Στρίβειν δια της… Χαμάς- Ικανοποίηση από το αποτέλεσμα των συναντήσεων στην Άγκυρα-Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης

Η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν επιβεβαίωσε τον χαρακτηρισμό “χαμηλών προσδοκιών” προκαλώντας διπλωματική ικανοποίηση καθώς οι ηγέτες Ελλάδας και Τουρκίας έδειξαν αποφασισμένοι να επιμείνουν στο διάλογο παρά τις διαφορές. Όλα ακολούθησαν το επιμελές σχέδιο με αποτέλεσμα η μόνη σοβαρή σύγκρουση μπροστά στις κάμερες να αφορά όχι τα ελληνοτουρκικά, αλλά τη…Χαμάς.

Επί των σοβαρών ζητημάτων πάντως όπως αυτό της ΑΟΖ δεν έχει γίνει ουσιαστική πρόοδος στο πλαίσιο του πολιτικού ελληνοτουρικού διαλόγου.

Τα ζητήματα της Μονής της Χώρας, της μειονότητας και της Μέσης Ανατολής ήρθαν στην επιφάνεια στις κοινές δηλώσεις των δύο ηγετών, αλλά ακόμη και σε αυτά τα θέματα, οι τοποθετήσεις ήταν προσεκτικές. Δεν υπήρξαν απρόοπτα και ο Πρόεδρος Ερντογάν επέλεξε να μην ρίξει λάδι στη φωτιά εκτιμά η Αθήνα.

Ο κ.Ερντογάν απέφυγε, δημοσίως τουλάχιστον, να ανοίξει πάλι θεωρίες “γκρίζων ζωνών” στο Αιγαίο με αφορμή τα ελληνικά σχέδια για θαλάσσια πάρκα. Ο κ. Ερντογάν όμως αναφέρθηκε εκ νέου σε “τουρκική” μειονότητα στη Θράκη, με τον κ. Μητσοτάκη να απαντά επικαλούμενος τη συνθήκη της Λωζάνης που ορίζει θρησκευτική μειονότητα.

Ο πρωθυπουργός κάρφωσε μάλιστα την Τουρκία όσον αφορά στην κατάσταση της εκεί ελληνικής μειονότητας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε πως στη Θράκη, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι διαβιούν αρμονικά με την ευρωπαϊκή αλλά και την ελληνική έννομη τάξη να τους εγγυάται ένα καθεστώς ίσων ευκαιριών και πως ο χαρακτηρισμός τής μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά στη Συνθήκη της Λωζάνης.

Ο κ. Μητσοτάκης έθεσε στον Ερντογαν και το θέμα της μετατροπής της Μονής της Χώρας σε τζαμί. Αν και έδειξε να αποδέχεται ως ελάχιστο δυνατό την υπόσχεση ότι θα προστατευθεί ως μνημείο και θα είναι ανοιχτή σε όλους όσους επιθυμούν να την επισκεφθούν.

Το θέμα σύμφωνα με πληροφορίες είχε συζητηθεί εκτενώς νωρίτερα στις κλειστές συσκέψεις και για αυτό ο τούρκος πρόεδρος σπευσε προκαταβολικά να αναφερθεί στο θέμα, ισχυριζόμενος πως η Τουρκία προστατεύει την πολιτιστικη κληρονομιά και πως το τέμενος έχει αναστηλωθεί και θα είναι επισκέψιμο.

Ο κ. Μητσοτάκης με τις δηλώσεις του έβαλε στο τραπέζι του ελληνοτουρκικού διαλόγου και το Κυπριακό, διαμηνύοντας εκ νέου ότι ο δρόμος της Τουρκίας προς την ΕΕ περνά από την Ελλάδα και την Κύπρο. 

Ο Πρόεδρος Ερντογάν όμως δεν είπε λέξη, ούτε για τα θαλάσσια πάρκα ούτε για το τουρκολιβυκό μνημόνιο, ούτε επανέφερε “γαλάζιες πατρίδες” και θεωρίες περί καζάν- καζάν στο Αιγαίο.

• Έτσι η μόνη αντιπαράθεση ήταν για τη Χαμάς.

Ο Τούρκος πρόεδρος επέλεξε να αντιπαρατεθεί με τον πρωθυπουργό για ένα θέμα που δεν αφορά άμεσα τις ελληνοτουρκικές σχέσεις: Ο κ. Ερντογάν πήρε ξανά το λόγο μετά τις δηλώσεις Μητσοτάκη για να υποστηρίξει ότι η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική, αλλά αντιστασιακή οργάνωση. 

Ο πρωθυπουργός επέμεινε στο χαρακτηρισμό τρομοκρατική οργάνωση για τη Χαμάς, αλλά έσπευσε να σχολιάσει: “Να συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε στο θέμα αυτό. Αλλά να συμφωνήσουμε ότι συμφωνούμε στην ανάγκη να υπάρξει άμεση κατάπαυση πυρός για να προστατευθούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι, που είναι και τα θύματα αυτού του πολέμου”, με τον κ.Ερντογάν να επιδοκιμάζει λέγοντας: “Αυτό μπορεί να γίνει”.

Τέλος κυβερνητικές πηγές τονίζουν πως οι δύο ηγέτες κατά τη συνάντηση αναγνώρισαν την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις διμερείς σχέσεις τους τελευταίους μήνες και είναι σημαντικό ότι παρά τις διαφορές, εστίασαν στα θετικά.

Μητσοτάκης- Ερντογάν δρομολόγησαν επίσης τα τρία επόμενα ραντεβού τους εντός του 2024 ή για την ακρίβεια δύο βέβαια ραντεβού και ένα που μένει να κλειδώσει.

Πρώτον, ο πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος ενδεχομένως να συναντηθούν και διμερώς στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στις 9-11 Ιουλίου στην Ουάσινγκτον.

Αλλά σε κάθε περίπτωση θα συναντηθούν στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη το Σεπτέμβριο. Ενώ συμφώνησαν η επόμενη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας να πραγματοποιηθεί προς το τέλος του έτους, στην Άγκυρα αυτή τη φορά.

Σκληρή ανακοίνωση ΣΥΡΙΖΑ

Σκληρή ανακοίνωση από ΣΥΡΙΖΑ: «Η σημερινή, νέα επίδειξη της τουρκικής προκλητικότητας από τον Πρόεδρο Ερντογάν, που μίλησε ξανά για “τουρκική μειονότητα” στη Θράκη απέναντι σε έναν άβουλο, αμήχανο Κυριάκο Μητσοτάκη, επιβεβαιώνει τους κινδύνους που συνεπάγεται η ΙΧ εξωτερική του πολιτική και το δόγμα του δεδομένου συμμάχου που εφαρμόζει, θέτοντας, με τη συστηματική υποχωρητικότητα της κυβέρνησης, σε κίνδυνο τα συμφέροντα της χώρας. Το ίδιο ισχύει και για τη χλιαρή αντίδρασή του στην πρόσφατη πρόκληση της μετατροπής σε τζαμί της Ιεράς Μονής της Χώρας.

Η συνάντηση αυτή, της οποίας η ελληνική κυβέρνηση είχε επιχειρήσει να υποβαθμίσει τη σημασία, ήταν αποκαλυπτική ως προς τις προθέσεις και τους στόχους και την στρατηγική της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Τα συμφέροντα της χώρας, όπως πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο, αντιμετωπίζονται από την κυβέρνηση με όρους επικοινωνιακών τακτικών, ψηφοθηρίας και διατήρησης των εσωκομματικών της ισορροπιών.

Ανοίγοντας το δρόμο στην τουρκική κυβέ​ρνηση να αμφισβητεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδα, να γκριζάρει νησιά, νησίδες και βραχονησίδες στο Αιγαίο, να παραβιάζει τη Συνθήκη της Λωζάννης, να επαναφέρει το προκλητικό αφήγημα της “Γαλάζιας πατρίδας”, να μετατρέπει σε τζαμιά χώρους παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Και όλα αυτά απέναντι σε μια κυβέρνηση που έχει αναγάγει σε πάγια τακτική αντιμετώπισης της τουρκικής προκλητικότητας την… υποβάθμισή της, σε μια λογική στρουθοκάμηλου.

Ο ίδιος ο κος Μητσοτάκης δεν αναφέρθηκε σε τίποτε σημαντικό. Συνιστά πρωτοφανές γεγονός το ότι ουσιαστικά έδωσε το “πράσινο φως” στον Τούρκο Πρόεδρο για την παράνομη μετατροπή της Μονής της Χώρας από Μουσείο σε τέμενος, εστιάζοντας μόνο σε ζητήματα προσβασιμότητας της από το κοινό. Ένας πρωθυπουργός αποδυναμωμένος, ανίκανος έστω να εκφράσει την δυσαρέσκεια του για την προκλητική διαμαρτυρία του τουρκικού Υπουργείου Άμυνας για τα θαλάσσια πάρκα που εξήγγειλε η κυβέρνηση σε Αιγαίο και Ιόνιο Πέλαγος.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τάσσεται, όπως άλλωστε έκανε και ως κυβέρνηση, υπέρ της συνέχισης και διατήρησης του διαλόγου, με σαφείς κόκκινες γραμμές στη βάση του διεθνούς δικαίου που να εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Ελλάδας και την ειρήνη στην περιοχή, στη βάση μιας συγκεκριμένης στρατηγικής με αρχή, μέση και τέλος. Σε αυτή την κατεύθυνση καλούμε για πολλοστή φορά να κινηθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη εγκαταλείποντας την άκρως επικίνδυνη για τη χώρα μας, υποχωρητική απέναντι στην Τουρκία, πολιτική της», αναφέρει.

Σκληρή δήλωση και από Ανδρουλάκη

Σκληρή γλώσσα χρησιμοποίησε ο Νίκος Ανδρουλάκης για να σχολιάσει τη συνάντηση και τις δηλώσεις των κκ Ταγίπ Ερντογάν και Κυριάκου Μητσοτάκη στην ‘Αγκυρα. «Ο Ερντογάν συνέχισε σήμερα ακάθεκτος τις προκλήσεις του, επιβεβαιώνοντας ότι ο όποιος διάλογος πρέπει να γίνεται χωρίς αυταπάτες», είπε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ και τόνισε: «Για εμάς η συνθήκη της Λωζάννης είναι γραμμένη σε πέτρα και η μόνη πραγματικότητα στην Κύπρο είναι η κατοχή και βάρβαρη εισβολή του “Αττίλα”. Γι’ αυτό και η λύση πρέπει να δοθεί με σεβασμό στα ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών».

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ όσον αφορά στη Μονή της Χώρας, υποστήριξε πως «αργά ξύπνησε ο κ. Μητσοτάκης. Απ’ το 2020 είναι διακηρυγμένες οι προθέσεις του Ερντογάν και για την Αγία Σοφία και για τη Μονή της Χώρας. Ήδη η επιστημονική κοινότητα υπογραμμίζει τις καταστροφικές επιπτώσεις της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί». Σύμφωνα με τον κ. Ανδρουλάκη έπρεπε πολύ νωρίτερα να έχουμε κάνει διάβημα στην Ευρώπη και βέβαια σε όλα τα διεθνή fora για να προστατεύσουμε αυτά τα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ανακοίνωση από ΚΚΕ

Τι αναφέρει το ΚΚΕ: «Η σημερινή συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν, οι προηγούμενες συναντήσεις και οι συνομιλίες για την αποκαλούμενη “θετική ατζέντα”, κινούνται στις επικίνδυνες ράγες του αποκαλούμενου “Οδικού Χάρτη” για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, που αποφασίστηκε στη ΝΑΤΟϊκή Σύνοδο Κορυφής, τον Ιούλη του 2023 και υλοποιείται με τις σχετικές διαπραγματεύσεις υπό την εποπτεία του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ.

»Πρόκειται για εξελίξεις που δικαιολογημένα εντείνουν τις λαϊκές ανησυχίες για τις συνέπειες στην κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, γιατί, ανεξάρτητα από τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης, που υιοθετούν ουσιαστικά και τα κόμματα του ευρωατλαντικού τόξου, ο πραγματικός στόχος των διαπραγματεύσεων είναι η ενίσχυση της Νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ και η συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, για να προωθηθούν τα συμφέροντα των μονοπωλίων, σε συνθήκες κλιμάκωσης του πολέμου στην Ουκρανία και την Μέση Ανατολή και όξυνσης του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού στα Βαλκάνια.

»Μάλιστα, στις προκλήσεις της Τουρκίας ήρθαν να προστεθούν τις τελευταίες ημέρες κι άλλες – πάλι από “σύμμαχα” ΝΑΤΟϊκά κράτη – όπως η Αλβανία και η Βόρεια Μακεδονία, αναδεικνύοντας τον επικίνδυνο χαρακτήρα του ΝΑΤΟ, που αποτελεί παράγοντα επιθετικότητας και αποσταθεροποίησης σε βάρος των λαών, όπου εναλλάσσονται τα παζάρια και οι επιθετικές ενέργειες.

»Οι προσπάθειες της κυβέρνησης να καλλιεργήσει προσδοκίες και αβάσιμο εφησυχασμό, χρησιμοποιώντας την ψευδαίσθηση των “ήρεμων νερών”, διαψεύστηκαν για ακόμα μια φορά. Στα τετελεσμένα και τις διεκδικήσεις της τουρκικής ηγεσίας έχουν προστεθεί οι νέες προκλητικές ενέργειες, όπως οι αντιδράσεις στην χωροθέτηση θαλάσσιων πάρκων στο Αιγαίο και στο Ιόνιο, οι νέες NAVTEX στην καρδιά του Αιγαίου, στο πλαίσιο του κατασκευάσματος περί “γκρίζων ζωνών” και του δόγματος της “Γαλάζιας Πατρίδας”, αλλά και η επιμονή στις αναφορές για “τουρκική μειονότητα” στην Θράκη και η θέση των “δύο κρατών” στο Κυπριακό, που διαιωνίζει τις συνέπειες της 50χρονης κατοχής.

»Η δε προσήλωση του κ. Μητσοτάκη στο να στηρίζει ακόμα και τώρα το κράτος κατακτητή του Ισραήλ στη γενοκτονία του Παλαιστινιακού λαού, όχι μόνο επιτρέπει στον Ερντογάν να καπηλεύεται τον αγώνα των Παλαιστινίων, ενώ είναι κι αυτός επικεφαλής ενός κατοχικού κράτους, αλλά ουσιαστικά νομιμοποιεί την πολιτική της εισβολής, κατοχής και του εποικισμού που βιώνει και ο Κυπριακός λαός. Ο λαός να επαγρυπνεί, καμιά υποχώρηση από την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, απεμπλοκή της Ελλάδας από τα ευρωατλαντικά σχέδια, να δυναμώσει η κοινή πάλη του ελληνικού και του τουρκικού λαού, των λαών της περιοχής».

Ελληνική Λύση 

«Το εθνικό έγκλημα της επίσκεψης Μητσοτάκη στην ‘Αγκυρα ολοκληρώθηκε με τον πρωθυπουργό να εκφράζει τη ‘στεναχώρια’ του για την βεβήλωση της Μονής της Χώρας, που όμως λησμονεί ότι δεν είναι ‘άλλο ένα μνημείο’ της UNESCO, αλλά ‘κιβωτός’ του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, όπως η Αγία Σοφία είναι η ‘καρδιά της Βασιλεύουσας‘», τονίζει η Ελληνική Λύση.

Σε ανακοίνωση του γραφείου Τύπου του κόμματος, αναφέρεται: «Καταλαβαίνουμε ότι ο Κ. Μητσοτάκης δεν έχει την αίσθηση του καθήκοντος ώστε να ‘στεναχωριέται’ πραγματικά για την ιεροσυλία που διαπράττεται κατά του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας από τον βάρβαρο εισβολέα. Αυτή ακριβώς η έλλειψη αντίληψης των ευθυνών του τον κάνει να ανέχεται επικίνδυνες προσβολές, όπως η αναφορά Ερντογάν περί ‘τουρκικής μειονότητας’ και η υποτονική αντίδραση του πρωθυπουργού. Κατανοούμε πλήρως ότι ο Κ. Μητσοτάκης έχει λησμονήσει την Κύπρο σε αντίθεση με τον Ελληνικό λαό γι’ αυτό και συζητά για τις εισβολές ‘άλλων’ μέσα στη φωλιά του Αττίλα. Διά τούτο κε. Μητσοτάκη στις 9 Ιουνίου θα εισπράξετε μεγάλη στεναχώρια από την ψήφο του ελληνικού λαού η οποία θα είναι συντριπτική εις βάρος σας».

Νέα Αριστερά

«Δεν γίναμε σοφότεροι μετά τις δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για το πού βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών σε ότι αφορά στις διαφορετικές προσεγγίσεις τους. Στις δηλώσεις τους κυριάρχησαν τα διμερή ζητήματα της θετικής ατζέντας, τα οποία θα έπρεπε να είναι αυτονόητα», υπογραμμίζει σε ανακοίνωσή της η Νέα Αριστερά.  «Αναμένουμε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την επιστροφή του στην Αθήνα να ενημερώσει τους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης λεπτομερώς για τη διαπραγματευτική διαδικασία, αλλά και ευρύτερα για το πολιτικό και διπλωματικό πλαίσιο στο οποίο έχουν μπει η Ελλάδα και η Τουρκία», σημειώνει.