Ακρίβεια: “Φωτιά” σε τρόφιμα, ρεύμα την ώρα που 3 στους 10 ζουν σε συνθήκες φτώχειας

Μια μέρα μετά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων της Eurostat που δείχνουν ότι σχεδόν 3 στους 10 έλληνες είναι στο όριο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού οι ειδήσεις από το μέτωπο του πληθωρισμού παραμένουν δυσοίωνες. Οι τιμές των τροφίμων συνεχίζουν να αυξάνονται ραγδαία, έχοντας δικαιώσει τις ανησυχίες των αναλυτών. Ο δείκτης τροφίμων των Ηνωμένων Εθνών παρουσίασε ανοδική πορεία, κι έχοντας ξεπεράσει εκ νέου τις 120 μονάδες, βρίσκεται σε υψηλό από τον Νοέμβριο του 2023.

Αύξηση κατά 7,1 μονάδες σημείωσαν τα δημητριακά, καθώς οι τιμές εξαγωγών τους αυξήθηκαν παγκοσμίως. Το πρόβλημα που προκάλεσε την ραγδαία αύξηση ήταν το σιτάρι, καθώς πλέον αυξάνονται οι ανησυχίες για μία κακή χρονιά σε ότι αφορά τη σοδιά σε περιοχές της Ευρώπης, της βορείου Αμερικής και της Μαύρης Θάλασσας. Ένας ακόμη παράγοντας που προκαλεί την άνοδο των τιμών είναι οι καταστροφές στις υποδομές στην Ουκρανία που δεν επιτρέπουν πλέον την αποθήκευση ούτε την μεταφορά του.

Ακόμη, αύξηση παρατηρήθηκε και στις τιμές του καλαμποκιού. Στην Αργεντινή η ασθένεια Spiroplasma προκάλεσε μεγάλες καταστροφές στα σπαρτά ενώ στη Βραζιλία η παραγωγή είναι μειωμένη λόγω κακών καιρικών συνθηκών. Μικρότερες αυξήσεις έχουν γίνει στο ρύζι λόγω αυξημένης ζήτησης σε Βραζιλία και Ινδονησία.

• Αύξηση κατά 2,3 μονάδες παρατηρήθηκε το Μάιο στον δείκτη των γαλακτοκομικών, ο οποίος είναι 4,3 μονάδες υψηλότερος από ότι πέρσι. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρήθηκε και στην ελληνική αγορά, όπου ο πληθωρισμός του γιαουρτιού ήταν στο 3,4%.

Υπάρχουν φόβοι ότι η παραγωγή γάλακτος στη Δυτική Ευρώπη θα υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά ενώ και η παραγωγή στην Ωκεανία είναι λόγω εποχής χαμηλότερη. Ταυτόχρονα όμως η ζήτηση στην αρχή της τουριστικής περιόδου αυξάνεται όπως αυξημένη ήταν και η ζήτηση από την Νοτιανατολική Αφρική.

• Στα ίδια επίπεδα έμεινε ο δείκτης στα κρέατα. Οι τιμές σε χοιρινό και αρνί αυξήθηκαν καθώς η ζήτηση αυξάνεται με μεγαλύτερους ρυθμούς από την προσφορά. Στον αντίποδα οι τιμές σε μοσχαρίσιο κρέας και πουλερικά υποχώρησαν καθώς και η προσφορά είναι ικανοποιητική ενώ και η ζήτηση δεν είναι ισχυρή.

Παρόλα αυτά, τα μόνα καλά νέα έρχονται από την ζάχαρη που υποχώρησε για τρίτο συνεχή μήνα και πλέον βρίσκεται στο 25,5% πιο χαμηλά από τον περσινό Μάιο. Οι δυνατοί ρυθμοί παραγωγής στη Βραζιλία και οι μειώσεις στην τιμή του πετρελαίου λειτούργησαν υπέρ των καταναλωτών.

Μία από τις συνέπειες που οδήγησαν στην αύξηση των τιμών, είναι και ότι ο Μάιος ήταν ο πιο θερμότερος μήνας στην ιστορία, με αποτέλεσμα οι αναλυτές να παρατηρούν πως μερικές τιμές ανεβαίνουν λόγω του φαινομένου Heatflation, της αύξησης των τιμών λόγω της ζέστης.

Για παράδειγμα, στο Ιράκ ο κόσμος διαμαρτύρεται στα social media καθώς παρατηρεί απότομες αυξήσεις τιμών κυρίως με την τομάτα ενώ στο Μαρόκο, η κυβέρνηση περιόρισε τις εξαγωγές λόγω χαμηλής παραγωγής. Στην Αίγυπτο η ζέστη εκτόξευσε τις τιμές των κρεμμυδιών.

• Την ίδια ώρα η Ελλάδα είναι μία από τις πρωταθλήτριες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην κρίση επιπέδου διαβίωσης, καθώς ο ένας στους τέσσερις ανθρώπους που ζουν στη χώρα αντιμετωπίζει κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, που δόθηκαν πρόσφατα στη δημοσιότητα, η Ελλάδα εμφανίζεται ως η τέταρτη φτωχότερη χώρα της Ευρώπης, με το 26% του πληθυσμού να βιώνει τους παρακάτω κινδύνους:

Ακόμη, ο μέσος όρος του ποσοστού φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού στην ΕΕ των 27 είναι 21,4%, ποσοστό που αντιστοιχεί 94,6 εκατομμύρια πολίτες. Το ποσοστό είναι ελαφρά μειωμένο σε σύγκριση με το 2022, όταν έφτανε στο 22% και στα 95,3 εκατομμύρια.

Τα υψηλότερα ποσοστά ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή/και κοινωνικό αποκλεισμό έχουν η Ρουμανία και η Βουλγαρία, με 32% και 30% αντίστοιχα, ενώ στην Τρίτη θέση βρίσκεται η Ισπανία, σε μικρή απόσταση από την Ελλάδα με 26%.

Στον αντίποδα τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στην Τσεχία (12%), τη Σλοβενία (14%), τη Φινλανδία και την Πολωνία (16% αμφότερες).

Αυξήσεις και στο ρεύμα

Οι εκτιμήσεις και για το ρεύμα εν μέσω υψηλών θερμοκρασιών ανεβάζουν την τιμή στα πράσινα τιμολόγια στα 18 λεπτά ανά κιλοβατώρα ή και ακόμη πιο ψηλά. Δηλαδή αυξήσεις 30% έναντι μέσης τιμής 15 σεντς τον Ιούνιο, εφόσον φυσικά η ΔΕΗ, δεν απορροφήσει σημαντικό μέρος του κόστους, όπως έκανε και στις αρχές του μήνα. Οι σημερινές τάσεις και η κλιμάκωση στις χονδρεμπορικές τιμές δείχνουν Αυξήσεις στο ρεύμα και μάλιστα σημαντικές προοιωνίζεται η κλιμάκωση των χονδρεμπορικών τιμών για τα κυμαινόμενα τιμολόγια του Ιουλίου, σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες και την αύξηση της ζήτησης.

Ακόμη όμως και σε αυτή τη περίπτωση, όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα ακριβό καλοκαίρι, με κίνδυνο οι αυξήσεις να ακυρώσουν τα θετικά οφέλη από τις πτωτικές τιμές τους πρώτους μήνες της χρονιάς.

Στο μέτωπο της ζήτησης, τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας δείχνουν ότι στις αρχές Ιουνίου η αιχμή κυμαίνονταν γύρω στις 7.500 MWh, όταν σήμερα θα φτάσει τις 9.200 MWh, δηλαδή καταγράφεται μια αύξηση άνω του 20%.

Στο μέτωπο της χονδρεμπορικής τιμής, το Μάιο έκλεισε κατά μέσο όρο στα επίπεδα των 80 ευρώ / MWh, όταν στο πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου κινείται στα 102 ευρώ, γεγονός που συνδέεται τόσο με το φυσικό αέριο, όσο και με τη χαμηλή συμμετοχή των αιολικών. Σήμερα για παράδειγμα, παρά τις συνθήκες καύσωνα, το καύσιμο που κρατά τα ηνία στο ενεργειακό μείγμα είναι το φυσικό αέριο, με δεύτερες τις ΑΠΕ, καθώς επικρατούν συνθήκες άπνοιας. Συμμετέχουν με ποσοστό 60% το μεσημέρι με την πληθώρα των φωτοβολταϊκών, αλλά πέφτουν στο 17% τις βραδυνές ώρες, λόγω της απουσίας των αιολικών. Και προφανώς όσο περισσότερες ώρες μπαίνουν στο σύστημα οι θερμικές μονάδες, τόσο επηρεάζονται ανοδικά οι χονδρεμπορικές τιμές.

• Εκείνο όμως που είναι ακόμη πιο ανησυχητικό αφορά την επανάκαμψη μιας σταθερής νευρικότητας στην αγορά φυσικού αέριου που υπεραντιδρά σε κάθε είδηση διακοπής της προσφοράς, ανεξαρτήτως της έκτασης που έχει, ακόμη και όταν δεν αφορά κάτι το σημαντικό.

Το πρόβλημα πάντως των υψηλών θερμοκρασιών είναι πανευρωπαϊκό με τις προβλέψεις της Montel’s Energy Quantified να μιλούν για 2 βαθμούς Κελσίου πάνω από το κανονικό μέχρι τις αρχές της επόμενης εβδομάδας και τον υδράργυρο στους 35-40 βαθμούς Κελσίου στην Ιταλία και όλη τη ΝΑ Ευρώπη.

Όσο για τα επίπεδα στα οποία βρίσκονται οι ευρωπαϊκές αποθήκες, η πληρότητα κινείται λίγο κάτω από το 72%, ελαφρώς αυξημένη σε σχέση με την ίδια εποχή πέρυσι, σύμφωνα με την Gas Infrastructure Europe.