Η εξόντωση Νασράλα “πιέζει” τις επιλογές της Τεχεράνης- Πώς σκοπεύει να απαντήσει

Η τολμηρή δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα από το Ισραήλ την Παρασκευή συγκλόνισε τη λιβανέζικη οργάνωση και της επέφερε το πιο σοβαρό πλήγμα από την ίδρυσή της στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Η δολοφονία ώθησε το Ιράν, τον κύριο υποστηρικτή της Χεζμπολάχ, να προειδοποιήσει ότι το Ισραήλ ξεκίνησε «μια επικίνδυνη φάση της σύγκρουσης αλλάζοντας τους κανόνες εμπλοκής», μετέδωσε το CNN.

Σπύρος Σιδέρης

Καθώς η Τεχεράνη παρακολουθεί να στοχοποιείται ο σημαντικότερος σύμμαχός της «από κινήσεις, όχι από χώρες», τα ερωτήματα για το πώς θα απαντήσει το Ιράν αυξάνονται.

Το Ισραήλ κλιμάκωσε δραματικά την πολυετή σύγκρουσή του με τη λιβανέζικη οργάνωση, αφού επέκτεινε τους στόχους του πολέμου του στη Λωρίδα της Γάζας στις 17 Σεπτεμβρίου για να συμπεριλάβει το βόρειο μέτωπο με τη Χεζμπολάχ.

• Την επόμενη ημέρα, χιλιάδες βομβητές που χρησιμοποιούσαν μέλη της Χεζμπολάχ εξερράγησαν, ενώ μία ημέρα αργότερα ακολούθησε η έκρηξη των συσκευών επικοινωνίας. Ακολούθησε ισραηλινή αεροπορική επίθεση που σκότωσε πολλούς ηγέτες της Χεζμπολάχ και οδήγησε στον υψηλότερο αριθμό θυμάτων στο Λίβανο εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες.

Ο ισραηλινός στρατός ισχυρίζεται ότι η αλυσίδα διοίκησης της ομάδας έχει «σχεδόν πλήρως διαλυθεί» μετά τη δολοφονία μιας σειράς ανώτερων αξιωματούχων της Χεζμπολάχ την περασμένη εβδομάδα.

Εκτός από την απώλεια αποθηκών όπλων και εγκαταστάσεων, η οργάνωση έχει χάσει τους περισσότερους από τους ανώτερους ηγέτες της και το δίκτυο επικοινωνιών της έχει διαλυθεί, δήλωσε ο Χάνιν Γκαντάρ, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο της Ουάσινγκτον. Πρόσθεσε όμως ότι παρά τις απώλειές της, η λιβανέζικη οργάνωση εξακολουθεί να διατηρεί ικανούς ηγέτες σε όλες τις ομάδες και πολλά από τα πιο ισχυρά περιουσιακά της στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των κατευθυνόμενων με ακρίβεια πυραύλων και των πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς που μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές ζημιές στις ισραηλινές στρατιωτικές και μη στρατιωτικές υποδομές. Οι περισσότεροι από αυτούς τους πυραύλους δεν έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί.

Ο Αμάλ Σάαντ, ειδικός για τη Χεζμπολάχ και λέκτορας πολιτικής και διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ στην Ουαλία, δήλωσε ότι από τότε που το Ισραήλ κλιμάκωσε την εκστρατεία του, οι στρατιωτικές επιδόσεις της Χεζμπολάχ απέδειξαν ότι «ήταν σε θέση να απορροφήσει αυτό το σοκ και να ανακάμψει, και χτυπάει σκληρά το βόρειο Ισραήλ εδώ και μέρες».

• Την περασμένη Τετάρτη, το Ισραήλ αναχαίτισε βαλλιστικό πύραυλο που εκτόξευσε η Χεζμπολάχ κοντά στο Τελ Αβίβ, μια πρωτοφανής επίθεση που έφτασε βαθιά στην καρδιά της επιχειρηματικής περιοχής του Ισραήλ. Η Χεζμπολάχ δήλωσε ότι είχε στόχο το αρχηγείο της Μοσάντ του Ισραήλ.

«Αν και ο θάνατος του Νασράλα είναι απίθανο να διαταράξει την επιχειρησιακή συνέχεια του κινήματος, αποτελεί τεράστια απογοήτευση στις τάξεις και τους υποστηρικτές του», δήλωσε ο Αμάλ Σάαντ.

Λίγοι υποψήφιοι για την ηγεσία της Χεζμπολάχ μπορούν να φτάσουν τη δημοτικότητα του Νασράλα και «αν όντως διαλυθεί η ηγεσία της ομάδας και διαταραχθεί ο συντονισμός μεταξύ Ιράν και Χεζμπολάχ, αυτό θα μπορούσε να ωθήσει τους Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης να αναλάβουν τις πρωτοβουλίες των κινήσεων», λέει ο Γκαντάρ.

• «Θα πρέπει (το Ιράν) να βρει έναν τρόπο να το κάνει μόνο του. Αλλά αυτό δεν είναι μια εύκολη επιλογή επειδή (θα) γίνουν στόχοι και δεν καταλαβαίνουν τον Λίβανο. Πριν από την απόπειρα δολοφονίας του Νασράλα, η επίσημη ιρανική γραμμή ήταν ότι η Χεζμπολάχ ήταν ικανή να αμυνθεί, ακόμη και όταν ο Ιρανός ηγέτης Αλί Χαμενεΐ αναγνώρισε την περασμένη Τετάρτη ότι η δολοφονία των ηγετών της ομάδας από το Ισραήλ ήταν «σίγουρα μια απώλεια».

Αλλά μετά την αεροπορική επιδρομή της Παρασκευής, η πρεσβεία του Ιράν στο Λίβανο σηματοδότησε ότι ο υπολογισμός της Τεχεράνης μπορεί τώρα να αλλάζει. Η πρεσβεία έγραψε στην πλατφόρμα Χ: «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα και η απερίσκεπτη συμπεριφορά αντιπροσωπεύει μια σοβαρή κλιμάκωση που αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού και ότι ο δράστης θα λάβει την κατάλληλη τιμωρία και πειθαρχία».

Η κλιμάκωση μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ έρχεται σε μια ευαίσθητη στιγμή για τον νέο μεταρρυθμιστή πρόεδρο του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν, η εκστρατεία του οποίου επικεντρώθηκε στη βελτίωση των εξωτερικών σχέσεων για να βγει η Τεχεράνη από την απομόνωση που έχει παραλύσει την οικονομία της.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Πεζεσκιάν δήλωσε στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ότι η χώρα του είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί με τη Δύση για το αμφιλεγόμενο πυρηνικό της πρόγραμμα, για τον σκοπό αυτό διόρισε τον βετεράνο διπλωμάτη με αμερικανική παιδεία Τζαβάντ Ζαρίφ ως αναπληρωτή του.

Στο εσωτερικό της χώρας του, ο Πεζεσκιάν έχει να αντιμετωπίσει τους μεταρρυθμιστές ψηφοφόρους του, οι οποίοι τάσσονται υπέρ της συμφιλίωσης με τη Δύση, και τα σκληροπυρηνικά στοιχεία εντός του ιρανικού καθεστώτος που επιθυμούν επίδειξη δύναμης κατά του Ισραήλ.

Τη Δευτέρα, την ημέρα που σχεδόν 500 Λιβανέζοι σκοτώθηκαν σε ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές, ο Πεζεσκιάν δήλωσε στη Νέα Υόρκη ότι το Ιράν είναι έτοιμο να «καταθέσει τα όπλα αν το Ισραήλ κάνει το ίδιο». Η δήλωση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις από σκληροπυρηνικούς στο εσωτερικό της χώρας του, επειδή «εμφανίστηκε αδύναμος μπροστά στον εχθρό». Η δήλωσή του, μαζί με την προσφορά του για συμφιλίωση με τη Δύση στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, επικρίθηκε ευρέως.

Η ανάληψη «πρωτοβουλιών» από τους Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης θα σηματοδοτήσει μια εξέλιξη που θα επιφέρει κλιμάκωση στην περιοχή, σε μια προσπάθεια να ξεκαθαρίσουν τις διαφορές τους, μια και καλή.