοβουλίες, μεγαλώνει τις ευθύνες των Μηταράκη – Κουμουτσάκου, καθώς το υπουργικό δίδυμο φαίνεται πως πιάστηκε εξαπίνης. Η κατάσταση, άλλωστε, δεν έφτασε εκεί όπου έφτασε ξαφνικά, καθώς κυοφορείτο εδώ και καιρό, χωρίς όμως να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα. Για παράδειγμα, σύμφωνα με πληροφορίες, τις προηγούμενες ημέρες υπήρχε αντίδραση από πρόσφυγες, οι οποίοι πετούσαν το φαγητό που τους έδιναν, ενδεικτικό της έκρυθμης κατάστασης που είχε αρχίσει να δημιουργείται».

Αποκαλυπτικό, λοιπόν, το δημοσίευμα της «Κ», πάντως παρά τη βασική ευθύνη των κ. Μηταράκη και Κουμουτσάκου, είναι προφανές ότι είναι ένα θέμα που χρήζει διυπουργικής συνεργασίας (π.χ. από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη), και, ως εκ τούτου, ακουμπά το σκληρό πυρήνα της κυβέρνησης.

Ένα δεύτερο θέμα η αποτυχία της Πυροσβεστικής να ελέγξει και να σβήσει τη φωτιά. Εδώ υπάρχουν αντικειμενικοί λόγοι, όπως οι ισχυροί άνεμοι, το γεγονός ότι ήταν πολλές οι εστίες, ενώ ακούσθηκαν και εξηγήσεις, όπως ότι έκαιγε και άλλη φωτιά στο νησί περί τα 70 χιλιόμετρα μακριά και ως εκ τούτου είχαν αποσπαστεί εκεί δυνάμεις, επίσης ότι κάποιοι πετροβόλησαν ένα πυροσβεστικό όχημα.

Προφανώς και ποτέ δεν μπορεί να υπάρξει το μοντέλο, «ένα πυροσβεστικό όχημα κάτω από το σπίτι σου», αλλά όταν πνέουν θυελλώδεις άνεμοι σε ένα καμπ 13.000 ανθρώπων πρέπει να έχεις πάρει στοιχειωδώς τα μέτρα σου.

Ένα τρίτο ζήτημα είναι αν υπήρξε εξωχώριος δάκτυλος στην πυρκαγιά. Στο άκουσμα της είδησης ότι η Μόρια καίγεται απόρροια εμπρησμού (λόγω των ταυτόχρονων εστιών), αντανακλαστικά το πρώτο που σκέπτεται κανείς είναι αν υπήρξε ανάμειξη ξένου παράγοντα. Το σκέφθηκε και το είπε φωναχτά και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος όταν σε όλες τις συνεντεύξεις του, από νωρίς το πρωί χθες μέχρι και το βράδυ, σημείωνε πως «εξετάζονται όλα τα ενδεχόμενα». Ο ίδιος ο Στέλιος Πέτσας υπογράμμιζε μάλιστα (το πρωί, στο ραδιόφωνο του Σκάι) την παρουσία στην πρωινή έκτακτη κυβερνητική σύσκεψη, του διοικητή της ΕΥΠ Παναγιώτη Κοντολέοντα.

Αντιθέτως, πιο επιφυλακτικός ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης -δύο ώρες μετά, στον ίδιο ραδιοφωνικό σταθμό- έλεγε,  «είναι πάρα πολύ πρώιμο να ειπωθεί ο,τιδήποτε σε σχέση με τα αίτια τα οποία προκάλεσαν την καταστροφή. Εμείς πάντοτε μιλάμε στη βάση τεκμηρίωσης, ούτε θέλουμε να προτρέχουμε στα πράγματα ούτε να αποδίδουμε ευθύνες, χωρίς να υπάρχει η αναγκαία τεκμηρίωση. Θα υπάρξει πολύ ενδελεχής έρευνα για το ζήτημα αυτό και θα υπάρξουν επίσημες ανακοινώσεις».

Τα ζητήματα είναι λεπτά και άπτονται των διεθνών σχέσεων της χώρας… Αν εξάλλου πράκτορες ξένης χώρας κόβουν βόλτες στην επικράτειά σου, τότε εκ νέου επανέρχεται το ερώτημα, «κυβερνάται ο τόπος;».

Τελευταίο ζήτημα που αποτελεί και το αποκορύφωμα της κυβερνητικής παραλυσίας ήταν η δεύτερη πυρκαγιά στο χώρο, χθες το απόγευμα, που κατέκαψε ό,τι είχε γλιτώσει… Είτε από ελλιπή κατάσβεση της πρώτης φωτιάς είτε από νέο εμπρησμό, είναι σαφές ότι Πυροσβεστική και Αστυνομία δεν έκαναν τη δουλειά τους όπως έπρεπε.

Εν τέλει, το κυβερνητικό restart είναι κάτι σαν τον καταυλισμό της Μόριας: τα, εκρηκτικά, προβλήματα έχουν διαπιστωθεί, περιμένουν την αντιμετώπισή τους –κι όσο αυτό αργεί, τόσο το χειρότερο…

Νίκος Παπαδημητρίου