Έρευνα Palmos Analysis: Πώς και γιατί θα ψηφίσουν οι Έλληνες στις Ευρωεκλογές 2024

Τι δείχνουν τα συμπεράσματα της έρευνας για τη λειτουργία της Δημοκρατίας και των Θεσμών στην Ε. Ε. του Ινστιτούτου Ερευνών και Πολιτικής Στρατηγικής σε συνεργασία με την Palmos Analysis. Την ώρα που η δυσπιστία στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυξάνεται για μια σειρά από λόγους η νέα έρευνα που παρουσιάστηκε από το ΙΝΕΡΠΟΣΤ δείχνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρωπαϊκό εγχείρημα αμφισβητούνται ολοένα και περισσότερο από τους Ευρωπαίους πολίτες.

Χρόνης Διαμαντόπουλος

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης που διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Ερευνών και Πολιτικής Στρατηγικής (ΙΝΕΡΠΟΣΤ) σε συνεργασία με την Palmos Analysis, παρουσιάστηκαν τα ευρημάτων και τα συμπεράσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε με θέμα τη λειτουργία της Δημοκρατίας και των Θεσμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η εκδήλωση διοργανώθηκε το απόγευμα της Δευτέρας στο αμφιθέατρο “Αντώνης Τρίτσης” του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων στο πλαίσιο των «Ετήσιων Διαλέξεων στη Μνήμη Γεράσιμου Αρσένη».

Η Λούκα Κατσέλη, Ομότιμη καθηγήτρια, πρώην υπουργός, Γενική Διευθύντρια ΕΔΕΜ, σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνα παρατήρησε μεταξύ άλλων ότι:

«Καθώς η ΕΕ εμφανίζεται αδύνατη να συμφωνήσει πόσο μάλλον να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις αναδυόμενες προκλήσεις, δεν μπόρεσε να αποκτήσει  ευρωπαϊκή ισχύ και να μεταδώσει ένα μήνυμα ελπίδας και θετικής προοπτικής για το μέλλον».

Όπως τόνισε η ίδια χαρακτηριστικά «οι συνθήκες διαβίωσης ευρύτατων μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων έχουν  χειροτερεύσει καθώς 118 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες, αριθμός που αντιστοιχεί στο 20,3% του πληθυσμού της Ευρώπης βρίσκονται σε καθεστώς κινδύνου φτώχειας, 50 εκατομμύρια υπόκεινται σε ενεργειακή φτώχεια, πάνω από 18% των νέων μεταξύ 25-29 ετών δεν εργάζονται, δεν σπουδάζουν και δεν παρακολουθούν προγράμματα κατάρτισης».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η κ. Κατσέλη την ίδια στιγμή «οι ανισότητες έχουν αυξηθεί δραματικά με το 5% των πλουσιότερων Ευρωπαίων να κατέχουν το 40% του ιδιωτικού πλούτου».

Σύμφωνα με την ίδια:

–        Η άκριτη ιδιωτικοποίηση δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών έχουν δυσχεράνει αν όχι αποκλείσει την πρόσβαση ευρύτατων κοινωνικών στρωμάτων σε υπηρεσίες υγείας και παιδείας.

–        Η διαφάνεια και λογοδοσία των δημοκρατικών θεσμών αμφισβητούνται: 147 πολυεθνικοί όμιλοι ελέγχουν το 40% του ιδιωτικού παγκόσμιου πλούτου, 6 τρισ.€ (80% του πλούτου) στην ΕΕ βρίσκεται σε εξωχώριες επιχειρήσεις και δεν υπόκεινται σε φορολογία, ενώ οι  πολυεθνικοί κολοσσοί ξοδεύουν  μεγάλα ποσά για lobbying (6.5 εκ.€ μόνο η Γερμανική BayerAG και το ίδιο ποσό η Apple Inc… από 6 εκ.€ η καθεμία η Google και η Meta).

Τα αποτελέσματα της Έρευνας που διεξήχθη στην Ελλάδα και παρουσιάστηκε  στο πλαίσιο της εκδήλωσης, όπως επεσήμανε η κ. Κατσέλη επιβεβαιώνουν τις παραπάνω διαπιστώσεις ενώ ταυτόχρονα εξειδικεύουν και αναδεικνύουν ενδιαφέρουσες διαστάσεις. Μεταξύ αυτών η κ. Κατσέλη ανέφερε ότι:

1) Το 61% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η ένταξη της χώρας στην ΕΕ την έχει ωφελήσει γενικά, με τους άνω των 65 ετών να είναι συγκριτικά πολύ πιο  θετικοί σε αντίθεση με τους έχοντες ηλικία 25-44 ετών, ένα τρίτο περίπου των οποίων, έχοντας βιώσει την κρίση και σε καθεστώς ανασφάλειας, δηλώνουν ότι η ένταξή  έχει βλάψει την χώρα.

2) Για τους περισσότερους οι προσδοκίες τους σχετικά με το Ευρωπαϊκό εγχείρημα έχουν διαψευσθεί  και οι  προοπτικές δεν είναι ιδιαίτερα ευοίωνες. Ένα σημαντικό  ποσοστό (62% των ερωτηθέντων) απαντούν ότι η σημερινή δομή και λειτουργία της ΕΕ δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες που είχαν στο παρελθόν. Το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 68% στις ηλικίες 45 – 74 και διαφοροποιείται έντονα ανάλογα με την κομματική ένταξη. Το ποσοστό στους πρόσφατους ψηφοφόρους της Ελληνικής Λύσης  διαμορφώνεται στο 86%, του ΚΚΕ στο 78%, του ΣΥΡΙΖΑ στο 70% και της ΝΔ στο 47%.  Το 43% συνολικά θεωρεί ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν είναι κοντά στους λαούς της Ευρώπης. Το ανησυχητικό είναι ότι 45% των ερωτηθέντων προβλέπει ότι το μέλλον της ΕΕ την επόμενη δεκαετία θα βαίνει προς το χειρότερο με τα ποσοστά  να  μειώνονται από 71% στους ψηφοφόρους  της Ελληνικής Λύσης ,  στο 68% στους ψηφοφόρους του  ΚΚΕ, 51% του ΣΥΡΙΖΑ , 37% του ΠΑΣΟΚ και 31% της ΝΔ .Ένα πρόσθετο 17%  θεωρεί ότι τα πράγματα θα παραμείνουν στάσιμα.

3) Το 63% των ερωτηθέντων θεωρούν ότι η ΕΕ σήμερα δεν προωθεί τα γεωπολιτικά συμφέροντα της χώρας,  ενώ  48% θεωρούν ότι  η εξωτερική πολιτική της ΕΕ δεν είναι γενικά αποτελεσματική και ισχυρή . Για την μεγάλη πλειοψηφία των ερωτηθέντων (71%) ο τερματισμός των πολεμικών συγκρούσεων στην Ουκρανία και Γάζα αποτελεί προτεραιότητα.

4) Οι ερωτηθέντες εμφανίζονται  μοιρασμένοι και αναποφάσιστοι στο αν οι Ευρωπαϊκές πολιτικές προωθούν  την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική και περιφερειακή συνοχή. Αντιθέτως, η πλειοψηφία (56%) συμφωνεί ότι  οι πολιτικές της στηρίζουν την πράσινη μετάβαση με μόλις το 21% να διαφωνεί.  Η οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης, η καταπολέμηση του πληθωρισμού, η άμβλυνση των ανισοτήτων και η ενίσχυση του κοινωνικού κράτους αποτελούν, όπως θα περίμενε κανείς, προτεραιότητες για το 60% περίπου των ερωτηθέντων.

5) Στο ζήτημα της διαφάνειας και λογοδοσίας, οι απόψεις διίστανται ανάλογα με την ιδεολογική  τοποθέτηση του ερωτώμενου με το 69% όσων  τοποθετούν τους εαυτούς τους στην Αριστερά να θεωρούν ότι δεν υπάρχει διαφάνεια  και λογοδοσία ,με το ποσοστό αυτό να μειώνεται στο 31% για όσους τοποθετούν τους εαυτούς τους στην Κεντροδεξιά .Παρά ταύτα, το σημαντικό είναι ότι το 76% των ερωτωμένων συμφωνούν ότι οι πολιτικές της ΕΕ εξυπηρετούν μεγάλα ιδιωτικά επιχειρηματικά συμφέροντα καθώς και τις εθνικές προτεραιότητες της Γαλλίας και Γερμανίας. Μόνο το 21% των ερωτωμένων θεωρεί ότι οι πολίτες έχουν επαρκή συμμετοχή και επιρροή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην ΕΕ.

Την έρευνα παρουσίασε ο Πασχάλης Τεμεκενίδης, διευθυντής Ερευνών Palmos Analysis. Στη συζήτηση συμμετείχαν οι: Λούκα Κατσέλη, Ομ, καθηγήτρια ΕΚΠΑ, Γενική Διευθύντρια ΕΔΕΜ, πρωην Υπουργός,- Παναγιώτης Ρουμελιώτης, Ομ, Καθηγητής, πρώην Υπουργός και Ευρωβουλευής, –Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου πρώην υπουργός, νομικός- Παναγαιώτης Περάκης, δικηγόρος, τ.Πρόεδρος CCBE. Tη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Ντόρα Νταϊλιάνα.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων οι: Παναγιώτης Πετράκης, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο Μιχάλης Σπουρδαλάκης, καθηγητής Πολιτικής Κοινωνιολογίας, τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Σωκράτης Φάμελλος, Έλενα Ακρίτα, Ευάγγελος Αποστολάκης, Όλγα Γεροβασίλη, Αθηνά Λινού,  Γιώργος Καραμέρος, Θανάσης Θεοχαρόπουλος, Στέργιος Καλπάκης, Τζένη Αρσένη, Γιάννης Μαντζουράνης και πρώην Περιφερειάρχης Αττικής Γιάννης Σγουρός.