Guardian/Ανάλυση: Ο Νετανιάχου θα αγνοήσει τις ΗΠΑ; Οι “ομοιότητες” με τον Σαμίρ

Αυτό το Σαββατοκύριακο, το Ιράν έγινε το πρώτο κυρίαρχο κράτος εδώ και 33 χρόνια που επιτέθηκε απευθείας στο Ισραήλ, εκτοξεύοντας εκατοντάδες πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη κατά τη διάρκεια της νύχτας. Σε ανάλυση του ο Guardian, αναφέρει ότι ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θα μπορούσε να πει κανείς ότι αντιμετωπίζει ένα παρόμοιο δίλημμα με αυτό του Σαμίρ – αλλά είναι οι δικές του αποφάσεις και οι λανθασμένοι υπολογισμοί από τις 7 Οκτωβρίου που οδήγησαν το Ισραήλ σε αυτή την επισφαλή συγκυρία.

• Τι κοινό έχουν Νετανιάχου – Σαμίρ; Όταν ο Σαντάμ Χουσεΐν ξεκίνησε το αποτυχημένο εγχείρημά του να καταλάβει το Κουβέιτ το 1991, ο Ιρακινός δικτάτορας εκτόξευσε δεκάδες πυραύλους Scud στο Τελ Αβίβ με την ελπίδα να προκαλέσει ισραηλινά αντίποινα που θα δίχαζαν τον αμερικανοαραβικό συνασπισμό που κινήθηκε εναντίον του. Η Ουάσινγκτον έπεισε τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, τον Γιτζάκ Σαμίρ, να μην εμπλακεί στη μάχη, και ο ολοκληρωτικός περιφερειακός πόλεμος αποφεύχθηκε.

Μετά την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ, ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει λοιπόν ένα κρίσιμο δίλημμα σχετικά με το πώς να απαντήσει.

«Στο παρελθόν ήταν αρκετά ακριβές να πούμε ότι ο Μπίμπι [Νετανιάχου] δεν ήταν συνήθως αυτός που κλιμάκωνε τα πράγματα. Στους πολέμους του με τη Χαμάς, προτίμησε σύντομους, έντονους και περιορισμένους πολέμους που μπορεί να υπολογίσει ότι είναι υπό έλεγχο», δήλωσε η Dahlia Scheindlin, πολιτική στρατηγίστρια και συνεργάτης πολιτικής στο Ίδρυμα Century, χρησιμοποιώντας το γνωστό προσωνύμιο του επί μακρόν ισραηλινού ηγέτη.

• «Το πρόβλημα είναι ότι η 7η Οκτωβρίου ήταν ένα παιχνίδι που άλλαξε τα δεδομένα. Το πώς ενήργησε στο παρελθόν είναι άσχετο τώρα, επειδή η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Είναι το ίδιο πράγμα για το Ιράν: ο κόσμος πάντα έλεγε, ‘η Τεχεράνη δεν ανταποδίδει ποτέ με σοβαρό τρόπο’. Λοιπόν, μετά από αυτό το Σαββατοκύριακο, αυτό δεν ισχύει πλέον»

Οι Ισραηλινοί αντιμετώπισαν μια άγρυπνη νύχτα το Σάββατο, όταν αξιωματούχοι ανακοίνωσαν ότι, για πρώτη φορά, το Ιράν εκτόξευσε εκατοντάδες πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη προς το εβραϊκό κράτος, φέρνοντας τους δύο εχθρούς πιο κοντά στο χείλος ενός ολοκληρωτικού πολέμου από ποτέ.

Η επίθεση τηλεγραφήθηκε προσεκτικά από το Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης και σχεδόν όλα τα πυρομαχικά αναχαιτίστηκαν επιτυχώς από την αεροπορία και το πολυεπίπεδο σύστημα αεράμυνας του Ισραήλ – και με την καλά συντονισμένη βοήθεια πολλών συμμάχων. Το ερώτημα τώρα είναι πώς θα απαντήσει ο πολιορκημένος Νετανιάχου.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι υποσχέθηκαν μια «σημαντική, ισχυρή απάντηση» στην επίθεση, η οποία, σύμφωνα με την Τεχεράνη, ήταν αντίποινα για τον βομβαρδισμό ενός ιρανικού διπλωματικού κτιρίου στη Δαμασκό την 1η Απριλίου, από τον οποίο σκοτώθηκαν δύο ανώτεροι διοικητές των Φρουρών της Επανάστασης και άλλοι επτά αξιωματικοί, για το οποίο το Ιράν κατηγόρησε το Ισραήλ.

• Δεν είναι σαφές αν το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας συζήτησε εκ των προτέρων τις επιπτώσεις της επίθεσης σε έναν τόσο υψηλού προφίλ στόχο, παρά την αυξανόμενη ένταση μεταξύ των δύο χωρών μετά το ξέσπασμα των συγκρούσεων στη Γάζα και τον πόλεμο φθοράς με την υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ του Λιβάνου.

Οι ΗΠΑ έσπευσαν να δηλώσουν ότι δεν είχαν ενημερωθεί εκ των προτέρων για το χτύπημα. Αναγκάστηκαν ωστόσο να ξεπεράσουν ένα διευρυνόμενο χάσμα με τον Νετανιάχου σχετικά με τη συμπεριφορά του Ισραήλ στον πόλεμο στη Γάζα για να έρθουν σε βοήθεια του σημαντικότερου περιφερειακού συμμάχου τους μπροστά στις επανειλημμένες απειλές για εκδίκηση από τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.

Οι σχολιαστές στο Ισραήλ εικάζουν τώρα ποια θα είναι η απάντηση του Ισραήλ. «Θα πρέπει η απάντηση να διαβαθμιστεί με βάση τις προθέσεις των Ιρανών ή με βάση τα αποτελέσματα της επίθεσης;» αναρωτήθηκε το έγκριτο Κανάλι 12. Εάν η ηγεσία του Ισραήλ σκόπευε σε πόλεμο με το Ιράν, οι επιθέσεις που εξαπολύθηκαν αργά το Σάββατο θα ήταν επαρκής αφορμή, δήλωσε η Ντάλια Σάιντλιν

Από το απόγευμα της Κυριακής, οι αρχικές ενδείξεις δείχνουν ότι το Ισραήλ, υπό την έντονη πίεση των ΗΠΑ να μην παρασύρει τον υπόλοιπο κόσμο σε μια περιφερειακή σύγκρουση, θα κρατήσει στάση πυρός. Ο Μπένι Γκαντζ, μέλος της κυβέρνησης ενότητας του Ισραήλ εν καιρώ πολέμου, δήλωσε σε δήλωσή του πριν από τη σύγκληση του πολεμικού υπουργικού συμβουλίου: «Θα δημιουργήσουμε μια περιφερειακή συμμαχία και θα απαιτήσουμε το τίμημα από το Ιράν με τον τρόπο και τη στιγμή που είναι κατάλληλος για εμάς».

• Οι ακροδεξιοί εταίροι του Νετανιάχου στον συνασπισμό ζητούν μια «καταστροφική» απάντηση στην επίθεση της Ισλαμικής Δημοκρατίας και η ισραηλινή εφημερίδα Yedioth Ahronoth ανέφερε την Κυριακή ότι «τα τύμπανα του πολέμου χτυπούν στην αίθουσα συνεδριάσεων του πολεμικού υπουργικού συμβουλίου».

«Μια πηγή που είναι πολύ καλά πληροφορημένη για τις μαραθώνιες συνομιλίες που έγιναν την περασμένη εβδομάδα είπε: “Αν είχαν βιντεοσκοπηθεί και ανεβεί στο YouTube, σήμερα θα υπήρχαν 4 εκατομμύρια άνθρωποι στο αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν που θα έψαχναν τρόπο να ξεφύγουν από εδώ», έγραψε ο γνωστός αρθρογράφος Ρόναν Μπέργκμαν.

Είναι πολύ νωρίς για να προβλέψει κανείς τις πολιτικές επιπτώσεις των γεγονότων αυτού του Σαββατοκύριακου για τον Νετανιάχου, ο οποίος θεωρεί ότι η παραμονή του στην εξουσία για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα είναι η καλύτερη ευκαιρία για να αποφύγει τις κατηγορίες για διαφθορά, τις οποίες πάντα αρνιόταν.

• Ενώ μεγάλο μέρος του κοινού εξακολουθεί να είναι εξοργισμένο με την άρνησή του να αναλάβει την ευθύνη για τις αποτυχίες των υπηρεσιών πληροφοριών και της αντίδρασης κατά τη διάρκεια της επίθεσης της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου και οι εκκλήσεις για πρόωρες εκλογές αυξάνονται.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η προσωπική δημοτικότητα του Νετανιάχου και η υποστήριξη προς το κόμμα του Λικούντ άρχισαν να αυξάνονται και πάλι τις τελευταίες έξι εβδομάδες.

Και ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σταθερά ότι η ισραηλινή κοινή γνώμη υποστηρίζει μια χερσαία επιχείρηση στο Λίβανο, μετά τη Γάζα, για να καθαρίσει τη βόρεια συνοριακή περιοχή από την απειλή που συνιστά η Χεζμπολάχ, ο πόλεμος με το Ιράν δεν αποτελούσε ένα σοβαρά εξεταζόμενο ενδεχόμενο μέχρι αυτό το Σαββατοκύριακο.

Αμέσως μετά την 7η Οκτωβρίου, το Ισραήλ έσπευσε με τα μούτρα σε μια εξαντλητική και βίαιη εκστρατεία στη Γάζα, όπως αποδείχθηκε, χωρίς σαφή αντίληψη για την «επόμενη μέρα». Το πολεμικό υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ παραλίγο επίσης να εξαπολύσει έναν προληπτικό πόλεμο κατά της Χεζμπολάχ – τον οποίο ο Μπάιντεν, και πάλι, αναγκάστηκε να αποτρέψει το Ισραήλ από το να συνεχίσει.

• Μισό χρόνο αργότερα, σχεδόν κανένας από τους στόχους του Νετανιάχου στη Γάζα δεν έχει επιτευχθεί: περισσότεροι από 100 όμηροι, πολλοί ήδη νεκροί, παραμένουν στη λωρίδα, μεγάλο μέρος της ηγεσίας της Χαμάς είναι ακόμη ζωντανό και ο ισραηλινός στρατός εξακολουθεί να αποκρούει θανατηφόρες αντεπιθέσεις σε περιοχές που φαινομενικά ελέγχει εδώ και μήνες.

Ο Νετανιάχου κρούει εδώ και χρόνια τη σπάθη του στην Τεχεράνη – αλλά δεν έχει υποστηρίξει ακόμη τη ρητορική του με άμεση και απροκάλυπτη δράση. Ο λαός της περιοχής μπορεί μόνο να ελπίζει ότι δεν βλέπει τώρα αυτή την αχαρτογράφητη επιλογή ως μια ακόμη πολιτική ευκαιρία.