Ανάλυση Politico: ”Το επόμενο πραξικόπημα του Κρεμλίνου” – Στην ανατολική Γερμανία η ακροδεξιά ”ψηφίζει” Πούτιν

Η πρόσφατη απρόσμενη στρατιωτική επιχείρηση της Ουκρανίας στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας μπορεί να έχει προκαλέσει ανησυχία στη Μόσχα, αλλά ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν πιθανότατα θα έχει λόγους να γιορτάζει αυτό το Σαββατοκύριακο.

Οι επικείμενες περιφερειακές εκλογές σε τρία ανατολικά γερμανικά κρατίδια — Βρανδεμβούργο, Σαξονία και Θουριγγία — ενδέχεται να προσφέρουν μια πολιτική νίκη στη Ρωσία, καθώς τα φιλορωσικά κόμματα αναμένεται να σημειώσουν σημαντική άνοδο, αναφέρει σε ανάλυσή του το Politico.

Το ακροδεξιό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) φαίνεται να είναι το μεγαλύτερο κερδισμένο στις εκλογές αυτές. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το AfD έχει ισχυρές πιθανότητες να τερματίσει πρώτο και στα τρία κρατίδια, ενώ το νεοσυσταθέν αριστερό κόμμα «Συνασπισμός Σάρα Βάγκενκνεχτ» (BSW) καταγράφει επίσης σημαντική άνοδο. Αυτή η πολιτική δυναμική δίνει στη Ρωσία την ευκαιρία να επανακτήσει επιρροή σε μεγάλο μέρος της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, περιοχής που βρισκόταν υπό τη ρωσική επιρροή για δεκαετίες κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Οι προβλέψεις αυτές, αν επιβεβαιωθούν στις κάλπες, αναμένεται να προκαλέσουν έντονη ανησυχία στη Γερμανία. Η επιτυχία των ακραίων κομμάτων θα αποκαλύψει την αποτυχία των πολιτικών ηγεσιών της χώρας να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Θα κλονίσει επίσης την τριμερή κυβερνητική συνεργασία στο Βερολίνο, η οποία ήδη αντιμετωπίζει προκλήσεις.

Η άνοδος του AfD και άλλων λαϊκιστικών κομμάτων στην Ανατολική Γερμανία αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη τάση δυσαρέσκειας που έχει τις ρίζες της στην ενοποίηση της χώρας μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι πολιτικές δυνάμεις της Δυτικής Γερμανίας επέβαλαν τις πολιτικές τους στην Ανατολή, στέλνοντας έμπειρους πολιτικούς από τη Δύση να διοικήσουν κρατίδια όπως η Σαξονία. Αυτή η «αποικιοποίηση» της Ανατολικής Γερμανίας δημιούργησε μια αίσθηση περιθωριοποίησης και υποτίμησης στους κατοίκους της περιοχής.

Παρά τις προσπάθειες της γερμανικής κυβέρνησης να βελτιώσει την οικονομική κατάσταση της Ανατολής, το χάσμα παραμένει. Η οικονομική ανάπτυξη στην πρώην Ανατολική Γερμανία έχει βελτιωθεί σημαντικά από την εποχή του κομμουνισμού, ωστόσο η περιοχή εξακολουθεί να χάνει πληθυσμό, με το 15% των κατοίκων της να έχει μεταναστεύσει προς τη Δύση. Αυτή η δημογραφική αιμορραγία, ιδίως από γυναίκες, επιδεινώνει τα προβλήματα και ενισχύει τα αισθήματα αποξένωσης.

The parties Alternative for Germany and Sahra Wagenknecht Alliance are poised to score substantial gains in upcoming elections in the German states of Brandenburg, Saxony and Thuringia.

That would be good news for Vladimir Putin.

🔗 https://t.co/vhnHEmedF4 pic.twitter.com/W7GGizdIaF

— POLITICOEurope (@POLITICOEurope) August 29, 2024

Η αποτυχία των κεντρώων και δημοκρατικών κομμάτων να εδραιώσουν την παρουσία τους στην Ανατολική Γερμανία είναι εμφανής στις δημοσκοπήσεις. Τα κόμματα που συγκυβερνούν σε εθνικό επίπεδο — οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), οι Πράσινοι και οι Φιλελεύθεροι (FDP) — φαίνεται να είναι σε μειονεκτική θέση. Στη Σαξονία και τη Θουριγγία, οι προβλέψεις δείχνουν ότι δεν θα συγκεντρώσουν πάνω από το 12% των ψήφων συνολικά, ενώ στο Βρανδεμβούργο το ποσοστό τους αναμένεται να φτάσει το 27%. Ακόμα και αν συμπεριληφθεί το μεγαλύτερο κεντροδεξιό κόμμα της Γερμανίας, οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU), το συνολικό ποσοστό των κεντρώων κομμάτων δεν ξεπερνά το 50%.

Αυτό το φαινόμενο αντιπροσωπεύει μια εξαιρετική πτώση για τα κόμματα που διαμόρφωσαν την πολιτική ζωή της Ανατολικής Γερμανίας μετά την επανένωση. Η ταχεία άνοδος του AfD και άλλων λαϊκιστικών κομμάτων δείχνει ότι η προσέγγιση της Δύσης απέτυχε να αποκαταστήσει τις σχέσεις με την Ανατολή. Αντιθέτως, η δυσαρέσκεια και η απογοήτευση φαίνεται να έχουν ενισχύσει τις ακραίες πολιτικές τάσεις.

A meeting of eurozone finance ministers in Budapest next month could be canceled over mounting anger at Hungary's love-in with Russia. https://t.co/vgXCrWQKVp

— POLITICOEurope (@POLITICOEurope) August 29, 2024

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος ξεκίνησε την καριέρα του ως κατάσκοπος της KGB στη Δρέσδη της Ανατολικής Γερμανίας, παρακολουθεί στενά αυτές τις εξελίξεις. Το ενδιαφέρον του για τη Γερμανία παραμένει έντονο, και μια νίκη των φιλορωσικών κομμάτων θα αποτελούσε για τον ίδιο μια προσωπική δικαίωση. Ο Πούτιν, ο οποίος έχει περιγραφεί ως «ο Γερμανός στο Κρεμλίνο» από βιογράφο του, διατηρεί μια ιδιαίτερη σχέση με τη Γερμανία, καθώς η εμπειρία του στη Δρέσδη τον έχει επηρεάσει βαθιά.

Η επιρροή της Ρωσίας στη γερμανική πολιτική σκηνή δεν περιορίζεται μόνο στο AfD. Τα φιλορωσικά κόμματα, που εκτείνονται από την άκρα δεξιά έως την άκρα αριστερά, αναμένεται να συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 50% των ψήφων στις ανατολικές περιοχές της Γερμανίας, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Στη Θουριγγία, το ποσοστό αυτό μπορεί να φτάσει το 65%, με το AfD να προηγείται με περίπου 30%.

Αν και δεν είναι όλα τα κόμματα τόσο ένθερμα φιλορωσικά όσο το AfD, μοιράζονται κοινές αφηγήσεις που προωθούνται από την άκρα δεξιά: ότι το ΝΑΤΟ φέρει μέρος της ευθύνης για τον πόλεμο στην Ουκρανία και ότι μια ειρηνική λύση θα ήταν εφικτή αν η Δύση ήταν πιο σοβαρή στις διπλωματικές της προσπάθειες.

In Kyiv, there is a belief that the Ukrainian troops' lightning strike across the border into the Russian region of Kursk has bolstered its negotiating position.

But Russian President Vladimir Putin has insisted he's in no mood to talk.

🔗 https://t.co/w6ZWMwOxEg pic.twitter.com/9jZaZ0yJNf

— POLITICOEurope (@POLITICOEurope) August 20, 2024

Η απογοήτευση στην Ανατολική Γερμανία είναι συχνά ενισχυμένη από πολιτικούς που αντιμετωπίζουν την περιοχή ως «την άλλη πλευρά». Ο Φρίντριχ Μερτς, ηγέτης του CDU, δήλωσε σε συνέντευξή του ότι «πρέπει να εξηγεί κανείς τα πράγματα λίγο περισσότερο στην Ανατολή απ’ ό,τι στη Δύση». Παρότι το CDU παραμένει ανταγωνιστικό, το AfD προηγείται σε κάποιες δημοσκοπήσεις, ακόμα και στη Σαξονία.

Η άνοδος των ακραίων κομμάτων στην Ανατολική Γερμανία αναδεικνύει το βάθος της ρωσικής επιρροής στην περιοχή. Οι δεκαετίες αντιδυτικής προπαγάνδας κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου συνεχίζουν να επηρεάζουν την κοινή γνώμη, καθιστώντας τη Μόσχα ως αποδεκτή εναλλακτική για πολλούς πολίτες στην περιοχή.

Το αποτέλεσμα των εκλογών θα έχει επιπτώσεις όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και ευρύτερα στην Ευρώπη, προκαλώντας ανησυχία για τη σταθερότητα της ηπείρου.