Όταν η τέχνη για την έμφυλη βία ενοχλεί την ακροδεξιά της Βουλής
Η Συντακτική ομάδα του Libre
“Υποστέλλεται” η ροζ ελληνική σημαία από έκθεση του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη με παρέμβαση του Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις ακόμη και εντός της ΝΔ (Μπακογιάννη, Καιρίδης) αλλά και από την αντιπολίτευση. Δείτε ΕΔΩ. Από το βήμα της Βουλής ο αρχηγός της ακροδεξιάς “Νίκης” Δημήτρης Νατσιός είχε ζητήσει να αποσυρθεί το έργο, λέγοντας ότι η ελληνική σημαία παρουσιάστηκε ως «κουρέλι».
Τι δείχνει όμως το έργο και γιατί ενοχλήθηκε η ακροδεξιά πτέρυγα -δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει για έργα τέχνης- του κοινοβουλίου;
Η ροζ ελληνική σημαία είναι μέρος έκθεσης της Γεωργίας Λαλέ που φιλοξενήθηκε στο Προξενείο της Νέας Υόρκης και όπως αναφέρει η δημιουργός θέλει να τονίσει το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας και των εγκλημάτων κατά των γυναικών. Η χειροποίητη σημαία υφάνθηκε από σεντόνια που της δώρισαν κακοποιημένες γυναίκες στην Ελλάδα.
«Το έργο τέχνης δημιουργείται από σεντόνια, δωρεά γυναικών που ζουν στην Ελλάδα. Αυτές οι γυναίκες έχουν φαινομενικά λίγα κοινά πράγματα, αλλά όλες έχουν ξαπλώσει σε αυτά τα σεντόνια απελπισμένες και φοβισμένες» αναφέρει η περιγραφή της έκθεσης.
- Η επιμελήτρια Νιόβη Ζαραμπούκα-Χατζημάνου, έκανε σχετική ανάρτηση, πριν ωστόσο αποφασιστεί να κατέβει το έργο περιγράφοντας τα όσα συνέβησαν με την περίφημη ροζ ελληνική σημαία, που εξόργισαν τους ακροδεξιούς.
«Το θέμα είχε προκύψει Εδώ και κανά δυο 24ωρα, η έκθεση της Γεωργίας Λαλέ στο Ελληνικό Προξενείο της Νέας Υόρκης δέχεται επιθέσεις από ακροδεξιούς εντός και εκτός ΗΠΑ, επειδή “μαγάρισε” το εθνικό σύμβολο. Πρόκειται για τη συμμετοχή της στο Carte Blanche Project με το έργο “Ενοχές της γειτονιάς” με το οποίο πραγματεύεται τα εγκλήματα της γυναικοκτονίας και της ενδοοικογενειακής βίας. Χτες ο Πρόεδρος της Νίκης βγήκε στη Βουλή και είπε ότι η σημαία μας βάφεται κόκκινη μόνο με το αίμα των ηρώων (είπε ο φασίστας γελάω), η εικαστικός και οι επιμελητές δέχονται υβριστικά και απειλητικά μηνύματα και χτες κάποιος/α έκαψε τους θάμνους του προξενείου με βενζίνη. Πριν λίγο ήρθε στα αυτιά μου ότι τους ζητήθηκε να κατέβει το έργο. Ελπίζω να πρόκειται για αστείο. Εννοείται στέλνω την αμέριστη στήριξη μου στη Georgia Lale, και στη συμβουλευτική επιτροπή τεχνών, που αποτελείται από την Ειρήνη Λιναρδάκη, τη Νατάσα Κατερινοπούλου, τη Λολίτα Κουτούδη και τον Πάνο Τσαγκάρη. Φυσικά δεν συζητάμε το να κατέβει… update: το εργο κατεβαίνει (;) με εντολή Γεραπετρίτη» αναφέρει.
Αντιδράσεις για την απόσυρση
Η Νέα Αριστερά, σε ανακοίνωσή της αναφέρει:
“Η ακροδεξιά σχολή επιβάλλει μαύρη πολιτική στη χώρα. Μια γυναίκα καλλιτέχνις εκθέτει στη Νέα Υόρκη , στο ελληνικό προξενείο, έργα της για τις γυναικοκτονίες και την κακοποίηση των γυναικών. Ανάμεσα στα έργα είναι και η ελληνική σημαία φτιαγμένη από σεντόνια κρεβατιών γυναικών από την Ελλάδα. Η σημαία έχει το ροζ χρώμα. Η νεαρή Ελληνίδα εικαστικός μέσα από τη ροζ σημαία από σεντόνια συμπυκνώνει τη φωνή των Ελληνίδων γυναικών. Οι φασίστες δεν σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους και ο κ. Γεραπετρίτης δεν τους χάλασε χατίρι. Έδωσε εντολή να κατέβει το έργο. Η κυβέρνηση υποκύπτει διαρκώς στις πιέσεις των ακροδεξιών. Δεν πρέπει να το επιτρέψουμε. Είμαστε με τη Τζώρτζια Λάλε. Είμαστε με την τέχνη. Είμαστε με τις γυναίκες.Ο κ. Γεραπετρίτης οφείλει να ανακαλέσει μια απόφαση που μυρίζει ακροδεξιά διολίσθηση”.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Στέφανος Κασσελάκης σημείωσε:
“Η τέχνη επιτρέπεται να «παίζει» ακόμη και με τα χρώματα των εθνικών συμβόλων, όταν θέλει να μεταφέρει ένα μήνυμα -από την αντίθεσή της στον ρατσισμό μέχρι την ενδοοικογενειακή βία. Αντίθετα, η εξωτερική πολιτική της χώρας μας δεν επιτρέπεται να παίζει με τα εθνικά θέματα «υποκλινόμενη» -κυριολεκτικά και μεταφορικά- διότι αυτό είναι που προσβάλλει στην πράξη τα εθνικά μας χρώματα. *Η φωτογραφία από διάσημο έργο τέχνης, που δημιουργήθηκε πριν από 33 χρόνια. Δεν περιμένω από τον κ. Γεραπετρίτη να υποκλιθεί μπροστά στην τέχνη, αλλά τουλάχιστον ας την αφήσει στην ησυχία της”.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η σημερινή κοινοβουλευτική ακροδεξιά στοχοποιεί την τέχνη.
Ο Κυριάκος Βελόπουλος, αρχηγός της Ελληνικής Λύσης, κατά το προεκλογικό debate που πραγματοποιήθηκε στην ΕΡΤ, παρουσίασε φωτογραφίες της “Παναγιάς της γκέισας” και της “Παναγιάς της Ινδιάνας” από το βιβλίο των θρησκευτικών της γ’ τάξης του Δημοτικού, κάνοντας λόγο για χριστιανοφοβία και πρόστυχες αναπαραστάσεις.
Όπως συγκεκριμένα ανέφερε στο debate ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης:
- “Είναι σε βιβλία τρίτης Δημοτικού. Δεν είναι πρόστυχο; Δεν είναι χριστιανοφοβία; Γιατί δεν το καταγγέλλει κανείς; Σε παιδάκια δημοτικού αυτά. Γκέισα, πόρνη – συγγνώμη για τη φράση – Παναγιά”.
Ας δούμε, όμως, τι πραγματικά ισχύει για τις δύο Παναγίες. Στο βιβλίο των θρησκευτικών της Γ’ Δημοτικού, οι θεματικές ενότητες αφορούν την γνωριμία με σύμβολα, εικόνες, τελετουργίες κι έθιμα. Όπως αναφέρει σχετικά το υπουργείο Παιδείας, “το μάθημα των Θρησκευτικών γίνεται ένα ταξίδι στον κόσμο της θρησκείας με οδηγό τις εικόνες, τις περιγραφές, τα πρόσωπα και τις ιστορίες που υπάρχουν μέσα στις σελίδες του Φακέλου Υλικού”. Στην ιαπωνική κουλτούρα, η Παναγία και ο Χριστός, ζωγραφίζονταν σε μετάξι, με την εικόνα που παρατίθεται στο βιβλίο των θρησκευτικών της Γ’ Δημοτικού να προέρχεται από τη δεκαετία του ’60.
Η Παναγιά η Ινδιάνα είναι ένα έργο που εμπνέεται από την κουλτούρα των Τσεγιέν και αποτελεί έργο του John Giuliani, ο οποίος εκτός από ζωγράφος είναι και Καθολικός ιερέας. Είναι δε γνωστός, για τις εικονικές απεικονίσεις ιθαγενών Αμερικανών ως χριστιανών αγίων. Πολλοί από αυτούς τους πίνακες είναι σε εκκλησίες στη Νότια Ντακότα, σε άλλες περιοχές των ΗΠΑ αλλά και στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Yale. Ο ίδιος, σχολιάζοντας την τεχνοτροπία του, είχε δηλώσει: «Ως Καθολικός ιερέας και γιος Ιταλών μεταναστών, φέρω το θρησκευτικό και εθνικό βάρος των προγονικών εγκλημάτων που διαπράχθηκαν έναντι των πρώτων κατοίκων της Αμερικής. Πολλοί έχουν προσηλυτιστεί στον Χριστιανισμό, αλλά και πολλοί δεν μπόρεσαν να διατηρήσουν τον αυτόχθονα πολιτισμό τους. Η πρόθεσή μου, επομένως, με την απεικόνιση των Χριστιανών αγίων ως Ιθαγενών Αμερικανών είναι να τους τιμήσω και να αναγνωρίσω την αρχική πνευματική παρουσία τους σε αυτή τη γη. Είναι αυτή η πρωτότυπη πνευματικότητα των ιθαγενών της Αμερικής που προσπαθώ να τιμήσω, ως φόρος τιμής για την τέχνη τους και την αξιοπρέπεια των ίδιων και των προγόνων τους».
Χάνουμε το δάσος, κοιτώντας το δέντρο
H ακροδεξιά πτέρυγα, ωστόσο, δεν αντιδρά σε όλες τις μεταποιήσεις του εθνικού μας συμβόλου. Για παράδειγμα, δεν είδαμε αντιδράσεις για κάτι από τα παρακάτω.
Η δυσανεξία της ακροδεξιάς έγκειται ακριβώς στα έμφυλα θέματα. Θίγονται και αντιδρούν σε οτιδήποτε αφορά προσωπικές ελευθερίες ταυτότητας και σεξουαλικότητας. Και όλος ο ντόρος στρέφεται προς τη λάθος κατέυθυνση. Αντί να εστιάζουμε στο κεντρικό θέμα που έρχεται στην επιφάνεια, τις έμφυλες κακοποιήσεις και γυναικοκτονίες που αυξάνονται τραγικά στη χώρα μας, συζητάμε για τον Νατσιό και το αν «γαύγισε».
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά της Βίας (2021): μία στις τρεις γυναίκες παγκοσμίως δηλώνει ότι έχει υποστεί κάποια μορφή βίας, σωματική ή σεξουαλική, τουλάχιστον μια φορά κατά τη διάρκεια της ζωής της, ποσοστό που παραμένει ίδιο κατά τη τελευταία δεκαετία. Η βία ξεκινάει νωρίς: 1 στις 4 γυναίκες (ηλικίας 15-24) που έχουν συντροφική σχέση, έχουν υποστεί βία από το σύντροφό τους πριν την ηλικία των 20. Η συντροφική βία είναι η πιο συχνή μορφή κακοποίησης των γυναικών παγκοσμίως (641 εκ. γυναίκες έχουν υποστεί συντροφική βία). Επίσης, 6% των γυναικών παγκοσμίως αναφέρουν ότι έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση από άτομο που δεν ήταν σύντροφος. Ωστόσο, τα πραγματικά νούμερα είναι μεγαλύτερα, καθώς η βία δεν αναφέρεται και δεν καταγγέλλεται πάντα. Τα δεδομένα για τις γυναικοκτονίες είναι επίσης ανησυχητικά, καθώς παγκοσμίως εκτιμάται ότι 137 γυναίκες δολοφονούνται την ημέρα από άνδρα δράστη: από τις 87,000 γυναίκες που δολοφονήθηκαν από πρόθεση το 2017, πάνω από τις μισές (50,000) δολοφονήθηκαν από σύντροφο ή μέλος της οικογένειας.
Στη χώρα μας, το έτος 2022, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, έχουν καταγραφεί σχεδόν 9.000 περιστατικά έμφυλης κακοποίηση, ενώ από τον Ιανουάριο του 2023 μέχρι και σήμερα καταγράφηκαν έξι γυναικοκτονίες.
Και στη δημόσια σφαίρα συζητιέται το όνομα του αρχηγού της «Νίκης» κι όχι η ανάγκη κατοχύρωσης του όρου γυναικοκτονία και η δημιουργία ενός πλέγματος προστασίας των γυναικών.
Η Ζωή Κωνσταντοπούλου, Επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας, με αφορμή τη φετινή Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των γυναικών (25 Νοεμβρίου) κατέθεσε στον Πρωθυπουργό επίκαιρη ερώτηση για τις γυναικοκτονίες, καλώντας τον να λάβει ουσιαστικά μέτρα για την προστασία και τη δικαίωση των επιζωσών αλλά και να προχωρήσει στη νομική κατοχύρωση του όρου γυναικοκτονία. Αλλά αυτό το θέμα δεν έγινε viral…
SiteDesign