“Ζεστό χρήμα” 2,7 δις σε οικογενειακό προϋπολογισμό και ταμεία επιχειρήσεων φέρνει το 2024 – Οι εισοδηματικές ενισχύσεις

Χρηματικές ανάσες, δηλαδή «ζεστό χρήμα» στον οικογενειακό προϋπολογισμό και στα ταμεία των επιχειρήσεων φέρνει το 2024. Από την πρώτη ημέρα τους έτους θα αρχίσουν να ξεδιπλώνονται σταδιακά εισοδηματικές ενισχύσεις ύψους 1,6 δισ. ευρώ, μέσω αυξήσεων σε μισθούς, συντάξεις και σε επιδόματα. Μαζί με τις υπόλοιπες ελαφρύνσεις και παροχές που θα “τρέξουν” το 2024 το συνολικό όφελος για τους πολίτες φτάνει τα 2,7 δις ευρώ.

Αυξημένους μισθούς κατά 6,5% μεσοσταθμικά θα δουν οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο, ενώ υψηλότερες αποδοχές θα έχουν και εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που συμπληρώνουν τριετίες. Η αύξηση των συντάξεων θα είναι τουλάχιστον 3,% (για όσους δεν έχουν προσωπική διαφορά), ενώ για τις οικογένειες με παιδιά αυξάνεται το αφορολόγητο όριο κατά 1.000 ευρώ. Παράλληλα, μειώνεται ο ΕΝΦΙΑ κατά 10% για όσους ασφαλίζουν τις κατοικίες τους και μονιμοποιείται ο μειωμένος ΦΠΑ σε αγαθά και υπηρεσίες. Και εκτός από όλα αυτά έρχεται και νέα αύξηση του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα που θα συμπαρασύρει πολλά επιδόματα.

Ο “γενικός κάνονας” για τις παροχές του 2024 είναι οτι τα τα παιδιά ανεβάζουν τους μισθούς και τα οφέλη. Μεγάλοι κερδισμένοι την νέα χρονιά θα είναι 1,34 εκατομμύρια οικογένειες με παιδιά. Από το πρώτο μισθό του νέους έτους θα δουν περισσότερα “καθαρά” στην τσέπη τους λόγω μείωση της παρακράτησης φόρου στις αποδοχές τους. Οι δε εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα θα είναι διπλά κερδισμένοι: Εκτός το αυξημενο αφορολόγητο όριο κατά 1.000 ευρώ ωφελούνται και από τις αυξήσεις που φέρνει το νέο μισθολόγιο.

Κερδισμένοι θα είναι και ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν τη δυνατότητα να «κουρέψουν» κατά 10% τον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ και να εξασφαλίσουν πρόσθετες φορο-εκπτώσεις από τις ανακαινίσεις κατοικιών, αλλά και όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, καθώς θα πληρώσουν μισό τέλος επιτηδεύματος και μισή προκαταβολή φόρου.

Εξάλλου το “πακέτο” του 2024 περιλαμβάνει και μια σειρά από άλλες παρεμβάσεις, όπως οι μόνιμες μειώσεις στους συντελεστές του ΦΠΑ που περιορίζουν το εύρος της επιβάρυνσης στην κατανάλωση και τις υπηρεσίες. Ειδικότερα οι κυριότερες παροχές και φορο-ελαφρύνσεις της νέα χρονιάς είναι οι εξής:

Αυξήσεις 6,5% στους μισθούς του Δημοσίου: Περίπου 660.000 δημόσιοι υπάλληλοι θα λάβουν από 1/1/2024 αυξήσεις στις αποδοχές τους. Ολοι οι βασικοί μισθοί αυξάνονται κατά 70 ευρώ, με τους περισσότερο κερδισμένους να είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν θέσεις ευθύνης, καθώς κι εκείνοι με παιδιά που θα δουν επιπλέον ενίσχυση του εισοδήματός τους, λόγω της αύξησης κατά 30% του επιδόματος θέσης ευθύνης, αλλά και των ποσών της οικογενειακής παροχής για κάθε παιδί. Για το πρώτο παιδί το επίδομα αυξάνεται κατά 20 ευρώ τον μήνα (από τα 50 σήμερα σε 70 ευρώ), ενώ όσοι έχουν δύο ή περισσότερα παιδιά θα δουν το επίδομά τους αυξημένο κατά 50 ευρώ. Με το νέο μισθολόγιο, το μέσο ετήσιο όφελος ανά υπάλληλο ανέρχεται σε 2.084 ευρώ μεικτά ή 1.476 ευρώ καθαρά. Το κόστος του μέτρου για τα κρατικά ταμεία ανέρχεται σε 931 εκατ. ευρώ.

Αύξηση 3% στις συντάξεις: Περίπου 1.800.000 συνταξιούχοι χωρίς προσωπική διαφορά ή με προσωπική διαφορά κάτω από 10 ευρώ θα δουν αυξήσεις από 25 έως 60 ευρώ τον μήνα μεικτά ανάλογα με το ύψος της σύνταξης. Εκτιμάται ότι από αυτούς 1,5 εκατομμύριο θα λάβουν ολόκληρη την αύξηση του 3%, ενώ 300.000 θα λάβουν μέρος της αύξησης καθώς θα συμψηφιστεί με το ποσό της προσωπικής διαφοράς. Κατά μέσον όρο, οι μηνιαίες αυξήσεις στις συντάξεις κυμαίνονται από 25 έως 60 ευρώ μεικτά ανάλογα με το ύψος των αποδοχών. Το κόστος φτάνει τα 430 εκατ. ευρώ.
Τέλος στο “ψαλίδι” για εργαζόμενους συνταξιούχους: Το νέο έτος καταργείται η περικοπή 30% επί των συντάξεων για τους απασχολούμενους συνταξιούχους (αντικαθίσταται με εισφορά 10% επί των πρόσθετων αμοιβών που λαμβάνουν από την εργασία τους).

Τριετίες: Μόνιμη αύξηση 78 ευρώ μεικτά θα λάβουν όσοι μισθωτοί συμπληρώνουν τριετία προϋπηρεσίας μέσα στη νέα χρονιά από το «ξεπάγωμα» των μισθολογικών ωριμάσεων μετά από 11 χρόνια. Εργαζόμενοι που είχαν συμπληρώσει 2 χρόνια και 11 μήνες προϋπηρεσίας πριν από τις 14 Φεβρουαρίου 2012, συμπληρώνουν τριετία τον Ιανουάριο και η αύξηση «τρέχει» από τον Φεβρουάριο. Αντίστοιχα ωφελούνται και όσοι συμπληρώνουν 6 ή 9 έτη προϋπηρεσίες. Μεγαλύτερες αυξήσεις θα δουν οι εργαζόμενοι σε κλάδους όπου έχουν υπογραφεί συμβάσεις (εστίαση, ξενοδοχοϋπάλληλοι κ.ά.), καθώς οι αυξήσεις 10% θα υπολογίζονται σε βασικούς μισθούς υψηλότερους των 780 ευρώ, που είναι ο κατώτατος.

Αύξηση στον κατώτατο μισθό του ιδιωτικού τομέα: Τον Απρίλιο αναμένεται να ανακοινωθεί από το υπουργείο Εργασίας και νέα αύξηση στον κατώτατο μισθό, σε διαβούλευση και με επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς της αγοράς. Εαν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις ότι μπορεί να κινείται κοντά στο 5%, αυτομάτως αυτό σημαίνει ότι, από 780 ευρώ σήμερα, ο κατώτατος μισθός θα ξεπεράσει τα 800 ή και τα 820 ευρώ. Πέραν της μηνιαίας αύξησης κατά 20 ή έως και 50 ευρώ ενδεχομένως (δηλαδή 280-700 ευρώ τον χρόνο μεικτά) θα προσαυξάνονται επίσης βάσει του νέου μισθού και τουλάχιστον 2 ως 5 ευρώ επιπλέον τα επιδόματα προϋπηρεσίας τριετίας που θα δοθούν το 2024 – ή και άλλα επιδόματα όπως γάμου, τέκνων κ.λπ.

Αυξήσεις σε επιδόματα: Αυτομάτως μαζί με τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού αλλά και των συντάξεων από τον Απρίλιο ή τον Μάιο προσαυξάνονται αντίστοιχα και μια σειρά κοινωνικών και κοινωνικών επιδομάτων κατά 12 ως 30 ευρώ τον μήνα. Τέτοια επιδόματα είναι, μεταξύ άλλων, οι συντάξεις ανασφάλιστων και αναπηρίας ΟΠΕΚΑ, το επίδομα ανεργίας, το επίδομα επίσχεσης εργασίας, τα εποχικά βοηθήματα οικοδόμων, μουσικών, ηθοποιών κ.λπ.

Επίδομα Μητρότητας: Από 1/1/24 αυξάνεται τόσο το ποσό του βοηθήματος (στο ύψος του κατώτατου μισθού ή στα 780 ευρώ από 150-200 ευρώ σήμερα) όσο όμως και η διάρκεια που το λαμβάνουν ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότισσες (σε 9 μήνες αντί για 4 μετά τη γέννηση του παιδιού). Αυτό σημαίνει αυτομάτως αύξηση 580-630 ευρώ κάθε μήνα ή έως 6.420 ευρώ επιπλέον συνολικά. Από τον Απρίλιο ή Μάιο, όμως, και μετά αυξάνεται ακόμα περισσότερο κατά 20 ως 40 ή 50 ευρώ ενδεχομένως, με βάση και τη νέα αύξηση που θα δοθεί στον κατώτατο μισθό για το 2024. Στην περίπτωση αυτή θα προκύπτει και επιπλέον όφελος, τουλάχιστον 180 ευρώ ή έως και 360-450 ευρώ για τις δικαιούχους του επιδόματος.

Αύξηση στα “καθαρά” εισοδήματα λόγω νέου αφορολογήτου: Περίπου 1,3 εκατ. οικογένειες με παιδιά θα δουν άπω το νέο έτος περισσότερα “καθαρά” χρήματα να μενουν στην τσέπη τους τους λόγω της αύξησης τους αφορολόγητου ορίου κατά 1.000 ευρώ για όλους τους μισθωτούς και συνταξιούχους με προστατευόμενα παιδιά. Η αναπροσαρμογή του αφορολόγητου ορίου κατά 1.000 ευρώ οδηγεί αυτόματα σε μείωση του παρακρατούμενου φόρου με τις αυξήσεις στις καθαρές αποδοχές να κυμαίνονται από 6,4 ευρώ έως 18,3 ευρώ το μήνα. Σε ετήσια βάση η ελάφρυνση κυμαίνεται από 90 ευρώ έως 240 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών ενώ αντίστοιχη μείωση θα έχουν και οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες αλλά αυτή θα φανεί στο εκκαθαριστικό που θα λάβουν το 2025 μετά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης για τα εισοδήματα του 2024. Το δημοσιονομικό κόστος υπολογίζεται σε 135 εκατ. ευρώ για το 2024.

Μείωση 10% στον ΕΝΦΙΑ: Πάνω από 1.000.000 φυσικά πρόσωπα που έχουν ασφαλίσει την κατοικία τους έναντι φυσικών καταστροφών (πυρκαγιά, σεισμός, πλημμύρες), καθώς και όσοι έχουν αποκτήσει κατοικία με στεγαστικό δάνειο θα έχουν μείωση κατά 10% στον ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να καταβάλουν το επόμενο έτος. Απαραίτητη προϋπόθεση, για να κερδίσουν ολόκληρη την έκπτωση του 10% είναι να έχουν ασφαλίσει το 100% της φορολογητέας αξίας της κατοικίας ή των κατοικιών τους για ολόκληρο το 2023. Σε διαφορετική περίπτωση, η μείωση του φόρου θα είναι αναλογική της διάρκειας ασφάλισης που δεν μπορεί να είναι μικρότερη από τρεις μήνες.

Ελαφρύνσεις σε επιχειρήσεις και χρηματιστήριο: Έρχεται μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων από 0,5% σε 0,2% (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 22 εκατ. ευρώ), μείωση κατά 50% του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 21 εκατ. ευρώ) και γ) κατάργηση του φόρου τόκων ομολόγων σε κρατικά και επιχειρηματικά ομόλογα (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 7 εκατ. ευρώ).

«Κούρεμα» 50% στο τέλος επιτηδεύματος: Μειωμένο κατά 50% (στα 325 ευρώ, αντί 650 ευρώ) θα είναι το τέλος επιτηδεύματος που θα πληρώσουν το 2024 όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Επίσης, για κάθε υποκατάστημα το τέλος μειώνεται στα 300 ευρώ από 600 ευρώ. Να σημειωθεί ότι το τέλος επιτηδεύματος θα καταργηθεί πλήρως από το 2025 και οι ανακοινώσεις θα γίνουν εντός του επόμενου χρόνου.

Στο 50% η προκαταβολή φόρου: Προβλέπεται μείωση κατά 50% της προκαταβολής φόρου στο 27,5% από 55% για τα εισοδήματα του 2023 μόνο για τους επαγγελματίες που θα φορολογηθούν με το τεκμαρτό εισόδημα Πρόκειται για μεταβατική διάταξη που θα ισχύσει μόνο για το 2024.

Φορο-εκπτώσεις για ανακαινίσεις κατοικιών: Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των δαπανών για ανακαινίσεις και επισκευές κτιρίων που θα μετρούν για την έκπτωση φόρου από την 1η/1/2024. Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση, το κόστος για τα υλικά περιορίζεται στο 1/3 της δαπάνης των υπηρεσιών (εργασία), με ανώτατο ποσό έκπτωσης τα 16.000 ευρώ, που θα κατανέμεται σε πέντε έτη. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι για μια συνολική δαπάνη 8.000 ευρώ, εκ των οποίων οι 3.000 ευρώ είναι για υπηρεσίες και 5.000 ευρώ για υλικά η φορο-έκπτωση για τα υλικά περιορίζεται στα 1.000 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 1/3 της δαπάνης για υπηρεσίες. Άρα, η συνολική φορο-έκπτωση φθάνει στα 4.000 ευρώ ή 800 ευρώ τον χρόνο για πέντε χρόνια. Σε κάθε περίπτωση, το νέο πλαίσιο είναι ευνοϊκότερο, καθώς σήμερα η αντίστοιχη φορο-έκπτωση αφορά μόνο το 40% των δαπανών για υπηρεσίες, δηλαδή μόλις 1.200 ευρώ.

Επιδόματα αναπηρίας: Έρχεται αύξηση των επιδομάτων αναπηρίας ΟΠΕΚΑ και ΕΦΚΑ κατά 8% (από 1ης Μαΐου) 2023 με κόστος και 95 εκατ. ευρώ για το 2024

Φαρμακευτική δαπάνη: μονιμοποίηση της απαλλαγής περίπου 200.000 πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη (κόστος 38 εκατ. ευρώ κατ’ έτος)

Youth Pass: μόνιμη παροχή ύψους 150 ευρώ Youth Pass για περίπου 200.000 νέους ηλικίας 18 και 19 ετών (ετήσιο κόστος 31 εκατ. ευρώ 2024)

Προσλήψεις: Το 2024 θα «τρέξουν» 16.521 νέες προσλήψεις για τον δημόσιο τομέα, με ιδιαίτερη έμφαση στην Υγεία και με 6.500 θέσεις, στην Κλιματική Κρίση, καθώς και στο Ταμείο Ανάκαμψης,

«Ανάσα» με τον ΦΠΑ

Από τον Ιανουάριο μονιμοποιείται ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 13% που εφαρμόστηκε από την περίοδο της πανδημίας στις μεταφορές, στα γυμναστήρια και σχολές χορού, στους κινηματογράφους και σε μία σειρά αγαθών σχετιζόμενα με τη δημόσια υγεία, με εκτιμώμενο κόστος 305 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.

Οι εν λόγω κατηγορίες αφορούν στις αστικές, προαστιακές, χερσαίες και σιδηροδρομικές μεταφορές, στις θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές, στα γυμναστήρια και σχολές χορού, στους κινηματογράφους και ζωολογικούς κήπους και σε μία σειρά αγαθών σχετιζόμενα με τη δημόσια υγεία.

Επιπλέον, ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στον καφέ και στα ταξί παρατείνεται για το πρώτο εξάμηνο του έτους 2024, με εκτιμώμενο κόστος 77 εκατ. ευρώ. Αντιθέτως, δεν θα παραταθεί ο μειωμένος συντελεστής 13% στα σερβιριζόμενα μη αλκοολούχα ποτά (αναψυκτικά, ενεργειακά ποτά, μπύρες χωρίς αλκοόλ).