Ισραήλ: Ανέβαλλε προσάρτηση κατεχόμενων εδαφών στη Δυτική Όχθη
Στέλεχος της κυβέρνησης του Μπέντζαμιν Νετανιάχου επιβεβαίωσε ότι το σχέδιο του ισραηλινού ηγέτη να προσαρτήσει τμήματα της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης δεν θα ξεκινήσει την Τετάρτη, που ήταν η αρχική ημερομηνία – στόχος.
Η τελευταία αυτή εξέλιξη προκαλεί περαιτέρω αβεβαιότητα σχετικά με το αν το Ισραήλ θα πραγματοποιήσει τελικά την «εκρηκτική» για την περιοχή απόφαση προσάρτησης αμφισβητούμενων εδαφών, η οποία έχει προκαλέσει έντονες διεθνείς αντιδράσεις, ακόμη κι από ορισμένους από τους στενότερους συμμάχους του.
Μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Ισραηλινού Στρατού, ο στενός συνεργάτης του Νετανιάχου και υπουργός Οφίρ Ακούνις επιβεβαίωσε ότι η διαδικασία προσάρτησης δεν θα ξεκινήσει την Τετάρτη, καθώς Ισραηλινοί αξιωματούχοι εξακολουθούν να επεξεργάζονται τις τελικές λεπτομέρειες με τους Αμερικανούς ομολόγους τους. Πρόσθεσε πάντως ότι αναμένει πως η προσάρτηση θα πραγματοποιηθεί αργότερα μέσα στον Ιούλιο.
Ωστόσο, το σχέδιο αυτό έχει υποστεί σκληρή διεθνή κριτική. Όλα τα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι βασικές αραβικές χώρες δήλωσαν ότι η προσάρτηση του Ισραήλ θα παραβίαζε το διεθνές δίκαιο και θα υπονόμευε τις ήδη μειωμένες προοπτικές για τη δημιουργία ενός βιώσιμου ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους παράλληλα με το Ισραήλ. Ακόμη και στενοί σύμμαχοι, όπως η Βρετανία, το έχουν αντιταχθεί.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον προειδοποίησε το Ισραήλ την Τετάρτη για προσάρτηση στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, λέγοντας ότι θα παραβίαζε το διεθνές δίκαιο και θα έβλαπτε την προσπάθειά του να βελτιώσει τις σχέσεις με τον αραβικό κόσμο.
Οι Παλαιστίνιοι ηγέτες, τα Ηνωμένα Έθνη, οι ευρωπαϊκές δυνάμεις και οι αραβικές χώρες έχουν καταγγείλει την προσάρτηση και θεωρούν τους οικισμούς που έχει οικοδομήσει το Ισραήλ στην κατεχόμενη γη ως παράνομους.
Το Ισραήλ το αμφισβητεί, επικαλούμενο βιβλικές, ιστορικές και πολιτικές ρίζες στη Δυτική Όχθη.
Σήμερα, τη σκυτάλη της κριτικής απέναντι στο σχέδιο που αποτελεί ιδέα του Αμερικανού προέδρου, πήρε ο Βρετανός πρωθυπουργός. «Η προσάρτηση θα αποτελούσε παραβίαση του διεθνούς δικαίου», τονίζει ο Μπόρις Τζόνσον σε άρθρο γνώμης για λογαριασμό της Yedioth Ahronoth, της κορυφαίας σε πωλήσεις καθημερινής εφημερίδας του Ισραήλ, επαναλαμβάνοντας την άποψη που είχε εκφράσει στο Βρετανικό κοινοβούλιο, τον περασμένο μήνα.
«Η προσάρτηση θα έθετε σε κίνδυνο την πρόοδο που έχει σημειώσει το Ισραήλ στη βελτίωση των σχέσεων με τον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο», έγραψε ο Τζόνσον, ζητώντας μια λύση που να επιτρέπει τη δικαιοσύνη και την ασφάλεια τόσο των Ισραηλινών όσο και των Παλαιστινίων.
Η προσάρτηση τμημάτων της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης από το Ισραήλ θα αποτελούσε «παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και θα ήταν ακόμη και «αντίθετη» με τα συμφέροντα του ισραηλινού κράτους, σημειώνει ο Βρετανός πρωθυπουργός στο άρθρο γνώμης που δημοσιεύεται στο πρωτοσέλιδο της ισραηλινής εφημερίδας.
«Είμαι ένθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ», αλλά «ελπίζω βαθύτατα ότι η προσάρτηση δεν θα προχωρήσει», υπογραμμίζει ο Τζόνσον. «Ως παλιός φίλος, θαυμαστής και υποστηρικτής του Ισραήλ, φοβάμαι ότι οι προτάσεις αυτές (προσάρτησης) δεν θα οδηγήσουν στην εξασφάλιση των συνόρων του Ισραήλ και ως εκ τούτου θα αποβούν μακροπρόθεσμα αντίθετες στα συμφέροντα του Ισραήλ», προσθέτει ο Βρετανός πρωθυπουργός, ο οποίος θεωρείται φίλα προσκείμενος στον Ισραηλινό ομόλογό του Μπενιαμίν Νετανιάχου, τον οποίο είχε χαρακτηρίσει πέρυσι «φίλο».
«Η προσάρτηση θέτει σε κίνδυνο την επιτυχημένη διαδρομή που έχει κάνει το Ισραήλ για να προσεγγίσει τον αραβικό και τον μουσουλμανικό κόσμο (…) οι εχθροί του Ισραήλ θα επωφεληθούν από την κατάσταση και θα το χρησιμοποιήσουν εναντίον αυτών που ελπίζουν σε πρόοδο στη Μέση Ανατολή», προσθέτει ο Τζόνσον, χαρακτηρίζοντας μια προσάρτηση «παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
Διπλωμάτης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων είχε δημοσιεύσει στα μέσα Ιουνίου άρθρο στην ίδια εφημερίδα, στο οποίο καταδίκαζε τα σχέδια προσάρτησης και σημείωνε ότι αυτά θα «βάλουν σίγουρα τέλος στις ισραηλινές προσδοκίες για καλύτερες σχέσεις με τον αραβικό κόσμο και τα Εμιράτα».
«Θέλω μια δίκαιη λύση για τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους και το μόνο μέσο (για την επίτευξή της) είναι οι δύο πλευρές να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, η προσάρτηση μπορεί μόνον να μας απομακρύνει από αυτόν τον στόχο», καταλήγει ο Τζόνσον, ευθυγραμμιζόμενος έτσι με τη θέση πολλών Ευρωπαίων ηγετών πάνω στο ευαίσθητο αυτό θέμα.
Σύμφωνα με το σχέδιο ειρήνης που ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τον Ιανουάριο, το Ισραήλ δήλωσε ότι σκοπεύει να επεκτείνει την κυριαρχία του σε εβραϊκούς οικισμούς και στην κοιλάδα του Ιορδάνη στη Δυτική Όχθη, σε ποσοστό έως και 30% του εδάφους.
Οι Παλαιστίνιοι, που έχουν απορρίψει την πρόταση του Τραμπ, επιδιώκουν να ιδρύσουν ένα κράτος στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Το Ισραήλ κατέλαβε αυτές τις περιοχές σε έναν πόλεμο του 1967 και απέσυρε στρατιώτες και εποίκους από τη Γάζα το 2005.
Και σήμερα, αρκετές χιλιάδες Παλαιστίνιοι διαδήλωσαν ειρηνικά στην πόλη της Γάζας, σε μια «ημέρα οργής», προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για τα αμερικανοϊσραηλινά σχέδια προσάρτησης. Οι διαδηλωτές κυμάτιζαν παλαιστινιακές σημαίες και κρατούσαν πλακάτ, με τα οποία χαρακτήριζαν το σχέδιο «δήλωση πολέμου» για τον παλαιστινιακό λαό.
Ο Νετανιάχου πάντως υπερασπίζεται με όλες του τις δυνάμεις το σχέδιο, επικαλούμενος λόγους ασφάλειας και θρησκευτικούς και τονίζει με κάθε αφορμή ότι η φιλική κυβέρνηση Τραμπ έδωσε μια σπάνια ευκαιρία για τον επανασχεδιασμό των συνόρων του Ισραήλ.
Αλλά πέρα από τις διεθνείς αντιδράσεις, ο Νετανιάχου έχει να αντιμετωπίσει και εσωτερικές ενστάσεις. Εν μέσω των αυξημένων πιέσεων από τη διεθνή κοινότητα, αλλά και με πρόφαση την αντιμετώπιση της νέας κρίσης που έχει προκαλέσει η πανδημία του κορονοϊού, ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Μπένι Γκαντζ, ανακοίνωσε την περασμένη Δευτέρα ότι το σχέδιο για προσάρτηση εδαφών της Δυτικής Όχθης «θα πρέπει να περιμένει». Η δήλωση Γκαντζ, κυβερνητικού εταίρου του Μπενιαμίν Νετανιάχου, δείχνει ότι υπάρχει ρήγμα στους κόλπους της κυβέρνησης.
Αμερικανοί αξιωματούχοι σχολίασαν ότι δεν θέλουν να προχωρήσουν με το σχέδιο, εκτός εάν οι δύο ηγέτες συμφωνήσουν. Ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν επίσης ότι το Ισραήλ επιδιώκει αλλαγές στον προτεινόμενο χάρτη των ΗΠΑ και ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι απαιτούν μια ισραηλινή χειρονομία προς τους Παλαιστινίους, ως αποζημίωση για κάθε προσάρτηση που λαμβάνει χώρα.
Και εντός του Ισραήλ υπάρχουν πολίτες που αντιτίθενται στο σχέδιο προσάρτησης. Ένθερμοι υποστηρικτές είναι πάντως αρκετοί έποικοι της Δυτικής Όχθης, οι οποίοι φοβούνται ότι πρέπει να αναγνωρίσουν ένα de facto παλαιστινιακό κράτος και να βρεθούν σε απομονωμένους θύλακες. Η πλειοψηφία τους, εξάλλου, πιέζει τον Νετανιάχου να προχωρήσει στο σχέδιο, έχουν μάλιστα ξεκινήσει καμπάνια προώθησης του αιτήματός τους με τίτλο, «Δώσατε μια υπόσχεση – κρατήστε την».