Καλοκαίρι/πυρκαγιές: Συναγερμός από τους ειδικούς- Πόσο έτοιμοι είμαστε;

Σε όλες τις τελευταίες συνεντεύξεις του ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου (…) και προεξοφλεί ότι θα έχουμε το δυσκολότερο καλοκαίρι των πολλών τελευταίων ετών. Αναγκαίες οι επισημάνσεις, όμως τα κενά στην προετοιμασία είναι εμφανή και οι φορείς που πρέπει να συνεργαστούν έχουν ήδη αρχίσει το γνωστό “blame game”.

Σε τρεις βδομάδες λήγει, για παράδειγμα, η νέα προθεσμία που δόθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος σε ιδιοκτήτες ακινήτων κοντά σε δασικές εκτάσεις και στους δήμους, για να καθαριστούν σπίτια και οικόπεδα. Όμως η εικόνα παραμένει απογοητευτική.

Ελάχιστες τεχνικές εκθέσεις έχουν κατατεθεί για την επικινδυνότητα των κατοικιών, οι δήμοι επιμένουν ότι δεν μπορούν να αναλάβουν το έργο του καθαρισμού και το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν έχει ανοίξει ακόμη την πλατφόρμα που θα συγκεντρώνονται τα σχετικά στοιχεία. Τον κώδωνα του κινδύνου χτύπησε χθες σε αυτοψία του στην Πεντέλη ο Β. Κικίλιας.

“Τα κλαδιά απ’ τα πεύκα στους κήπους τους, στα σπίτια τους, στις περιοχές που είναι εντός των δήμων, να τα καθαρίσουν. Έχουμε δώσει παράταση μέχρι τις 30 Μαΐου. Θα ήθελα να παρακαλέσω θερμά όλους να κάνουν την δουλειά τους. Θα πάμε γύρω-γύρω από τον ορεινό όγκο, θα φτάσουμε μέχρι κάτω, στην άλλη πλευρά, την ανατολική. Ξεκινήσαμε πίσω από την βόρεια πλευρά του ορεινού όγκου”, είπε ο υπουργός. Προτροπές εις ώτα μη ακουόντων ή, μήπως, ελλιπής προετοιμασία που αφορά το σύνολο των εμπλεκόμενων φορέων, από την κυβέρνηση μέχρι την τοπική αυτοδιοίκηση; Για παράδειγμα, αυτό που δεν έχει διευκρινιστεί είναι εάν -εκτός από τις αυστηρότερες ποινές που θεσπίστηκαν σχετικά με τους “ανεγκέφαλους” που καίνε ξερά χόρτα (ας μην ξεχνάμε πως ξεκίνησε η τραγωδία στο Μάτι)- υπάρχει επάρκεια σε εναέρια μέσα και εάν οι επίγειες δυνάμεις έχουν οργανωθεί και εξοπλιστεί σωστά.

Ανήσυχοι οι επιστήμονες από το Αστεροσκοπείο Αθηνών σημειώνουν ότι ήδη οι πυρκαγιές είναι αυξημένες κατά 20% από το αντίστοιχο περσινό διάστημα, ενώ μιλούν για ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι, καθώς οι θερμοκρασίες τον Απρίλιο ήταν στην Αθήνα +2,9 βαθμούς Κελσίου τις 23 από τις 30 μέρες του μήνα σε σχέση με την δεκαετία 2010-2019 και στη Θεσσαλονίκη +2,5 βαθμούς μεγαλύτερες.

Κρούει τον κώδωνα και ο ΟΗΕ

Ο κόσμος έζησε (και) τον Απρίλιο «εξαιρετικές» θερμοκρασίες, καθώς καταγράφτηκαν μηνιαία ρεκόρ ζέστης τόσο στο έδαφος, όσο και στην επιφάνεια των ωκεανών, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Copernicus, που δίνονται στη δημοσιότητα σήμερα.

Το φυσικό κλιματικό φαινόμενο Ελ Νίνιο «συνέχισε να αποδυναμώνεται», αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο μείωσης των θερμοκρασιών αργότερα φέτος, αλλά δεν παρατηρήθηκε καμιά αλλαγή στη βασική τάση, αυτή της υπερθέρμανσης, που τροφοδοτεί η μαζική καύση ορυκτών καυσίμων (βενζίνης, πετρελαίου, αερίου, άνθρακα).

Από τον Ιούνιο του 2023, κάθε μήνα αδιαλείπτως συντρίβεται το ρεκόρ ζέστης.

Ο Απρίλιος του 2024 δεν ήταν εξαίρεση σε αυτόν που τείνει να γίνει κανόνας, με μέση θερμοκρασία 15,03° Κελσίου, με άλλη λόγια 1,58 βαθμό πάνω από οποιονδήποτε φυσιολογικό Απρίλιο της προβιομηχανικής εποχής (1850-1900).

Κάθε επιπλέον βαθμός αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας συνοδεύεται από «ακραία κλιματικά συμβάντα, που γίνονται ολοένα πιο σφοδρά και πιο πιθανά»

Τους τελευταίους 12 μήνες, η θερμοκρασία του πλανήτη ήταν κατά μέσο όρο 1,61° Κελσίου υψηλότερη από ό,τι την προβιομηχανική εποχή,

«Αν και είναι ασυνήθιστη, τέτοια σειρά μηνιαίων ρεκόρ είχε ήδη παρατηρηθεί την περίοδο 2015-2016», όταν είχε διαρκέσει 15 μήνες, τονίζει η υπηρεσία Κοπέρνικος.

Τους τελευταίους 12 μήνες, η θερμοκρασία του πλανήτη ήταν κατά μέσο όρο 1,61° Κελσίου υψηλότερη από ό,τι την προβιομηχανική εποχή, δηλαδή πάνω από τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού (2015) η αύξηση της θερμοκρασίας να μην υπερβεί τον 1,5° Κελσίου. Ωστόσο, αυτή η ανωμαλία πρέπει να καταγράφεται για δεκαετίες ώστε να θεωρηθεί πως το κλίμα ξεπέρασε αυτό το απόλυτα κρίσιμο όριο.

Σε κάθε περίπτωση όμως διαπιστώνεται «πόσο αξιοσημείωτες είναι οι συνθήκες της παγκόσμιας θερμοκρασίας», υπογράμμισε ο Ζιλιέν Νικολά, κλιματολόγος της ευρωπαϊκής υπηρεσίας κλιματικής αλλαγής Κοπέρνικος (C3S), στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Ο περασμένος μήνας ήταν ο δεύτερος πιο θερμός που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη, όπως και ο Μάρτιος και το σύνολο της χειμερινής περιόδου.

Οι δηλώσεις Κικίλια

Κατά την αυτοψία στην Πέντέλη, τον πράσινο πνεύμονα της Αττικής, ο Βασίλης Κικίλιας τόνισε με νόημα:

Πάντα υπάρχουν προκλήσεις και προβλήματα. Και άλλα θέματα τα οποία πρέπει να επιλυθούν σε ό,τι έχει να κάνει με την πρόληψη και την προετοιμασία. Έχουμε δώσει μεγάλη βάση όμως σε αυτό τη φετινή χρονιά. Είναι μια δύσκολη χρονιά, ένας άνυδρος χειμώνας. Το φθινόπωρο έφτασε μέχρι το Δεκέμβρη μήνα. Δεν υπάρχει χιόνι και πάγος στο βουνό για να λιώσει το καλοκαίρι. Οι συνθήκες δημιουργούν μια πολύ μεγάλη πρόκληση για εμάς όλους. Την προσπάθεια θα την κάνουμε από κοινού: το Πυροσβεστικό Σώμα, η Πολιτική Προστασία, τα άλλα Σώματα, οι Ένοπλες Δυνάμεις, η Αυτοδιοίκηση και παρακαλώ πάρα πολύ θερμά και τους συμπολίτες μας και όλους τους ανθρώπους των περιοχών αυτών κατά κύριο λόγο. Ελάτε να προστατεύσουμε όλοι μαζί το σπίτι μας.

Ήδη όπως βλέπετε από το Μάρτιο έχουν μπει πολλά-πολλά πρόστιμα για πυρκαγιές εξ αμελείας – αυτό είναι το ένα κομμάτι το οποίο μας απασχολούσε. Ανέβηκαν και τα ποσά αυτά με βάση τη νέα Πυροσβεστική Διάταξη. Δεν θα θέλαμε να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Θα θέλαμε να υπάρχει και συνείδηση συλλογική και κοινωνική του καθενός από εμάς. Δεν ζητάμε κάτι ξένο από τη φύση του ανθρώπου: να προστατεύσει το σπίτι του, την οικογένειά του, τους ανθρώπους του. Η πολιτεία φυσικά έχει αυτή την ευθύνη κι αναλαμβάνει αυτό το μεγάλο κομμάτι που έχει να κάνει με τους κοινόχρηστους χώρους, αλλά να μπούμε στις αυλές του κόσμου δεν γίνεται. Πρέπει οι ίδιοι να κάνουν αυτό που πρέπει. Ειδικά σε αυτές τις περιοχές, ξέρουν οι κάτοικοι αυτών των περιοχών πόσο μεγάλες δυσκολίες υπάρχουν και πόσες πολλές φορές και χρονιές έχουν κινδυνεύσει.