Αποκάλυψη:Ποια είναι η Βισόκα Γουέλερ νέα εκπρόσωπος του Κοσόβου στην Αθήνα-Τι σημαίνει η “διπλωματική” αναβάθμιση

Η Νόρα Βισόκα-Γουέλερ, μια Αλβανή παντρεμένη με Βρετανό καθηγητή, είναι η πρόταση της Κοσοβάρικης ηγεσίας για το Γραφείο Συμφερόντων του Κοσόβου που λειτουργεί στην Αθήνα, καθώς δεν υπάρχει διπλωματική εκπροσώπηση, αφού η Ελλάδα είναι η μια από της πέντε χώρες της ΕΕ που δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του Κοσόβου. Σύμφωνα με πληροφορίες από την Πρίστινα η Βισόκα Γουέλερ προτάθηκε πρόσφατα ως επικεφαλής του Γραφείου Συμφερόντων του Κοσόβου στην Ελλάδα, με την Υπουργό Εξωτερικών, Ντόνικα Γκερβάλα, να αποστέλλει αίτημα στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Συνέλευσης του Κοσόβου ώστε να οριστικοποιηθεί η συζήτηση για τη Βισόκα Γουέλερ.

Του Σπύρου Σιδέρη

Η Γουέλερ, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, αναλαμβάνει ειδική «αποστολή» για να αναβαθμίσει την οικονομική κι εμπορική συνεργασία μεταξύ των δυο χωρών και την περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων, που έχουν αναβαθμιστεί με την κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Παρόλο που η Πρίστινα δεν απολαμβάνει την ίδια ζέση από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, μετά από τις πολλαπλές εντάσεις που έχουν προκληθεί από αμφισβητούμενες αποφάσεις του πρωθυπουργού του Κοσόβου Αλμπίν Κούρτι, η Αθήνα συνεχίζει να πιέζεται ώστε να προχωρήσει στην αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσόβου.  

• Για το λόγο αυτό οι κινήσεις της Αθήνας γίνονται βήμα-βήμα, αναβαθμίζοντας μεν τις διμερείς σχέσεις αλλά αποφεύγοντας οποιαδήποτε συζήτηση για αναγνώριση.

Αυτό το γνωρίζουν καλά στη Πρίστινα, αν και αρκετές φορές το προηγούμενο διάστημα διέρρευσαν την πληροφορία ότι επίκειται αναγνώριση από την ελληνική κυβέρνηση.

Η Ελλάδα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στο θέμα, καθώς η αναγνώριση της μονομερούς ανεξαρτησίας του Κοσόβου από την Σερβία το 2008, θα μπορούσε να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου σε εδαφικές διεκδικήσεις από την Τουρκία, αλλά και μια ενδεχόμενη αναγνώριση του κατοχικού καθεστώτος στη βόρεια Κύπρο. Εξάλλου εκτός από την Ελλάδα, το Κόσοβο δεν το αναγνωρίζουν από την ΕΕ, η Κύπρος, η Ισπανία, η Ρουμανία και η Σλοβακία.  

• Δυνητικά, η προσέγγιση Αθήνας-Πρίστινας θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο για τις σχέσεις της Αθήνας με το Βελιγράδι, όπως συνέβη με την πρόταση της Ντόρας Μπακογιάννη να ενταχθεί το Κόσοβο στο Συμβούλιο της Ευρώπης, που προκάλεσε την μήνη του Σέρβου Προέδρου.

Όμως η απόφαση για την αναγνώριση ή μη του Κοσόβου από την Ελλάδα, είναι πολιτική. Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι η Αθήνα έχει μια πολιτική σχέσεων με την Πρίστινα που μπορεί να εξηγηθεί από την αρχή «τα πάντα εκτός από την αναγνώριση».

Τι θα μπορούσε όμως να κάνει η νέα, όπως φαίνεται, επικεφαλής της αποστολής του Κοσόβου στην Αθήνα και ποια είναι;

Η Βισόκα-Γουέλερ είναι δικηγόρος για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και τα τελευταία χρόνια είναι πολύ ενεργή στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς και τη θέση της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Κόσοβο. Η πρώτη της θέση ως διπλωμάτης ήταν στα Ηνωμένα Έθνη ως επικεφαλής του ελέγχου των όπλων στα Δυτικά Βαλκάνια.

• Ασχολήθηκε επίσης με την «κληρονομιά των εγκλημάτων και το καθεστώς των σφαγιασθέντων», όπως αποκάλεσε την έρευνά της για την περίοδο 1998-99 στο Κόσοβο.

Σε συνέντευξή της, είχε πει ότι στην αρχή της έρευνας ήθελε να μάθει πώς βλέπουν το Κόσοβο και η Σερβία το παρελθόν και πώς αυτές οι δύο κοινωνίες αντιλαμβάνονται τους αθώους ανθρώπους που σκοτώθηκαν στο Κόσοβο. Όμως σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης, δεν ασχολήθηκε με τους Σέρβους θύματα στην έρευνά της.

Εκτός όμως από αυτά, είναι επίσης πολύ ενεργή στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς και για τη θέση της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Κόσοβο, τονίζοντας επανειλημμένα τη θέση ότι οι θεσμοί του Κοσόβου θα πρέπει να διαχειρίζονται τα περιουσιακά στοιχεία των σερβικών μοναστηριών και εκκλησιών.

Το όνομά της νέας επικεφαλής της αποστολής του Κοσόβου στην Αθήνα, είναι επίσης σημαντικό λόγω του συζύγου της καθηγητή Μαρκ Γουέλερ, ο οποίος κατέχει την έδρα Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Συνταγματικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.

Ο καθηγητής Γουέλερ διετέλεσε νομικός σύμβουλος του Κοσόβου κατά τη Διάσκεψη του Ραμπουγιέ για το Κόσοβο το 1999 και ανώτερος νομικός σύμβουλος στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων για το τελικό καθεστώς μεταξύ του Κοσόβου και της Σερβίας το 2006/7 υπό την ηγεσία του ΟΗΕ στη Βιέννη. Στη συνέχεια συνέβαλε στη σύνταξη του Συντάγματος του Κοσόβου και συνέταξε τον νόμο για την προστασία των μειονοτήτων στο Κόσοβο και το καταστατικό του Κοινοτικού Συμβουλευτικού Συμβουλίου.

Ο Γουέλερ, ήταν σύμβουλος του Πρωθυπουργού Κούρτι, σύμφωνα με το Kosovo-online, μέχρι τη σύνοδο στην Οχρίδα, όταν χώρισαν οι δρόμοι τους. Οι δρόμοι τους διασταυρώθηκαν ξανά όταν έγινε η συνάντηση με τους Quint [άτυπη ομάδα λήψης αποφάσεων που αποτελείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους Τέσσερις Μεγάλους της Δυτικής Ευρώπης, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ηνωμένο Βασίλειο], όπου υποστήριξε ένθερμα την απαγόρευση των σερβικών δηναρίων στο Κόσοβο.

Είναι σαφές ότι η συγκεκριμένη επιλογή από την Πρίστινα για την επικεφαλής του Γραφείου Συμφερόντων του Κοσόβου στην Αθήνα, θα προσδώσει μια άλλη διάσταση στις διμερείς σχέσεις των χωρών, και έχει ενδιαφέρον ο αντίκτυπος ενδεχομένως στις Ελληνο-σερβικές σχέσεις.