Η πολιτική ακροβασία Ανδρουλάκη, η κυριαρχία Μητσοτάκη, και το ΠΑΣΟΚ ως “ακαδημία της Ν.Δ”

Ο Ανδρέας Λοβέρδος ίδρυσε τους “Δημοκράτες” επειδή, όπως επισημαίνει, εκτιμά ότι υπάρχει κενό πολιτικό πεδίο μεταξύ της Ν.Δ και του ΠΑΣΟΚ και επιχειρεί να το καλύψει. Υπάρχει, όμως; Η ανακοίνωση για τέσσερις ακόμα υποψηφίους με το ευρωψηφοδέλτιο του κυβερνώντος κόμματος δεν επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο. Δύο από τους τέσσερις είχαν ως σημείο πολιτικής εκκίνησης το ΠΑΣΟΚ: η Βούλα Πατουλίδου ήταν υποψήφια νομάρχης Θεσσαλονίκης το 2006, ως επιλογή του Γιώργου Παπανδρέου, ο δε διεθνολόγος και καθηγητής στο Δημοκρίτειο πανεπιστήμιο Σωτήρης Σέρμπος ήταν μέχρι πριν περίπου ένα χρόνο διπλωματικός σύμβουλος του Νίκου Ανδρουλάκη.

Η μισή κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη (Χρυσοχοϊδης, Πιερακκάκης, Λιβάνιος, Μενδώνη, Σκέρτσος, Γεραπετρίτης κ.ά) προέρχονται από την πασοκική “μήτρα”, κυρίως από τους εκσυγχρονιστές, ενώ στο ευρωψηφοδέλτιο συμπεριλαμβάνονται και ο πρώην βουλευτής επικρατείας του ΠΑΣΟΚ Πύρρος Δήμας αλλά και η πρώην υπουργός Εύη Χριστοφιλοπούλου. Χαριτολογώντας -αν και με δυσφορία- παλαιός κοινοβουλευτικός και πρώην υπουργός της γαλάζιας παράταξης αποκάλεσε πρόσφατα, γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, το ΠΑΣΟΚ …“ακαδημία της Ν.Δ”.

Η πολιτική κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη στον χώρο του κέντρου αποτυπώνεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις περίπου από την εποχή της ανάρρησης του στην ηγεσία της Ν.Δ και προϊόντος του χρόνου έγινε εντονότερη. Συστηματικά και μεθοδικά προσέγγισε το εκσυγχρονιστικό λόμπι, υιοθέτησε πολιτικές και πρακτικές του Κώστα Σημίτη και τελευταίο το σύνθημα περί “πολυδύναμου εκσυγχρονισμού”, ενώ εσχάτως και με αφορμή την μετάλλαξη του ΠΑΣΟΚ σχετικά με το νομοσχέδιο Πιερακκάκη για τα μη κρατικά ΑΕΙ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κατηγόρησε τον Νίκο Ανδρουλάκη ότι μετατρέπει το κόμμα του σε “πράσινο ΣΥΡΙΖΑ”.

Όσο ο τελευταίος εστιάζει την τακτική του μόνο στην δεύτερη θέση στις ευρωεκλογές και στον μικρο-ανταγωνισμό με τον ΣΥΡΙΖΑ για την πρωτοκαθεδρία στον χώρο της κεντροαριστεράς αναγκάζεται, ως φαίνεται, να υιοθετήσει θέσεις που παραδοσιακά υπηρέτησε και υπηρετεί το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Φαίνεται πως αυτό περιορίζει τις προοπτικές του και διατηρεί στις 20 μονάδες την διαφορά από τη Ν.Δ στις δημοσκοπήσεις.

Η περίπτωση με το νομοσχέδιο για την ισότητα στον πολιτικό γάμο ανέδειξε τα συντηρητικά αντανακλαστικά του ενός τρίτου της κοινοβουλευτικής του ομάδας, το οποίο ταυτίστηκε σε αρκετά μεγάλο βαθμό ως προς την επιχειρηματολογία του με τους διαφωνούντες στο κυβερνών κόμμα. Το αποτέλεσμα ήταν …ισοψηφία: το 32% των βουλευτών της Ν.Δ απείχαν ή το καταψήφισαν, το 34% εκείνων του ΠΑΣΟΚ προτίμησαν την αποχή.

Οι κίνδυνοι των ευρωεκλογών

Η “εισπήδηση” (με εκκλησιαστικούς όρους) του Κυριάκου Μητσοτάκη στον χώρο του κέντρου, ακόμα και της (κεντροδεξιόστροφης) σοσιαλδημοκρατίας έχει δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα απουσίας ευκρινούς πολιτικής ταυτότητας. Εάν το κέντρο το έχει κυριεύσει η Ν.Δ και ο ΣΥΡΙΖΑ κρατά ακόμα το μεγαλύτερο -αν και συρρικνωμένο λόγω της εγχώριας και ευρωπαϊκής ρευστοποίησης και συντηρητικοποίησης- τμήμα της αριστεράς, τα ακάλυπτα εδάφη για να κινηθεί το ΠΑΣΟΚ είναι πιά περιορισμένα. Ίσως γι αυτό ο Νίκος Ανδρουλάκης επιδιώκει με κάθε τρόπο την εδραίωσή του στην δεύτερη θέση (στις ευρωεκλογές), ώστε να μπορέσει να εκδηλώσει -όπως έχει προαναγγείλει- πρωτοβουλία για την σύνταξη μετώπου των λεγόμενων προοδευτικών δυνάμεων.

Όσο, όμως, ρίχνει το βάρος του στην κατάκτηση της δεύτερης θέσης τόσο υψώνει έναν εκλογικό πήχη που ίσως προκαλέσει παρενέργειες. Πρώτον, θα κριθεί ως αποτυχία εάν κάτι τέτοιο δεν επιτευχθεί. Ακόμα και με μερικές χιλιάδες ψήφους να χάσει από τον ΣΥΡΙΖΑ του Στέφανου Κασσελάκη είναι μάλλον βέβαιο πως θα προκύψουν αναταράξεις, ακόμα και ευθεία αμφισβήτηση της στρατηγικής του. Δεύτερον, από μόνη της η δεύτερη θέση δεν λέει κάτι ιδιαίτερο εάν δεν πετύχει ένα αρκετά υψηλό ποσοστό -κάποιοι λένε κοντά στο 20%- που θα συνδυαστεί με συρρίκνωση της απόστασης από τη Ν.Δ.

Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, εκείνο που προσώρας απουσιάζει είναι η καθαρή πρόταση για εναλλακτική διακυβέρνηση απέναντι στη Ν.Δ. Με ένα εκλογικό σώμα που κατά ένα μεγάλο ποσοστό στέκεται ανεκτικά ή και συμπαθεί το πολιτικό προφίλ του πρωθυπουργού, ο Νίκος Ανδρουλάκης είναι υποχρεωμένος να ακροβατεί μεταξύ της προστασίας του κεντρώου προσώπου του και της προσπάθειας να επαναπατρίσει τους παλαιούς ψηφοφόρους του κόμματός του που ψηφίζουν ανελλιπώς τον ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εθνικές αναμετρήσεις.

Το “μοντέλο Δούκα” (συνεργασία ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ στην εκλογή του δημάρχου της Αθήνας) θα μπορούσε να είναι μία μετεκλογική στρατηγική, το ερώτημα, όμως, είναι αφενός εάν μπορεί να υποταχθούν προσωπικές πολιτικές φιλοδοξίες σε ένα ευρύ εγχείρημα και αφετέρου εάν ένα διόλου αμελητέο τμήμα βουλευτών και στελεχών του ΠΑΣΟΚ επιθυμεί κάτι τέτοιο.