Ευρώπη/Βράζουν οι αγρότες -Κινητοποιήσεις σε Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία

Μπλόκα στήνουν οι Γάλλοι αγρότες σε πολλούς αυτοκινητόδρομους στη χώρα, παραλαμβάνοντας τη σκυτάλη από τους Γερμανούς αγρότες που διαδηλώνουν τις τελευταίες εβδομάδες στην Πύλη του Βρανδεμβούργου, παραλύοντας με τα τρακτέρ τους το Βερολίνο. Την ίδια ώρα, ένα τραγικό δυστύχημα επισκίασε τις κινητοποιήσεις των Γάλλων αγροτών καθώς μία μητέρα, ο σύντροφος και η 14χρονη κόρη της παρασύρθηκαν από όχημα σε αγροτικό μπλόκο, με αποτέλεσμα η γυναίκα να χάσει τη ζωή της και η κόρη της να χαροπαλεύει. Παρά το τραγικό γεγονός, οι αγρότες δε σταματούν τις κινητοποιήσεις.

Από την αύξηση του κόστους καυσίμων και της φορολογίας έως τους αυστηρούς πράσινους κανονισμούς, οι Γάλλοι αγρότες παρουσίασαν τα αιτήματά τους στον πρωθυπουργό, Γκαμπριέλ Ατάλ, ο οποίος προσπαθεί να ηρεμήσει τα πνεύματα, καθώς το Παρίσι τρέμει στην προοπτική μίας αναβίωσης της αναταραχής που προκάλεσαν τα κίτρινα γιλέκα.

Από την πλευρά τους οι υπουργοί Γεωργίας συνεδριάζουν στις Βρυξέλλες, με βασικό θέμα τη στήριξη προς τα Ουκρανικά αγροτικά προϊόντα, που τελικά δημιούργησε αθέμιτο ανταγωνισμό για τους Ευρωπαίους αγρότες και, κυρίως, τους Πολωνούς.

Στόχος των Βρυξελλών είναι να βρεθεί λύση πριν εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες πάνε στις κάλπες για να αναδείξουν την επόμενη ευρωβουλή.

Στην Ολλανδία, τη Γερμανία, τη Ρουμανία, ακόμη και την Πολωνία, οι αγροτικές κινητοποιήσεις προηγήθηκαν της Γαλλίας.

Οι οργισμένες αντιδράσεις των αγροτών ποικίλλουν από χώρα σε χώρα. Αφορούν κυρίως στους φόρους στο ντίζελ, τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων ή τον περιορισμό των εκπομπών αζώτου ή αερίων του θερμοκηπίου, όπως εξηγεί η Christiane Lambert, πρόεδρος της Επιτροπής Επαγγελματικών Οργανώσεων στον γεωργικό τομέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η ίδια προσθέτει ότι οι Ευρωπαίοι αγρότες έχουν την αίσθηση ότι τους «επιβάλλονται» μέτρα που είναι υπερβολικά, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της οικολογικής μετάβασης.

Καθώς η οργή των αγροτών αυξάνεται σε όλη την Ευρώπη, η Le Figaro σκιαγράφησε τους λόγους που ωθούν τους αγρότες διαφόρων εθνικοτήτων να πυκνώνουν τις τάξεις των κινητοποιήσεων στους δρόμους.

Les tracteurs ont quitté la préfecture pour regagner le tronçon de l’A62, bloqué depuis hier au sud d’Agen. pic.twitter.com/pUmgNGjYtF

— Eloi Passot (@eloi_passot) January 23, 2024

Οι αγρότες στην Ολλανδία

Οι Ολλανδοί αγρότες ήταν οι πρώτοι που εξέφρασαν την οργή τους. Ήταν από το φθινόπωρο του 2019, μετά τη ριζοσπαστική πρόταση βουλευτή της κεντροαριστεράς για μείωση στο μισό της κτηνοτροφίας. Έκτοτε, αυτές οι διαμαρτυρίες δεν έχουν κοπάσει.

Φούντωσαν ακόμη περισσότερο τον Ιούνιο του 2022, μετά την ανακοίνωση για δραστική μείωση – κατά 70% – των εκπομπών αζώτου, σημειώνει ο Christophe de Voogd, συνεργάτης καθηγητής Επιστημών και συγγραφέας του History of the Netherlands. Αυτή η απόφαση του ολλανδικού κράτους ακολουθεί επίσης την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ολλανδίας της 20ης Δεκεμβρίου 2019 που διέταξε την κυβέρνηση να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 25% έως το 2020.

Εδώ και αρκετούς μήνες, οι Ολλανδοί αγρότες κλείνουν τους αυτοκινητόδρομους με τα τρακτέρ τους και διαδηλώνουν μπροστά στα σπίτια των πολιτικών αρχηγών. Οι ανάποδες ολλανδικές σημαίες έχουν γίνει το σύμβολο της εξέγερσής τους. Και αυτή η δυσαρέσκεια αντικατοπτρίζεται και στις κάλπες. Ένα νέο κόμμα που συγκεντρώνει αγρότες, το «Κίνημα Αγρότη-Πολίτη» (BBB), μπήκε δυναμικά στη Γερουσία τον Μάρτιο του 2023. Κέρδισε τελικά λιγότερες ψήφους από ό,τι αναμενόταν στις γενικές εκλογές του Νοεμβρίου.

Δυναμικές κινητοποιήσεις στη Γερμανία

Από τα μέσα Ιανουαρίου, οι Γερμανοί διαδηλώνουν και απειλούν να επεκτείνουν τις κινητοποιήσεις. Αντιτίθενται στο σχέδιο της κυβέρνησης του Όλαφ Σολτς να αφαιρέσει το φορολογικό πλεονέκτημα για το αγροτικό ντίζελ. Ένα μέτρο που περιγράφεται ως «επιβλαβές για το κλίμα» από την κυβέρνηση.

Αλλά στην πραγματικότητα, η τελευταία επιδιώκει να «μειώσει τα έξοδά της» για να κλείσει τον προϋπολογισμό της, αναφέρει η Alessandra Kirsch, διευθύντρια μελετών στο think tank Agriculture Stratégies. Η Γερμανία πρέπει πράγματι να εξοικονομήσει πολλά δισεκατομμύρια για τις δημοσιονομικές δαπάνες προκειμένου να συμμορφωθεί με την έκκληση για τάξη στα οικονομικά σύμφωνα με τις επιταγές του Συντάγματος της χώρας.

Στις 15 Ιανουαρίου, σχεδόν 5.000 τρακτέρ απέκλεισαν τους δρόμους του Βερολίνου και ήχησαν τις κόρνες τους, ανέφερε η αστυνομία στο Γαλλικό Πρακτορείο. Η πρόταση να γίνει σταδιακά η μεταρρύθμιση μέχρι το 2026 δεν ήταν αρκετή για να κατευνάσει την οργή των Γερμανών αγροτών. Ούτε καν η υπόσχεση «απλούστευσης» του επαγγέλματος με «μείωση της γραφειοκρατίας».

Farmers' protests in Germany are in full swing

Thousands of farmers are blocking roads using agricultural machines across the country. In Augsburg, tractors were placed in the stadium due to a shortage of space in the city.

Farmers are protesting against the cancellation of… pic.twitter.com/XPbTdDuYqK

— NEXTA (@nexta_tv) January 11, 2024

Επειδή, όπως στη Γαλλία και παντού στην Ευρώπη, οι φορείς εκμετάλλευσης αντιμετωπίζουν «διοικητικό φόρτο », εξηγεί η Alessandra Kirsch. «Κάθε χρόνο πρέπει να συμπληρώνουν μια δήλωση, αλλά δεν είναι ήδη προσυμπληρωμένη όπως οι φορολογικές δηλώσεις. Τους παίρνει μέρες και τους προκαλεί άγχος γιατί οι απαιτήσεις είναι πολύ υψηλές. Και δεν πληρώνονται παραπάνω για όλα αυτά», πρόσθεσε.

Ρουμανία και Πολωνία στον χορό των κινητοποιήσεων

Στη Ρουμανία, την Πολωνία και άλλες χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία, όπως η Σλοβακία, η Ουγγαρία και η Βουλγαρία, οι παραγωγοί καταγγέλλουν τον «αθέμιτο ανταγωνισμό». Κατηγορούν την Ουκρανία ότι μειώνει τις τιμές των σιτηρών. «Μετά τη ρωσική εισβολή, το ουκρανικό σιτάρι δεν διέρχεται πλέον από τη Μαύρη Θάλασσα και τώρα περνά από ξηρά», σημειώνει η Alessandra Kirsch. Το ουκρανικό σιτάρι, πολύ ανταγωνιστικό ως προς τις τιμές, εισβάλλει λοιπόν στα σιλό των γειτονικών χωρών. Κάτι που αναγκάζει τους Πολωνούς και Ρουμάνους αγρότες… να μειώσουν τις τιμές τους».

Στην Πολωνία, για παράδειγμα, οι διαμαρτυρίες ώθησαν τον Υπουργό Γεωργίας να παραιτηθεί τον Απρίλιο του 2023. Οι Πολωνοί αγρότες άρχισαν να εμποδίζουν τα σημεία διέλευσης με την Ουκρανία τον περασμένο Νοέμβριο. Ο αποκλεισμός τελικά ανεστάλη στις 6 Ιανουαρίου μετά από συμφωνία με την κυβέρνηση, η οποία προέβλεπε επιδοτήσεις. Στη Ρουμανία, οι αγρότες διαδηλώνουν από τις αρχές Ιανουαρίου και δεν σκοπεύουν να εγκαταλείψουν τις πιέσεις προς την κυβέρνηση.

Polish farmers will block roads across Poland

A large-scale protest has been announced for January 24. Farmers promise to bring hundreds of tractors to the roads and block traffic for 2 hours – from 12.00 to 14.00.

The farmers are protesting against the worsening situation in… pic.twitter.com/DRJmKCNO7m

— NEXTA (@nexta_tv) January 19, 2024

Ισπανία και Ιταλία αναμένεται να ακολουθήσουν

Αυτό το ευρωπαϊκό κίνημα αγροτών είναι μεταδοτικό. Σύμφωνα με την Christiane Lambert, πρόεδρο της Επιτροπής Επαγγελματικών Αγροτικών Οργανώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «η ιταλική και η ισπανική αγροτική ένωση μιλούν επίσης για διαδηλώσεις». Οι λόγοι τους; Τα ακραία κλιματικά φαινόμενα των τελευταίων ετών, ιδιαίτερα η ξηρασία.

«Ορισμένες περιοχές αυτών των χωρών μπορεί να μην είναι πλέον καλλιεργήσιμες», προειδοποιεί η Alessandra Kirsch. Έτσι, «το πρόβλημα βρίσκεται πλέον στη διαχείριση του νερού, ενώ η γεωργία σε αυτές τις χώρες βασίζεται κυρίως στην άρδευση», διευκρινίζει η ειδικός. Ωστόσο, είναι «δύσκολο» να φανταστεί κανείς ένα «νέο μοντέλο, όσο το δυνατόν πιο αποδοτικό στο νερό», προσθέτει.

Γιατί οι Ευρωπαίοι αγρότες ξεσηκώνονται τώρα;

«Οι Ευρωπαίοι αγρότες γενικά έχουν βαρεθεί με τους βαρείς περιορισμούς που αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση, χωρίς καμία αύξηση», εξηγεί η Alessandra Kirsch. Πέρα από τη διοικητική υπερφόρτωση, οι παραγωγοί καταγγέλλουν τη μείωση του προϋπολογισμού της ΚΓΠ που «περικόπηκε κατά 90 δισ. ευρώ μέσα σε 20 χρόνια», υπενθυμίζει.

«Η άδεια εισαγωγής προϊόντων που έχουν υποστεί επεξεργασία με φυτοφάρμακα που απαγορεύονται στην Ευρώπη ή δεν σέβονται την καλή διαβίωση των ζώων, όπως ο συνωστισμός των ζώων, προκαλεί επίσης ασυνεννοησία και οργή στους αγρότες», προσθέτει.

Στη Γαλλία, «δεν υπήρχε έναυσμα για διαδηλώσεις όπως στην Ολλανδία ή τη Γερμανία για παράδειγμα», αλλά «είναι μια συσσώρευση περιορισμών που ωθούν τους παραγωγούς στα άκρα», πιστεύει η Alessandra Kirsch.