Κεντροαριστερά/Η συζήτηση για ενιαία κάθοδο στις εκλογές γεννά ερωτήματα; Μιλούν στο libre Πολάκης, Λιακούλη, Ηλιόπουλος
Η συζήτηση για την Κεντροαριστερά βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Και οι θέσεις των εκπροσώπων των κομμάτων έχουν πολλούς και νέους προβληματισμούς, αλλά την ίδια στιγμή διαφέρουν στην οπτική. Αυτό που προκύπτει ωστόσο είναι ότι εντός των κομμάτων, κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, έχουν απελευθερωθεί δυνάμεις που ασκούν κριτική στις ηγεσίες των δύο κομμάτων για τους έως τώρα χειρισμούς. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι θεωρούν απαραίτητη τη συνεργασία καταρχήν του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ ως εναλλακτική εξουσίας.
Ούτε πιστεύουν απαραίτητα ότι η επιστροφή προσώπων όπως του Αλέξη Τσίπρα θα δώσουν την απαραίτητη ορμή στον χώρο για να αντιμετωπίσει την πολιτική της ΝΔ.
Για όλα αυτά απαντούν και γράφουν οι βουλευτές Παύλος Πολάκης από τον ΣΥΡΙΖΑ, η Ευαγγελία Λιακούλη από το ΠΑΣΟΚ και ο Νάσος Ηλιόπουλος από την Νέα Αριστερά.
Παύλος Πολάκης: Δεν γίνεται να υπάρξει επιτυχής συμπόρευση επειδή και μόνο “δεν βγαίνουν τα κουκιά”
-Πόσο εφικτή είναι η εκλογική συμπόρευση ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ;
Αυτή τη στιγμή, το μόνο σίγουρο είναι ότι ο κόσμος έχει καταλάβει πως η χώρα δεν αντέχει άλλη τετραετία Μητσοτάκη. Δυστυχώς, όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ –ΠΣ, παρά την εκλογική κατάρρευση της ΝΔ, απέχει αρκετά από το να μπορεί να λογίζεται ξανά ως εν δυνάμει κυβερνητικό κόμμα. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών άλλωστε, για όποιον το διαβάζει χωρίς να προσπαθεί να το φέρει στα μέτρα του, ήταν σαφές. Υπό αυτή την έννοια, η κουβέντα που γίνεται για πιθανή εκλογική συμπόρευση, πατά σε μια πραγματική ανάγκη. Από την άλλη, δεν είναι δυνατόν να υπάρξει επιτυχής συμπόρευση επειδή και μόνο “δεν βγαίνουν τα κουκιά”.
Σε κάθε περίπτωση, η όποια διαδικασία δεν θα πρέπει να ξεπέσει σε μια πασαρέλα προσώπων, τα οποία αναζητούν εναγωνίως ρόλο, αλλά θα πρέπει να βασιστεί σε μια δημόσια δέσμευση που θα περιλαμβάνει συγκεκριμένες πολιτικές προτεραιότητές, με τη μορφή ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου, το οποίο θα πρέπει να βασίζεται μεταξύ άλλων στα παρακάτω:
Κατάργηση των νόμων της ΝΔ, σύμφωνα και με όσα έχει δεσμευτεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ (π.χ. ιδιωτικά Πανεπιστήμια, απογευματινά χειρουργεία, ασυλία τραπεζιτών, κλπ).
Σύγκρουση με τα καρτέλ ενέργειας, καυσίμων, τροφίμων και τραπεζών με στόχο την αναδιανομή του πλούτου υπέρ των αδυνάτων, της μισθωτής εργασίας, της αγροτικής/κτηνοτροφικής παραγωγής, των μικρομεσαίων και των επιστημόνων.
Επαναφορά της ΔΕΗ και τουλάχιστον μιας από τις συστημικές τράπεζες σε δημόσιο έλεγχο.
Ισχυρό κοινωνικό κράτος, με έμφαση στην ανοικοδόμηση του ΕΣΥ.
Θαρραλέες αλλαγές στη δικαιοσύνη: εθελουσία έξοδος για τους άνω των 60, δεύτερη σχολή δικαστών με στόχο την ενίσχυση και ανανέωση του σώματος, ενοποίηση των σταδίων προανάκρισης και κύριας ανάκρισης έτσι ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και κατάργηση της δυνατότητας αναβολής για τις περιπτώσεις διασπάθισης δημοσίου χρήματος.
Πολυδιάστατη, πατριωτική εξωτερική πολιτική, με στόχο η χώρα μας να αποτελέσει υπολογίσιμο παράγοντα, ειδικά σήμερα που η γειτονιά μας συγκεντρώνει το παγκόσμιο ενδιαφέρον λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Μόνο έτσι μπορεί κατά την άποψη μου να σχηματιστεί ένα ελπιδοφόρο και νικηφόρο κοινωνικό μέτωπο.
-Η πρόταση του στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Νίκου Παππά για εκλογικό νέο σχήμα με κοινά ψηφοδέλτια στα πρότυπα της Γαλλίας, είναι εφικτή;
Πολιτικά κατέθεσα την άποψη μου. Από εκεί και πέρα, ειλικρινά δεν μπορώ να δω πως μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο και μάλιστα έχω μερικές σημαντικές απορίες. Για παράδειγμα, σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν χρωστάει ούτε ένα ευρώ και το ΠΑΣΟΚ έχει χρέη που πλησιάζουν το μισό δισεκατομμύριο. Το νέο σχήμα θα βγάλει τρίτο ΑΦΜ ή θα μοιραστούμε τη χασούρα; Στις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τους χώρους δουλειάς τι θα γίνει; Θα υπάρξει και εκεί συμπόρευση; Για να μιλήσω για το δικό μου χώρο, θα κατεβάσουμε κοινό ψηφοδέλτιο στην ΕΙΝΑΠ, στην ΟΕΝΓΕ και στην ΠΟΕΔΗΝ του Γιαννακού; Σε κάθε περίπτωση δεν είναι δυνατόν αυτή η συζήτηση να γίνεται πρώτα δημόσια. Θα πρέπει ο Στέφανος, να συγκαλέσει άμεσα συνεδρίαση της ΚΕ.
-Τις εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ με πιθανές εκλογές για νέο πρόεδρο με την υποψηφιότητα του Χάρη Δούκα να προωθείται πως τις κρίνετε;
Στο δικό μου το μυαλό δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο τι θα αλλάξει στην πολιτική γραμμή του ΠΑΣΟΚ αν τον κ. Ανδρουλάκη διαδεχτεί ο κ. Δούκας– συνδαιτημόνας από ότι είδα του κ. Χατζηνικολάου– ή ο όποιος άλλος πιθανός υποψήφιος. Υπό αυτή την έννοια δεν έχω να κάνω κάποιο σχόλιο. Σε κάθε περίπτωση, τον κ. Δούκα τον εμπιστεύτηκε και καλώς έκανε, ο δημοκρατικός κόσμος της Αθήνας, με την ελπίδα να αποδειχτεί καλύτερος από τον καταστροφέα Μπακογιάννη. Στη θέση του θα τιμούσα και την τελευταία ψήφο που πήρα.
-Μπορεί να έχει ρόλο εφόσον το επιθυμεί ο Αλέξη Τσίπρας σε αυτές τις διεργασίες;
Ο Αλέξης, μόλις πριν ένα χρόνο, αναλαμβάνοντας την ευθύνη για την εκλογική κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, παραιτήθηκε χωρίς μάλιστα να είναι υποψήφιος ξανά για την προεδρία. Οπότε αν θελήσει να “μπει ξανά στο παιχνίδι”, αυτό που θα έχει ενδιαφέρον είναι να μάθουμε τι άλλαξε και πήρε μια τέτοια απόφαση. Σε κάθε περίπτωση, αντί να ρωτάτε τους πάντες για το θέμα, θα ήταν καλύτερο να ρωτήσετε κάποια στιγμή και τον ίδιο.
-Ο ρόλος των κ.κ. Κασσελάκη και Ανδρουλάκη ποιος είναι σε αυτή τη φάση;
Νομίζω ότι σήμερα που μιλάμε και οι δυο “κοιτάνε προς τα μέσα και όχι προς τα έξω”. Είναι κάτι παραπάνω από προφανές πως η κουβέντα για την όποια συνεργασία των δυο μεγαλύτερων δυνάμεων του προοδευτικού χώρου δεν πηγάζει από την ηγεσία των δυο κομμάτων. Το γεγονός αυτό, μας οδηγεί αναπόφευκτα σε κάποια βασικά ερωτήματα: ποιο κέντρο ξεκινά την κουβέντα, ποιοι συμμετέχουν πίσω από τις κάμερες και με ποιο σκοπό το κάνουν; Είναι προφανές ότι κάποια κέντρα εξουσίας φιλοδοξούν να ποδηγετήσουν τη συζήτηση και τις εξελίξεις με σκοπό να διαμορφώσουν έναν ελεγχόμενο από τη διαπλοκή, δεύτερο πολιτικό πόλο. Σε αυτή την προσπάθεια, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και εγώ προσωπικά δεν πρόκειται να βάλουμε πλάτη.
Ευαγγελία Λιακούλη: Υπόθεση Κεντροαριστερά: ‘’ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε’’…
Το σύνθημα ‘’ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε’’ πιστώνεται στον Γιώργο Παπανδρέου, στις αρχές της χρεοκοπίας -πριν από δεκαπέντε περίπου χρόνια- όταν η φρεσκοεκλεγμένη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ανακάλυψε με τρόμο, πως τα δημοσιονομικά της χώρας απείχαν παρασάγγας από την ‘’ειδυλλιακή’’ εικόνα που παρουσίαζε στην Ε.Ε. και στις αγορές, Κώστας Καραμανλής και το πανθομολογούμενα πλέον αποτυχημένο οικονομικό επιτελείο του, της περιόδου 2004-2009.
Ούτε δεκαπέντε ημέρες μετά τις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου και παρότι τα εμφατικά μηνύματα που δόθηκαν από τους πολίτες απευθύνονταν σε όλα τα κόμματα του συνταγματικού τόξου –με πρώτη τη νέο-συντηρητική κυβέρνηση της ΝΔ και του κ. Μητσοτάκη, η οποία απώλεσε πάνω από 1 εκ. ψηφοφόρους σε λιγότερο από ένα χρόνο- το σύνθημα ‘’ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε’’ γίνεται ξανά φλέγον και επίκαιρο, για άλλους αυτή τη φορά λόγους.
Όλοι όσοι ασχολούμαστε ενεργά με την υπόθεση της Κεντροαριστεράς διαπιστώνουμε πως οι Ευρωεκλογές ήταν το ‘’τελευταίο καμπανάκι’’ για τον πολύπαθο αυτό χώρο. Ήδη γνωρίζαμε, πως από το 2015 και εντεύθεν, στην Ελλάδα, η ‘’βάρκα’’ -σταδιακά, αλλά σταθερά- ‘’μπατάριζε προς τα δεξιά’’ και κατά τα φαινόμενα πλέον και προς τα ακροδεξιά. Μετά τα αποτελέσματα δε της τελευταίας εκλογικής αναμέτρησης αποτελεί πλέον μετρήσιμο γεγονός το ότι το σύνολο των κομμάτων που εκφράζουν την Κεντροαριστερά στη χώρα έχει απολέσει περίπου το 57% των δυνάμεών του (!), μέσα σε μόλις εννιά χρόνια.
Δεδομένων τούτων και με την συνολική μας εκλογική δύναμη μειωμένη πάνω από το μισό γίνεται αντιληπτό πως ο ‘’όλος’’ χώρος συρρικνώνεται δραματικά, όπως συμβαίνει και σε ολόκληρη την Ευρώπη, θέτοντας ιδίως στο ΠΑΣΟΚ το τελευταίο διάστημα, ζητήματα στρατηγικής και ταυτότητας, αφού εκ του αποτελέσματος διαπιστώνεται πως το αφήγημα και το όραμά μας, δεν είναι σαφή στην ελληνική κοινωνία.
Ποιος είναι λοιπόν ‘’ο ελέφαντας στο δωμάτιο’’ και γιατί αποτυγχάνουμε να τον δούμε;
Για ποιο λόγο, ενώ τα κόμματα της ευρύτερης Κεντροαριστεράς απευθύνονται στις μικρομεσαίες παραγωγικές τάξεις, δεν αποτελούν πλέον ελκυστική επιλογή γι’ αυτές, αλλά αντίθετα αυτές φαίνεται να στρέφονται, είτε στην απελπισία δια της συνειδητής αποχής, είτε να στηρίζουν ακραία συντηρητικά μορφώματα;
Βρισκόμαστε πλέον στο ‘’και πέντε των καθυστερήσεων’’ και έχουν ήδη ειπωθεί πολλά για όλα αυτά, χωρίς ωστόσο να καταλήγουν όλες οι πλευρές στα ίδια συμπεράσματα. Όποια λύση και αν επιλεγεί, όμως, προσωπικά θεωρώ πως αυτή θα πρέπει να περνάει μέσα από την επαναδιαμόρφωση μιας επικαιροποιημένης ατζέντας, για όλα τα τρέχοντα ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες, αλλά και τη χάραξη ενός νέου, εξωστρεφούς οδικού χάρτη, προκειμένου οι λύσεις που προτείνουμε να φτάσουν στα αυτιά τους.
Η χάραξη ενός αειφορικού παραγωγικού και αναπτυξιακού μοντέλου, απτά και εφαρμόσιμα μέτρα για την ενίσχυση των λαϊκών και των μικρομεσαίων εισοδημάτων σε καθεστώς αυξημένου πληθωρισμού και αισχροκέρδειας, επαναχάραξη των κόκκινων γραμμών μας για όσες δομές του Κοινωνικού Κράτους υφίστανται ακόμη, καθολική και δωρεάν Δημόσια Υγεία, που τίποτα δεν έχει να κάνει με την ψευδομεταρρύθμιση των ‘’απογευματινών χειρουργείων’’ του Άδωνι Γεωργιάδη, επαναρρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, καθώς και τα ζητήματα ασφάλειας των πολιτών, είναι ενδεικτικά κάποια από τα μεγάλα ζητήματα που πρέπει να συμπεριληφθούν.
Για όλα αυτά, οφείλουμε να κάνουμε επιτέλους μια ειλικρινή και σοβαρή συζήτηση, που δεν θα εκπέμπει θολά μηνύματα, μικρότητες, σκοπιμότητες και κυρίως τακτικισμούς, αφού η υπόθεση της Κεντροαριστεράς ξεκάθαρα υπέστη μεγάλες βλάβες, αυτά τα τελευταία 9 χρόνια, από τις προσωπικές στρατηγικές αρχηγών, ομάδων και βαρόνων, οι οποίοι περισσότερο δρούσαν στο βωμό του ‘’να κρατήσουν το μαγαζί’’, παρά να πείσουν τους πολίτες ότι διαθέτουν ένα πραγματικό και ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης.
Ειδάλλως, αν η ‘’αφωνία’’ μας συνεχιστεί, προβλέπω ότι σύντομα, η πλειονότητα των Κεντροαριστερών πολιτών που σταδιακά, αλλά σταθερά από το 2015 και έπειτα εισέρχεται στον ‘’γκρίζο’’ χώρο της αποχής, να στρέφεται στον κ. Μητσοτάκη ή σε κάποιον διάδοχό του, για να μην αναλάβει πρωθυπουργός μία Ελληνίδα Μελόνι ή κάποιο άλλο κακέκτυπό της…
Nάσος Ηλιόπουλος: Ένα πραγματικό κοινωνικό αίτημα, ένας βαθιά λάθος τρόπος συζήτησης
Η ανάγκη να υπάρξει μια εναλλακτική πρόταση για την χώρα είναι κάτι που έρχεται από την κοινωνία και τον αριστερό προοδευτικό κόσμο. Η Νέα Αριστερά το έχει θέσει καθαρά από την πρώτη στιγμή, απαιτούνται πολιτικά και κοινωνικά μέτωπα σε αντι-νεοφιλελεύθερη και δημοκρατική κατεύθυνση.
Αυτό μπορεί να υλοποιηθεί μόνο στην βάση ενός συγκεκριμένου πολιτικού περιεχομένου. Ο διάλογος που έχει ανοίξει μέχρι στιγμής φαίνεται να μην απασχολείται με το συγκεκριμένο ζήτημα. Όσο απουσιάζει το πρόγραμμα, απουσιάζει η κοινωνία. Η συζήτηση μοιάζει με διαλόγους φιλάθλων που διαφωνούν για τις απαραίτητες μεταγραφές και αν χρειάζεται ή όχι νέος προπονητής.
Ας τα πάρουμε με την σειρά, όποιος πραγματικά επιθυμεί να συμβάλλει σε αυτό τον διάλογο οφείλει να μιλήσει τόσο για το περιεχόμενο όσο και για την μορφή.
Σε σχέση με το περιεχόμενο θα έλεγα κάπως σχηματικά ότι υπάρχουν τέσσερα κρίσιμα πεδία
1. Το ζήτημα της ειρήνη: Ζούμε την στροφή της Ευρώπης σε μία πολεμική οικονομία και νέες κούρσες εξοπλισμών και τις εξοπλιστικές δαπάνες σε εθνικό επίπεδο.
2. Το κοινωνικό ζήτημα: η Ελληνική οικονομία τα πηγαίνει θαυμάσια στην κερδοφορία και ιδιαίτερα άσχημα στους μισθούς και στο κοινωνικό κράτος.
3. Την κλιματική κρίση: η χώρα μας αποτελεί hot spot της κλιματικής κρίσης κάτι που απαιτεί μεγάλες τομές και συγκρούσεις για μία δίκαιη κλιματική μετάβαση.
4. Την Δημοκρατία: οι καθεστωτικές πρακτικές της κυβέρνησης Μητσοτάκη έχουν αφήσει βαθιά τραύματα στο κράτος δικαίου και στην λειτουργία των θεσμών.
Αν επιθυμούμε να υπάρξει εναλλακτική, χρειαζόμαστε απαντήσεις στα παραπάνω χωρίς λογικές μέσου όρου. Ας γίνω συγκεκριμένος: αν η Ελλάδα δαπανήσει άλλα 10 δις σε F35, αυτά τα χρήματα θα τα στερηθούμε από το κοινωνικό κράτος. Ταυτόχρονα η συζήτηση για το Ευρωπαϊκό Αμυντικό Σύμφωνο έχει μετατραπεί σε συζήτηση για μία στροφή στην πολεμική οικονομία και περεταίρω εμπλοκή σε πολεμικούς σχεδιασμούς. Σε αυτά τα θέματα δεν ακούμε καθαρές θέσεις από ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ ή όταν ακούμε ταυτίζονται με την πολιτική του κ. Μητσοτάκη.
Ας έρθω στο κοινωνικό ζήτημα. Εδώ υπάρχουν τρεις σημαντικές μεταβλητές: Εργασία, κοινωνικό κράτος και φορολογία. Χωρίς μια σημαντική τομή στην φορολογική πολιτική, που θα ενισχύσει τα έσοδα από τα μεγάλα εισοδήματα και τα κέρδη των επιχειρήσεων δεν μπορεί ούτε να στηριχθεί το κοινωνικό κράτος ούτε να μειωθούν οι έμμεσοι φόροι. Προτάσεις που μειώνουν την φορολογία σε εισοδήματα των 100κ ή 200κ δεν μπορούν να υπηρετήσουν ένα άλλο σχέδιο για την οικονομία.
Τα παραπάνω δεν αποτελούν για εμάς δικαιολογία για να εξαιρεθούμε από την συζήτηση. Αποτελούν την απόδειξη ότι παίρνουμε την συζήτηση στα σοβαρά και ενδιαφερόμαστε για μία πραγματική εναλλακτική στην σημερινή κατάσταση. Σε αυτή την συζήτηση μπαίνουμε από το έδαφος της Αριστεράς, μιας ανοιχτόμυαλης Αριστεράς που πιστεύει σε συμμαχίες με κοινωνικές δυνάμεις, με την Πολιτική Οικολογία και την Σοσιαλδημοκρατία, χωρίς όμως να ακυρώνεται ο διακριτός χαρακτήρας του κάθε ρεύματος. Συμπερασματικά οι όροι διεξαγωγής της σημερινής συζήτησης φαίνεται να αγνοούν και το κεντρικό μήνυμα της αποχής. Αντί να αλλάξουμε ένα μοντέλο πολιτικής συζήτησης στο οποίο ο κόσμος γύρισε την πλάτη συνεχίζουμε στον λάθος δρόμο.