Ρεπορτάζ/libre: Πόσο αποτελεσματική είναι η πρωτοβουλία των Σούπερ Μάρκετ για μείωση τιμών σε 120 κωδικούς;

Θα μπορέσει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την ακρίβεια το μέτρο της μείωσης τιμών σε 120 κωδικούς που ανακοίνωσε την Κυριακή η Ένωση Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας; “Δύσκολο, έως απίθανο” αναφέρουν οι εκπρόσωποι των οργανώσεων καταναλωτών. Ο λόγος είναι πολύ απλός. Στα σούπερ μάρκετ βρίσκονται διαθέσιμοι προς πώληση περίπου 25.000 κωδικοί προϊόντων όλων των ειδών. Αν αντιμετωπιστεί η ακρίβεια στο… 0,48% αυτών των κωδικών, μάλλον θα έχουμε κάνει μία τρύπα στο νερό και τίποτα περισσότερο.

Προφανώς, πρωτοβουλίες όπως οι παραπάνω από τους ιδιοκτήτες των Σούπερ Μάρκετ της χώρας είναι καλοδεχούμενες.”Στην αναβροχιά, καλό είναι και το χαλάζι” λέει άλλωστε ο θυμόσοφος λαός. Ωστόσο, αν δεν αφορούν μεγάλη γκάμα προϊόντων, ιδιαίτερα αυτών που προσδιορίζονται ως πρώτης ανάγκης, οι πρωτοβουλίες αυτές περιορίζονται σε επικοινωνιακό και σε καμία περίπτωση πρακτικό χαρακτήρα. Σταγόνα στον ωκεανό, κοντολογίς.

Τα λαχανικά έχουν τιμές…κρέατος

Μία απλή βόλτα στα Σούπερ Μάρκετ αλλά και στα κατά τόπους μανάβικα (βόλτα που έτσι και αλλιώς κάνουμε όλοι μας αναγκαστικά τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα) μπορεί να πείσει και τον πλέον δύσπιστο ότι η ακρίβεια είναι εδώ και παραμένει εξαιρετικά πεισματάρα. Οι πιπεριές έφτασαν να πωλούνται στο ράφι στην αστρονομική τιμή των 4,99 ευρώ το κιλό! Οι ντομάτες, επίσης, είναι αρκετά ακριβές και γενικά τα οπωροκηπευτικά έχουν πάρει και πάλι την ανιούσα (με αυξήσεις που φτάνουν ακόμα και το 30% χωρίς αυτό να δικαιολογείται από κάποιο σημαντικό γεγονός (όπως κάποια πλημμύρα). Η ξηρασία, που πράγματι παρατηρείται, δεν μπορεί να δώσει μία αρκούντως πειστική εξήγηση. Η απληστία από την άλλη πλευρά αποτελεί σαφώς πιο δομημένο επιχείρημα.

“Έχουμε μια σχετική μικρή έλλειψη τροφίμων σε ορισμένα πράγματα είτε από κάποια κακοκαιρία είτε τώρα με την ξηρασία φέτος, αλλά αυτό δεν δικαιολογεί αυτές τις μεγάλες τιμές. Και κυρίως δεν δικαιολογεί την απόσταση ανάμεσα στις τιμές που οι παραγωγοί πωλούν τα νωπά φρούτα και τα λαχανικά και αυτά που βρίσκουμε στο ράφι” είπε, μεταξύ άλλων, στην ΕΡΤ ο γενικός διευθυντής Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών, κ. Μόσχος Κορασίδης. Οι παραγωγοί πωλούν σε χαμηλές τιμές και τα καταστήματα σε πολύ υψηλές. Δεν απαιτεί δα και νόμπελ οικονομίας να διαπιστώσει κανείς που εντοπίζεται το πρόβλημα.

“Οι αυξήσεις είναι καθημερινές. Κάναμε σχετικές έρευνες στις τιμές των λαχανικών τις τελευταίες τρεις εβδομάδες. Κάθε εβδομάδα οι τιμές σημείωναν άλμα μεγαλύτερο από το προηγούμενο. Δεν έχει σταματημό αυτό το πράγμα, κανείς δεν βάζει ένα όριο. Κανείς επίσης δεν καθορίζει σε ποια τιμή πρέπει να πωλείται στο ράφι ένα προϊόν που αρχίζει με πολύ χαμηλότερη τιμή στο χωράφι. Ποιο είναι τέλος πάντων αυτό το ποσοστό που ορίζεται ως ανεκτό; Το 100%; Το 200%; Παραπάνω; Ζητάμε από τον Υπουργό Ανάπτυξης μία απάντηση σ’ αυτό το πολύ συγκεκριμένο ερώτημα και δεν την παίρνουμε εδώ και πολύ καιρό” λέει στο Libre ο επικεφαλής του ΙΝΚΑ Γιώργος Λεχουρίτης.

• Δεν λέγονται πρώτη φορά αυτά τα πράγματα, όπως γίνεται κατανοητό. Και μάλλον δεν θα είναι ούτε η τελευταία φορά που τονίζονται, από τη στιγμή που η προσέγγιση της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της ακρίβειας δεν αλλάζει.

“Πληροφορηθήκαμε και για την πρωτοβουλία των Σούπερ Μάρκετ για τη μείωση τιμών σε 120 κωδικούς. Λυπάμαι, αλλα δεν αντιμετωπίζεται έτσι το πρόβλημα. Προσφορές επί των τιμών τους, τα μαγαζιά κάνουν έτσι και αλλιώς. Και 30% και 40%, πολλές φορές και 50%.  Δεν πέφτουν όμως συνολικά οι τιμές, αντιθέτως ανεβαίνουν. Δεν νομίζουμε ότι τέτοιου είδους πρωτοβουλίες μπορούν να δώσουν τις απαντήσεις που χρειαζόμαστε για να ανακουφιστούν πραγματικά οι καταναλωτές” επισημαίνει ο κ. Λεχουρίτης.

Ναι στην ελεύθερη αγορά, όχι στην ασυδοσία

Ο πληθωρισμός, έστω και αν υποκύψουμε στη θεωρία που αναφέρει ότι έφτασε στη χώρα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, είναι εδώ για να μείνει. Ακόμα και στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα για την ελληνική οικονομία που εκπόνησε το Υπουργείο Οικονομικών προβλέπεται ότι τα επόμενα τρία χρόνια θα κυμαίνεται σε ποσοστά σαφώς ανώτερα του 2% και αυτό χωρίς να υπολογίζονται τυχόν δυσάρεστες εξελίξεις από το συνεχιζόμενο πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Τούτο σημαίνει ότι η μάχη εναντίον του φαινομένου πρέπει να ενταθεί τα αμέσως επόμενα χρόνια με μέτρα μόνιμου χαρακτήρα τα οποία με τη σειρά τους θα παράγουν μόνιμα αποτελέσματα.

• Αλλωστε, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα παραμένει ψηλά στην ευρωπαϊκή κλίμακα ακρίβειας, όντας στην τέταρτη θέση σε σχέση με τον ρυθμό ανόδου των τιμών μετά το Βέλγιο (4,5%), την Ολλανδία (3,3%), την Εσθονία (3,2%). Η χώρα μας και η Κροατία με 3% μοιράζονται την τέταρτη θέση.

Παρατηρώντας αυτόν τον πίνακα συμπεραίνει κανείς ότι πρόβλημα υψηλού πληθωρισμού αντιμετωπίζουν και προηγμένες οικονομίες όπως η βελγική. Αν όμως συγκρίνουμε τους μισθούς μεταξύ Βελγίου και Ελλάδας (σε όλα τα επίπεδα από το βασικό μέχρι το μέσο και σε όλους τους εργασιακούς κλάδους) θα διαπιστώσουμε ότι η σύγκριση βγάζει σαφώς χαμένους τους Ελληνες εργαζόμενους. Το ίδιο ισχύει φυσικά και για τη σχετική σύγκριση με την Ολλανδία.

“Στην Ελλάδα απλά δεν υπάρχει ελεύθερη αγορά, υπάρχει ελεύθερη…ασυδοσία” καταλήγει στο συλλογισμό του ο Γιώργος Λεχουρίτης. “Δεν είναι δυνατόν να πωλείται το βρεφικό γάλα στη Σουηδία στα 13 ευρώ και στην Ελλάδα να στοιχίζει 23, σχεδόν το διπλάσιο δηλαδή. Η αγορά-και των τροφίμων-είναι απολύτως καρτελοποιημένη. Γι’ αυτό και επι μέρους μέτρα όπως αυτά που ανακοίνωσαν τα Σούπερ Μάρκετ δεν πρόκειται να αποφέρουν εντυπωσιακά αποτελέσματα. Το κακό πρέπει να χτυπηθεί στη ρίζα του και η ρίζα είναι τα καρτέλ της αγοράς”.

Μεγάλη συζήτηση που στην Ελλάδα ακούγεται και γίνεται τουλάχιστον τα τελευταία 30 χρόνια με κάθε αφορμή. Οι διαπιστώσεις έχουν γίνει εδώ και καιρό και τα συμπεράσματα έχουν εξαχθεί, οι σχετικές μελέτες βρίσκονται έτσι και αλλιώς στη διάθεση των πάντων. Αυτό που απουσιάζει είναι πραγματική διάθεση σύγκρουσης με τα κακώς κείμενα της αγοράς που προφανώς, για όποιον την επιχειρήσει, θα έχει και πολιτικό κόστος. Αναζητούνται, έτσι, γενναίοι για να βγουν μπροστά και να δώσουν μία δύσκολη αλλά απαραίτητη μάχη.