Ο ρόλος του Τσίπρα στις διεργασίες για την κεντροαριστερά- Ο δίαυλος με Παπανδρέου και Δούκα- Γιατί πέταξε το γάντι ο Κασσελάκης

Εν αναμονή της πολιτικής ομιλίας του Αλέξη Τσίπρα το βράδυ της Τρίτης, λίγο πριν πέσει η αυλαία στην Διάσκεψη του Ινστιτούτου του πρώην πρωθυπουργού, οι ψηφίδες του νέου μωσαϊκού που δημιουργείται στην κεντροαριστερά μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών έχουν αρχίσει να μπαίνουν στη θέση τους.

Αξίζει κανείς να σταχυολογήσει μερικά από τα στιγμιότυπα σε αυτό το νέο τοπίο:

1. Ο Στέφανος Κασσελάκης, από το δελτίο ειδήσεων του Ant1 και μετά το σύντομο πέρασμά του από την Διάσκεψη (έμεινε περίπου 35 λεπτά!) έδειξε να επιλέγει αντίπαλο εφόσον οι διεργασίες μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ φτάσουν στο σημείο της απευθείας εκλογής του επικεφαλής ενός κοινού εκλογικού σχήματος ως υποψηφίου πρωθυπουργού. “Θα είμαι υποψήφιος ακόμα κι αν είναι υποψήφιος ο Αλέξης Τσίπρας”, απάντησε κατηγορηματικά στην ερώτηση του Νίκου Χατζηνικολάου. Θα μπορούσε να απαντήσει πως αυτή είναι μία εντελώς υποθετική ερώτηση. Δεν το έπραξε. Θα μπορούσε ακόμα και να επικαλεστεί πρόσφατη δήλωσή του, όταν είπε με βεβαιότητα ότι “ο Αλέξης Τσίπρας δεν ενδιαφέρεται για την εσωτερική πολιτική σκηνή, εκείνος είναι για τη Λωζάννη, κι εγώ για την…Κοζάνη”. Ούτε αυτό το έπραξε. Αποφάσισε, αίφνης(;), ενώ απολύτως τίποτε δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί, ούτε καν διαφανεί στον ορίζοντα, να αναδείξει τον πρώην πρωθυπουργό ως υποθετικό μελλοντικό του αντίπαλο.

Πιθανότατα έλαβε υπόψη του την τελευταία δημοσκόπηση της Opinion Poll για το libre που έδειξε πως εάν αναζητηθεί, με εκλογή από την κοινή βάση των δύο κομμάτων, επικεφαλής, ο Αλέξης Τσίπρας προηγείται στο ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ (με βραχεία κεφαλή), αλλά και σε αυτό του ΠΑΣΟΚ (όπου υπερισχύει μακράν το…τρίτο πρόσωπο).

2. Στην Διάσκεψη του Ινστιτούτου Τσίπρα, ο πρώην πρωθυπουργός συγκέντρωσε σχεδόν τους πάντες. Το “άπαν” του ΣΥΡΙΖΑ, σχεδόν ολόκληρη την Κ.Ο της Νέας Αριστεράς υπό τον Αλέξη Χαρίτση (κάτι που έχει ενοχλήσει σφόδρα τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ που τους έχει χαρακτηρίσει “μόρφωμα”), πολλούς βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, και φυσικά μία πολυάριθμη εκπροσώπηση ευρωπαίων πολιτικών από την Αριστερά, τους Σοσιαλιστές, ακόμα και τους Φιλελεύθερους. Ήταν σαφές πως ο Στέφανος Κασσελάκης δεν αισθανόταν ιδιαίτερα άνετα, σε αντίθεση με τον Νίκο Παππά που περιφερόταν και έγινε πόλος έλξης με αφορμή την πρότασή του για συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ- ΠΑΣΟΚ με εκλογική συμπόρευση μέσω κοινών ψηφοδελτίων και κοινού υποψήφιου πρωθυπουργού. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να έχει αποδεχτεί αυτή την προοπτική και την εισηγείται και ο ίδιος, όμως, μάλλον αισθάνεται το ίδιο άβολα με τον Νίκο Ανδρουλάκη. Αμφότεροι μπορεί να έχουν μέλλον σε ένα κοινό σχήμα, μπορεί, όμως, και να μην έχουν. Και το γνωρίζουν.

3. Ο Αλέξης Τσίπρας έστειλε σήμα προσκαλώντας τόσο τον Γιώργο Παπανδρέου, όσο και τον δήμαρχο Αθηναίων Χάρη Δούκα. Ο πρώτος ήταν σαφής όταν επικαλούμενος το γαλλικό παράδειγμα (“Λαϊκό Μέτωπο”) μίλησε καθαρά υπέρ της συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων, ο δεύτερος με την απάντησή “κύκλων” του σε όσα είπε περί διαγραφών στο δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ κατέστησε ακόμα πιο σαφές ότι θα δηλώσει ηχηρό παρών στις εξελίξεις. Η ίδια δημοσκόπηση της Opinion Poll θα μπορούσε να πει κανείς πως ως “τρίτο πρόσωπο” θα μπορούσε να “φωτογραφίζει” τον δήμαρχο Αθηναίων. Διόλου τυχαίες, άλλωστε, οι επιθέσεις που δέχεται για την πιθανότητα να δηλώσει υποψηφιότητα παραμερίζοντας τα καθήκοντά του ως δημάρχου Αθηναίων. Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες λένε πως ο Αλέξης Τσίπρας βλέπει θετικά μία “υποψηφιότητα Δούκα”.

4. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν έχει διευκρινίσει τις προθέσεις του και δεν πρόκειται να το πράξει άμεσα. Ωστόσο θα στείλει το σήμα του για την αναγκαιότητα συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων. Βουλευτές και στελέχη από το ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ αναγνωρίζουν πως το πρόβλημα σε μία… επανάληψη του γαλλικού μοντέλου δεν βρίσκεται στην μεσαία κομματική διαστρωμάτωση, ούτε, φυσικά, στην εκλογική τους βάση που συμφωνεί, αλλά στις ηγεσίες. Λένε, δηλαδή, πως υπό τις παρούσες συνθήκες είναι οι Ανδρουλάκης και Κασσελάκης που δεν έχουν τη “χημεία” και τη βούληση να συγκλίνουν. Ως προς τον πρώτο το θέμα θα λυθεί ή …δεν θα λυθεί όταν φτάσει η ώρα της απευθείας εκλογής νέου προέδρου του ΠΑΣΟΚ, μάλλον το φθινόπωρο. Για τον Στέφανο Κασσελάκη δεν τίθεται ζήτημα, η επίδειξη πυγμής, δε, με την “απόλυση” του Θανάση Θεοχαρόπουλου από συνεργάτης της Κ.Ο δείχνει ότι δεν θα διστάσει να προχωρήσει και σε άλλες “εκκαθαρίσεις”.

Εν κατακλείδι, η κεντροαριστερά δεν είναι ακόμα κάτι περισσότερο από “αχαρτογράφητα νερά”. Προθέσεις υπάρχουν, προτάσεις υπάρχουν (σχέδιο Παππά, “μοντέλο Δούκα” από Ζαχαριάδη κ.ά), η ανάγκη είναι δεδομένη. Πέραν τούτου, όμως, κάτι τέτοιο θα πάρει αρκετό χρόνο και το τέλος είναι αβέβαιο.

Όσοι, πάντως, επικαλούνται το γαλλικό παράδειγμα, επιμένουν πως πλέον ο πολιτικός αντίπαλος δεν είναι μόνο η Ν.Δ (που παρά την πτώση του ποσοστού της- στο 28,3% στις ευρωεκλογές), αλλά και το άθροισμα των δυνάμεων στα δεξιά της. Κι αυτό παραπέμπει, λένε, στην εκρηκτική άνοδο της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία. Προφανώς, επισημαίνουν, δεν είναι το ίδιο, οι αναλογίες, όμως, συνιστούν ένα νέο τοπίο στα άκρα του πολιτικού φάσματος (από δεξιά) που δεν πρέπει να υποτιμάται. Για παράδειγμα, ο υπερδιπλασιασμός, μέσα σε ένα μόλις χρόνο, του ποσοστού της Ελληνικής Λύσης και η “ανάδυση” της Φωνής της Λογικής από το…πουθενά, θα μπορούσε να αποτελέσει πρόπλασμα γιατην συγκρότηση εκ δεξιών της Ν.Δ αντιπολιτευτικού πόλου.

Εάν, τέλος, έπρεπε να ποντάρει κανείς στο εάν θα υπάρξει τελικά συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ, πιθανότερο θα ήταν να κερδίσει αυτός που θα επιλέξει το… ναυάγιο. Ή στην επιλογή να ιδρυθεί ένα νέο κόμμα εξ υπάρχής, ασχέτως της βούλησης των ηγεσιών σε Κουμουνδούρου και Χαριλάου Τρικούπη, το οποίο προοπτικά θα προσελκύσει βουλευτές και στελέχη και από τα δύο κόμματα.