Μελέτη αποκαλύπτει γιατί έχουμε εμμονή με τους κατά συρροή δολοφόνους

Από τον Τεντ Μπάντι (Ted Bundy) μέχρι τον Ζόντιακ (Zodiac Killer), οι κατά συρροή δολοφόνοι έχουν από καιρό κατακτήσει τη φαντασία του κοινού.

Εκατομμύρια τηλεθεατές και ακροατές συντονίζονται σε ντοκιμαντέρ και podcasts για αληθινά εγκλήματα (true crime), ενώ ορισμένοι άνθρωποι έχουν ακόμη και αγαπημένες ιστορίες κατά συρροή δολοφόνων.

Σε μια νέα δημοσίευση στο περιοδικό New Media & Society, ερευνητές προσπάθησαν να εξηγήσουν το φαινόμενο σε σχέση με το διαδραστικό ψηφιακό περιβάλλον.

Σύμφωνα με τη μελέτη, μέρος της εμμονής με τους κατά συρροή δολοφόνους μπορεί να προέρχεται από την ικανότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να επιτρέπουν στους ανθρώπους να συζητούν αυτά τα εγκλήματα εκτός των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης, γεγονός που τους επιτρέπει να σκεφτούν και να ανακαλύψουν τη δική τους ανθρωπιά.

Τι έδειξε η μελέτη για τους κατά συρροή δολοφόνους

«Σε περιβάλλοντα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Reddit ή το YouTube, ο καθένας μπορεί να αλληλεπιδράσει σε αυτόν τον χώρο», δήλωσε η συν-συγγραφέας της μελέτης Laura Glitsos, ερευνήτρια μέσων ενημέρωσης και πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο Edith Cowan της Αυστραλίας. «Η λειτουργία του gatekeeping από τα παραδοσιακά καταστήματα αφαιρείται, δίνοντας σε οποιονδήποτε διαθέτει μια συσκευή την ευκαιρία να συμμετάσχει στην αφήγηση, να βοηθήσει στη διαμόρφωση της συζήτησης» προσθεσε.

Το Gatekeeping είναι η διαδικασία μέσω της οποίας οι πληροφορίες φιλτράρονται για διάδοση, είτε για δημοσίευση, μετάδοση, Διαδίκτυο ή κάποιο άλλο τρόπο επικοινωνίας

«Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα που προέκυψαν από αυτή την έρευνα είναι ότι οι άνθρωποι θέλουν πραγματικά να μπορούν να εκφράζονται και να συμμετέχουν σε μια κοινότητα που δεν αφήνει πίσω την ανθρωπιά της και που παίρνει θέση απέναντι στα καταπατητικά συναισθήματα γύρω από το αλλόκοτο, το οποίο αντιπροσωπεύεται, όπως υποστηρίζουμε στην έρευνά μας, από το φαινόμενο των κατά συρροή δολοφόνων» συνέχισε.

Η έρευνα αποκαλύπτει ότι οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τους κατά συρροή δολοφόνους και τα σχόλια κάτω από αυτές τείνουν να μην εξυμνούν τις πράξεις των δολοφόνων, αλλά μάλλον προσπαθούν να συνδεθούν με τη φρίκη του θέματος και να νιώσουν συμπάθεια για τους ανθρώπους που πλήττονται από τα εγκλήματα.

Η έννοια του αλλόκοτου -το αίσθημα ανησυχίας ή δυσφορίας που προκύπτει όταν κάτι οικείο αντιμετωπίζεται με έναν ενοχλητικό ή παράξενο τρόπο- είναι κεντρική για την κατανόηση της γοητείας των κατά συρροή δολοφόνων στην ψηφιακή κουλτούρα, εξηγεί η μελέτη. Οι ερευνητές προτείνουν ότι οι κατά συρροή δολοφόνοι αντιπροσωπεύουν μια τερατώδη αλλά και οικεία φιγούρα που διαταράσσει την κανονικότητα της καθημερινής ζωής, με αποτέλεσμα οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να εξερευνούν και να δίνουν νόημα σε αυτή την ανησυχητική δυαδικότητα μέσω των ψηφιακών μέσων.

«Ο κατά συρροήν δολοφόνος, ξανά και ξανά, αποδεικνύεται μια αινιγματική φιγούρα, που παράγεται ιδιαίτερα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της εποχής του, διαθέσιμη για εμάς για να δράσουμε και να αντιμετωπίσουμε τις ανησυχίες μας για το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος, αλλά και να μας αναπαράγει ως απάνθρωπα γρανάζια της μηχανής της μαζικής κοινωνίας, της βιομηχανίας και του πολιτισμού», ανέφερε η Glitsos.

Η μελέτη υπογραμμίζει πώς τα ψηφιακά μέσα παρέχουν ένα χώρο για να προβληματιστούν και να επανερμηνεύσουν τις σχεδόν μυθικές φιγούρες των κατά συρροή δολοφόνων, επιτρέποντας στους χρήστες να ασχοληθούν με τους φόβους και τις περιέργειές τους τόσο για τους δολοφόνους όσο και για τον κόσμο γενικότερα σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον, συμβάλλοντας έτσι στη συνεχιζόμενη γοητεία των κατά συρροή δολοφόνων στη δημοφιλή κουλτούρα

«Μπορείτε να σκεφτείτε τον τρόπο με τον οποίο η σύγχρονη ζωή μπορεί να αισθάνεται τόσο συνδεδεμένη, αλλά ταυτόχρονα και τόσο αποκομμένη. Και είναι πραγματικά συναρπαστικό και αλληγορικό το γεγονός ότι μπορούμε να πάρουμε αυτή την “απάνθρωπη” εμπειρία και να τη διερευνήσουμε χρησιμοποιώντας τον κατά συρροή δολοφόνο ως αφήγηση» εξήγησε η Glitsos.

«Οι κατά συρροήν δολοφονίες ως θέμα στα δημοφιλή μέσα ενημέρωσης εμφανίζονται τόσο διαδεδομένες, πράγμα παράδοξο γιατί είναι κάτι τόσο απαίσιο. Αλλά ως άτομα στον κόσμο, προσπαθούμε συνεχώς να κατανοήσουμε τη θέση μας σε αυτόν, και ο κατά συρροή δολοφόνος γίνεται τοτέμ αυτού του παράδοξου. Είναι ταυτόχρονα ανθρώπινοι και απάνθρωποι, κάτι που μοιάζει λίγο με το να ζούμε σε αυτό το σύγχρονο τοπίο όπου ασχολούμαστε με πράγματα όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η οποία φαίνεται τόσο ανθρώπινη, αλλά προφανώς δεν είναι» πρόσθεσε.

Διαφορετικές συζητήσεις ανάλογα το μέσο κοινωνικής δικτύωσης

Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι οι χρήστες διαφορετικών πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης είχαν αρκετά διαφορετικές προσεγγίσεις στις συζητήσεις σχετικά με τους κατά συρροή δολοφόνους.

«Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης που έχουν οπτικό χαρακτήρα, όπως το TikTok, είναι συχνά σύντομες και επομένως μπορούν να δώσουν λιγότερες πληροφορίες και λιγότερο βάθος στην ιστορία, ενώ οι αναρτήσεις στο Reddit δεν γίνονται τόσο συχνά viral επειδή δεν έχουν απαραίτητα οπτικό στοιχείο για να την συνοδεύσουν, αλλά αυτό που έχει είναι πραγματικά μεγάλες και περίπλοκες εξερευνήσεις» παρατήρησε η Glitsos.

«Οι πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν επίσης διαφορετικές κατευθυντήριες γραμμές κατά την ανάρτηση για αυτά τα θέματα, με κοινότητες όπως το Reddit να αυτορυθμίζονται στην πραγματικότητα όταν πρόκειται για αυτό το θέμα. Γίνεται πολλή δουλειά για να διασφαλιστεί ότι οι κατά συρροή δολοφόνοι δεν δοξάζονται σε ορισμένες από αυτές τις κοινότητες. 

Έτσι, παρόλο που οι άνθρωποι ασχολούνται περισσότερο με το θέμα των κατά συρροή δολοφόνων, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι “θεοποιούν” αυτούς τους ανθρώπους. Νομίζω ότι αυτό που σημαίνει στην πραγματικότητα είναι ότι οι άνθρωποι επεξεργάζονται τις σύνθετες ιδέες περισσότερο ως κοινωνική διαδικασία» κατέληξε.

Πηγή: foxreport.gr