Μαξίμου: Πώς μεταναστευτικό και ελληνοτουρκικά μπορεί να μετατραπούν σε πολιτικές “νάρκες”

Σε δηλώσεις του από τις Βρυξέλλες και αναφερόμενος στο μείζον θέμα του μεταναστευτικού που δίχασε τους “27” -και όχι μόνο λόγω του αποκαλούμενου “μοντέλου Μελόνι”-, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε πως το ζήτημα δεν είναι ψηλά στην κλίμακα ανησυχίας των ελλήνων (σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις) επειδή η κυβέρνηση το αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια “αυστηρά και δίκαια”. Είναι αλήθεια πως δεν προκαλεί καθ΄ημάς ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών, όπως συμβαίνει σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες (Ολλανδία, Γερμανία, Γαλλία, Δανία κ.ά), ωστόσο η συγκεκριμένη αναφορά του πρωθυπουργού παρέπεμπε σε πολιτικό “ξόρκι”.

Διότι είναι σαφές πως αυτό που σήμερα φαίνεται ελεγχόμενο το επόμενο διάστημα μπορεί να αποβεί ανεξέλεγκτο. Τα επίσημα στοιχεία της Frontex αναφέρουν πως το πρώτο εννιάμηνο του έτους έφτασαν στην Κρήτη 3.500 μετανάστες ενώ ολόκληρη την περυσινή χρονιά είχαν φτάσει μόνο 825. Την ίδια ώρα οι διακινητές έχουν αλλάξει θαλάσσιες διαδρομές και μετακινούν δυστυχισμένους ανθρώπους από τη νοτιοανατολική Μεσόγειο, κάτι που ανάγκασε την υφυπουργό Μετανάστευσης Σοφία Βούλτεψη να παραδεχτεί ότι παρά τα αυστηρά μέτρα του Λιμενικού “είναι ένα βήμα μπροστά” και ότι έχουν προ πολλού αντικαταστήσει τις πλαστικές λέμβους και τα σαπιοκάϊκα με σύγχρονα ταχύπλοα σκάφη, ακόμα και θαλαμηγούς. Ο υπουργός Νίκος Παναγιωτόπουλος, δε, στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής μίλησε για τον κίνδυνο να κινηθούν προς την Ευρώπη (και μέσω Ελλάδας) “εκατομμύρια πρόσφυγες” λόγω της σύρραξης στη Μέση Ανατολή αλλά και του πολιτικού χάους σε συνδυασμό με την πείνα και την κλιματική αλλαγή σε περιοχές της υποσαχάριας Αφρικής.

Το πρόβλημα διογκώνεται και είναι θέμα χρόνου να φτάσει και σε εμάς, όταν μάλιστα η Τουρκία φαίνεται πως δεν πράττει τα συμφωνηθέντα για τις επιστροφές παράτυπων μεταναστών που δεν δικαιούνται άσυλο βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας. Ιδιαίτερα όταν βορειοευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Ολλανδία) κλείνουν τα σύνορα ή ζητούν εξαίρεση από τους κανόνες Σένγκεν, το λεγόμενο opt-out (Πολωνία).

Ήδη και στην Ελλάδα πληθαίνουν οι πολιτικές φωνές που εργαλειοποιούν το μεταναστευτικό, τόσο εντός της Ν.Δ, όσο και στα δεξιά της. Δεν είναι τυχαίο ότι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης απάντησε σκληρά στην πρόταση της ευρωβουλευτού και προέδρου της δημοσκοπικά ανερχόμενης Φωνής Λογικής Αφροδίτης Λατινοπούλου για μετακίνηση των μεταναστών σε …ακατοίκητα νησιά και για fast track απελάσεις.

Όπως και γίνονται συχνότερες οι εμφανίσεις δήθεν “αγαναχτισμένων” πολιτών (επίθεση σε δομή φιλοξενίας μεταναστών στα Σεπόλια, εθνικιστικά συνθήματα σε σχολεία στη Θεσσαλονίκη κ.ά), ενώ σχολιάστηκε αρνητικά η ερώτηση-αποκάλυψη του βουλευτή επικρατείας του ΠΑΣΟΚ Παν. Δουδωνή ότι οι αποκλεισμένοι από τις ευρωεκλογές -με απόφαση ΑΠ και επειδή κρίθηκε ότι αφανής αρχηγός είναι ο φυλακισμένος χρυσαυγίτης Ηλίας Κασιδιάρης- “Σπαρτιάτες” έλαβαν και προεκλογικά (!!!) και μετεκλογικά κρατική επιχορήγηση συνολικά κοντά στο ένα εκατομμύριο ευρώ. Πρόκειται για λάθος, ή για ανοχή απέναντι στο συγκεκριμένο ακροδεξιό πολιτικό μόρφωμα;

Από την άλλη η αναφορά του πρωθυπουργού (συνέντευξη στους FT) για την ανάγκη της Ελλάδας και της Ευρώπης να υποδέχεται εργατικά χέρια, δηλαδή ειδικευμένους και ανειδίκευτους μετανάστες, διότι “η ήπειρος μας συρρικνώνεται” (εννοώντας και δημογραφικά και οικονομικά), και η φράση του “ποιός θα μαζέψει τις ελιές μας”, σχολιάστηκε αρνητικά στο εσωτερικό της Ν.Δ και αποτέλεσε αφορμή για κριτική από τα κόμματα δεξιά του κυβερνώντος. H συγκεκριμένη άποψη προσεγγίζει την εναλλακτική πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση Σάντσεθ στην Ισπανία με την ενσωμάτωση μεταναστών στην κοινωνική ζωή και την οικονομία της χώρας παρά τις αντιδράσεις της ισπανικής δεξιάς.

Ο εκρηκτικός πολιτικός συνδυασμός ελληνοτουρκικά- μεταναστευτικό

Αρκετοί επισημαίνουν πως ο σοβαρός διχασμός που (αφέθηκε να βαθύνει) στο εσωτερικό της ΝΔ, φοβίζει την κυβερνητική ηγεσία και δυσκολεύει τους χειρισμούς της σε δύο μεγάλα θέματα, το μεταναστευτικό και, κυρίως, στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ο συνδυασμός μπορεί να αποδειχθεί πολιτικά εκρηκτικός, σε μία περίοδο που τα συγκεκριμένα θέματα ανοίγουν και η Ν.Δ βρίσκεται στα δημοσκοπικά χαμηλότερα ποσοστά της παρά το γεγονός ότι δεν διαθέτει (ακόμα) ισχυρή αντιπολίτευση.

Στο μεταναστευτικό, από υπουργούς και στελέχη της ΝΔ αναπαράγεται μια ακραία κινδυνολογία περί «εισβολής μεταναστών» και διατυπώνονται θέσεις που βρίσκονται σε κατάφωρη αντίθεση με ανθρώπινες αξίες, διεθνές δίκαιο και ευρωπαϊκή πολιτική. Μπορεί ακόμα να μην διατυπώνονται δημοσίως αυτές οι θέσεις, ωστόσο στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος συγκροτείται ένα υπερδεξιό μπλοκ που είναι αποφασισμένο να ασκήσει πίεση.

Πολιτική “ασυλία” τέλος για τον Α. Σαμαρά

Στα ελληνοτουρκικά, λίγες μόλις ημέρες πριν τη συνάντηση Γ. Γεραπετρίτη – Χ. Φιντάν, όπου θα διερευνηθεί αν υπάρχουν οι συνθήκες να συζητηθεί η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ (όπερ προϋποθέτει τον προσδιορισμό των χωρικών υδάτων), τροφοδοτείται μια ακραία ρητορική περί εθνικής μειοδοσίας με «παραχωρήσεις» και «μαγειρέματα», ρητορική που ανεύθυνα ρισκάρει να εκθέσει τη χώρα και, πάντως, ναρκοθετεί τα βήματα του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών. Στους νεοδημοκρατικούς κύκλους μία τέτοια ρητορική είχε αναπτυχθεί και όταν η κυβέρνηση Τσίπρα διαπραγματευόταν την Συμφωνία των Πρεσπών, τώρα οι ίδιοι κύκλοι βάλλουν κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η ανοχή που είχε επιδείξει τότε η κομματική ηγεσία επιστρέφει τώρα ως μπούμερανγκ.

Πρέπει να σημειωθεί ότι τόσο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, όσο και ο ίδιος ο πρωθυπουργός αποφάσισαν χθες να απαντήσουν σε όσα είπε από την Λευκωσία ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς για “μαγειρέματα”, “παραχωρήσεις” και για “φουρτούνες” που θα φέρουν τα “ήρεμα νερά” στο Αιγαίο. Η επίθεσή του στην πολιτική Μητσοτάκη για ελληνοτουρκική προσέγγιση ήταν σαφής. Η περίοδος, όμως, που η κυβέρνηση δεν απαντούσε στις αιτιάσεις Σαμαρά, αναγνωρίζοντας το δικαίωμα να έχει τις προσωπικές του απόψεις ως πρώην πρωθυπουργός, έχει παρέλθει. “Στα εθνικά θέματα, όπως τα ελληνοτουρκικά και το μεταναστευτικό, όλοι θα λαμβάνουν τις απαντήσεις που πρέπει, ακόμα και σε αυστηρούς τόνους”, είπε χαρακτηριστικά στο libre ανώτερη κυβερνητική πηγή, επισημαίνοντας το τέλος της περιόδου επικοινωνιακής “ασυλίας” για τον πρώην πρωθυπουργό. Δεν αναφέρεται εάν αυτό θα ισχύσει και για τον Κώστα Καραμανλή, αν και ο τελευταίος διατυπώνει με διαφορετικό τρόπο τις διαφωνίες και τις ενστάσεις του.

Σε ότι αφορά τα ελληνοτουρκικά ο κ. Μητσοτάκης είπε, από τις Βρυξέλλες, ότι οι απόψεις Σαμαρά είναι σεβαστές και ότι όταν ήταν πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον κ. Ερντογάν και έγιναν διερευνητικές επαφές. Επίσης διαχώρισε τις απόψεις Σαμαρά από ορισμένες άλλες φωνές που όπως είπε κάνουν λόγο για μειοδοσία σε ότι αφορά τις συνομιλίες με την Άγκυρα λέγοντας ότι η χώρα έχει πληρώσει πολύ ακριβά τους πατριώτες της φακής. Δεν ξεπουλάμε τίποτα ούτε προδίδουμε κανέναν τόνισε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Η απειλή της δεξιάς της Δεξιάς

Πολιτικά η κατάσταση είναι ρευστή για τον πρωθυπουργό και πρέπει να αποφασίσει εάν θα ενισχύσει τις δόσεις “δεξιάς” στην κυβερνητική ρητορική ή θα επιμείνει στα ανοίγματα στο κέντρο. Δημοσκοπικά, το μπλοκ κομμάτων στα δεξιά της Ν.Δ ξεπερνά ήδη το 20%, παρότι δεν φαίνεται να έχει προοπτική λόγω του κατακερματισμού του. Όμως ακόμα κι έτσι οι οργισμένοι -λόγω της ακρίβειας, της κατάστασης στην Υγεία και των σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων- ψηφοφόροι της Ν.Δ που απείχαν από τις ευρωεκλογές δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τελικά δεν θα προτιμήσουν είτε να απέχουν ξανά, είτε να επιλέξουν την Ελληνική Λύση, ή την Φωνή Λογικής. Ως προς την Αφροδίτη Λατινοπούλου δεν είναι τυχαίο ότι κυβερνητικά στελέχη αναφέρουν ότι έχει διαγραφεί από τη Ν.Δ, ενώ η ίδια τονίζει ότι αποχώρησε, κι αυτό γιατί επιχειρείται να κοπεί ο ομφάλιος λώρος που την συνδέει με το κυβερνών κόμμα ώστε να μην γίνει “προορισμός” ψηφοφόρων της γαλάζιας παράταξης.